Þjóðviljinn - 27.02.1938, Page 3

ÞJOÐVILJINN
Sunnudaainn 27. febrúar 1937.
llJðOVIUINII
Uálgagn Kommúnistaflokks
lilands.
Kltitjóri: Einar Olgeirsson.
RititjórnJ Bergitaðastræti 30.
Simi 2270.
▲fgreiðili og anglýsingaskrif-
■tofa: Laugaveg 38. Slmi 2184.
Kemor öt alla daga nema
mftnudaga.
Askriftagjald ft mftnuöi:
Reykjavlk og nftgrenni kr. 2,00.
Annarsstaðar ft landinu kr. 1,25
1 lausasölu 10 aura eintakið.
Prentimiðja J6ns Helgasonar,
Bergstaðastrseti 27, ilmi 4200.
Ekki útibú fVá
Framsókn.
Sé litið yfir varnarskrif klofn-
ing'smannanna í, Alþýðublaðinu
er ekki hægt að segja, að þau
,séu ýkja markviss eða, sjálfum
sér samkvæm. Rekst þar hver
staðhæfingin á aðra, og enginn
íær botnað neitt. í neinu. En af
skrifum hinna. ábyrgari manna
í iiði hægri foring'janna er þó
helst svo að sjá, seim, það sé af-
staðan til Framsóknarflokksins
og ríkisstijórnarinnar, sem olli
því, að þeir töldu sig ekki eiga
lengur samleið með verkalýðn-
um. Er helst svo að sjá og heyra
sem, hægri foring'jarnir hafi klof
ið Alþýðuflokkinn til þess að
geðjast: ei.nhverjum utanflokks-
mönnum og hægri foringjum
Framsóknarflokksins.
Að vísu verður það træplega
skilið, að forimgjar Era,m,sóknar-
fiokksins séu svo óraunhæfir
sfcjórnmúlamenn, að þeir vilji
endilega ha,fa samvinnu við
flokk, sem, hefir engum mörin-
umi á að skipa nfcrna nokkrum
faringjumi og skylduliði þeirra.
Þess vegna verður sú skýring
klofningsklíkunnar mjög hæpin,
að þe'ir hafi sag't sig úr lögum
við folkið í AlþýðufLokknum til
þess eins að geðjast Framsókn-
arflokknumi.
Það virðist að vísu hafa verið
meginregla Jónasar frá Hriflu í
samvirmu hans við Alþýðuflokk-
inn, að láta foringja' hans hafa
úr nóg,u að moða og hirða minna
um velferðarmál þess fólks, senr
fylgdi þeim,
Það ©r að vísu furðuleg'
skamimsýni hjá ýmsum, leiðandi
mönnum Alþýðuflokksins að
setja persónuleg'an hagnað í önd-
vegi fyrir brýnustu krcf.um ai-
mennra kjósenda sihna. Slíkt
gatl ekki haft nema, einn endir,
og- þann að þeiir iosnuðu úr öll-
um, tengslum við það fólk, sem
áður hafði fylgt þeiim, að miálum.
En það virðist vaka, fyrst og
fremst fyrir klofningsmönnun
umi, að halda, sambúðinni við og
stjórnarsamvinnunni við Franr-
sókn, hvað sem það kostar. Fyr-
ir þetta virðast þeir alhúnir að
fórna, öllu sínu fylgi.
Alþýðan vill samvinnu verka-
lýðs og bænda, og hún vil styðja
sjórn Alþýðuflokksins cg Fram-
sóknarflokksins. Fn alþýðan er
s móti því að vera hornreka í
því bandaiagi, og hún vill hafa
annað og mieira, upp úr þeirri
samivinnu, en, bein og bitlinga
handa foringjum sínum. Alþýð-
an viil að flokkar verkaJýðs og
V i iiii n I ö»<jjj ö t iii:
Ólögleg verkíölL
Skadabætur og sektir IVá 50 — 10.000 kr.
1 18. gr. vinnulcgg.jafarfrum-
varps Alþfl. og Framsóknar er
Jcomist svo að orði í 2. lið:
»ÖheimiJt er að hefja vinnu-
stöðvun, ef tilganrur vinnu-
Sitöðvunarinnar er að þvinga
stjórnarvöldin til að fraim
kvæma athafnir, sem' þeim lög-
um samkvæmt ekki ber að fram-
kvæma. eða framkvæma ekki at-
hafnir. sem þeirni lögum sam-
kværnt er skylt að framikvæma,
enda sé ekki um að ræða athafn-
ir, þar sem sfcjórnarvöldin eru
aðili, sem atvinnurekandi. Gild-
andi lög urn obinbera starfs-
menn haldast óbreytt þrátt fyrir
þetta ákvæði«.
Dæmi: 1) Samkvæíinlt lögum
þessum, væri t:. d. verkfall bíl-
stjórafélaganna í hifcteðfyrra út
af benzínskatitinum ólöglegt.
2) Ef yfirvöldin felldu harða
stéttardómia, eða, lét.u handsama
foringja verkalýðshreyfingar-
ínnar, væri samtökum verka-
lýðsins óhedmilt að gera verkfall
til mótmæla.
3) Ef næsta þing, skulum,
segja með atkvæðnm íhalds-
manna og afturhaldsins í Fram-
sókn, samþyMi að herða enn á
vinnulöggjöfinni t. d. með þving-
unardómstóli í, kaupigjaldsmál-
um, væri mótmælaverkfaJl
verkalýðssamtakanna óheimilt.
4) Verkalýðssa,mtökum væri
óheimilt að ákveða vinnustöðv-
un 1. maí.
5) öheimdlt væri verkalýðn-
um að eÆna til mótmæJaverlí-
falls, ef yfirsfcéfctin ætJaði að
setja hér á fót ríkislögreglu gegn
verkalýðnum.
Þannig mættd áfram telja. En
hvaða áikvæði hafa svo þessi lög
gagnvart a.tyinnurekend,um sem
sfccðva vinnu með því að lcka
verksmiðjum eða. leggja flota
sínum. um hábjargræðistímann?
Engin!
Sektarákvæði nýja frumvarps
ins var ékki í frumvarpi
Framsóknarmanna í f.yrra. 1
umsögn sinni umi frumvarp
Framsóknar í fyrra, segir Vinnu-
veitendafélagið: »1 frv. vantar
fyrst og fremsfc ákvæði um það,
hvað sé ólögleg vinnuslöðvun og
bænda reki alhliða umbótapóli-
tí.k fyrir alla, alþýðu, hvort sem
liún býr í bæjum, eða sveitum.
Alþýðan krefst þess að flokkur
hennar, sé sjálfsitæður, ákveð-
inn umbótaflckkur, en ekki hjá-
leiga Jónasar frá Hriflu.
Á slíkum jafnréttisgrundvelli
einum getur samvinna verka-
manna og bænda þrifist. 1 stjórn.
arsamvinnu þeirra flokka sem
alþýðan fylgir að mSum er ó-
hugsandt, að annar flokkurinn
sé húsbóndi, en lvinn þiggi að-
eins góðar gjafir foringjum sín-
um til handa fyrir dy,gga þjón-
ustu.
í því eru engin ákvæði viðvíkj-
andi því, effcir hvaða reglum
menn verða skyldaðir til að
greiða bætur fyrir tjón«. (Hand-
bók Vinnuveitendafél. Isl. 1937
bls. 156)., Þannig hefir meiri
hluti s.tjórnar Alþýðusambands-
ins »allra, þegnsamJegast« orðið
við einni aðalkröfu atvinnurek-
enda, ekki aðeins hvað viðkemur
»ólöglegu« verkföllunumi, heldur
einnig um sektir og skaðabætur.
Svona, til bragðbætis fyrir Claes-
sen haía þeir þó sektirnar í
þessu frumvarpi sínu fimm
sinnum hærri heldur en í frv.
íhaldsmanna, eða 50—-10000 kr.
í stað 50—2000 krónur í frv.
Thors og Garðars Þorsteinssan-
ar!
Vinnustöðvun gegn
vangreiöslu kaup-
gjalds ólögleg.
Ennfremur segir í 18. gr.
írumvarps Sigurjóns Olafssonar
& Co.:
»Öheimilt er að hefja vinnu-
stöðvun ef ágreiningur er ein-
ungis um atriði, sem Félagsdóm-
ur á úrskurðarvald um, nema til
full nœghiga r urskurðum dóms-
ins«.
En verkefni Félagsdóms eru
samikvæmt frumyarpinu:
1) að dæma í málum, sem rísa
út, a,f kærum um brot; á lög-
um þessum og tjóni, sem orð-
ið hefir vegna ólögmætra
vinnustöðvana.
2) að dæma, í málum, sem: rísa
út, af kærum um brot á
vinin,usamningi eða útaf á-
greiningi um skilning á
vinnusamningi eð.a, gildi
hans.
3) að dærna, í öðrum málum
milli verkamanna og atvinnu
rekenda, sem aðilar hafa
samið um að leggja fyrir
dóminn, enda séu að minsta
kosti 3 af dómurunum, því
meðmæltir.
Hvað er nú sagt með þessum
ákvæðum?
Dœmi: Skulum .segja svo að
bygig-ingai-menn .fái ekki greitt
kaup sitt regiulega hjá bygging-
armeistara. Er þeim þá óheirn-
ilt að leggja, niður vinnu, uns
kaupið er greitt. Eini réttiur
þeirra, er að fara í mál fyrir Fé-
lagsdómi með kröfur sínar. Á
meðan slíkti mál er rekið með a.1-
þektumi vinnuhraða íslenskrai
rétt.vísi, er verkamönnum nauð-
ugur ein,n lœstur að halda áfram
vinnu. Þegar tekið er tillit, tii
þess, hve mikið er um ógjald-
færa atvinnurekendur hér á
iandi, t. d., í sildarútgerð og
verkun, er auðsætt hve óþolandi
þetta, ákvæði er fyrir vinnandi
stéttirnar.
Enda hefir megn óánægja, ris-
ið upp gegn svipuðum ákvæðum
anniarsstaðar, þó þau séu ekki
náiægfc eins hörð og í þessu frv.
fulltrúa Alþýðufiokksins.
1 bréfi sínu til vinnulöggjafar-
nefndar segir t. d. íormaður
landssambands verkamanna í
Svíþjóð:
»Sérstaklega hefir óáncegju
innan byggingaridnaðarins
orðið vart, bœði út af hinum
ahnemm vinnusamnings- og
vinmidómst ólslög um og hinum
s. k. aðvörunarlögum,. Ástand-
ið innan þessa iðnaðar er líka
nokkuð sérstœtt. Sökwm þess
að innan þessarar atvinnu-
greinar eru oft heldur óáreið-
anlegir eða alveg ógjaldfœrir
vmnuveitendur, veróa bygg-
mgarverkamenn frekar öðrum
verkamönnum, að vera á verði
um innheimtu kaupsins og að
gceta þess að farið sé eftir
g'ildandi samningum.
REYNSLAN HEFIR LIKA
SÝNT AÐ 1 VISSUM TIL-
FELLUM ER NAUÐSYN-
LEGT AÐ GRIPA TIL RÁÐ-
STAFANA FYRIRVARA-
LAUST, OG FRA SJÖNAK-
MIÐI ÞESSARA VERKA-
MANNA ER LAGALEG
SKYLDA UM VISSAN AÐ-
VÖRUNARTIMA ÁÐUR EN
VINNA ER LÖGÐ NIÐUR,
0HEPP1LEG«.
Þettai er álit sænska verklýðs-
íoring-jans, dúsbróðir Stefáns
Jóhanns. En í frv. þeirra Alþýðu
fiokks- og Framsóknarmanna er
ólöglegt að leggja. niður vinnu í
slíkum tilfellmn, þó það væri
gert með 7 daga fyrirvara!
Slík lög semi þessi eru rétt-
neifnd þrælalög'!
J7u(ilriNn«»r
(m
Aldrei hefir nokkur flokkur
orðid sér eins til skammar og at-
hlægis í senn og flókksbrot Finn
boga Rúts og. Jóns Bald. nú upp
á síðkastið.
Blað þessara pilta hefir blásið
sig út, með því fýsibelgssniði,
sem’ einkennir það meðal ís-
lenskra blaða, og hrópað meö
allri sinni alræmdu frékju, að
flokkur blaðsins sé óháður öllum
nema meðlimum sínum, íslenskri
alþýðu, og svívirt svo Kommún-
istaflokkinn fyrir að liann sé
öðrum háð'ur og neitað því ailri
sœmvinnu við hann eiUflega. —
Og sett hnifinn á hálsinn á
Framsókn og gefið henni Sja
mánjaðta umlmgsunarfrest til að
gefast upp fyyir sér.
Svo hlejipti íslensk alþýða loft-
inu úr belg Finnboga Rúts. Og
það var sem piltarnir sönsu&u&t
í svipinn. En nú virðist aftur
komið loft í belginn og hvað
syyigur nú í honwm?
Nú prédikar Atþýðublaðið clag
FRAMHALD Á BLS 4.
HAPPDIITTI
Háskóla íslands
Á hv'evju ári verða margir
irjenn eifnaðir, er spila í happ-
drættinu. 75 númer fá 1000 krón
ur hvert, 25 fái 2000 krónur
hvert, 10 fá 5000 hvert, 5 fá
10000 krónur hvert, 2 fá 15000
krónur fivert cg 1 fær 50000
krónur. Auk þess smærri vinn-
ingar (500 kr., 200 kr. cg 100
kr.).
Frá starfsemi Happ-
drættisins.
SAMVINNUFELAG A
SVEITABÆ.
15. í sveitaunibi.ði komu upp 1934
1250 krónur á fjórðungsmiða. Heim-
iiisfólkið í O. fékk þessa peninga, þvi
að þa.r var einskonar sa,nvinnufé!ag
um happdrætti,ð. Hafði hver einn
íjórðungsmiða. og skiptu menji með
sér vinningum.
GUÐ HJÁLPAR ÞEIM, SEM
HJÁLPAR SER SJÁLFUR.
16. Þ. bóndi á A. hlaut 5000 króna
vinning 1936. Hann hefir átt fjölda
barna, og lifað við þröngam kost löng-
um. Nú eru börnin komin vel á Iegg
og fjárhagur því all-góður. En þetta
mun hafa þótt hið mesta, happ þar
á bæ og augljós vottur þess, að guð
hjálpar þeim, sem hjálpar sér sjálfur.
KISA VINNUR 2500 KRÖNUR
17. Maður í Reykjavík segir frá:
1 10. flokki 1934 kom miði upp á
10000 krónur. Einu sinni í haust voi-
um við hjónin að koma neðan úr ba;
að kvöldlagi, Það var norðangarri.
Við gengum eftir Skölagötu. Þega.r
við komum á móts við Frakkastlg,
heyrðum við eitthvert angistar hljóð.
Við gáfum því ekki gaum fyrst í stað,
en svo urðu hljóðin sárari og sárari,
og heyrðum við þá ör hvoða, átt þau
komu og gengum á hljóðið. Loksins
fundum við ka.ttarnóru, sem hafði
troðið sér milli þils og veggjar í skúr-
garmi, sem var þar niður við sjó.
Vesiing's skepnam var bæði köld,
SVÖng og hrædd. Við tókum hana
heim með okkur og- ilengdist hön hjá
okkur. Svo kom að þvf að kisa litla
eignaðist ketlinga, og ákváðum vib
þá að ltaupa happdrættismiða og
ánafna. ketlingnum. Á þennan miða
komu upp 2500 krónur.
Láiii effi liapp ir heoii sleppa!
Umboðsuienn í Reykjavík evu:
frö Anna Asmundsdóttir og frú
Guðrön Björnsdöttir, Túngötu 3,
slmi 4380.
Dagbjartur Sigurðsson, kaupm.,
Vesturgötu 45, sími 2814.
Einar Eyjólfsson, kaupm., ^ýs-
götu 1, slmi 3586.
Elís Jónsson, kaupm., Reykja-
vlkurveg 5, sfmi 4970.
Helgi Sívertsen, Austurstræti.
12, sími 3582.
Jörgen Hansen, Laufásvegi 61,
slmi 3484.
Frú Maren Pétursdóttir, Lauga-
veg 66, sími 4010.
Pétur Halldórsson, Alþýðuhös-
inu.
Stefán A. Pálsson og Armann,
Varðarhúsinu, sími 3244.
I
Umboðsmenn I Hafnarfirði eru:
Valdimar Long, kaupm,, simi
9288.
Verslun Þorvalds Bjarnasonar,
sími 9310.