Þjóðviljinn - 08.04.1938, Blaðsíða 2

ÞJÓÐVILJINN
t :sa
Fostudaglnn 8. apríl 1938
Mennlngar-
Maxim
100
1*J
og hvíldargorður*
Gorkiu i Moskva
Ungar íþróííasíúlkur í skrúðgöngu í menningargarðinum.
Stærsti og fullkomnasti
skemmtigarður heimsins — eða
menningar- og hvíldargarður,
eins og Rússar kalla, — er ó-
efað Maxim Qorki garðurinn
í Moskva.
Maxim Gorki garðurinn nær
yfir 300 hektara. 1 garðinum
eru stórkostlegar menningar-
stöðvar, og eru verkamenn, og
ekki sízt æska Moskvaborgar
hreyknir af honum. Maður furð
ar sig á margbreytileik menn-
ingarstofnana hans og öllu fyr-
irkomulagi til skemmtunar þeim
sem í garðinn koma. Daglega
streyma þúsundir manna óg
kvenna úr öllum iðngreinum
inn í garðinn, til hressingar,
hvíldar og menntunar.
Grasfletir og trjágöng, blóma
reitir, gosbrunnar, leikhús,
barnagarðar, fallhlífarturn,
danspallar, hringekjur, risahjól,
baðstaðir róðrarbátar, og að ó-
gleymdum flugvellinum og flug
vélunum. Allskonar nýtízku-
tæki tala sínu máli um orku og
fegurð hins mikla lands.
Til þess að menn villist ekki
á hinu víðáttumikla svæði garðs
ins, eru ótal leiðbeinendur, er
standa þar sem göturnar og
trjágöngin mætast, og gefa
gestunum allar þær leiðbein-
ingar, er þeir kunna að óska.
Garðinum er skipt niður í
mörg svæði; úti við Moskva-
fljótið er baðstaður og er þar
krökt af fólki allan daginn, er
skemmtir sér við sund, róðra
og dýfingar Baðstaðnum er
skipt niður í margar laugar,
sumar eru notaðar eingöngu til
sunds, aðrar við dýfingar. Úti
á fljótinu cru kappróðrarbátar,
kajakar og vélbátur, er dregur
fólkið á sjóskíðum um allt fljót-
ið.. .
Hingað og þangað um fljót-
ið eru fljótandi kaffi- og mat-
söluhús, þar fá menn hollan og
góðan mat fyrir lítið verð.
Eitt svæðið er kallað Fimm-
áraáætlunarplássið. Pað cr
svæði vísinda og tækni. Þar sér
maður allskonar ,,modelu, svo
sem af háofnum, loftskipum,
flugvélum og alskonar vélum
og rafmagnstækjum.. í þcssum
byggingum, sem eru tvær, er
afar stór salur sem tekur 3000
manns. Áhugi er mikill, ekki
hvað síst hjá æskulýðnum, fyrir
því að kynnast tækninni. Á
öðrum stað eru 15 stór her-
bergi með verkfærum og alls-
konar vélum í fullri stærð fyrir
þá sem sérstakan áhuga hafa
f.yrir tækni, og þar geta hinir
fróðleiksfúsu gestir gert margs-
konar tilraunir og fengið ráð-
leggingar og upplýsingar hjá
verkfræðingum og prófessorum.
Innarlega í garðinum eru
smekkleg smáhýsi með bóka-
söfnum og munum frá bylting-
unni, þar geta menn sökt sér
fiiðúr í lestur á bókum, blöðum
! og tímaritum og hvílt sig íhin-
um þægilegu hægindastólum,
einnig geta menn telft og spilað
billjard.
Stærsta leikhús garðsins er
hið svo kallaða Græna leikhús,
er rúmar 20 þús. áhorfendur
og er útileikhús. Hin bestu leik-
hús Moskva-borgar, sem ein-
göngu yfirstéttin hafði aðgang
að áður, svo sem hið heims-
fræga kúnstleikhús og hið stóra
operuleikhús, gffa gestum garðs
ins kost á að sjá óviðjafnan-
lega list.
Flugvöllurinn er utan við
garðinn, þar er hægt að fá ó-
keypis kenslu. í flugi. Par lærir
hin frjálsborna. æska. að stjórna
| hinum fullkomnu Sovétflugvél-
• um, loftbelgjum og svifflugum.
Mest eftirsóttasti staður garðs
ins er fallhlífastökkturninn. Þús-
undir æskumanna skemta sér 1
daglega við að kasta sér úr
turninum og svífa til jarðar,
bornir uppi af mislitum fallhlíf-
um'. í Sovétríkjunum er fallhlífa
stökk einhver mest iðkaða
íþrótt, sannkalíað fjölda-sport,
■ í hverju íþróttafélagi er einn
liður íþróttanna fallhlífarstökk.
I garðinum eru barnagarðar
og barnaleikhús. Par geta mæð-
: ur skilið eftir börn sín meðan
þær eru að skemta sér, og er
algerlega séð um þau á með-
an. Þar geta börnin skemt sér
við allskonar leiki og leikföng
svo sem járnbrautir úr tré er
renna eftir tréteinum, og bíl-
um er taka 3—5 börn; bílarnir
renna líka eftir tréteinum. Þar
geta þau smíðað sér allskonar
leikföng; þetta er eitt augljós-
asta dæmið um umhyggju þá,
sem Sovétríkin bera fyrir hinni
uppvax.andi kynslóð.
Þau svæði garðsins, þar sem
fjöldaleikir og skemtanir fara
fram, eru yfirfullir af ungum
verkamönnum og konum. Dans-
pallarnir eru afar vinsælir, þvi
flesta langar til að dansa eft-
ir hinum fögru tónum harmon-
ikunnar. Hingað og þangað eru
Frh.. á 4. síðu.
Góður fundur í
F. U. K.
Fundur Félags ungra komm-
únista á miðvikudagskvöldið
var vel sóttur og hinn skemmti-
legasti að vanda..
Fyrsta málið var erindi frá
Félagi róttækra Háskólastúd-
enta. Var þriggja manna nefnd
frá félaginu mætt á fundinum
hafði einn meðlimur hennar
framsögu í málinu. Var erindi
þetta þess efnis, að koma á
stofn bandalagi eða einhvers-
konar samstarfi milli allra
vinstri æskulýðsfélaganna í
bænum. Samskonar málaleitun
hefir félagið sent til hinna ýmsu
vinstri æskulýðsfélaga.
Erindi þessu var tekið með
miklum fögnuði og lófaklappi
af fundarmönnum, og kosin 3ja
manna nefnd til að hafa með
höndum undirbúning málsíns
fyrir félagsins hönd..
Að þessu loknu var rætt um
1. maí og samstarfið ásamt ýms
um öðrum félagsmálum..
StórkostKegar framiarir
i skíðaiþrétt i Sovétrikj-
nimm.
Meistarakeppni Sovétríkjanna
í skíðaíþrótt, sem fór fram ná-
lægt Sverdlowsk, er nú fyrir
stuttu lokið. í keppninni tóku
þátt, auk 460 sovét-skíðamanna,
7 úrvals skíðamenn — 5 karl-
ar og 2 konur frá A. í F. í
Noregi. Norskir skíðamenn
hafa oft tekið þátt í skíðakeppni
í Sovétríkjunum áður, og jafn
an borið sigur af hólmi, þangað
til núna, að sovét-fólkið bar af
þeim.
í 30 km. göngu var sovét-
skíðamaðurinn Smirnov fyrstur
á 2 tímum 14 mín., 48 sek.. og
auk hans voru 6 aðrir sovét-
skíðamenn á undan Norðmann-
inum Nordli, sem var 2 tíma
20 mín. 29 sek. í 20 km göngu
var sovét-skíðamaðurinn Dob-
richin fyrstur á 1 tíma 25 mín.
46 sek., en norski meistarinn
Johanson var sá fimrnti á 1
tíma, 28 mín. 40 sek., og næsti
Norðmaðurinn, Solli, var sá 11.
í röðinni á 1 tíma 30 mín. 27
sek.
í 5 km. .göngu kvenna sigr-
aði Kúlakova frá Moskva á 24
mín., en norska skíðakonan Pe-
tersen varð sú 17. í röðinni á
28 mín. 18 seki. I 15 km. göngu
kvenna sigraði María Potscha-
tova á 1 tíma 23 mín. 28 sek.
I 50 km.. göngu sigraði A.
Karpow frá Moskva á 4 tímum
2 mín. 6 sek.
En í skíðastökkinu sigruðu
Norðmennirnir. Andersen stökk
tvö stökk, 53 m. og Tinglund
stökk 53 og 52,5 m. Af sovét-
skíðamönnunum stökk Kapústin
frá Moskva lengst, annað stökk
ið 50 m. en hitt 50,5 m.
Hjalmar Solli hefir fjórum
sinnum verið meistari AIF í
skíðagöngu 30 og 50 km. 1934
var hann fyrstur af þúsund
keppendum í 35 km. göngu í
Oslo. Honum farast þannig orð
um skíðamenn Sovétríkjanna:
,,Þið eruð á réttri leið.. Fram
farirnar, sem ég sé hjá ykkur
núna síðan 1936 eru geysimikl-
ar. Hinar hröðu framfarir Sovét
skíðamannanna eru undraverð
ar. Við Norðmennirnir höfðum
ekki búist við svo sterkum
keppinautum. Fjöldi skíða-
manna, en þó einkum skíðá-
kvenna, eru ágætir. Ég hygg,
að kvenfólkið hafi meiri tækni
en karlmennirnir. Þær bera sig
mjög vel, auk ágætrar tækni
á mishæðóttu landi. Skíða-
göngumennirnir hafa líka náð
mikilli tækni. Maður getur sagt
um Dobrischin, Ivanov, Smirn-
ov o.. fl., að þeir séu glæsilegir
og öruggir meistarar í skíða-
göngu.“
Það vorar.
Hver morgunn sem rís lyftir huganum hærra,;
á hærri og voldugri meið.
Með hækkandi sól verður hugtakið stærra,
hver hindrun þá víkur af leið.
Pó nú virðist kalt kemur sumar og sunna,
með sólroðans hjúp yfir land.
Sér fuglar þá leika um laufgræna runna,
og léttfleygar bárur við sand.
Nú léttir á huga því niðdimmar nætur,
og nístandi kaldviðrið dvín.
Þið íslensku synir og ungbornu dætur,
þú æska, — ég hrópa til þín.
Til átaka — fram, það er ærið að vinna,
og ýmsu að breyta til góðs.
En fyrst er það sundraða saman að tvinna,
og svo er að kveða sér hljóðs.
Ef stöndum við sameinuð mikið við megnum,
á menta og sannleikans grund.
Og ísland á fjölda af ötulum þegnum,
með æsku og vilja í lund.
Sem hika ei vitund þá mæðir á móti,
en magnast við sérhverja þraut.
Þeir stigi ei halla þó stciti á grjóti,
af stefnu á kærleikans braut.
Kristinn p. Haukdal.
Ásgeir Bl. Magnússon flutti
skemmtilega ræðu um ferð sína
til Sovét-ríkjanna.
Að lokum söng einn félagi
gamanvísur (þrítuga drápu) um
lífið í F. U. K., og var tekið
með ' geysifögnuði af fundar-
mönnum.
Æskufólk, gangið í F.U..K.
Það cr ykkar félag.