Þjóðviljinn - 26.03.1938, Síða 1

H. K. LAXNESS.
Halldór
K. Laxness.
talar í útvarpiö
í Moskva í kvöld.
Samkvæmt einka-
skeyti frá Moskva
talar Halldór Kiljan
Laxness i útvarp frá
Moskva 1 kvöld kl.
9 (íslenskur tími) á
bylgjulengd 1107.
Fjölkunnugur kven-
maður á leið til
íslands.
KHÖFN 1 GÆRKV. F.O.
Þekt þýsk söng-kona sem jafn-
framit. ritar greinar fyrir »Trans
Evropa Press«, Irna Weile Bar-
kany, leg’gur af stað til íslands
á laugardaginn kemur frá Kaup
mannahöfn. Hefir hún í hyg'gju
að skrifa greinar um Island, að-
.allega blaðaviðtöl við íslenska
stjórnmálamenn, vísindamenn
■og lisíbamenn, en blaðasamband
það sem hún ferðast fyrir hefir
innani vébanda sinna um 800
blöð víðsvegar í álfunni. Hún
ætlar einnig að syngja á Islandi,
því hún er þa.ulvanur söngvari
•og syngur á tólf málum, meðal
annars hefir hún haldið íslenska
tónleika í útvarp í Austurríki og
Ungverjalandi.
Árshátíð
samvinnumanna
verður haldin í kvöld a.ð Hótel
Borg og hefst með borðhaldi kl.
7,30 síðdegis.
Aðgöngumiðar að borðhaldinu
(á 6,00 kr.) verða seldir í búð-
um Kaupfélagsins á Skólavörðu-
stíg 12, Vesturgötu 33 og Gretf-
isgötu 46, til kl. 3 í dag, en að-
göngumiðar að skemtuninni eft-
ir að borðhaldi er lokið (á 3,00
kr.) verða seldir þar til búðum
er lokað.
Samvinnumenn ættu að fjöl-
menna, á árshátíðina, því íull-
y,rða má að þetta verður ágæt
skemtun.
3. ARGANGUR
LAUGARDAGINN 26. MARS. 1938
71. TOLUBLAÐ
Áöalíundur IiRO\ verð-
ur Itaidinn á morgnn.
Vörusala félagsins var þridjungi meiri 4]|2 síðustu
mánuði ársins en vörusala P. V. var alt árið 1936.
Félagið hefir stórlækkað vöruverðið í bænum
Aðalfundur Kaupfélags Rvík-
ur og nágronm* verður haldinn
,á morgun að Hótel Borg. Fund
þennan sækja 151 fulltrúi og
hafa þeir verið kosnir á deildar-
fundum þeim, semi haldnir hafa
verið undanfarna daga og Þjóð-
viljánn hefir greint nokkuð frá.
Stjórn KRON bauð frétta-
mönnum blaðanna, á sinn fund
í gæi’ og skýrði þeim að nokkru
frá rekstiri félagsins og fyrir-
buguðum framkvæmdum.
Eins og mönntum, er kunnugt
var KRON stofnað síðastliðið
sumar upp úr ýmsumi smærri.
félögum, bæði hér i Reykjavík
og í nágrenni bæjarins og telur
félagið alls 3380 meðlimi. Af
þeim eru þó fáeinir, sem enn
njóta ekki fullra réttinda, þar
sem þeir eru að »vinna sig inn«
í félagið með viðskiptum
sínum.
Vörusala KRON nam frá 9.
ágúst til áramóta samtals kr.
1.234.108,08 og- er það rúmlega,
þriðjungi meira en öll vörusala
Pöntunarfélags verkamanna
nam árið 1936, og var þó Pönt-
unarfélagið lang stærst. af öllum
þeim félögum sem; sameinuðusL'
í KRON.
Tekjuafgangur á rekstri fé-
iagsins nam á sama tíma kr.
91.613,65, og eigiö fé félags- og
íélagsmanna nemur 170.449.35
Italski herinn í
sókn á Aragon
íuvígstöðv-.
unum.
LONDON I GÆRKV. F.U.
Fréttaritari Reuters á Ara-
goníu-vígstöðvunum, segir að
uppreisnarmenn sæki þar nú
hratt. fram í áttina til Kata-
loníu. Á landamærum Kataloníu
eru mijög sterkar víggirðingar
sem stjórnin gerir sér vonir um
að verði mjög t;il þes:s að hindra
framsókn uppreisnarmanna. ■—
Stórar orustur hafa orðið í dag
á þessum slóðum og hafa stjórn-
arliðar orðið að láta, undan síga
og uppreisnarmenn tekið bæði
ílugvélar og annað herfang.
Sveinbjörn Gudlawgsson,
formaður KRON.
kr. Við KRON vinna alls 74
starfmenn.
Félagið úthlutar arði af v.ið-
skiptum. síðasta árs, sem: nemur
l°/c af viðskiftunum. Af þessum
arði ganga 3 °/o í stofnsjóð sam-
kvæm,t, landslögum og þar aö
auki helmingur af útborguðum
arði, uns félagsmaður hefir eign-
ast 300 kr. í stofnsjóði.

Jens Figved.
f r amk væm d ast j ór i.
Stjórn félagsins sýndi frétta-
mönnunum ennfremur skýrslur
og línurit;, sem sýna hve stór-
kostlega KRON hefir lækkað alt
vöruverð hér í bænum og dreg-
ið úr álagningunni og dýrtíðinni.
Sem dæmi má nefna það, að
heimili sem hafði á síðastliðnu
ári 1506,00 króna viðskifti við
KRON hefði orðið a.ð greiða fyr-
ir sömu vöru nneð meðalálagn-
in,gu árið 1936 kr. 2104.53. Hér
kemur þó ekki til greina sá arð-
ur, sem KRON greiðir meðlim-
um sínum og nemur allverulegri
upphæð. Nemur þessi mismun-
ur alls kr. 598,53. Ef heimili
þetta hefði hinsvegar haft, þessi
sömu viðskifti árið sem leið við
ka,upmenn hefði það orðið að
greiða fyrir vöruna kr. 1795,58.
FRAMHALD Á 3. SÍÐU
Áðalblað enska
Kommúni sta flokksins
um ræðu Chamberlain
EINKASKEYTI TIL ÞJÖÐV.
KHÖFN 1 GÆRKV.
AÐALBLAÐ enska Koinmúnisia-
ílokksins »Daily Worker« skrif-
ar uin neðu CJiamberinins m. a. eft-
irfarandi:
»Bieðan var enn]>á liiettulogrl, ea
•lúist haíði verið við. lmsir hiiféM
gert sér vonir iim að Cliamberlaia
mundi taka afstöðú með lýðræðis-
líkjununi, en í Jiess stað gaf haua
yflrlýsingar, sem ekki verða teknar
iiðrnvísl en lolorð til iasistalicrranna
iim að láta frainfcrði þeirra afskiiita-
laust.
Með rreðu Chaiiiberlains lieíir stói-
iiin ankist hrettan á- Evrópustyrjöld«.
FRÉTTARITARI.
Stjópnapkpeppa i
Tékkóslóvakiu.
Jafnaðarmenn draga ráðherra sinn
út úr stjórninni. — Kommúnista-
flokkurinn krefst sterkrar vinstri
stjörnar og heitir henni stuðningi
EINKASKEYTI TIL ÞJODTrILJANS KHÖFN I GÆRKVöLD/
EINI ÞÝSKI RÁÐHERRANN, er eftir var í stjórn-
inni í Tékkóslóvakíu, jafnaðarmaðurinn Szech
sagði af sér í (lag.
Ut hefir verið gefin opinber yfirlýsing um að Szech
hafi sagt af sér eftir ákvörðun flokksstjórnarinnar, en
í raun og veru er afsögn hans afleiðiug harðvítugra
deilna innan jafnaðarmannaflokksins.
Kommúnistaflokkur Tékkóslóvakíu krefst þess að
mynduð verði sterk landvarnarstjórn með þátttöku allra
lýðræðisflokkanna og hefir flokkurinn lofast til að veita
slíkri stjórn allan hugsanlegan stuðning.
FRÉTTARITARI
Umbætur á Reykjavík-
- ný mannvirki.
Á Reykjavíkurhöfn voru gerð-
ar miklar umbætur á síðastliðnu
ári. Ægisgarður var lengdur um
100 metra, grafið upp úr vest-
urhluta hafnarinnar, viti gerður
í Engey og eldri mannvirkjum
haldið við. 1 vinnulaun greiddi
Reykjavikurhöfn á árinu yfir
400 þúsund krónjur.
Hafnarstjórinn, Þórarinn
Kristjánsson, hefir látiið Frétta-
stofu útva.rpsins í té svofelda
skýrslu um. mannvirkin:
Aðalstarf við höfnina var á
síðastliðnu ári, — eins og gert
var ráð fyrir í fjárhagsáætlun
•— að lengja Ægisgarð. Til þess
var varið á árinju 250 þúsund
krónuml og var garðurinn lengd-
ur um nálega 100 metra, —
þannig a,ð lengd hans er nú um
250 metrar og vantar ekki ann-
að á garðinn en garðhausinm til
þess að hann sé fullgjör. Var svo
til ætlast, að garðhausinn yrði
gerður í sumar komanda og a.uk
þess 130 metra löng bryggja með
fram vesturhlið garðsins — en
vegna fjárhagsörðugleika er
"'RAMIIALD A 3. SlÐlj