Þjóðviljinn - 06.03.1938, Side 1

3. ArtGANGUR

SUNNUDAGINN 6. MARS. 1938
54. TOLUBLAÐ
/
Ut með togarana.
Atvinmiieysi og himgur sverf-
ur æ fastar að verkalýðnum.
Aframhald á hinu pólitíska
verkbanni togaraeigenda er
háski fyrir land og jtjóð.
Það atti að liindra framsókn vericafótksins á v,egi sósía-Jismans.
Þýska lierstjóriiiii greidUJi
2 iMiij. gullniarkM á 7 árum
til starfsesui Troískisimaa!
Krestinski fleítir ofan af sambandi
Trotskis við pýsku hernjósnirnar.
EINKASKEYTI TIL ÞJOÐVILJANS MOSKVA í GÆRKV
Á kvöldfundi herréttarins var
Krestinski yfirheyrður að nýju.
Kvaðst hann, eftir fyrirmælum
Trotsikis, hafa g'ert, samninga
við þýska hershöfðingjann von
iSeeckt, í Berlín. á.rið 1922, en
Krestinski var þá sendiherra
þar. Þýski herinn lofaði aö
,-styrkja starfsami Trotskista í
.Sovétríkjunum með 250 þús.
mörkum á ári, og sem enclur-
■gjald lofuöust Trotskistarmr tii
þess að starfa að njcsnum um
Rauða herinn, og greiða, götu
þýskra njósnara til Sovétríkj-
anna gegnunn sendisveitina í
Berlín.
Von Seekt krafðist þess, að
‘Trotskistarnir stydciu þýska
herinn, í stríði, ef hann yröi þess
megnugur að ná sínu fyrra
valdi, og ennfremur að Þýska-
la.ndi yrði ívilnað u,m viðskipta,-
samninga.
I október 1930 fékk Krést-
inski bréf frá Trotski og fyrir-
mæli um a,ð veita »styrknum«
frá þýsku herstjórninni mót-
töku, hvað Kresitinski gerði. 1
staðinn lét hann af hencli þýð-
ingarmikil leyndarmál um land-
varnir Sovétríkjanna.
Samkvæmt framburði Krest-
'inskis fengu trotskistarnir á ár-
unum 1923—1930 útborgaðar
um tvœr miljónir gullmarka
sem styrk frá þýsku herstjórn-
,inni.
Krestinski skýrir nú einnig ná-
kvæmlega. frá fmidi þeirra Trot-
skis íj Merano á hausti 1933.
Trotski kom þangað með falskt.
vegabréf, og hitti Krestin&ki á
hóteli einu. Trotski lagði þá á-
herslu á að náð yrði samkomu-
lagi við nazistastjórnina um
stiuðning við starfsemi Trotsk-
istanna í Sovétríkjúnum, þó að
það yrði að kosta, landaafsal.
Tók Trotski að sér samirngana
við þýsku nasistana, en benti á
Sokolnikoff sem heppilegan meo-
algöngumann við japönsku fas-
istana. Trotski ráðlagði Krest-
inski að ná sambandi við Túk-
átsjefski og Rúdsútak og tókst
að ná samstarfi við klíkur
þeirra. Fréttaritari.
Ástandið á heimilunn alþýð-
unnar í Reykjavík er rnjög
slæmt um þessar mundir. SkorL
urinn sverfur. að fjölskyldum
þeirra verkamanna, sem vanir
eru að hafa, vinnu við höfnina,
og sjómannafjölskyldurnar eiga
við erfiðleika að stríða.
Það er engum efa bundið að
liefðu togararnir farið út á upsa-
veiðar, þá hefði það mikið bætt
úr, — en einmitt, bann togara-
eigenda við upsaveiðimum sývir
best, að það setm þeim gengur til
er að kúga verlcalýðmn með
hungrinu og ríkisstjórnina með
gj aldeyrisskortinum.
Togaraeigendur í »gjald-
eyrisverkfalli« gegn rík-
isstjórninni.
Kröfur togaraeigenda í verk-
ban.ninu er í rauninni eingöngu
til ríkisstjórnarinnar. Þeir ætla
í krafti yfirráða. sinna, yfir tog-
urunum að kúga, ríkisstjórnina
til að ofurselja þeim erlenda
gjaldeyririnn, ,svo þeir geti felt
krónuna, í verði.
1 rauninni eru togaraeigendur
i »gjahleyrisverkfalli« gegn þjóð-
félaginu, til að knýja fram ein-
rceöi sitt í gjaldeyrismálunum.
Baráttian stendur í rauninni
milli einræðisvalcls togaraeig-
enclanna og löggjafarvalds þjóo-
arinnar.
Fyrir togaraeigendur eru
kröfur sjómanna a.lgert aukaat-
riði. í þessari deilu. Þeir myndu
vafalaust ganga, að þeimi öllurn
með glöðu geði, ef þeir fengju
kröfur sínar til ríkisvaldsins
uppfyltar, — því þá, vissu tog-
araeigendur aðþeir tækju kaup-
hækkunina, aftur af sjómönnum
í hækkuðu vöruve'rði.
1 rauninmi er það eymdar-
ástand, sem togaraeigendur með
verkbanni sínu skapa hjá fjöl-
Islanísíeill friöanélaísias
(Mellanfolkligt Samarbete
heldur ,f,und n. k. þriðjudag kl.
81 í Oddfellowhúsinu (uppi)
Umræðuefni: Erlendir flótta-
menn á Islandi.
Félagar mega taka með sér
gesti.
skyldum sjómanna. og verkar
manna, ætlað se-m eitt tromp
þeirra í baráttunni iyrir einræði
þeirra yfir gjaldeyrinumi. Og yf-
irvofandi sföðvun í innlen.da iðn-
aðinum vegna gjaldeyristak-
markana e.r líka ætluð sem
tromp á hendi þess,ara fjenda
jþjóðarinnar.
Þópbtírguf E>ói*darsoii,
rithöfundur.
les upp kafla úr nýju bókinni
sinni í dag kl. 1.30 i Nýja Bió.
Sjá gréin á 2. síðu. 1
Það er því óhjákyæmilegt að
sjómienn halcli tafarlaust, funcl í
félagi sínu, tfl að áikveða afstöðu
sína í þessari baráttu. 'Stjórn
Sjómiannafélagsins hefir verið
algerlega, óhæf til að leiða, þessa
vandasömu deilu.
Sjómenmrnir verða nú sjálfir
að taka stjórn baráttunnar í,
sínar hendur.
Þjóðviljasöfnumn.
Nú eru fimim dagar liðnir
síðan kommiúhistarnir í. Rvík
og aðrir velunnarar Þjóðvilj
ans settu sér það mark aö
s,afna 5 áskrifendum, á dag og
500 krónum í blaðsjóð i mars-
mónuði.
Þetta er létt, verk íyrir þa.u
mörg hundruð manna, er
stóðu að þessari ákvörðun.
Ennþá er þó söfnunín ekki
komin í gang svo heitið geti.
Á þesswm 5 dögum hafa að-
eins safnast 7 nýir áskrif-
endur og 39.00 kr. i blað-
sjóðinn.
Það sem hér vantar á verð-
ur að vinnast upp í þessari
viku, sem nú er að byrja.
OtViðri geisaði um
alt land i fyrrinótt.
Hús á Kleppsholtinu fýkur og brotnar
í spón. — Talsverðar skemdir úti á landí
Klukkan uro 1 í fyrrinót:
gerði fárviðri rnikið, sem geisaði
um alt land.
Björn Jónsson veðurfræðing-
ur skýrði Þjóviljanum í gær frá
eftirfarandi atriðumi í sam-
bancli við veðrið.
Fárvpðri; þetta stafaði af
lægð, sem kom suð-vestan að
landinu og fór með mjög miklum
hraða norði-austur eftir því.
Lægð þessi. varð mjög djúp og
j kröpp og' hefir að öllum líkind-
r um valdið cfviðri um lancl alt; í
nótt,, en, hér sunnanlands mun
þó hafa orðið einna hvassast.
Iiér í Reykjavík náði veðurhæð-
in 12 vindstigum á milli kl. 1—2
um nóttina, en ekki er að svo
stöddu hægt að segja hve mikilí
vinclhraði he-fir orðið annars
staðar á landinu.
Hús fýkur af grunui.
I ofviðrinu, urðu ýmsar skemd-
ir bæði á húsum os; öðrum, mann-
virkjum. Hús, sem Andrés And-
résson klæðskeri átti inni við
Sundlaugaveg fauk; af grunnin-
um og sér nú ekkert eftir af því
annað en nokkuð af spítnabraki
á víð og dreif. 1 húsinu bjó
Haukur Eyjólfsson kona hans
o.g börn, annað 4 ára en hitt, 3
mánaða. Beið konan með börnin
meðan Haukur náði í síma og
fékk að.stoö lögreglunnar. sem
fluttji þa.u hjónin og böru þeirra
í bæinn og komu þeihi fyrir að
Hótel Borg.
Konan, Sigrún Steinsdóttir
meiddist töluvert á fæti og einn-
ig meiddist yngra barnið nokk-
uð. Búslcð sína miisitu þau hjón-
m aila, og var hún óvátrygð.
Ennfremur .urðu margvísleg-
ar aðrar skemdir, þök fuku af
húsum óg’ jiárnplötur flugu um
allan bæinn og brutu rúður.
Ennfremur fuku reykháfar víðs-
vegar af húsum og rafmagns- og
símalínur slitnuðu. Girðingpn um
Iþróttavöllinn skemdist mjög
mikið.