Þjóðviljinn - 09.04.1938, Blaðsíða 2

Laugardaginn 9. apríl 1938
Þ JÓ Ð V I L J I N N
Við gröf síns eigin maBudóms.
Jónas frá Hrifiu og umskiffingar þjóðsagnanna.
Við útvarpsumræðurnar um
vantraustið kom það glöggt í
ljós, hve blint hatur Jónas frá
Hriflu beir í (brjósti til kommún-
ista og verklýðshreyfingarinnar
í landinu. Pessi gamli fjandmað
ur afturhaldsins, sem á sínum
tíma vakti aðdáun margra í-
haldsandstæðinga fyrir það, hve
miskunnarlaust hann sagði í-
haldsspillingunni til syndanna,
er nú orðinn höfuðandstæðing-
ur allra sinna æskuhugsjóna og
verndari hverskonar óreiðu og
fjármálaspillingar.
Framsóknarflokkurinn er að
stórum meirihluta flokkur frjáls
lyndra bænda og samvinnu-
manna. Enginn neitar því, og
allra sízt við kommúnistar, að
barátta Framsóknar hafi á upp-
gangsárum flokksins haft stór-
mikla þýðingu fyrir bændur
landsins og þróunina í landinu
yfirleitt. Hinar stórstígu fram-
farir \ landinu frá 1927—30 áttu
sameiginlegan stuðning bænda
og verkamanna; án samvinnu
þeirra hefðu þær verið ófram-
kvæmanlegar.
Á þessum fyrstu stjórnarárum
Framsóknar komst oft upp ým-
iskonar svindl og óreiða undir
handarjaðri helztu forsprakka í-
haldsins, er þar kunnust sjóð-
þurrðin í Brunabótafél., sjóð-
þurrð Einars M.. Jónassonar,
mál Jóhannesar bæjarfógeta,
Hnífsdalsmálið, Islandsbanka-
hneykslið o. fl. o. fl.
í öllum þessum málum kom
til harðra átaka milli Jónasar
og íhaldsins. íhaldið varði þá
eins og nú alla óreiðu og glæpi
yfirstéttarinnar án hinnar
minnstu blygðunar. Jónas lét
sig það engu skipta þá, þótt
íhaldið hamaðist og trylltist,
enda var hann á þeim árum
ekki kominrij í jafn innilegt sálu-
félag með Magnúsi Sigurðs-
syni og nú.
Saga Jónasar frá Hriflu er
sorgarsaga. Ungur að aldri
gengst hann fyrir stofnun ung-
mennafélaganna og flokkssam-
taka bænda. Æskan í landinu
og bændurnir fylktu sér undir
merki hans. Fylgi Framsóknar-
flokksins eykst fyrir ötula bar-
áttu fjölda áhugasamra og ein-
lægra íhaldsandstæðinga um
land allt, sem líta á stjórnmála-
starfsemi Jónasar og Framsókn
arfl. sem áfanga að fullu frelsi
og efnalegu sjálfstæði. Pessar
vonir yfirgnæfandi meirihluta
fylgismanna Framsóknarfl. hafa
nú algerlega brugðizt. Formað
ur flokksins er orðinn eins og
umskiptingar þjóðsagnanna.
Þeir, sem fylgdust með orðum
hans og gjörðum áður fyr, og
svo aftur nú, hljóta að standa j
undrandi yfir þeirri brcytingu,
sem orðin er á Jónasi.
Jónas frá Hriflu er nú orð-
inn höfuðverjandi þeirrar mestu
óreiðu, sem nú eraðgrafaum
sig í íslenzku fjármálalífi.
Landsbankaóreiðunnar. Það
er eins ,og komið sé við við-
kvæmustu strengi hans ef við
Landsbankanum er hróflað.
Sama máli gegnir um braskfyr-
irtækið Kveldúlf. Annað höfuð
áhugamál Jónasar er að halda
skuldasukki þess við á kostn-
að þjóðarinnar. Það er þess
vert fyrir Framsóknarfl. aðgera
sér það ljóst í tíma, að íhalds-
klíkan í flokknum undir forustu
j Jónasar og Jóns Árnasonar, er
j orðin fullkomlega viðskila við
j hina upprunalegu stefnu hans
og siglir hraðbyri með flokkinn
til hægri — í því ákveðna
augnamiði, að koma á laggirn-
ar samsteypustjórn með flokki
Kveldúlfs, stjórn, sem fyrst og
fremst væri stjórn hans, og
Landsbankans, stjórn, sem skoð
aði það , einkun’ cem hlutverk
sitt að breiða yfir og vernda
Aðv
það hyldýpi fjármálaspillingar
og óreiðu, sem hefir .skapazt í
þessum tveim fyrirtækjum á
undanförnum árum.
Pað er hlutverk hinna raun-
verulegu Framsóknarmanna að
koma í veg fyrir þessi áform.
Bændur landsins eiga meiri sam
leið með verkalýðnum við sjáv-
arsíðuna en „gjaldþrotabrösk-
urum“ og spekúlöntum íhalds-
ins. Og einkennilegt mætti það
heita, ef Jónas frá Hriflu hefði
ekki orðið þess var, að bænda-
stéttin á íslandi er ekki á svo
lágu þroska- og menningarstigi
að hún láti hræða sig með
kommúnistagrýlunni lengur.
Þar skýtur gamli maðurinn frá
Hriflu alveg yfir markið. Um
það mun hann fá óræka sönnun
áður en langt líður, hvernig
sem honurn tekst að sætta sitt
vanstillta skap við þá staðreynd.
Pað hlutverk liggur nú fyr-
ir vinnandi stéttunum í landinu
að skapa þá einingu í samtök
urn sínum, og það bræðralag
milli flokka sinna, að unnt verði
að mynda þjóðfylkingarstjórn í
landinu, traust bandalag verka-
lýðs og bænda, þar sem ríkir
gagnkv. skilningur og samúð
milli beggja stétta, myndi með
ríkisstjórn sinni lyfta Grettis-
tökum á skömmum tíma. Hin
Hérmeð vill .nefndin vekja athygli innflytjenda
byggingarefnis og annara á því, að hún hefir sett þau
skilyrði fyrir veitingu gjaldeyris- og innflutningsleyfa
fyrir timbri og cementi, að þessar vörur verði ekki
seldar til bygginga á íbúðarhúsum, sem eru stærri en
svo að '430 teningsmetrar tilheyri hverri íbúð, eða
til annara húsa og mannvirkja, sem þurfa erlent efni
fyrir meira en kr. 5000.00 með utsöluverði, nemasam-
þykki hennar komi til, og gildir þetta jafnt, hvort
viðkomandi hefir undirskrifað skuldbindingu hér að
lútandi eða ekki, þannig að innflytjendur bera ábyrgð
á að ofangreind skilyrði séu ekki brotin.
Reykjavík, 6. apríl 1938.
Gjaldeyris-
og innflutningsnefnd.
aukna fasismahætta frá íhald-
imt knýr þessar fjölmennustu
stéttir þjóðfélagsins óhjákvæmi-
lega til samstarfs. Allar tilraun
ir erindreka afturhaldsins í ther-
búðum vinstri flokkanna munu
þar stranda á þeim vaxandi
skilningi vinrandi stéttanna að
þeim beri að fella niður óþarfa
ýfingar og vinna saman að
lausn vandamála þjóðarinnar.
Útvarpshlustandi..
Kjötfars
Miðdagspylsur
Kindabjúgu
Best og ódýrast í
Milners bjðtbtkð
Sími 3416.
orun
Að gefnu tilefni eru innflytjendur hér með alvar-
, (iega varaðir við því, að gera ráðstafanir til innkaupa
á erlendum vörum, nema þeir liafi áður trygt sér
gjaldeyris- og innflutningsleyfi.
Vegna erfiðs gjaldeyrisástands geta men'n ekkibú-
ist við,að leyfisveitingum á þessu ári verði hagað á
^ sama hátt og t. d. síðastliðið ár, og geta þess vegna
ekki gert, áætlanir um innkaup frá útlöndum eftir fyrri
réynslu.
Peir, sem .ekki taka ofangreinda aðvörun til greina,
,r.<ega búast við, að þeir verði látnir sæta ábyrgð,
samkvæmt gjaldeyrislögunum.
Reykjavík, 6. apríl, 1938.
GjaldeyriS"
og innfl utningsnefnd.
Gerist áskrifendur!
Þorlákshiifn
Nýlega er útkomin bdk, er heitir „porlákshöfn á sjó
og landi. Höfundur bókarinnar, Sigurður porsteinsson, stund-
alði sjóróðra lirá porlákshöfn um margra ára skeið og er
það trygging fyrir því, að rétt sé hermt frá staðháttum og
atburðum. Efni bókarinnar er á þessa leið:
1. Nokkrar sögulegar , heimildir um porlákshöfn, lýs-
ingar á aðstöðu til sjósóknar, verbúðunum o.fl.
2. Sjóferðir, veiðarfæri, ,fiskimið o. fl.
3. Sjóhr^kningur 29. mars 1883. Skipsskaðar ogmann-
tjón 1840—1887 og nokkur dularfull fyrirbrigði í
sambandi við sjóslysin.
4. Landlegudagarnir, ferðir til versins og til Eyrar-
bakka o.fl.
5. Niðurlagsorð. Hvers virði úÉræðið var fyriir
nærliggjandi sveitir, ^og hvað tapaðist, er það lagð-
íst niður. .
1 bókinni cru allmargar myndir af einstaklingum og
skipshöfnum, verbúðum. o. fl. — Fæst í öllum bókaverslunum
Happdrætti Háskéla Isiands
V er dðuH sðlndagnr fyrir annan flokk.
1 IIAIf (lleyinfð ekki að endnrnýjal
Dregið verður á mánudag 11. apríl.