Þjóðviljinn - 20.04.1938, Blaðsíða 3
ÞjóÐviLjiNN
Miðvikudaginn 20. apríl 1938
iMÓfSVllJINM
Málgagn
Islands.
Kommúnistaflokks
Ritstjóri: Einar Olgeirsson.
Ritstjórn: Bergstaðastræti 30.
Síir.i 2270.
Afgreiðsla og auglýsingaskrif-
stofa: Laugaveg 38. Sími 2184.
Kemur út alla, daga nema .
mánud'aga.
Askriftargjald á mánuði:
Reykjavík og nágrenni kr. 2,00.
Annarsstaðar á landinu kr. 1,25.
1 lausasölu 10 aura eintakib.
Víkingsprent, Hverfisgötu 4,
Sími 2864.
Atvinnukúgun
klofningsmannanna
Eitt af höfuðhlutverkum verk-
lýðshreyfingarinnar var og hef-
ir æfinlega verið að berjast
gegn skoðanakúgun þeirri, sem
atvinnurekendur reyna jafnan
að beita vei'kamenn. Enda hef-
ir atvinnukúgun að jafnaði ver-
ið talin eitt af þeim einkennum
atvinnurekendastéttarinnar, sem
minnst eftirsókn væri í.
Á frumbýlisárum verklýðs-
hreyfingarinnar, og á meðan A1
þýðuflokkurinn var flokkur al-
þýðunnar og ekkert annað, var
háð látlaus barátta gegn at-
vinnukúguninni. Flokkurinn og
blað hans fordæmdi kröftug-
lega þá aðferð, að svelta úr
mönnum sannfæringuna, og
framar öllu, að mennværu látn-
ir gjalda starfa sinna í þágu
verkalýðshreyfingarinnar.
Þegar Kommúnistaflokkurinn
var s'tofnaður 1930, söðlaði Al-
þýðuflokkurinn þó yfir í þess-
um efnum. Þeir menn, sem
fylgdu kommúnístum að málum
eða voru grunaðir um fylgi við
þá, voru vægðar- og nálega
skilyrðislaust reknir frá störf-
um sínurn, þó að þau væru ó-
aðfinnanlega af hendi leyst í
alla staði. Sóttu „foringjarnir“
mál þetta af ofurkappi hinu
mesta, og beitti ríkisstjórninni
pspart í herförum sínum gegn
kommúnistum.
Nú er sami leikurinn hafinn
af hálfu hægri foringjanna í Al-
þýðuflokknum, gegn þeim
mönnum innan flokksins, sem
vilja sameiningu allrar íslenzkr
ar alþýðu. Afturhaldssömustu
foringjar þess flokks,
sem svo oft hefir stært sig af
baráttunni gegn atvinnukúgun-
inni, og hrósað sér af því, að
nú gætu atvinnurekendurnir
ekki lengur svelt sannfæringuna
úr fólki, vega nú í annað sinn í
sama knérunn, beita nú sömu
kúgunaraðferðinni og verklýðs-
böðlar allra tíma og allra landa.
f)að átti eftir að ske á því
herrans ári 1938, að hægri for-
ingjar Alþýðuflokksins beittu
sér fyrir skipulagsbundnari at-
vinnukúgun en Sjálfstæðis-
flokkurinn hafði nokkru sinni
látið sig dreyma um, að væri
hægt að framkvæma hér á
Iandi. Það átti eftir að koma
fyrir, að öðru sinni, að hluti
pess flokks, sem ber nafn al-
þýðunnar, leitaði á náðir rík-
Hvað á að verða nm atvinnn i snmar?
Engin hitaveita? Engir verkamannabúsaðir? Engar
byggingar? Engin atvinmibótavinna? Og undir svona
kringumstæðum fellir Alþingi með köldu blóði atvinnu-
tillögur verkalýðsins og Kommúnistaflokksins.
Hvar sem komið er, á vinnu-
staði og á verkamannaheimili,
alstaðar er sama spurningin. efst
á baugi: »Hvað verðwr með at-
vinnu í sunmr?
Útlitið er það ískyggilegasta,
sem verið hefur um langan
tíma:
Kosningaloforð íhaldsins um
hitaveituna eru orðin að hneyxl-
anlegustu loforðasvikum, sem
þekst hafa í sögu landsins. Um
verkamannabústaðina, ssm nú
ættii að byrja að vinna við, fæst
ekkert ákveðið loforð.
Ríkisstjórnin virðist, eingöngu
hugsa um vinnulöggjöfina..
Haraldsliðarnir eru ánægðir,
þegar Jónas; Guðmundsson er
flúinn frá Norðfirði og í banka-
ráð Landsbankans, til að hjálpa
l'uu' með að hóta verkalýðnum á
Norðfirði og neita, verkamanna-
bústöðunum um lán. En alþýðan
íær að uppskera ávöxtinn af ö
ára svikum meirihlutíans á Al-
þingi við löggjöfina um bygg-
inga.sjóð: kaupstaða og kaup-
túna.
Aðeins örfáar byggingar
munu verða reistar í sumar. Og
með atvinnubótavinnuna er alt
í. óvissu.
Verkalýðurinn spyr: Eru
valdhafarnir svo blindir, að þeir
isvaldsins, til þess að svelta
sannfæringuna úr alþýðunni til
þess að fótumtroða og buga
félagsskap hennar og samtök.
Hægri foringjar Alþýðuflokks-
ins beita sér fyrir því, að fyr-
irtæki, sem stjórnað er af
flokknum, reki menn úr vinnu
fyrir það eitt að mæta á fund-
um og vinna þau trúnaðarstörf
er þeim hafði verið falið að
gegna af stétt sinni. Þetta hefði
ekki þótt þokkabragð, ef Ólaf-
ur Thórs hefði framið það, og
. þó kórónar það fyrst skömm-
' ina, þegar slíkum brögðum er
beitt af þeim, er kalla sig for-
vígismenn verkalýðsins.
Alþýðublaðið hefir oft og
rækilega átalið slíka framkomu
af atvinnurekenda hálfu, enþví
er það svo hljótt um síðustu og
svívirðilegustu atvinnukúgun-
ina? Því setur nú hið hágalandi
blað Finnboga Rúts hljótt?
Ef til vill á það engin orð til
þess að lýsa andstyggð sinni
á slíkri framkmou? Eða er at-
vinnukúgun góð og blessuð, ef
nokkur hluti Alþýðuflokksins
stendur að baki hennar.
En pjóðviljinn mun draga
verknað þessara „foringja11
verkalýðsins fram í birtuna.—
peim er þýðingarlaust að skáka
í því skjóli, að þeir geti fram-
ið fantabrögð sín og níðings-
verk óáreittir í myrkrinu.
Og alþýðan mun kveða eng-
an vægari dóm yfir þeim bleyð
um, sem gæla við hana um leið
og þeir leggja rítingnum íbak
hennar, en hún hefir kveðið
upp yfir þeim, sem gerðu það
án allra vinahóta.
okki sjái Imað ffamundan er,
slíkar hörmungar atvinnuleysi.s
og skortisi að alþýða, Reykjavík-
ur hefur ekki áður séð þær slík-
ar.
Valdhafarnir vita vel hvað i
hönd fer. En, þsir vonast til oq
búast við að verkalýðurinn muni
taka því öllu með þögn og þolin-
mceði. Þess vegna gera þsir eklci
neitt. Þessvegna sameinast í-
haldsmenn, Framsóknarmenn og
Haraldsliðarnir á móti tillög-
um Kommúnistaflcikksins um
aukna atvinnu.
Það er því verkalýðsins að
láta nú til sín taka, ad láita vald-
hafwna vita það, að hann~ œtlar
ekki að horfa upp á það þegj-
andi og aðgerðarlaus, að hohivm
sé meinað að vinna fy.rir brauði
handa sér og börnum sínum ■—
að samtök hans séu hnept í
fjötra, —• að allar kröfur hans
til sónmsamlegs lifs, svo sem til
lieUsummlegs húsnæðis, séu fói-
um troðnar og svívirtar.
Verkarmenn! 1 einingu okkar,
í fjölda okkar liggur sá kraftur,
sem getur beygt valdhafana til
aö láta að kröfum. ekkar. Sýn-
um mátt okkar út á g'ötunni og
á fjöldafundum! Fylkjum okkur
sem einn maður um, kröfur okk-
ar til lífsins1: Atvinnu, brauð og
frelsi.
Berið á
i samræmi við tíðarfarið.
— eftir því, hvernig vorar og viðrar —?
réttan áburð á Téttum tíma
pað er um að gera að fá full not af hverjum einasta áburð-
arpoka.
TILKYNNIN6
um síldarloforð til Sildarverksm. ríkisins
peir sem vilja lofa síld til vinslu í síldarverk-
^miðjur ríkisins á næstkomandi sumri, skulu fyr-
ír 1. maí n.k. hafa sent stjórn verksmiðjanna sím-
leiðis eða skriflega tilkynningu um það. Útgerðar-
maður skal tilkynina hvaða skip hann ætlar að nota
tilveiðanna, einnig hvort hann vill skuldbinda sig til
þess að afhenda ver ksmiðjunni alla bræðslusíldar-
veiði skips síns eða kipa eða aðeins hluta veiðinn-
ar, eða alla síldveiði skips eða skipa. pau skip, sem
afhenda verksmiðjunum alla veiði sína, eða alla
bræðslusíldarveiði sína, ganga að jafnaði fyrir þeim
skipum, með samninga og afgreiðslu, sem aðeins
hafa verið skuldbundin til að afhenda hluta af
bræðslusíldarveiði sinni, eða hafa enga samninga
gert fyrir fram.
Verði meira framboð á síld, en stjórn verk-
smiðjanna telur sýnilegt að verksmiðjurnar getiunn-
ið úr, hefír stjórnin óbundnar hendur til að ákveða,
af hve mörgum skipum verksmiðjurnar taki síld
til vinjislu. Ef um framboð á síld til vinnslu er að
íræða frá öðnum en eigendum veiðiskipa, skal sá,
er býður síldina fram til vinnslu, láta skilríki fylgja
fyrir því að hann hafi umráðarétt á skipinu yfir
síldveiðitímann.
Stjórn verksmiðjanna tilkynnir fyrir 15. maí
jn.k. þeim, sem boðið hafa fram síld til vinnslu í
verksmiðjurnar, hvort hægt verði að veita síldinni
móttöku og skulu þá allir þeir, sem Iofað hafa síld'
til verksmiðjanna, og stjórnin hefir ákveðið aðtaka
síld af, hafa innan 5. júní n..k. gert samning við
stjórn verksmiðjanna um afhendingu síldarinnar.
Að öðrum kosti er verksmiðjunum ekki skylt að
taka á móti lofaðri síld.
Sigluficði, 11. apríl 1938.
Stjórn Síldarverksmiðja ríkisins.
/x,
Þad er sagt að í hópi klofn-
ingsmannanna sé Guðbrandur
Jónsson, »prófessor« og »doctor«,
sérstaklega cestur út af mála-
ferlumim í Moskva, Honum kvað
vera rnjög illa -við að njósnarar
séu skotnir og alveg sérstakléga
ef njósnarar þýzku lögreglunn-
ar eru skotnir.
— Er það ekki von, skylt er
skeggið hökunni1 -— En fyrir
cinarða baráttu hans fyjrir
»linu« klofningsflokksins í
Möskvaimálaferlwnum, kvað al-
varlega hafa komið til mála að ■
gera hann að heiðursforseta »AJ-
þýðuflokksfélags Reykjavíkur«.
**
Valdliafarnir ætla að þvinga
upp á verkalýðinn vinnulöggjöf,
— löggjöf, sem skerðir rétt hans
til að ráða yfir einú eign sinni,
vinnuaflmu. Og þessir valdhaf-
ur þykjast vera að verncla per-
sómufrelsi og eignarrétt — en
herra?
**
En hvað líður löggjöfinni um
að tryngja vinnu handa verka-
lýðniim? Skylcli valdhöfunum
ekki vera ncer að fara að hugsa.
um hana?
**
Þið talið um vmnufrið! Látið
þið verkalýðinn fá frið til að
vmna ■— allan verkalýðinn fá
tœkifæri Hl að hagnýta vinnu-
kraft sinn!
• •
Aðsins í einu landi hefur
verkalýðwrinn vinufrið, þannig
að auðmmrnmtéttin kemst ekhi
til að leiða yfir hana atvinnu-
leysi. Þeita land svivirða svo
skemdarvargarnir í þjóngustu
cmðvaldsins, eftir að þeir sjálfir
með svikum sínum og sundr-
ungu hafa leitt síváxandi at-
vinnuley i cg kúgun rfir alþýð-
una.
iti i
Súðin
j fer vestur og norður laugardag
23. þ. m. kl. 9 síðdegis.
Tekið verður á móti vörum í
dag og fram til hádegis á
' morgun, en engar vörur verða
‘ teknar eftir þann tíma.
Farseðlar óskast sóttir degi
fyrir burtíerð.
Skrifstofa flokksins
er á Laugaveg 10. — Opin
alla virka daga irá kl. 4—7 e.
h. Sími 4757.