Þjóðviljinn - 19.03.1938, Blaðsíða 1

IflulNN

3. AKGANGUR
LAUGARDAGINN 19. MARS. 1938
65. TOLUBLAÐ
V erkalý d h r 11111
lögþyingudnm
einhnga gegn
gerdardómi
KoitiiiiúnSstaf lokkurÍMii skorar á verkalýð Reykjavík-
ur að sameinasí um eins dags mótmælaverkfall.
RYDZ SMIGLY
Pólverjar draga saniaii lier
KommúuistaiTokkurinu skorar á verklýðs-
samtökiu o«* pólitísk samtök alþýðunnar að
mótmæla sameiginlega gerðardómi íhaldsins
með eins dags mótmælarerkíalli.
»Reijkja:tnk, 18. mars 1938.
Stjórn Alþýöusambands Isluncls, Reykjavík.
Vegna þeirra alvarlegu atburða, se>m, gerst liafa síðustu
daga og þeirrar hœsttu, sem með þeim liefir skapast fyrir ís-
lenska verklýðshreyfingu, álítum við að brýn nauðsyn beri til
að allur íslenskur verkalýður taki höndum saman. og komi frani
sem ein heild í aðgerðum sínum gegn gerðardómi og samorinnu
íhaldsins við hœgri foringja Fra msóknarflokksins.
Við leggjum til að stjórn Alþýðusœmbandsins? ásamt verk-
lýðsfélögum Reykjuvíkur og Hafnarfjarðar og hinum pólitísku
swmtökum verkalýðsins gangist fyrir mótmælaverkfálli einn
dag gegn gerðardómslögunum og til samúðar við Sjómannafé-
lagið, en Sjómannafélagið lciti ekki hefja vinnu á togurunum
fyr en gerðardómurinn er fallinn og ný ákvörðim hefir verið
tekin um hvort annnð skxuU undir þeim kjörum, er gerðarclóm-
urinn úrskurðar, eða þeim hwfnað.
Við viljum jafnframt láta í Ijósi vilja okkar til að ræða við
yður um hverja aðra sameiginlega framkomu verkalýðsins, er
þér áiítið heppilega út af því alvarlega ástandi, er nú hefir
skapast.
Við 'nmnum senda samskonar bréf og þetta til Fidltrimráðs
verkalýðsfélaganna í Reykjavík, AIþýðuflokksfélags Reylcjavik-
ur og Jafnaðarmannafélags Reykjavikur.
Við vœntum svars yðar við þessu bréfi liið fyrsta.
Virðingarfylst«.
(Undirskriftir).
Fjölclafundur í Gamla Bló tekur unclir
tillögu Kommúnistaflokksins um einingu
verkalýðsins og eins dags mótmælaverk-
fall í Reykjavík og Hafnarfirði.
Fundur sá, er Kommúnista-
ílokkurinn boðaði til í Gamla
Bíó í g'ær var mjóg fjölsóttur,
þrátt fyrír jmð að Sjómannafé-
lagáð héldi fund á sama tíma,
Bry.njólfur Bjarnason talaði
fyrstur. Lýsti hahn því, hve
.hættuleg árás á verklýðshreyf-
inguna samþykt laga um lög-
þvingaðan gerðadóm væri. Með
þéssu væri skapað hættulegt.
íordæmi. Verkalýðshreyfingin
v'erðui' að sýna, styrkleika.sinn.
Verkalýðsfélögin verða að rísa
upp, öll sem eitt, og svara með
voldugu mótmœlaverkfalli. —-
Rákti Brsyjó/lfur gang málsins,
og sýndi fram á þann pólitíska
tilgang, er lá að baki samþyktar
gerðardómsfrumvarpsins, og
:skýröi fr:á tilraunum Komrnún-
istaflokksins til að sameina
verklýðshreyfinguna til eins
dags mótnnelaverkf'alls í Reykja
vík og Hafnarfirði.
Þorsteinn Pétursson fjármála-
ritari Dagsbrúnar, sikýrði af-
stöðu verk]ýðshreyfi.nga,rinnai'
til vinnulöggjafarfrumíV. Sigur-
jóns Á. Ölafssonar & Co. Yfir-
gnæfandi hluti íslenska verka-
lýðsins hefir lýst sig andvíga
þessu frumvarpi, lýst sig and-
víga hverskcinar þrælalögum.
Haukur Björnsson flutti
snjalla ræðu um framsóikn fas-
ismans og vörn verkalýðsins.
Björn Bjarnason sagði frá því
sem gerðist á fundi Sjóma.nna-
félag Reykjavíkur og hvatti til
stuðniings við baráttu sjómann-
anna.
Síðast talaði Binar Olgeirsson.
FRAMH. A 2. SIÐU.
Sjómenn ákveða að
ciga engan þátt í dóm-
unnm og fara elcki úr
höín íyrr en i fyrsta
lagi eftir að dómur er
uppkveðinn.
S jómannaf élag Rey kj avíkur
boðaði til fundar í gær kL 5 e. h.
í Nýja Bíó, til að taka afstöðu
til gerðardómsinsL
I byrjun fundarins lagði for-
maður fram tillögu frá stjórn
félagsins og nefnd þeirri, er kos-
in var á síðasta fundi, henni til
aðstoðar, um það að eng'inn. sjó-
mannafélagi færi um borð í
FRAMHALD Á 2. SÍÐU.
við landamæri Lithauen.
Rádast þeir iun í landid í dag?
KHÖFN I GÆRKV. F.Ú.
PÓ L Y E R J A R hafa clregið saman
mikinn her við landamæri Lithauen
og er búist við að þeir ráðist inn í land-
ið á morgun, ef Lithauiska stjórnin verð-
ur ekki við kröfum þeirra. Miklar æsing-
ar eru í Varsjá í dag.
LONDON I GÆRKV. (FO).
Haraldur Guð-
mundsson sagði
af sér í gær.
Er fundur hófst í Neðri
deilcl i gœr, gaf Hermann
J ónasson, forsætisráðherra,
eftirfarandi yfirlýsingu:
Eg vil ekki láta það drag-
ast að tilkynna Alþingi, ao
mér hefir í niorgun borist
bréf atvimmmálaráðherra,
þar sem hann óskar eftir þvi,
að ég beiðist lausnar fyrir
sig úr ráðuneytinu. Bg hefi
þegar svmað til konungs og
óskað eftir því, að orðið verði
við þessari beiðni. Jafnframi
hefi ég lagt til að mér verði
falið að gegna störfum at-
vinnmnálaráðherra, þar til
öðruvisi verður ákveðið.
Pólverjar hafa í dag dregið mman her á landamœrum Pól-
lands og Lithauen. 1 frétt frá Varsjá segir að Rydz Smigly
nuirskálkur liafi farið til Vilna til þess að framkvæma þar lier-
skorðun. Sendiherra Breta í Vcirsjá fór í dag á fund pólska ut-
anrikismálaráðherrans og fór þess á leit fy,rir bresku stjórn-
ina, að Pólverjar notuðu sér ekki atburð þann er gerðist á
landamœ.runum á dögunum til þess að vekja mýjar viðsjár. —
Sendiherra Lithauen í París, London og Moskva fóru á fund
utanrikisráðherranna í þessum borgum. Lithauiska sendisveitin
i París hefir sagt að Pólverjar hafi neitað að semja um atbiurð-
ina á dögunum, enda þott stjórnin í Lithauen hafi þegar orðið
vití ýmusni kröfum Pólverja.
Smetana forseti hefir kvatt
saman þingið í Lithauen og einn-
ig stjórnmálalega leiðtoiga og yf-
irforingja hersins. Fréttaritari
Reuters í Kaunas álítur að í ráði
kdnni að vera að taka þjóðarat-
kvæðagreiðslu um breytingu |
stjórnarskrárinnar, er heimili
stjórninni að viðurkenna yfir-
ráðarétt Póllands yfir Vilna,
Hanm segir einnig að Pólverjar
vilji að Lithauar geri samskonar
samining við sig og Austurríki
FRAMHALD Á 4. SIÐTJ
Syeinasambasid byggingarmanna
stöðvae vinnu lajá íúskara.
NOEL BAKER
Ti'ésmíöameistapi fúskaöi viö málningar og
veggfóðrun.
I gærmorgun stöðvaðið Sveina
samband byggingamanna vinnu
hjá Sveinbirni Kristjánssyni
trésmíðameistara. — Orsakir
vinnustöðvunarinnar eru þær,
að Sveinbjörn fúskar við máln-
inigu og veggfóðrun í húsii því,
sem hann nú er að byggja. á
horni Baldursgötu og Lokastígs.
Auk þess hefir Sveinbjörn haft
ófaglærða verkamenn í. vinnu
við iðn sína. Hefir Sveinbjörn að
vísu kallað menn þessa nemend-
ur, en þeir hafa enga náms-
samninga sem skyldu ber til.
Sveinasamband byg'gingar-
manna og Samband meistara í
byggingariðnaði, hafa bæði lagt
verkbann á Sveinbjörn. Reyndi
hann þá að fá sveina til þess að
FRAMHALD A 2. SIÐU.
IVocl Bakei*
heimtar Þjóöahanda-
lagsfumd um málið.
Kröfur Póllands til Lithauen
urðu að umræðuefni í neðri mál-
stofu breska þingsinsi í dag. No-
el Baker, úr verkamannaflokkn-
um, fór fram á það við Chamb-
erlain. að hann miæltist til að
Þjóðabandalagsráðið yrði kvatt
i saman, og að samskonar ákvarð-
I anir yrðu teknar til þess að leysa
I FRAMHALD á 4. SI.ÐU
r