Þjóðviljinn - 01.04.1938, Blaðsíða 2
Föstudagurinn 1. apríl 1938.
ÍJOÐVILJINN
Mimneskur brúdgumi.
Smásaga.
Franskar FUK-stúlkur safna gjöfum til spönsku alþýðunnar.
Æskan og
atyinnnlejsid.
I dag langar m:ig, lesari góð-
ur, að segja þér nokkuð einstak-
lega skemtilegt, nokkuð sem er
bæði ljóðrænt og spennandi,
karlmannlegt, í evnu orði, noikk-
uð sem kemur blóði þínu á hreyf
ingu.
Kanske langar þig að heyra
létta smásögu um ungan flug-
mann?
Hann, fékk að komast í flug-
skólann, en það var nú bara því
að þakka hvað hann var sólginn
í mentun, og hafði brennandi
löngun til þess að verða ættjörð-
inni að liði.
Áður en hann gekk í skélann,
skrapp hann ,sa.m,t heim í tvo
daga til þess að tala við mömmu
sína og' spyrja hana ráða. Hann
átti heima í sveitaþorpi ekki all-
langt í; burtu.
Jæja, þá var hann nú aftur
kominn á, bernskustöðvarnar og
hann fann mömmu sína að máli.
»Ég hef svo að segja fastráðið
þetta«, sagði hann.
Og móðir hans gegndi: »Þet,ta
líkar mér, drengur minn«.
En, í þessu saraa sveitaþorpi
bjó elskuleg ungmey sem hann
þekti talsvert vel (hann trúði
mér fyrir því). Og við þetta er
rétt að bæta smá atriði sem fell-
ur í kramið: Honum leist á
meyna, og vildi giftast henni.
Fyrir sitt leyti hafði stúlkan
síður en svo á móti þessu, því
henni leist engu síður á hann.
Hún vildi meira að segja giftast
líka.
Þess vegna fór hann líka á
liennar fund og. útljstaði fyrir
henni loftfaraáætlanir sínar.
Hún lét í Ijósi gleði sína yfir
því að hann ætlaði að verða flug-
maður. Samt gat hún ekki látið
vera að tárast. Af því hún var
bara ung stúlka, hélt hún að
flug í lausu loftinu væri eitt-
hvað hræðilegt,. Af eintómri var.
þekkingu á flugmálum, kendi
hún ótta hans vegna og líka ham
ingju þejrrar sem enn var ekki
orðin að veruleika.
En hann sagði við stúlkuna:
»Það sem ég hefi nú einu sinni
ákveðið, það skal ég x öllu falli
gera«. Og þá sagði hún. »Þetta
líkar mér«.
Að svo mæltu komu þau sér
saman um að láta lögskrá gift-
ingu sína, þegar hann kæmi úr
skóianum í sumarfríi sínu.
Þar næst kvaddi hann, fór í,
flugskólann og hóf nám það, er
hoinum var fengjð í hen,dur.
Tíminn leið skjótt og brátt
nálgaðist skólafríið.
Þá skundaði ungi flugmaður-
inn okkar á fund yfirkennarans
og bar frami við hann þá ósk
sína að fá að taka fríið einum
degi fyr en tilstóð, þar eð hann
ætlaði nefnilega að láta skrá sig
t.il giftingar með heitmey sinni,
og færði fram þá ástæðu að ein ■
mitt; þessa frídaga yrði lögskrán
ingarstofnunin fyrir giftingar
lokuð. Því yrði hann mjög ein-
dregið að béiðast þess að sér
yrði gefið einum degi lengra frí.
Yfirkennarinn mælti þessum
orðum: »Látum það gott heita,
ég gef yður fríið. En í skránni
yfir prófin, sem þér hafið leyst
i yöar starfsgrein, ,sé ég og þyk-
ir það mjög leitt, að þér hafio
enn ekki leyst 700 metra faU-
hlífarstökkið. Ég legg mjög mik-
ið upp úr þvi að þér leysið þetta
próf áður en þér leggið af stað
í fríið«.
Mælti þá flugmaður okkar án
þess að depla auga: »Þá skal ég
eldsnemma í fyrramálið afgreiða
þetta. Því upp úr hádeginu legg-
ur lestin, semi ég þarf að fara
með, af stað héðan.
Og þessu svaraði, yfirkennar-
inn: »Tarna líkar mér«.
Nú verðum við að taka það
með í reikning’inn að hugará-
stand hins unga flugmanns,
var í þennan rnund. alls ekki vel
stemt fyrir fallhlífarstökk. Síð-
ustu þrjá dagana hafði hann
ekki um annað hugsað en heit-
mey sína, og hina þráðu endur-
fundi. Hann hafði meira að
segja látið stækka ljósmynd af
henni, með árituðum. mansöng.
Og nú, einmitt nú, að hlaupa út
í loftið upp á tvísýnu um líf og
dauða, nei, á þessháttar hafði
hann fremur ólyst, en hitt.
Við það bætjtist, að í þessum
listum var hann ennþá alveg ó-
reyndur. Blátt, áframi grænjaxl,
pelabarn. Hann hafði, rétt að-
eins fengið forsmekkinn af himn
inurn og var honum að kalla
mætti alveg ókunnugur.
Þess vegna olli þetta himna-
stökk honum lítilsháttar inn-
vortis ókyrðar, einkum vegna
þess hve skyndilega það bar að
höndum. Réttara sagt, stökkið
var í algerðri andstöðu við hið
verandi ástand okkar unga flug-
manns.
Það var varla örlað á dögun-
inni, þegar hann spratt á fætr
ur, tók saman pjönkur sínar og
bejð þess að leiðsögumaðurinn,
flugstjórinn, leiddi sig upp í
flugvélina.
En hann sá brátt að á flug-
stjóranum var engin asi. Hann
bar sig beinlínis þannig að, sem
hann vitandi vits gerði sér alt
til dundurs og tafar. Tvívegis
varð hann að bregða sér á fund
vfirkennarans, eáns og hanr.
þyrfti að ráðfæra sig við hann
um eitt eða annað.
Hjálp í viðlögum.
Námskeiði því, sem, Félag
ungra kommúnista hafði í hjálp
í viðlögum, er nú lokið. Tilsögn
veitti Jón 0. Jónsson frá Slysa,-
varnafélagi Islands og vill FUK
þakka honum og Slysavarnafé-
laginu fyrir aðstoð hans og á-
gæta tilsögn. Þátttakendur í
námskeiðinu voru 16, p.iltar og
stúlkur og var áhugi þeirra á-
gæt,ur, enda er hjálp í viðlögum
nauðsynleg kunnátta fyrir þá,
sem ferðast mikið og ganga á
f jöll á sumrum og iðka skíðaí-
þrótt, á vetrurn. En þó að náms-
skeiðinu sé nú lokið, þá hefir
hópurinn samt ákveðið að koma
saman næstk. þriðjudag og fara
einu sinni ennþá yfdr æfingarn-
ar og kynna sér betur hvað þarf
að hafa í, ferðaapótekinu o. fl.
Og það var ekki fyr en klukk-
an langt gengin níu, að hann
ioksins hóf sig tál flugs og komst
brátt í 1500 metra hæð.
Ungi himnahopparinn okkar,
beið þess og vænti að leiðin lægi
nú niður á við í þá fallhæð sem
fyrirmiælin höfðu hljóðað og að
merkið um að hlaupa út, yrði
gefið. En flugstjórinn lækkaði
flugið ekki hætis hót og ekki gaf
hann heldur neitt merki frá sér
um, að nú skyldi stökkva.
Þannig flugu þeir ugglaust í.
40 mínútur. Tíminn flaug einn-
ig og stökkmaðurinn, okkar
blíndi skálningslaus og dapur á
fararstjórann.
Hvað nú, alt í einu virtist tím-
inn kominn — flugstjórinn gaf
merki með hendinni.: Haf gát!
Viðbúinn, að stökkva!
Ungi stökkmaðurinn okkar sté
eftir settumi reglum út á búk
flugvélarinnar og eftir að ann-
að merki hafði verið gefið, hend-
ir hann sér út í, djúpið.
Fáein augnablik fellur hanr.
eins og klettur niður úr loftinu.
Þá breiðir fallhlífin út sinn
hvíta silkihjálm og ungi loft-
fræðinguránn lendir heilu og
höldnu.
Hann lítur niður fyrir sig og
sér að hann muni lenda nálægt
sveitaþorpi nokkru.
Fallhlífin dregur hann fáeina
metra með sér eftir jörðinni. Þá
rís hann á fætur og ,sér að hann
er staddur í, afgirtum- kálgarði.
Or öllum áttum kemur fólk
hlaupandi.
Ungi loftkönnuðurinn okkar,
leysir af sér fallhlífina og brýt-
ur hana saman eftdr settum regl
um. Því næst býr hann sig undir
að svara þeirn fyrirsp.urnum,
sem fólkið kunni að beina til sín.
Hann lætur augun, hvarfla um
umhverfið. Og hver .undur — alt
saman góðkunn, andlit. Þarna
stendur Darja frænka. Þarna
Atvinnuleysið er nú að verða
alment böl meðal æskunnar, e>-
leiðir yfir hana voinleysi, drepur
niður dáð hennar og félagslegan
þroska og leiðir hana út í alls-
konar siðleysi og spillingu. Ár-
lega stækkar hópur afbrotaungl-
inga, en ekkert er gert til þess
að bæta úr orsökunum, atvinnu-
leysinu og sáralítið er gert tái
þess að upplýsa eða menta al-
þýðuæskuna. Gatan er hennar
aðalsamkomustaður.
Er þetta vilji æskunnar?
Nei, æskan krefst, aðgerða.
Hún krefst réttar síns t,il vinnu,
til mentunar. Hún krefst réttar
síns til. lífsins^
Fyrir síðustu kosningar, þegar
íhaldið þurfti. á atkvæðum æsku-
lýðsins að halda, lofaði það því,
að hafin yrði vinna við bygg-
ingu hitaveitunnar og íþrótta-
svæðis, því að nú hefjast úti-
íþróttir, en enginn nothæfur
íþrót,tavöllur er til.
En í staðinn fyrir efndir á
þessum loforðum, sem íhaldið
gaf æskunnii, hefir það kastað
hundruðum verkamanna úr at-
vinnubótavinnunni út á kaldan
klaka atvinnuleysisins. Og engin
veit, hve lengi þessar uppsagnir
eiga að halda áfram.
Svona svíkur íhaldið loforð ,sín
til æskunnar. Svona er nú sú
framtíð, sem íhaldið býður henni
í veruleikanum.
En við, sem erum ungir og fá-
um ekki að nota krafta okkar,
getum ekki sætt okkur við þessa
framkomu.
Við krefjumst þess, að kosn-
ingaloforðin verði efnd og að
nágranninn Ivan Kúmikja og
hérna — formaður samyrkjubús
ins.
Hann nýr augun til þess að
ganga úr skugga um að sig sé
ekki að dreyma. Enganveginn.
Þetta eru alt sveitiungar hans.
Og mitt í hópnum sér hann hvar
stendur sjálf heitmey hans, hún
Warja.
Auðvitað ber hún fyrst kensl
FRAMHALD A 3. ^íöu.
byrjað verði strax að fram-
kvæma þau.
Það er að vísu við ramman
draug að etja. En ef æskan er
samstilt og einbeitt, þá hefur
hún kröfur sínar í. gegn.
J. E.
Leshringur um sósía-
lismann.
Félag ungra kommúnista og
KFl hafa nú stafandi leshring
um sósíalismann. Þær bækur á
íslensku, sem lagðar eru til
grundvallar eru einkum Marx-
ismdnn eftir Ásgeir Blöndal’ og
Leninisminn eftir Stalin, en auk
þess, verða fluttir fyrirlestrar
um málin af færum mönnum; og
umræður hafðar á eftir. Það. er
nauðsynlegt fyrir unga komm-
únista að fræðast sem mest um
þessi mál, stefnumál verkalýðs-
hreyfingarinnar, og ættu þeir
því að .sækja þennan leshring,
,sem mun verða, mjög fróðlegur
og skemtilegur. Leshringurinn
er í húsnæði FUK á Vatnsstíg
3. —
Halló. íelagar úti um
land.
Félag ungra kommúnista í
Reykjavík efnir til .bréfakvölds
þann 14. apríl. Við vonumet eftir
mörgum bréfum frá ykkur.
Skrifið umi atvinnu ýkkar, starf
og áhugamál.
Þann 14. apríl verða bréfin
lesin upp á fundi hjá okkunog
síðan seld þeim, sem hæst býð-
ur í. Við vonurn, að þetta verði
tilefni til fjörugra bréfaviðskifta
okkur öllum til gagns og ánægju.
Og ef þið efnið til slíkra bréfa-
kvölda, þá skulum við ekki láta
standa á okkur með að skrifa.
Bréfin má senda til Snorra
Jónssonar, Pósthólf 761 Rvík.
F.lJ.K.-fundur.
verður í; næstu viku. Nánar
auglýst síðar.