Þjóðviljinn - 11.03.1938, Blaðsíða 3
PJODVILJINN
Föstudag'urinn 11. mars 1938.
Sá er sterkastur, er
stendur einn!
Klufu hægri mennirnir Alpýðu-
flokkinntilpess að styrkjahann
þJÓOVIUINN
M&lgagn Kommúnistaflokka
lalanda.
Ritatjörl: Einar Olgeirsson.
Ritatjörnl Bergataöaitrætl SO.
Simi 2270.
Áfgrelöala og aaglýsingaskrif-
atofa: Langaveg 88. Slmi 2184.
Kamar út alla daga nema
m&nadaga.
Askriftagjald á mánuði:
Reykjavlk og nágrenni kr. 2,00.
Annarsstaðar á landina kr. 1,25
1 laoaaaölu 10 aara eintakiö.
Prentamiðja J6na Helgasonar,
Bergstaðaatræti 27, ilmi 4200.
Út með togarana!
Þolnm ekki lcngur
spellvirki auðvaldsins
Sáttanefndin. hefir setið á rök
stólum en ekkert gengur. Gjald-
eyrisástandið fer síversnandi
hjá ríkinu og atvinnuástand.ið
versnar fyrir verkalýðinn. En
braskaraklíkan og togaraeigend-
ur sitja v.ið sinn keip og banna
m. a. upsaveiðarnar. Tilgangur
hennar að kúga ríkisstjórnina
og þjóðina, er auðsær og sj(>
mönnuniím er í rauninni fórnað
á altari þeirrar kúgunartilraun-
ar.
Þatí er liárt að þeir rnenn, sem
með vinrm sinni og rneð því að
hæt-ta Hfi sinu skapa grundvöll-
inn að sjávarútvegnwm, skuli
ekki fá refjalaust uppfyltar
sanngjamar kröfur öínar, —
skuti ekki einu sinni fá að vinna
á þeim skipum, sem engin deila
er um, Það vantar ekkj fögur
orð hjá togaraeigendum, þegar
þeir skála í veislum sínum fyrir
minni bestu sjómanna heimsins,
— en það er öðruvísi íramkom-
an, þegar sjómennirnir fara
fram. á að lifa eins og menn.
Sjómenn geta ekki lengur
þolað þessa framkomu.. Þeir
heimta fund í félagi sínu, en
klíkan, sem stjórnar þaf, hefur
enn ekki viljað hafa hann. Er
það alveg einsdæmj í kaupdeilu
að ekki skuli fást fundur í fag-
félagi því, sem, í deilunni á.
Þannig má það ekki ganga
lengur. Unidir ákvörðunum sjó-
mannanna sjálfra er lausnin á
þessari deilu komin, því þeir
geta fundið þá, lausn, er tryggi
fylgi þjóðarinnra með þeim og
einangri togaraútgerðarmenn-
ina sem spellvirkja og
fjandmenn þjóðarheildarinnar.
Sjórnannastéttin á sjálf að
taka málið í sínur hendur og
leysa það djarflega og viturlega.
Hún getur það, því hennar bar-
á,tta er í samræmi við hagsmuni
heildarinnar, en skemdarverk
braskaranna eru stórhættuleg
tandi og lýð.
Og með því að fylgja, sjó-
mannastéttinni að lausn deil-
unnar, getur þjóðin og' hið opin-
bera léð sjóm annastéttinni það
vald, sem hún þarf til að knýja
togaraeigendur til að láta und-
an og hætta skemdarstarfi sínu.
Finnur Jónsson skrifar grein
í Alþýðublaðið í gær, þar cein
hann hrósar happi. yfir þeirri
gæfu, sem fallið hafi Alþýou-
flokknum í skaut að losna við
mestan hluta meðlima sinna. Sín
ulm augum lítur hver á slifrið og
má vera að Finnur álítd, að s;í
sé sterkastur, .sem stendur einn.
Hinsvegar verður öllum almenn-
ingi það á að efast um að bak
við þessi orð Finns búi sá sann-
færingarkraftur, að þau geti
talist drengilega og skörulega
mælt
Hér í blaðinu hefir nokkrum
sinnum áður verið rætt, um or-
Osannindum Al-
þýdubladsins
svarad.
I Alþýðublaðinu 7, þ. m. er
það gefið til kynna að fórm.
Starfsmannafél. »Þór« haí'i
»sama sem« orðið að biðja fyrir-
gefningar á fundi hjá félaginu,
fyrir að hafa ritað nafn sitt und
ir ávarp það, sem birtist í Nýju
landi fyrir skömimu! Ekki veit
sá er þetta ritar hvaðan blaðið
hefir frétt þessa, en hitt er vist,
að heimildarmaður blaðsins hef-
ir verið lítt vandur í frásögn
sinni. Sannleikurinn er sá, að
Björn þurfti engrar afsök.unat
að biðja og gerði það heldur
ekki. Hann og þeir tveir menn
aðrir, sem undir ávarpið skrif-
uðu, gerðu það sem stjórnarmeð-
limir Starfsmannafélagsins og
reyndustþar trúir þeirri stefnu,
sem tekin var upp af Alþýðu-
flokknum fyrir bæjarstjórnar-
kosningar, en, sem svikin va.r af
bitlingamönnum í flokknum.
Svo fjarri var því, að Björn
’hafi »sama sem« orðið að biðja
fyrirgefniingar á fundin.um, að
till. sem fram komi, þar sem
lýst var fullu trausti á honum
sem formanni og fulltrúa, fél. á
Alþýðusambandsþingi — sér-
staklega með tilliti til hinnar á-
kveðn.u afstöðu hans gegn
»hægri«'-mönnunum — var
samþ. með 3/4 greiddra atkv.
Hitt get ég vel skilið að Rúti
Valdimarssyni & Co. svíði það
að félögin innan Alþýðusam-
bandsins skuli yfirleitt taka af-
stöðu gegn hinni svívirðilegu
klofningssitarfsemi sem, Alþýðu-
blaðsklíkan rekur nú innan Al-
þýðuflokksins, og að þessi féíög
skuli vera svo lánsöm að hafa. í
formannssæti mlenn sem eiga
þann s’iðferðisstyrk að standa
með málefnum verkalýðsins þeg-
ar mesfcur hluti »foringja«liðsins
leggur á flótta frá skyldum sín
u.m og viðfangsefnum þeim er
þrautpínd alþýða hefir trúað
þeim til þess að íeysa af hendi.
Mcðlirnur í Starf'smannafél. Þór.
sakir þær, semi lig'gja tdl klofn-
ingsins., hvernig Jónas frá
Hriflu hef.ir vitandi vits notað
alla aamvinnu flokkanna til að
hlaða tig-narstörfum. á leiðtoga
Alþýðuflokksins, svo að þeir
gætu unað hag sínum í sambúð-
inni. En hitfc virðisti Jóinasi hafa
verið miður ljóst, að það er ekki
nóg að ,færa fo.ringjun.um góðar
gjafir og Virðulegar ef tjaldað
er til lengri fcíma en fárra nótta.
Alþýðan sem stóð að baki þess-
ara manna og hafði komið þeim
til maninvirðinga fékk lítið í sinn
hluti, annað en að horfa á vax-
andi dýrð leiðboga sinna.
En svo hlaut að fara fyr eða
síðar, að verkalýðurinn léti sér
ekki nægja reykinn af réttunum
og Ijóimann af gullinu í vösum
annara,. Alþýðan hlaut að gera
auknar kröfur sér til handa.
Eifct af fyrstu ráðum, hennar var
að sameinast í eina fylkingu,
sem sótti gegn andsitæðingum
sínum. En þá var það, sem for-
ingjunum, sem mest höfðu haft
samneyti v.ið Jónas frá Hriflu
fanst semi stöður þeirra svifu í
lausiu lofti. Þeir (jttiuðust að
þetta tiltæki alþýðunnar væri
ekki að skapi 'Jónasar frá Hriflu
cg hans nóta, • því völdu þeir
þann kostinn að kljúfa flokkinn
í þeirri von að halda meiri hluta
af íylgi hans, en raun hefir orð-
ið á. Sjálfir voru þeir farnir að
óttasfc róttækari og ákveðnari
baráttu alþýðunnar og vildu um
fram a,lt sverjla hana af sér.
En örlögin urðu þessum mönn-
um g.rimm. Þeir stóðu fáliðaðir
eftir, og hafa nú þessa dagana
mátt nauðugir eoa viijugir læra
þá þungu lexíu, að sá er ekki
sterkastur, sem stendur einn. '
Og klofningsmennirnir reyndu
að afsaka gerðir sínar .með þvi.
að þeir hefðu verið að bjaírga
ríkisstjórninni úr klóm íhalds,-
ins. Að vísu er þetta öfugmæli.
Þó að klofningsmönnunum sé
það ef 'til vill ekki ljóst, eða hafi
að minsta. kosti ekki verið það
þá gat verknaður þedrra hæg-
lega. orðið til þess að lyfta íhald-
inu í stjórnarsessinn, og enn er
ekki að fullu búið að bíta úr nál-
inni með það, þó að vonandi sé
að gæfa alþýðunnar verði hér
yfirsterkari.
Ein nú er hitfc eftir fyrir hinn
fylgislausa flokk, að stjórna
landinu í samvinnu vjð Fram-
sókn. Halda. klofningsmennirnir
að meira tillit verði tekið til
þedrra þegar þeir standa uppi
.fylgislausir, en var á meðan
verkalýðturinn fylgdi þeim að
miálum.? Og að lofcum mættu
þeir og' Jónas frá, Hriflu athuga
það vel, hvort núverandi stjórn
styrktist við að missa tva fimtu
hluta af fylg'i sínu. Og síst mun
Framsóknarflokknum reynast
happadrýgri samvinna við klofn-
ingsTnennina, en einn sterkan
sameinaðan verkalýðsflokk.
Baráttan gegn fasismanum.
85 kommúnistar
dæmdir til daúda.
Sarnkvæmt frétt frá Tokío
voru nýlega 500 Kínverjar
dæmdir fyrir kommúnistiska
starfsemi í Manschuriu á ár-
unum. 1934—37., 85 af þeim
voru dæmdir til dauða. (A1
þýðublaðið mun ekki eyða
mörgu'm orðum að þeimi).
Mótþróinn í Ítalíu.
I Turin í Italíu eru daglega
fangelsaðir .frá 26 t.il 60
manns fyrir pólitískar sakir,
eftir því sem, fasistablöðin
þar viðurkenna.
I Milano. eru fangelsin full
af pólitískum föngum, mest
ungum mönnum, sem nýlega
hafa verið teknir fast'ir. Sam-
kvæmt .frásögn ungs verka-
manns, sem, sat í fangelsi 3
vikur, þá syngja fangarnir
bylingarsöngva á nóttunni. Á
daginn eru þeir teknir og
barðir vægðarlaust, en þeir
hvorki æmta né skræmta —
og byrja næstu nótt á kcr-
söngvum sínum á ný. Þessi
ungi verkamaður hafði mörg
opin sár á líkamanumi eftir
misþyrminga.rnar, er honum
var slept.
Chamberlain
segir pað —
»Upplognar ásiakanir í Moskva,
segir Chamibérlain« — segir Al-
þýðublaðið. Til lukku með heim-
ildina! Ihaldskapitalistinn
Chamberlain, sá Chamberlain,
sem nú er á góðum vegi með að
f,á því framgengt, að Austur-
ríki v-erði lagt undir þýska nas-
ismann, til (>ess, að næsta skref-
ið geti orðið að fara eins með
Tékkóslóvakíu — sá Chamber-
lain, sem, með makki sínu og
hrossakaupum við fasisfcana. er
á góðum vegi með að tefla öllu
lýðræði og öllum friði Evrópu
í glötun — þessi Chamberlain,
segir, að ásakanir dómstólanna í
Moskva séu upplognar, og Al-
þýðublaðsmenn eru alveg sanv
mála og stórhrifnir af að geta
vitnað í svona fínan rnaiin.
Hvoru megin er samúð þeirra
meiri, Alþýðublaðsmanna, með
verklýðsríkinu rússneska éða
með íhaldsfasistanum Chamber-
lain?
Alþýðublaðið vitnar gjarnan í
Chamberlain í fyrirsögnumi sín-
um og er honum altaf hjartan-
lega sammála. Þegar Chamber-
lain gefur í skyn í ræðu, að
Þjóðabandalagið ,sé lítils virði,
semur Alþýðublaðið fyrirsögn
næsta dag, Þjóðabandalagið
einskis virði, Chamberlain segir
það! Alþýðublaðið er Chamber-
lain sammála um þetta, cg Hitl-
er er báðuan sammála. Alþýðu-
bla.ðsmenn, Hitíer og Chamber-
lain eru allir hjartanlega sam-
mála um, að Þjóðabandalagiö sá
einskis virði. Munurinn er að
udriMfifi sr
/fj
Jónas frá Hriflu lýkur hug-
leiðingum sínnrn um falsbréfið
•í gær með hjartnœnmm þekkar-
orðum til lögreglunnar, fy.rir að
hafa ekki haft upp á falsbréfa-
riturimum, að því er manni virð-
ist.
Var Jónasi það þá eftir alt
mest áliugamál og þakklætisefni,
að sá. seki skyldi ekki finnast.
Þetta verður ekki skilið nerna á
einn veg. Það er í raun og vern
aðeins einn aðiii í glœpamáium
sem getur óskað þess af heilurn
hug að rannsóknin leiði ekkert
i Ijós.
★
Jónas frá Hriflu er nú búinn
að uppgötva bjargráðið fyrir is-
lenskt atvinnvdíf: Það er að hafa
skipasmíðastöð á Svalbarðseyri.
Jón-as upplýsti i gær i n. d. að
strœsta skip heimsins væri nú
bygt á nokkurskonar Svalbarös-
eyri utan við Glasgow! Það væ.r i
gert undir beru lofti og þatí
Þwfti ekkert til þess — ekkert,
verkstœði eða því um líkt —
bara sandræmu og af lienni
rynni skipið í sjóinn og vceri full-
bídð!! Og Svalbarðseyri liefði
einmitt þessi ágœtu skilyrði! —
Það er því sjálfsagt fyrir Island
að gera nú undireins tilboð til
helstu skipafélaga heimsins um
að byggja $kipin á Svalbords-
eyri, — það væri hœgt áð byrja
ó fyrirhuguðu skipi Eirnskipa-
félagsins — og Jónas er auðvit-
að sjálfsagður forstjóri þessn
bj a rgráðafyrirtœkis!
★
Eftir útreikmnguni Alþýðubl.
á iaunakjörum og vöruverði í
Sovétríkjunum lætur nœrri, að
árslaunin fari til þess að kaupa
ein föt innst sern yst. Þá verð-
tir ekkert eftir til að borða fyrir
i nálega 365 daga og viðkornandi
maður verður að Uggja úti alt
árið wtn kring. Eitthvað hlýtur
að vera bogið við reikninga Al-
þýðublaðsins. Menn œttu sjálfir
að reikna þetta dæmi sér til
gamans og sjá hver útkoman
verður.
er á Laugaveg 10
opin 4—7 daglega
Sími 4757
eins sá, að Chamberlain kinok-
ar sér við að láta það uppi opin-
berlega, en Alþýðublaðið og Hitl-
er draga enga, dul á, það.
Eins eru Alþýðublaðsmenn,
Hitler og Chamberlain.sammála
um, að sbaðhæfa, að ásakanir
dómstólanna í Moskva séu upp-
lognar (þó að enginn af þeim
trúi því sjálfur). Munurinn er
aðeins sá, að Chamberlain, sem
er óheimskari maður en Alþýðu-
blaðsmienn og Hitler, fer betur
með þessa »skoðun« sína, lætur
hana ekki í ljósi með þvílíku of-
forsi og ruddaskap sem hinir.