Þjóðviljinn - 17.03.1938, Síða 1

»
Framsókn og íkaldid sameinast
am logþyingadan gerðardóm.
JOUHAUX
aoalritari landssarnb. frönsku
verklýðsfélaganna. Hann krefsf
þess að teknar verði upp »á-*
kveðnar að.^erðir« gegn fasist-
unum.
Leiðin ad gerdardómi Claessens er rudd. — 8tjórnin
ætladi að keyra írumvarpið gegnum allar umr. í nótt
»Örlög Frakklands \erða
Sagði Haraldur Guðmundsson af sér i nótt?
útkljád á Aragoniuvígstöðv-
FRAMSÓKNARFLOKKURINN lagði í
gær fram frumvarp um gerðardóm í togaradeil-
unni. Skildi meiri liluti dómenda vera skipaður af
hæstarétti og má dómurinn ekki ákve'ða lakari kjör en
þau, sem voru í síðustu samningum og ekki betri kjör
en aðilar hafa gert kröfu til.
Alþýðuflokksmenn í efri deild bera fram annað
frumvarp um að lögfesta fyrir saltfiskveiðar togaranna
þá tillögu, er sáttasemjari gerði um kjör á þeim.
Með þessum frumvörp-
um er farið inn á þá leið,
að lögfesta kaup og kjör,
og er sérstaklega frumvarp
Framsóknarflokksinshnefa-
högg í andlit verklýðshreyf-
ingarinnar. t
Umræður um gerðardóm-
stóðu stóðu í Efri deild
allan daginn í gær, og kl.
hálf eitt í nótt var biiið að
frumvarpið yrði að lögurn
áður en dagi
íur rinni.
Klukkan að ganga tvö
í nótt tilkynti Har. Guð-
mundsson að hann segði
af sér ef frumvarpið yrði
að lögum.
Gangur inálsins í gær:
semjara, er fjallar um saltfisks-
veiðartiar.
Hermann Jónasson, forsætis-
ráðherra lagði frumvarpið ium
þvingunargerðardómi fram og
mælti með þvá, Rakti sögu sátta-
tilraunanna, og taldi að nauð-
syn »þjcðarheildarinnar á lausn
á deilunni væri svo brýn, að Al-
þingi yrði að t,aka hana í sínar
hendur. Lagði forsæþisráðherra
áherslu á að yfirleitt ætti að
virða rétt verkalýðsins til samn-
inga umi kaup og kjör, taldi sig
meira. að segja einn helsta
verndara þessa réttar(!), en í
undantekningartilfellum yrði að
grípa til slíkra ráðstafana og
hér væri gert, og ætti að mega
vænta, þess, að á slíku máli yrði.
tekið án tillits til pólitískra skoð-
ana(!).
Haraldur Guðmundsson, at-
vinnumálaráðherra, talaði næst-
ur, fyrir hönd Alþýðuflokksins.
FRAMHALD á 4. SIÐTJ
unum«, segja frönsk blöö.
Fundir um alt landid krefjast þess
ad landamæri 8pánar verði opnuð.
Enska stjórnin ræðir um að leggja
niður sfarf liiutleysisnefndarinnar.
EINKASKEYTI TIL PJODTHLJANS KHÖFN I GÆRKVöLDI
MEOflL FRANSKRA stjórnmáiamanna er pað alment álit, að pýsku nasisl-
arnir muni ekki hugsa tii pess að ráðast inn i Tékkoslovakiu að svo stöddu.
Hins vegar er pað talið, að Italir og Pjóðverjar ætli nú að leggja megináherslu
á að sigra í innrásarstyrjöldinni á Spáni.
Pvi er haldið fram, að samningar tiaii larið fram á mitli Hitlers og Musso-
lini, áður en innlimun Austurríkis i Pýskaland var ákveðin, um að ítalir létu fram-
ferði Pjóðverja í Austurriki afskiftaiaust, gegn pvi, að Pjóðverjar hjálpi itölum til
pess að binda enda á Spánarstyrjöldina sem fyrst. Pannig eigi Pýskaland að end-
urgjaida hiutleysi Itala í Austurrikismálunum.
Það er og talið að fyrir Hitl-
er vaki að með sigri fasismans á
Spáni skapist það ástand á
Pyreneaskaganum, sem geri
Frökkum ókleift að koma Tékk-
um til hjálpar, ef á þá verður
ráðist.
Eitt af Parísarblöðunum
skrifar í dag: »örlög Frakklands
verða útkljáð á Aragomuvíg-
stöðvunum«.
keyra frumvarpið gegnum
allar umræður deildarinn-
ar og því vísað til Neðri
deildar.
í Neðri deild átti að liafa
sama hraðann á, svo að
Eftir stuttan fund í Efrideild
í gær var settur annar fundur,
og tekin fyrir bæði frumvörpin
er fram eru komin um »lausn« á
deilunni í togaraútgerðinni. Frv.
Framsóknarflokksins um þving-
unargerðardóm og frumvarp Al-
þýðuflokksins um að lögfesta
þann liluta af tillögum sátta-
Sjömenn mótmæla
gerðardómimum.
Tillaga Sigurðar Ólafssonar um að ganga
að tillögum sáttasemjara feld á fundi
Sjömannafélagsins í gærkveldi.
18 hinna dómfeldu voru teknir
af lífi í Moskva í fyrrakvöld.
EINKASKEYTI TIL PJÓÐVILJANS MOSKVA I GÆRKV.
FO R S E T I æðstaráðs Sovétríkjanna ákvað í
gær að synja hinum 18 dauðadæmdu um
náðun.
Dauðadóminum var fullnægt í gærkvöldi.
ERÉTTARITARI.
%
Fjöldi manna í \ín sviftir sig lífi.
Jafnvel maðurinn, sem stjórnaði verkamanna-
slátruuuimm í Vín 1934 þorði ekki annað cn
skjóta sig, konu sína og son.
Fundur var haldinn, í, Sjó-
mannafélagi Reykjavíkur í gær-
kvöldi. Á funclinum, kom fram
tillaga frá Birni Bj.arnasyni um
að ganga að tillögu sáttasemjara
ef hægt yrði að tryggja sjó-
m.önnum 60 daga, saltfisikvertíð
og hækkandi premíu eftir að
síldarmálið væri komið yfir kr.
3,50. I tillögunni votru ennfrem-
ur mótmæli gegn gerðardómun-
um. Tillögunni var vísað til
nefndar.
Sigurður ólafsson bar fram
tillögu uiB að ganga að tilboði
sáttasemjara, en sú tillaga var
feld.
Að lokum samþykti fundur-
inn mótmæli gegn gerðardómi
Framsóknarflokksins.
Þegar fundi var slitið fóru
sjómenn upp áð þinghúsi í heim-
sókn til þingmannanna. Er mikil
gremja meðal sjómanna vegna.
gerðardómsfrumvarpa þeirra er
nú liggja fyrir þinginu.
LONDON 1 GÆRKV. (FÚ).
Hitler skipaði svo fyrir í dag,
að allir embættismenn í Austur-
ríki skyldu sverja sér hollustu-
eið, en að engir Gyðingar mættu
gegna opinberum störfum. Dag-
iega eykst tala þeirra Gyðinga,
sem handteknir eru í Austur-
ríki. I dag var handtekinn, með-
al annara, Lciuis de Rothchild
barón, bankaeigandi, en hann er
af Gyðingaættum. Margir þeirra
sem ekki hafa komist. burtu úr
landi en óttast ofsóknir eða,
handtökur hafa svift sjálfa sig
lífinu. Fey majór, sem eitt sinn
var innanríkisráðherra Austur-
ríkis, skaut konu sína, son. sinn
og sjálfan sig kl. 4 í mofgun. ,
Fey var einn af þeim sem kom
upp u,m leiðtoga byltingarinnar
gegn, Dolfuss, en nú er búið að
gera einn af forvígismönnum
þeirrar byltingar að lögreglu-
stjóra í Austurríki.
I París er fullyrt, að 30,000
þýskir herrpenn séu lagðir af
stað til Spánar og að daglega
séu sendar þangað miklar
vopnabirgðir frá Þýskalandi.
Á fundi sameinaða verklýðs-
sambandsins franska., krafðist
Jouhaux ritari sambandsins
þess, að hlutleysisfúskinu yrði
þegar í stað hætt og teknar upp
»ákveðnar aðgerðir gegn fram-
ferði fasistaríkjanna á Spáni«.
Leiðtogar Kommúnistaflokks
Frakklands, Thorez og Duclos,
hafa farið á fund frönsku stjórn
arinnar og krafist þess að landa-
mæri Spánar og Frakklands
verði endanlega opnuð.
Um alt Frakkland eru nú
haldnir fundir til þess að krefj-
ast þess að landamærin verði
opnuð.
Enska stjórnin kom saman á
fund í dag og ræddi um hvort
ekki væri ráðlegast að hlutleys-
isnefndin hætti þegar störfum.
Engin opinber yfirlýsing hefir
enn kornið um niðurstöður ráð-
herrafundárins.
Citrine, einn af leiðandi
mönnuam enska verkalýðssam-
bandsins hefir og lýst, því yfir,
að ástand það sem skapast hef-
ir í stjórnmálum Evrópu síðustu
daga sé s.vo alvarlegt, að til ein-
hverra aðgerða hljóti. að koma.
FRETTARITARI