Þjóðviljinn - 01.04.1938, Blaðsíða 3

ÞJOÐVILJINN
Föstudagurinn 1
apríl 1938
þJðOVILIINN
Komrailalstanokks
íiinnds,
Kttctjðrl: Einar Olgslmon.
RlUtjðrnJ B«rfstmAaatrsetl 10.
Stml 2270.
▲ÍKrolBsla og saglýslagsskrll-
stofs: Lsugsvsg 88. Slml 2184.
Komnr ðt slls dags asma
mAnadsgs.
Askrlftsgjsld á m&nuOi:
Rsykjsvlk og nágrenni kr. 2,00.
Annarssts&sr á lsndinn kr. 1,25
1 laasssöla 10 sars sintskið.
Prentsmlðjs Jðns Hslgssonar,
Bergstsðastrseti 27, slmi 4200
Nýja stjóruiu,
Með hinni nýju stjcrn Her-
manns Jónassunar er spor stigið
til hægri í stjórnmálum, landsins.
Nýi ráðherrann, Skúli Guð-
mundsson, er fulltrúi hægri afl-
anna í Framsóknarflokknum,
þess hluta, semi nánustu sam-
böndin hefir við Landsbanka-
stjórnina og Kveldúlfsklíkuna,
og þátttaka hans í stjórninni
þýðir undanláitssemi við hægri
öflin.
Þó er ekki fyrir það að synja,
að stjórnin hefði getað orðið
verri, — ef tekist hefði að
framkvæma þá hernaðaráætlun,
er Jónas frá Hriflu hafði gert
í samráði við ölaf Thórs; og átti
að opna leiðina fyrir þátttöku í-
haldsins í stjórninni.
ÖIl líkindi eru til að með þess-
ari stjórn skapist múllibilsá-
stanid, ,sem verður að nota til
hin,s ýtrasta. Verkalýðshreyfing-
unni er það lífsnauðsyn að ná
íram til fullkomiinnar einingar
á næstu mánuðum, ekkert má
hindra það, að nú takist aó
skapa faglega og póiitíska ein-
ingu alþýðunnar á, sem allra
skemstumi táma.
Ekkert annað en einhuga,
samstillt verkalýðshreyfing og
einn sterkur verklýcsílokkur,
getur hindrað það, að Fram-
sóknarflokkurinn haldi áfram
lengra til hægri á næstunni, láti
undan áróðri íhaldsaflanna inn,-
an floikksins og utan og myndi
stjórn, sem beinlínis sé beint
gegn alþýðúnni og verklýðssanv
tökunum',
En full þörf er á því að
verkalýðurinn ,sé á, verði gagn-
vart stjórn þeirra Hermianns og
Skúla. Yfirlýsiingar forsætisráð-
herrans um það, að tilætlunin sé
að samþykkja vinnulöggjöf nú
þegar á þessu þingi, og sú stað-
reynd, að enginn málefnasamn-
ingur hefir verið gerður milli
Haralds-flokksins og Framscikn-
ar, gefa það fyllilega til kynna.
að hægri, öflin, í Framsóknar-
flokknum, Jónas frá Hriflu og
Co., eru nú óbundnari en áður,
Oig hafa meira svigrúm til ó-
happaverka en undanfarið.
Þetta verður verkalýðshreyfing-
in að varasifc.
1 vinnulöggjafarmájinu þarf
stjóírnin ekki að efast um af-
stöðu verklýðshreyfingarinnar.
Gegn vinnulöggjöf slíkri sem
þeirri er nú liggur fyrir Alþingi
og meiningin mun vera, að sanv-
þykkja með einhverjum kák-
breytingumi, rís verkalýðurinn
i landinu einhuga. Slík lög-gjöf,
ef sett verður, er hnefahögg
Þpóunapfepill Stefans Pét
ufss. og svikafepill sam-
sæpismannanna í Moskva

(Nl.) Það er því alls ekki ólík-
legt, þegar hér er komið, að
klofningshetja okkar sendi mið-
stjórn hins sarneinaða flokks
bréf, þar sem, hann myndi lýsa
því yfir fyrir hönd sína og klíku
sinnar, að þeir hafj séð að sér
og leggi niður alla. verklýðsf jand
samlega starfsemii og biðji um
upptöku í flokkinn á ný, eins og
Sinovjeff & Co., hafandi það eitt
í huga að villa með þessum hætti
á sér heimildir, til þess að geta
með því meira árangri rekiö
skemdarstarf ,sitt. Og þá. gæti
vel svo illa til tekist;, að hinn
sameinaði flokkur legði trúnað á
þessar yfirlýsingar, tæki klofn-
ingsmennina, í sátt á ný, hleypti
þeirn, inn í flakkjinn og fengi
þeim ýmsiar ábyrgðarmiklar
trúnaðarstöður. Einmitt þannig
fór í, Sovétríkjunum. Bolsévikka-
flokkurinn trúði yfirlýsingum
Trotskysinna um, að þeir myndu
leggja niður alla klofnings- og
gagnbyltingarstarfsem|i og fékk
þeim þýðingarmiklar trúnaðar-
.stöður, og af þessu veglyndi sínu
hefir Bolsévikkaflcjkkurinn sið-
an orðið að súpa seyðið.
Hér hefir nú verið sýnt fram
á, að þessi þróun væri í rauninni
ekki annað en rökrétt atleiðng
af öllum, fyrra ferli Stefáns Pét-
urssonar. Og þsgar hingað væri
komið, væri engin leið til baka
fyrir hann. Honum væri nauð-
ugur einn, kostur að ganga svik-
arabraut sína til enda. Ma.ður.
.sem ga,t; fengið af sér að svíkja
í érygðum, á smánarlegan hátt
flokk sinn, sem, fengið hafði hon-
um ábyrgðarmiiklar trúnaðar-
stöður, og það einungis vegna
særðrar metnaðargirndar,
vegna ímyndaðs óréttar, er han-
um fanst hann vera heittur, og
vegna þess, að hann hafði orðið
í minnihluta. í fræðilegri baráttu
innan flokksins — sá maður er
fjarri því að hafa til að bera
þann ósve'gjanlega heiðarleik í
skapgerð sinni, sem hver sannur
verklýðssinni verður að hafa.
Sá miaður hefjr aldrei verið sann
ur verklýðssinni, sá maður hef-
ir aldrei skilið glóru í, marxi&m-
anum, hversu m kinn marxista
sem hann telur sig vera og
framan í verklýðssamtókin, og
mun svarað að verðleikumi.
Svarið við því spor i til hœgri,
sem stigið hefir verið með þess-
ari stjórnarmyjidun, verður að
vera aukin sókn fra vinstri,, —
og umfram, allt a,nnað verður aö
skapa algera einingu innan
verklýðssamtakanna, gera þau
a.ð því sterka, • pólitíska valdi,
sem þarf til að stöðva Fram-
sóknarflokkinn á óhappabraut-
inni yfir í herbúðir afturhalds-
ins, og skapa skilyrðin fyrir því
að mynduð verði stjórn hinna
vinnandi stétta, sem væri eng-
um öflum háð öðrumi en hags-
munum alþýðú, og þá um leio
hagsmiunum yfirgnæfandi meiri-
hluta íslensku þjóðarinnar.
hversu margar bækur sem hann
hefir lesið um marxismann.
(Kautsky va.r líka, á unga aldri
mijög lærður »marxisti« og sann-
færður kommúnistii, en gerðist
þó síðar einhver argasti fjand-
maður marxismans, kommúnism
ans og Sovétríkjanna). Sá. maö-
ur, semisvíkur flokk sinn á jafn-
smánarlegan hátt cg St. P. hefir
gert, stendur á hinu allra lægsta
þrcskastigi í siðferðislegu tilliti.
Þegar þar við bætist, að hér er
um að ræða mann, sem er and-
lega cg aiðferðislega niður brot-
inn af margra ára ofnautn á-
fengra drykkja, þá verður ljóst.
nvers væntia má af slíkum
manni.
Myndi hann, ef þróuninni
væri þann veg komiði, eins og
gert, hefir verið ráð fyrir hér að
framan, svífast þess að ganga
í lið með verstu fjandmönnum
hins íslenska verklýðsríkis?
Myndi hann svífast þess að fram
kvæma skemdarstarf bak við
tjöldin, jafnvel að tefla sjálf-
stæði lands síns í voða, til þess
að hefna sín — hefna sín —
hefna sín,? Hefár hann ekki þeg-
ar gengið í lið með fa&i&tiunum
í baráttu þeirra, gegn verklýðs-
ríkinu rússneska? Hver sér mun
á röksemdum, hans gegn Sovét-
ríkinu og kommúnismanum o.g
röksemdum fasista um sömu
efni? Hefir hann ekki skrifað
það svívirðilegasta níðrit um ís-
lenska Kommúnistaflokkinn,
sem nokkurtíma hefir birst hér
á landi? Svívirðir hann ekki,
níðir ’nann ekki, atar hann ekki
auri alt það, sem að því er virt-
ist var honum nelgast; fyrir fá-
um árum, allar sínar æskuhug-
sjónir?
Vera má að afbrot hans yrðu
ekki. alveg eins voðaleg og land-
ráðamannanna í Sovétríkjunum,
því. að hér myndu öll hlutföll
vera smærrj. En þau myndu að
öllum líkindum vera .sama eðlis
ffff
í aðalatriðum. Þettá er hreint
ekki staðhæfing út í bláinn, því
að St. P. hefir sjálfuir látið svo
um mælt, að ef ,han,n væri stadd-
ur í Sovétrí.kjunumi, þá myndi
hann ve,ra einn meðal hinna
ákærðtu. Þessi ummæli hans
geta ekki þýtt annað en að ha,nn
myndi. hafa tekið þátt í glæpa-
st,a.rfsem|i þeirra, að ’nann myndi
hafa gert sig sekan í sömu land-
ráða og skemidastarfseminni og
sannasit hefir á rú,ssnesku Trot-
skistana. Og skrif hans í Alþýðu
blaðinu sanna, að skoða,nir hans
eru algerlega samkvæmar skoð-
unum hinna, rússnesku trotsk-
ista. Og þróun St. P. öll sannar.
að hugarfar hans og skapgerð
er einmitt þess eðlis, að samskon
ar verka hefði mátt af honum
vænta.
Ef einhver lesiandi Alþýðubl.
skyldi enn hafa hneigð til aö
trúa fullyrðingum St;. P. í blað-
inu um, að hinir dómfeldu menn
í Moskva geti ekki verið sekir, i
þá athugi hann hinn pólitíska I
íeril St. P. sjálfs og framlengi '
aðeins viðburðalínurnar lítið eitt
á þann hátt, sem hér hefir verið
gert, og dæmi síðan, hvort svik-
arar við sósíalismann eins og
þeir, sem fengið hafa sinn dóra
austur í Sovétríkjunum, séu
ekki hugsanlegir.
Og þega,r St. P. í greinum sín-
um í Alþýðublaðinu kemiur ann-
að veifið með þá röksemd, að ef
hinjr dómfeldu hafi verið sekir
í raun og veru, þá sýni það, hví-
lík spilling ríki í hinu rússneska
þjóðlífi — þá slær hann með því
sjálfan sig á, kinnina, en engan
annan.
Ormstunga.
Hiitmeskur brúdgumi.
FRAMHALD AF 2. síðu.
á manninn og kallar: »Hamiingj-
an góða«. Svo setur hún bæði
hendur og fætur í hreyíingu í
áttina til hans.
Þá verður honum skyndilega
alt ljóst. Hann sé að yfirkenn-
arinn muni hafa sagt flugmann-
inum, að flytja sig til ákvörðun-
arstaðarins, svo að hann gæti
ieyst stökkið, án þess að tefja
sig.
Og þarna stendur hann nú í
ká.lgarðin.um, losandi leðurhjálm
sinn af höfði, hrærður og glaður.
Þá kannast allir þorpsbúar óð-
ara við hann. Sumir klappa sam- |
an lófunumi, aðrir hrópa húrra.
Og vinkana hans, hún Wárja,
þrýstir sínum rauðú vöium á
vanga hans1 í allra augsýn —
skárri var það n.ú lukkan. Þá
byrjar nú fögnuður áhorfend-
anna fyrst fyrir alvöru. Allir
hlæja og einhver kallar: Sér er
nú hvað, sjálfur brúðguminn
dettur ofan úr himninum«. Sum-
ir þeyta húfunum hátt; í loft upp
og aðrir fara að syngja.
En brúðguminn okkar tekur
Wörju sér við hönd og labbar
heim.
Og mammia gamla. kemur út á
forstofutröppur. Hún skellir á
lærið af eintómri forundrun.
Þá birtist; Anton Nikulásson
faðir Wörju á sviðinu.
Og allir verða alteknir af
slíkri kátínu að orð fá ekki lýst.
Sama daginn er slegið upp
brúðkaupsveislu.
Ungi flugmaðuránn lyftir glas-
inu og drekkur skál vors fræga
foringja, sem leiðir þjóðina til
vaxandi frægðar ag hamingju.
Aðra skálaræðu helidur hann fyr
ir minni ættjarðarinnar og hina
þriðju fyrir Wörju og öllu henn-
ar skylduliði.
Þá rís Warja úr ,sæti sínu og
mælir fyrir minni yfirkennarans
við flugskólann, sem hafði miælt
fyrir um og gert áætlun um för
hins himneska eiginmanr.s henn-
ar. —
Útbreiðið
Þjóðviijann!
1 níðskrifum sínwm um Sovét-
ríkin er Alþýðublaðið ósparara
á dálka s-ína, heldur en þegar
um er að ræða eirihver hags-
munamál verkalýðsins hér á
landi og erlendis. Það er fyxst
og fremst hinn endalausi rógur
og ósannindi Alþýðublaðsms wn
Sovétrikin i sambandi við mala-
ferlin i Moskva, sem neyða Þjóö-
viljann til að eyða m'jög miklu
rúmi i skrif um þessi mál.
Þjóöviljinn. Utur á það sem heil-
aga skyldu sina gagnvart verk-
lýðshreyfingunm, sögunni og
mannjcyninu, að leggja eftir
mœtti sinn skerf til að fœra
fram varrár fyrir rússneska
verkalýðsríkið, að afhjúpa þarwi
ógurlega vef rógs og blekkinga,
sem skósveinar burgeisastéttar-
innar reyna að vefa, til þess að
spilla áliti alþýðu heiimsins á
Sovétrikjunum og hreinsa flugu-
menn fasismans, sem fengið
hafa sinn dóm austur í Moskva,
af öllum gruni.
★
Alþýðublaðið þyjcist hafa held-
ur en ekki biturt vopn á komm-
únista, er það bendir á, að þeir
hafi áður fyrr farið virðingar-
orðum um marga þá menn, sem
nú hafa verið afhjúpaðir sem
afbrotamenn af verstu tágund.
Þvi skal engan veginn neitað,
að við kommúmstar gátum ekki
séð það fyrir, sem nú er komið
upp úr kafinu. Á nveðan þessir
hægri menn. og Trotskistar sátu
í trím.aðarstöðum verkalýðsins í
Sovétríkjunum, og duldu sig
undir grímu flœrðar og tm-
tunguháttar, gátum við ekki vit-
að, hvað undir bjó. Við höfðum
þá engin rök fyrir því, að þetta
væru ekki heiðursmenn. Hvern-
ig áttum við að vita betur?
Tókst þeirn ekki jafnvei árum
swman að blekkja sjálfan rúss-
neska Bolsévikkaflokkinn, eða
hefðu rússnesku kommúnistarn-
ir annars leyft þeim að sitja í
þessum trúngðarstöðum og
grafa undan sovétskipulaginu?
Þeir einu, sem þá höfðu skilyxði
til að vita betur, voru yfirmenn
þýsku leynilögreglunnar og rík-
ishersins, stjórnendur ensku og
japönsku hernjósnanna, sem
þeir störfuðu fyrir — og þessir
herrar gættu .sín vel fyrir því.
að kama upp uim, lasdráðamenn-
ina, skjólstæðinga. sína.
Það eru því aum rölc hjá Al-
þýðublaðimi-, að kommúnistar
hafi áður fy.rr boríð traust til
þessara manna.
★
Morgunblaðið bp'tir á mio-
tnkudaginn klausa wn fólks-
fækkun í Vinarborg að undan-
förnu. Þar segir svo: »Sjálfs-
rnorð liafa auðsjáanlega verið
■tíð þar í borginrtii ÁÐUR EN
HITLER KOM TIL MÁL-
ANNA, þdi á árímu 1937 voru
fra mhn 97í sjálfsmorð í Vín . .«
Hér er auðsjáanlega verið að
gefa í skipi, að EFTIR að Hitler
kom til mdlanna, 11. mars 1938,
liafi sjálfsmorðum fæikkað.
FRAMH. Á 4. SIÐU.
J