Þjóðviljinn - 10.04.1938, Side 3

Sunntrdaginii 1Ö. apríl 1938
JlÍÖðVSyiNN |
Málgagn Konnnúnistaíloklís
íslands.
Iíitstjóri: Einar Olgeirs on.
Ritstjórn: Bei gstaðastræti 30.
■Sími 2270.
Afgreiðsla og auglýsingaskrif-
stofai: Laugaveg 38. Sími 2184.
Kemur út alla daga nema
mánudaga.
Askriftargjald á mánuði:
Reykjavík og nágrenni kr. 2,00.
Annarsstaðar á landinu kr. 1,25.
f lausasölu 10 aura eintakið.
Víkingsprent, Hverfisgötu 4,
Sími 2864.
i
Öfuguggaháttur
Alþýðublaðsins
Alþýðublaðið geng.ur röskleg'a
til verks í gær. Umm,æli blaðsins
v.rða ekki skilin á annan hátt j
en svo, að kommúmisminn sé or-
sök og- upphaf fasismans, og báð
ar þessar stefnur séu. greinar af
sama stofni og miði að saim'a
marki. Það má ef til vill segja,
að ef alþýðan sýndi enga, við-
leitni tril bjargar, barátitlu fyrir
betri lífskjörum eða sósíalisma,
þá mundi auolmannastéttin ekki
/. koma á fasistiskri ógnarsitjórn.
Ef það er þetta, ,sem Alþýðublað
i,ð á við með skrifumi sínumi meg-
um við kommúmstar vera. eftiir
atvíkum ánægðir með vitnisburð
inn. En þá er eftir að vita, hvað
þeir fáu, alþýðumlenn, sem enn
fylgja Alþýðublaðspiltunum að
málum segja um slíka, stefnu-
skrá s;em helst gætii falist í orð
unum: »Á báðum knjánum er
best að liggja og biðja um náo
í sannri t,rú«. ,
Að því búnu endurtekur blað-
ið, vafalaust í þúsundasta skipt-
ið, hina gömilu lygaþvælu sína
um að fasisminn hafi komist til
valda í Þýskalandi af því. að kom,
mún'star hafi verið þar tiltölu-
lega sterkir. Hinsvegar segir
blaðið að þar sem áhrifa sósíal-
demókrata gæti mest hafi fas-
ismanumi orðið minst ágengt.
Blaðið gleymir að vísiu Austur-
ríki, þar semi jafnaðarmenn réðu
nálega öllu, og kommúnistar
höfðu hverfandi lítil áhrif. Stelt
allra sós'í.aldemókra.ta »hin rauða
Vínarborg« hefir um, nokkra ára
skeið verið herfang fssismans,
en ef til vill veit, utanríkismála-
.ritsitjóri Alþýðublaðsins þetta
ekki. Og því miður verðlum við
að viðurkenna, að enn, er langt
frá því að Norðurlönd séu búin
að bíta úr ná.linni hvað fasismr
ann snertlir.
»Og síðan slá kommúnistar öll
met í ófskammfeilnk, segir Al-
þýðublaðið rr.eð því að vilja »sam
eining Alþýðuflokksins og Koni,-
múnistaflokksins í einn »>lýðræð-
i,ssinnaðan« sósíali|stiaflokk«.
Þegar Alþýðubl. hefir klikkí
út með þessa, visku, segir það
auðvitað, að kommún'is'tar hafi
neitað því, »a-ð hinn sameinaði
flokkur lýsti þvíi yfir, að hann
vildi vinna að valdatoku verlca-
lýðsins á lýðrœðisgrundvellh.
Hvaðan ritstjórar Alþýðublaðs-
ins hafa þessa visku er ekki gott
að segja, en, í sameini,nga,rsamn-
ingsuppkasti því eir lá fyrir Al-
Þ JÖ Ð V I L J I N N
Kanpdellau vlð ríkls-
verksmlð|nrnar. uj
r; '. ‘ ’ * '* Mt"
Félagi Þöroddar Gaömnndsson svarar
aftnrhaldsbiöðnnuni og Hriflu~Jónasi.
Verkamannakaup við Ríkis-
verksmiðjurnar á Siglufirði hef-
ir að mestu haldizt óbreytt frá
árinu 1933 eða í fimm ár. Á
þessu tímabili h.efir orðið mik-
il vöruverðshækkun, húsaleiga
hækkað, skattar og gjöld hækk-
að, svo menn eru sennilega lítið
betur farnir með þriðjungi
hærra kaup nú en þá.
Allir verkamenn voru sam-
mála um að nauðsyn bæri til
að fá kaupið hækkað, og samn-
ingum var sagt upp með það
fyrir augum. En ekki var farið
fram á kauphækkun tilsvarandi
við vöruverðshækkunina, held-
ur aðeins sem svarar 8—10°/o.
Blöð yfirstéttarinnar í Reykja-
vík, Morgunblaðið og Nýjadag-
blaðið, hafa gert þessa kaup-
kröfu okkar Siglfirðinganna að
umtalsefni, og eins og vænta
mátti á miður drengilegan hátt.
Þessi blöð segja, að kaup hæst
launuðu verkamanna verksmiðj-
anna sé 550—650 krónur á
i
mánuði, en hér er bara logið til
um helming, því kaupið er, sam-
kvæmt samningi við verksmiðj- |
urnar 325 kr. á mánuði. En ;
i
þessi blöð ganga þó ennþá
lcngra í ósvífninni, þar sem þau
fullyrða, að meðallaun verk-
smiðjuverkamannanna s.l. sum-
ar hafi verið 2700 k'r. í 71 dag.
Nú er dagvinnukaupið sam-
kv. samningi 325 kr. á mánuði
og eftirvinnukaupið 2 kr. um
tímann. Ef gert væri nú ráð fyr-
ir, að mennirnir borðuðu aldrei
og svæfu aldrei nema á sunnu-
dögum þennan 71 dag, þá
myndi dæmið líía þannig út:
Dagvinnukaup yfir 71 dagstíma
bil, 325 kr. á mánuði, eða alls
kr. 762.50. Eftirvinnukaup yfir
sama tíma yrði 14 tímar ádag
(854 tímar), alís kr. 1708.00.
Alt yrði þetta samtals kr. 2470.50
Eða með öðrum orðum, það
vantar um 230 kr. til þess, að
mennirnir gætu haft 2700 kr.
umræddan tíma, þó þeir borð-
uðu og svæfu aldrei nema á
sunnudögum allan tímann. Þann
ig ljúga aðeins þeir blygðun-
airiausustu. Og ætti öllum að
vera ljóst af þessu, hvaða með-
öl andstæðingar okkar Siglfirð-
inganna nota í deilu þessari, og
hvernig málstaður þeirra er.
Sumarþénusta verksmiðjuverka-
mannanna hér yfir rekstrartíma-
bilið hefir verið undanfarin ár
þetta 10—14 hundruð krónur.
Einhvérjir, sem hafa rninna
kaup en þetta, segja nú kannské
að káupið sé hátt. En því má
ekki gleyma, að hér er um
vinnu að ræða, sem er frámuna-
lega óþrifaleg og er mikið af
henni unnið í óþolandi hita-
Sjvækju og andrúmslofti, sem
enginn getur gert sér 'X hugar-
lund, sem ekki reynjrf. ►)g fata-
slit er gífurlegt/ Þó verk-
smiðjuverkamennirnir far’i í bað
og ha-fi alfataskipti yzt oginst,
nicðan á rekstri stendur, legg-
þýðUiSambandsþinginu.og' kcmm;
únistar vildu ganga að stenöur j
eftárfarandi:
»Flokkurinn storfur á lýð
rœðisgrúndvelli, ínnan vó-
banda sinna og utan, og telur j
rétt þjóðarmeirihluíáns shý-
latisan til að ráða má u m þjóð-
arinnar, en álístur iýðræðinu í
sinni núvierandi nvynd mjög
ábótavant og berst firir I»iv
að bœta það .og fidlkomna oa
koma i veg fyxir m's^eit.n^v
þess gagnvart liimmu vinna :d
stéttum. Jafnframt tdur
flokkurinn eitt af köfuðverk-
efnmn sínum að verja lýðræð-
ið gegn öllum árásum ofbe'd-
is-, einrceðis- og wfiurixalás■
flokka og vill hafa um það
samvinnu við alla þá, sem
vilja vernda það, hvaða flokk-
utm og stéttum, ssm þeir til-
her/ra«.
Alþýðublaðið1 segir ennfrem-
ur, að kpmmúniistlar hafi krafist.
þess að hinn sameinaði flokkur
»taki skilyrðislausa afstöðu með
stjórnar og réttarfarinu i
Moskva og legði blessun sína yf-
ir einræðið og viorðin í Moskvan.
í plaggi því sem, áður er vitnað
til stendur sivo um þetta aitriði:
»Flokkurinn vill rýmka hið
m'enningarlega og viðskipta-
lega samband við SovétPíkin
og veita óhlutdpœga fræðslu
um sósíalistiska stdrfsemi
þeirra og uppbyggingu o;j
verja itana gegn árásumá.
Alþýöublaðið segir ennfremur
að kommúnistar hafi, heimtað
»að flokkurinn leyfði skipulags-
bundna klíku innan sbvna' vé-
banda, sem hefði vinsamlegt
samband við alþjóðasimband
kommúnis£a«.
Um síðari hluta þessara, um-
mæla Alþýðublaðsins stendur
svo í sam;a plaggi:
»Flokkurinn stcmhir utan
allra /lólitískra alþjóðasa m-
banda og alþjóðaflokka. Fl lck
urinn vill þó hafa vinsamlega
samvinnu við II. og III. al-
þjóðasamböndin«.
Og hvað hina »skipulags■
bundn kUku« snertir, segir í til-
lögum H. V. og J. G., sem komm-
únistar vildu ganga að sem sam-
e i n ingiar gr.un d vel 1 i:
»öll skipulagsbundin kliku-
eða flokkslilutastarfs&mi inn-
an flokksins, sevi geti talist
sem undirróður eins flokks-
brots eða flokkshluta gagn-
vart öðrimi er stranglega bönn
uð«.
Slík er öll málafærsla, Alþýöu-
blaðsins. Hverjum hlu't er snú ð
öfugt og alt, er þet;tá gert gegn
beitri vitund þeirra, manna, sem
blaðið skrifa og blaðin.u stjórna.
Slíkur málaflutningur er póli-
tíiS'k stigamenska sem. dæmir sig
sjálfa fyr eða síðar.
ur af þeim óþefinn hvar sem
þeir koma, og heimili þeirra
eru auðjiekt frá heimilum ann-
ara verkamanna, komi maður
að dyrunum. Þetta verða menn
að athuga, þegar þeir tala um
háa kaupið í verksmiðjunum.
Engan Siglfirðing undrar áskrif
’um atvinnulygara Morgunblaðs-
ins, en suma mun hafa undrað
hve ódrengilega Nýja Dagblað-
ið skrifar um málið. Annars er-
um við Siglfirðingar ýmsu vanir
af Jónasi frá Hriflu. Hann hót-
aði 1930 að svelta okkur til
hlýðni, ef við heimtuðum of
hátt kaup í verksmiðjunum, að
hans dómi. Jónas hefir líkaoft
verið að hæla sér af, hve mik
ið hann og Framsóknarfl. hafi
gert fyrir Siglufjörð. I útvarps-
umr. í vetur, sagðist Jónas
ætla að drepa á nokkur mál,
sem hánn og Framsóknarflokk-
urinn hefðu komið í fram-
kvæníd hér, og bað menn að
minnast vegarins yfir Siglufj,-
skarð. Við Siglfirðingar vitum,
að yfir skarðið er enginn veg-
ur nema gamli stígurinn, sem
hefir yerið þar í mannsaldra
og það er aðeins kominn ofur-
lítill vegarspotti austan í fjalls-
hlíðina (án hjálpar Jónasar).
Jónas taldi líka Framscknarfl.
hafa bygt hér gagnfræðaskóla,
en sá skóli hlýtur að vera ósýni-
legur öllum Siglfirðingum, því
annars væri ekki verið með
gagnfræðaskólann hér í óvistleg
um herbergiskytrum, sem inn-
réttaðar hafa verið uppi á háa-
'jlofti í kirkjunni Kannské að Jón
as vildi skýra frá því, hvarþessi
gagnfræðaskólabygging hans er
svo við Siglfirðingar getum flutt
gagnfræðaskólann okkar íhana
Hafnarbryggjuna hér kvað Jón-
as Framsóknarfl. liafa bygt, en
sannleikurinn í því máli er sá,
að bryggjan var bygð tveimur
úrum áður en Framsóknarflokk-
urinn hér fekk kosinn fulltrúa
í bæjarstjórn. Jónas telur líka
Framsóknarflokkinn hafa bygt
hér kirkjuna, en ekki einusinni
þetta er satt. Hinir svokölluðu
Framsóknarmenn hér höfðudá-
lítil afskifti af kirkjubygginga-
málinu, og skal sú raunalega
saga ekki rakin að sinni, en
þau afskifti kostuðu bæjarsjóð
tugi þúsunda króna. Jónassagði
líka í smágrein í blaði
sínu í vetur, að Kommúnistar
á Akureyri og Siglufirði hefðu
stolið samkomuhúsum verklýðs-
félaganna árið 1930. Hvaðsnert
ir Kommúnistana á Akureyri,
er þetta haugalygi, en sagajón-
; asar um okkur siglfirzku Kom-
múnistana er þó ennþá furðu-
legri, því verklýðsfélögin hér
áttu ekkert hús 1930, og það
er fyrst fjórum árum seinna,
eða árið 1934, að byrjað var
að byggja samkomuhús fyrir
verklýðshreyfinguna, og þá
voru það verklýðsfélögin í fé-
^Jvudeífá

Það væri-vissulega fródlcjt að
vita, ef einhver nenti að lecgja
það saman, hvcrsu oft trúðarnir
við Alþýðublaðið eru búnir að
snarsnúast frá ystu hægri brún
til ystu vinstri brúnar og tilbaka
á loddaraleikpaili tcckifœxis-
vxenskunn.ar undanfarin tvö ár.
Vafamál er, hvort tuttugu tær
og fingur mynclu nægja til aö
telja sammi öll þau fram- og aft-
urhlaup. Á Uðandi augnabliki
em þeir að því komnir að hrapa
fram af hægra 'megin. Og þeg-
ar s í gállinn er á þeim; ciga
kommúnistar eklci beinl nis upp
á pallborðið hjá þessum við Al-
þýðublaðið. I fyxradag koma-st
þeir t. d. að þeirri niðurstöðú í
»leiðara« sínum, að álvrif komm-
únista hafi »öll imiðað að því að
veikja og lcrvelda baráltu alþýð-
unnar« og að þeir hafi hvar-
vietna »styrht málefni ihaldsins
og rutt fasismwmm braut«.
Hér kveður nokkuð vdð annan
tón en eftir Jnngkosningarnar í
sumar, þegar fleðulætin og rófu ■
dinglið framan í konvmúnistana
tóku id yfir allan þjófabálk hjá
Jjeim Alþý&ublaðsmönr.u'mi —
Það ve'rður að vísu ekki með
sanni sagt um þá Alþýðublaðs-
menn, að þeim séu margir hlutir
vel gefnir, en það verður þó ao
viðurkenna, að í línudansi munu
ekki aðrir taka þeim fra\m.
— Eitt vekur f-urðu í þesiu
sambandi, sem, sé það, að reynd-
ur og ráðscttur borgari, eins og
t. d. Haraldur Guðnmndsson fyr-
verandi ráðherra, sem\ farinn er
að grána fyxir hærum, skuli láta
sér lynda, að slíkir skrípakariar
sem þessir dansi með ixann í
fanyinu fram og aftur eftir
sinni furðulegu línu.
Fiekksféiagar
og aðrir lesendur!
Skiptið við þá, sem aug-
lýsa í þjóðviljanum, oglát-
ið blaðsins getið!
lagi við Kommúnistaflokkinn,
sem bygðu .húsið, og það er
enn eign jlokksins og félaganna
í sátt og samlyndi. Það er lag-
lega af sér vikið, að stcla heilu
húsi — frá sjálfum sér — 4 ár-
um áður en það er bygt!!!
Orð Jónasar hafa sjálfsagt
borist mörgum, „sem ekki þekkja
hér til og þeir hafa kannské
trúað þeim, en hér á Siglufirði
hafa æsingaskrifin um kaupdeil-
una ekki haft meiri áhrif en
,skipper-históríur‘ gamla nianns
ins frá Hriflu um afrek síii á
Siglufirði, og hvað sem verða
skrifaðar margar æsinga-
greinar um þessa deilu og hvað
miklu sem Ó. Thors og Jónas
ljúga og láta ljúga upp á okkur
Siglfirðingana, þá munum við
allir aljiýðumenn hér standa
saman sem einn maður, unz
við fáum fullan sigur.
Siglufirði, 4. apríl 1938
þóroddur Guðmundsson.