Þjóðviljinn - 07.04.1938, Side 1
r r
Vinnulög-
3. ARGANGUR
FIMAITUD. 7. APRÍL 1938
81. TÖLUBLAÐ
Stjórnartaerinn í
sókn i Andalfisln
Lýðveldisstjórnin
endurskipulögð —
Negrin veriur for-
sætis- og hermála-
ráðherra.
Juan Negrin
forsætis- og hermálaráðherra.
LONDON í GÆRKV. FU.
Frá Madrid koma fréttir um
nýja sókn, sem stjórnarherinn
hafi hafið um 70 mílum fyrir
norðan Sevilla í Andalúsíu, og
segir, að stjórnarhersveitirnar
hafi tekið talsvert af hergögn-
um frá uppreisnarmönnum, en
bardagar hafi verið grimmir.
Stórorustur við
Guadalaj ara
Einnig er sagt, að skæðar or-
ustur hafi staðið yfir undan-
farna sólarhringa á Guadala-
jaravígstöðvunum norðaustan
við Madrid, og halda uppreisn-
armenn því fram, að stjórnar-
hersveitirnar, sem hófu sóknina
fyrir nokkrum dögum, hafi orð-
ið að hopa á hæl.
i tilkynningum uppreisnar-
man'na í dag er ekkert minns't á
frekari sókn til Miðjarðarhafs.
Verkalýðssam-
böndin fá full-
trúa í stjórninni
Spánska ráðuneytið hefir ver-
ið endurskipulagt, með tilliti til
þess, að hin tvö verkamanna-
[sambönd hafa gengið í alþýðu-
fylkinguna og fá því sæti í
stjórnínni.. Dr. Negrin er eft-
ir sem áður forsætisráðherra,
en gegnir einnig embætti her-
málaráðherra.. Prieto, fyrver-
andi hermálaráðherra, er ekki
í stjórninni.. Dr. Negrin fór áð-
ur með femlpstti fjármálaráð-
Jðuas frá Hrlfln ræðsf ð
Kanpfðlag Reykfaviknr
Páll Zóphóníasson og Brynjólfiur Bjarnason halda uppi vörn-
um fyrir lýðræðið í S. í. S. - Jónas gerír samfylkingu
við íhaldið i byggingarmálum Kaupfélags Reykjavikur.
I efri deild urðu í gær hvass- |
ar umræður um breytingarn-
ar á samvinnulögunum. Réðst
Jónas frá Hriflu af offorsi
miklu á KRON, og lýsti því
yfir, að tilgangur frumvarpsins
væri beinlínis sá, að takmarka
fulltrúaréttindi þess félags og
að fyrirbyggja, að það næði á-
hrifum í Sambandi ísl. sam-
vinnufélaga.
Páll Zóphóníasson og Brynj-
ólfur Bjarnason héldu uppi vörn
um fyrir lýðræðið í Sámbandinu
Fyrir lágu breytingartillögur
frá Páli á þá leið, að fulltrú-
ar á aðalfund Samb. skyldu
kosnir samkvæmt meðlima-
fjölda hverrar deildar, en þó
sett nánari ákvæði til að tryggja
að félög, sem aðeins eru i$l
málamynda í Sambandinu og
skipta ekki við það nema að
litlu leyti, fengju ekki of marga
fulltrúa.
Við þessa breytingartillögu
Páls ber Brynjólfur Bjarnason
fram skriflega breytingartillögu
Alvarez del Vayo
utanríkismáiaráðh.
herra, en hefir nú falið það
öðrum. Fulltrúum verkamanna-
samtakanna hafa verið veitt
embætti kennslumála-, og heil-
brigðismála- og dómsmálaráð
herra.
Del Vayo er aftur gerður að
utanríkismálaráðh. í spönsku
stjórninni, en það er nú næstum
því ár síðan hami lét af því
starfi.
Hið nýja ráðuneyti gaf í dag
út boðskap um stefnu sína, og
segir, að það muni halda áfram
stríðinu þar til sigur sé feiig-
inn ..
er átti að útiloka, að stjórn Sam
bandsins gæti svift félög full-
trúaréttindum eða skert réít
þeirra með því móti að meina
þcim viðskipti.
Páll Zóphóníasson taldi stór-
hættulegt að innleiða í sam-
vinnuhreyfinguna það hlutafé-
lagaíyrirkomulag, er gert væri
með frumvarpinu, að fulltrúarn
irá aðalfundi Sambandsins væru
fulltrúar fyrir krónurnar en ekki
mennina í félögunum... Fulltrú-
réttindi kaupfélaganna ætti ekki
að takmarkast við það, hvort
við þau skiptu stórbændur eða
smærri bændur, auðugir menn
eða fátæklingar..
Jónasi frá Hriflu varð fátt
um svör, og brá hann sér í
þann fúkyrðaham, sem er að
verða ræðuform þessa þing-
manns á Alþingi, og fór að
tala um einhvern lögreglustjóra
í Rússlandi og önnur álíka
skyld mál því, sem um var að
ræða. Ekkert vit væri að láta
kaupfélög, sem stofnuð væru á
„óþroskuðum svæðum(<(!) fá
nokkra verulega hlutdeild í
stjórn Sambandsins, sagði Jón-
as, en gaf enga nánari land-
fræðilega takmörkun á þessum
„óþroskuðu svæðum“.
Brynjólfur Bjarnason hirti
Jónas eftirminnilega fyrir þenna
strákskap og útúrdúra og varði
KRON fyrir árásum hans, og
Páll Zóphóníasson sagðist ekki
trúa því, að Jónas sjálfur vildi
þær breytingar, sem frumv..
fer fram á, heldur mundu þar
einhverjir aðrir vera að verki.
Atkvæðagr. var frestað.
Síðar á þessum sama fundi
gerðust þau tíðindi, að Jónas
í húsbyggingarmáli Kaupfélags-
ins(notkun lóðarinnar við Banka
stræti 2), og taldi að rétt væri
að fella frumvarpið, sem Nd.
er búin að samþykkja.. Magn-
ús Jónsson þakkaði liðveizluna
fyrir hönd íhaldsins og sagði
að eftir ræðu Jónasar væri ó-
þarfi fyrir sig að tala! Það vant
ar ekki bræðralagið til að
ganga á móti hagsmunum sam-
vinnumanna í Reykjavík. Mbl.,
Jónas Jónsson og Magnús Jóns
son á nákvæmlega sömu lín-
unm
varpið
kemur til 1. umræðu
í dag.
Frumvarp Gísla Guðmunds-
sonar um stéttafélgö og
vinnudeilur heíir nú verið
lagt fram og kemur tii 1.
umr. í Nd. í dag.
Frumvarp þetta er lagt
fram á' Alþingi þrátt fyrir
það, að yfirgnæfandi meiri-
hluti verklýðssamtakanna hafi
lýst sig því mótfallinn í því
formi, sem það er nú.
. Haraldur Guðmundsson
og fylgismenn hans telja sig
þess umkomna, að virða
þenna vilja verkalýðsins að
vettugi og hafa í hyggju að
samþykkja þetta frumvarp
með Framsóknarmönnum. En
verkalýðurinn hefir enn ekki
sagt sitt síðasta orð um þetta
og þingmenn mega reiða sig
á, að fylgzt verður með gerð
um þeirra.
Allir þeir, sem talað hafa
um þessi mál á þingi, hafa
viðurkennt, að óviturlegt sé
að setja slíka löggjöf gegn
vilja verkalýðsins.. pað mun
líka sýna sig, ef til kemur!
Farmannadellan
leyst!
Farmannadeilan er nú leyst hvað snertir háseta og kynd-
ara. Báðir deiluaðilar, stjórn Sjómannafélags Reykjavíkur
og stjórnir útgerðarfélaganna samþykktu á áttunda tímanum
í gærkvöldi málamiðlunartillögu sáttasemjara..
Aðalatriði hennar eru þessi:
1. Tímakaupið (eftirvinnukaupið) hækkar um 10 aura á ldst.
2. Sumarfríið með kaupi lengist úr 7 dögum upp í lOdaga.
3. Mánaðarkaupið sjálft hækkar ekki, err( í þess stað fengu
sjómenn fram ýms fríðindi, er þeir telja sér mikinn
hagnað að.
Samningunum verður nánar lýst á morgun.
Gullfoss fór ekki úr höfn í gærkvöldi, en búast má við, að
úr þessu verði engin stöðvun á skipunum, þar sem stýri-
menn og vélstjórar hafa lýst því yfir, að þeir muni fara út
upp á væntanlega samninga.
,Dagsbrúa4 hlndrar
fækkun i atvinnu*
bétavinnunni
Bæjarstjórnaríhaldið varð að láta undan.
Svo sem skýrt var frá hér
í blaðinu í gær, hafði bæjar-
stjórn ákveðið að fækka um 67
ynenn í atvinnubótavinnunni frá
og með deginunp iídag.
Stjórn Dagsbrúnar, ásamt at-
vinnuleysisnefnd félagsins fór í
gær á fund borgarritara, og
krafðist þess, að hætt yrði við
fækkun þá í atvinnubótavinn-.
lunni, sem ráðgerð var.
gerði samfylkingu við íhaldið j Borganiíari lók . dauflega
undir kröfur verkamanna, en
lofaði að bera þær undir bæj-
arráð. .
Bæjarráðið kom saman til
fundar í gærkveldi og ákvað að
fækka ekki að sinni í atvinnu-
bótavinnunni.
Samtök verkamanna hafa nú
eins og svo oft áður sýnt
hverju þau megna ef þeim er
bcitt.