Þjóðviljinn - 13.03.1938, Blaðsíða 1
3. ARGANGUR
SUNNUDAGINN 13. MARS. 1938
60. TOLUBLAÐ
VISJINSKI.
Yisjinski krefst pess
að alíir sakborn-
inganna nema Rak-
ofski og Bessonoff
verði dæmdir til
dauða.
MNKASKEYTI TIL ÞJÖÐV.
MOSKVA I GÆRKVÖLDI
Á morgunfundi réttarins í g’sex
hélt saksóknari ríkisins, Vis-
jinski, ákæruræðuna, — og dró
saman það, er sannast hafði í
réttarhöldunum.
»Þessi.r. glæpam,enn«, sagði
Visjinski m. a., »,sem nú hafa
játað sekt sína eru forverðir
hins alþjóðlega fasisma, sama
manntegund og fasisminn hefir
nú að verki í öllum löndum, og
þá einkum á Spáni og í Kína.
Eyðilegging- • þessarar njósnara-
klíku er því ekki einungis skil-
.yrði fyrir áframhaldandi, heil-
brigðri þróun sósíalismans í föð-
arlandi voru, Sovétríkjunum,
heldur. hefir einnig stóorkostlega
þýðingu. fyrir öreigalýð allra
landa, fyrir málstað heimsfrið-
arins, fyrir málstað frelsis og
menningar«.
Visj-inski benti á, að þarna
hefðu safnast saman fulltrú.ar
allra, þeirra afla í Sovétríkjun-
um, sem vinna á móti völdum
verklýðs og bænda, og auk' þess
væru flæktar í málið hernjósnir
frá a. m. k. fjórum erlendum
ríkjum, Þýskalandi, Japan, Eng-
landi og Póllandi.
Lauk, Visjinski ræðu sinni með
því að krefjast, þess að réttur-
inn dæmdi, þá Rakofski og Bess-
onoff í 25 ára fangelsi, en alla
hina, aðra sakborningana til
þyngstu refsingar, lífláts.
Á kvöldfundi herréttarins í
Moskva 11. m,ars fluttu verjend-
ur læknanna ræður. Lögðu þeir
áherslu á, að það væri fyrst og
fremst Jagoda, sem ætti sök á
verknaði þeirra. Hann heföi
’beitt læknana, hótunum, og þeir
hafi farið nærri um, að Jagoda
léti ekki sitja við orðin ein.
FRAMHALD á 4. SIÐTJ
Nasistisk ógnarstj órn
teknr völdin í Ansturíki
Þýski herinn kominn sudur ad landamærum Jugo-
Slavíu. Hitler kominn tilLinz tii fundar við Seyss-Inquart
Chamberlain heldur áiram vináttu
samningunum vid þýsku nasistana
LONDON 1 GÆRKV. (FÚ).
KALLA MÁ að Þýskaland hafi tekið að sér yfir-
stjórn Austurrikis. Fjölmennur þýskur her er
kominn inn í landið og þýskar hernaðarflug-
vélar hafa verið á flugi yfir Vín í allan dag, Hafa
þær kastað niður flugmiðum þar sem fagnað er
yfir stjórnarskiftunum, og væntanlegri sameiningu
ríkjanna.
Schussnigg fyrverandi kanslari hefir samkvæmt
frétt frá Vín verið tekinn í verndarfangelsi og fjöldi
annara ieiðtoga föðurlandsfylkingarinnar hefur ver-
ið tekinn höndum. Föðurlandsfylkingin hefir verið
leyst upp og bÖnnuð og fjöldi blaða hefir verið
gerður upptækur og bannaður. Fjölda embættis-
manna og opinberra starfsmanna hefir verið vikið
úr stöðum sínum í dag.
Hitler er nú kominn til Aust-
urríkis. Hann flaug árdegis í
dag til Múnchen og þaðan sið-
degis í dag til Linz. Þar tók
Seyssi-Inquart á móti honum.
Þegar Hitler flaug yfir landa-
mæri Austurríkis og Þýskalands
var öllum kirkjuklukkum, í Aust-
urríki hringt, Miki.ll viðbúnað-
ur var hafður til öryggis, Hitler
í Linz. Var þar fyrir sterkur
hervörður og þýskar flugvélar
sveimuðu yfir bænum. Bæjar-
búum, hafði verið fyrirskipað að
hafa ljós í hverjum glugga, og
því lýst yfir að dimmir gluggar
mundu verða, skoðaðir vottur
umi fjandsamfegt' hugarfar.
Þýskt herlið er á leiðinni til Stei-
ermarken og er búist, við það
Trúnaðapmannaráðs-
fundurinn í fyrradag.
Alþýðublaðið í gær getur þess
í þrídálka fyrirsögn, sem- ein-
liverra stórtíðinda, að stjórn
Dagsbrúnar sé klofin í, vinnulög-
gjafarmálinu, rétt eins og blaðið
hafi gleymt baráttu sinni og
gæsaíappa-Alþýðuflokksmann-
anna fyrir því að kljúfa alþýou-
samtökin.
Síðan heldur blaðið áfram
með fréttir sínar af, fundi Trún-
aðarmannaráðsins í fyrrakvöld.
— Telur Alþýðublaðið að vinnu-
löggj afarmennirnir, hægri menn
irnir í Alþýðuflokknum hafi ver-
ið í meiri hluta, á, fundinum og
byggir þessa, f.ullyrðingu á því1,
að G,uðm;undi I. hafi, með eins
atkvæðis m,un verið leyft að vera
á fundinum. En þessi atkvæða-
greiðsla sýndi, enganveginn
styrkleikahlutföllin á fundinum.
— Hinsvegar lagðist, Guðjón
Baldvinsson gegn því að tillög-
um stjórnarinnar yrði vísað til
félagsfundar, án þess að atkvæöi
gengju um þær í Trúnaðar-
mannaráðinu, en tillaga meiri-
hlut;a stjórnarinnar, um að vísa
málinu til félagsfun,da,r var sam-
þykb með öllum, atkv. gegn 3.
Hvað viðvíkur afstöðu reyk-
vjskra verkamanna, til vinnur
löggjafarinnar þá mun hún
koma greinilega. í ljós á Dags-
brúnarfundinum í kvöld.
Dagsbrún m,un í kvöld sýna
það, að stærsta verklýðsfélag
landsins hefir ekki gengið á
mála hjá íhaldinu og Framsókn-
arflokknum né umiboðsmönnum
þeirra, í verklýðshreyfingunni.
Reykvískir verkamenn, fjöl-
rnennið á Dagsbrúnarfundinn í
kvöld, og sýnið form,ælendum
vinnulöggjafarinnar vilja, ykkar.
Trímadarmenn í Ðagsbrún.
vei'ði látið nema staðar við landa
rnæri Austurríkis og Júgóslavíu.
I Berlín eru þæ.r skýrlngar gefn-
ar á innrás þýska hersins í Aust-
urríki, að það sé til að aöstoða,
aust.urrís:ku stjórnina, til að
halda ró og reglu í landinu, enda
sé herinn sendur eftir beiðni,
Seyss-Inquart.
Þýsk stjórnarvöld hafa tekið
alla tollgæslu og vegabréfaskoð-
un í sínar hen.dur á landamær-
um Austurríkis og Þýskalands.
Lan d amær averði r hafa hvar-
vetna verið stórkostlega, auknir
og allra veg-a gætb til þess að
koma í veg fyrir að menn sleppi
úr landinu á flótta. Fjöldi Gyð-
inga leitast. við að flýja og ýms-
ir aðrir sem1 staðið hafa, á, mcti
nasistum. Þýsk blöö fara um
það hörðumi orðum í dag, að
nauðsynlegt sé að láta ekki þessa
friðarspilla sleppa úr landi.
FRAMH. A 4. SIÐU.
stjórn í Frakklanfli?
Verða kommúnistar
með í stjórninni?
EINKASKEYTI TIL ÞJÖÐV.
KHÖFN I GÆRKV.
SAM VIN X INliFXI) KoiniiHmista-
llokksins or- Jaliinðainiaima-
l'Iokksíns hafa setið á ráðsteínu tvo
síðustu rtasa, og- iiett nm stjórnar-
inyndunlna.
Blum átti í ga'i' laiint vlðtal við
kommiinlstalelðtogaiia Tliorez og
Duclos.
Mörg liuiidiuð sciirtinefnrtir t'rá
verksiniðjuiu or .vnisnm félögum Iiafa
krafist Iiess að inynduð verði stjórn
með liátttöku allva flokka alliýðu-
fyl kingarlniiar.
Kartikalí flokkiiiiiin heflr lýst l»vf
yíir, að hann sé ekki mótfallinn Jiátt-
töku kommúnista I st.ióinlnni, en
liefir sett ýms skilyrði fyiir þátttöku
sinnl, eiiikum nm stefnu stjórnarinn-
ar í iitaiiríkisniáliim.
JACQUES DUCLOS liélt í dag neðu
í franska útvarpið, og lýsti þar aí-
stöðn Koiiimúnistaflokksins til stjórn-
arniyiirtunarinnar.
FRÉTTARITARI.
Múrarasveinar mót-
mæla viimulöggjafar-
fumv. Sigurjóns & Co.
Eftirfarandi tillaga var sam-
þykt á fundi Sveinafélags mú.r-
ara með öllum atkvæðum gegn
einu.
»Sveinafélag múrara í Reykja
vík leggur, eindregið móti, frum-
varpi því til laga um stéttarfé-
lög og vinnudeilur, er vinnulög-
gjafarnefnd hefir látið frá sér
fara. Ástæður þær, er félagið
færir fra,m! fyrir mótmælum
þessum eru þær, að félagið tel-
ur sig, verði frumvarpið að lögl-
um, svipt allverulega réttinura
til þess að beita samtökum, sín-
um til hagsbóta fyrir félags
heildina. Viljum, vér í því sam-
bandi sérstaklega benda. á á-
kvæði þessara greina:
1. 6. greinar, þa,r sem félög hafa,
ekki lengur rétt til að aug-
lýsa. taxta eins og hingað til
hefir verið.
2. 9. greinar, þar semi hægt er
að dæma gildandi samning úr
gildi eftir geðþótta, Félags-
dóms, sem félagið álítur óvið-
komandi aðila..
3.16., 17. og 18. greinar, þar sem
um ákvarðanir uni verkföll
skuli ekki gilda sömu reglur
og' um afgreiðslur annara fé-
lagsmála, þar sem verklýðs-
félög eru nær undantekning-
arlaust starfrækt til að gæta.
hagsmuna meðlimanna og
neyta til þess samtakaréttar
síns. Virðist því óviðunandi að
utanaðkomandi, áhrif skuli
setja félögum reglur um
hvernig tilgangi þeirra skuli
náð.
4. 33. greinar, þar sem gildandi
lýðræðisreglur verkalýðsfélag-
anna virðasti brotnar og tek-
inm réttur af félögunum til að
ákveða í sínum lögumi um með-
ferð mála sinna.
5. Um 40. grein er það að ségja,
að félagið mótmælir því aö
leggja áhrifavald sitt undir
úrskurð og dóm hæstaréttar,
sem með síðustu dóm,um sín-
um varðandi verkalýðsmrál,
hefir sýnt átakanlegan skert
FRAMHALD Á 3. SIÐTJ