Þjóðviljinn - 28.04.1938, Blaðsíða 3
Þ ju Ð 'v í L j í N' N
Fimmtudaginn 28. apríl 1938
fcUÓOVILIINN
Málgagn Kommúnistafloklis
Islands.
Ritstjóri: Einar Oigeirsson.
Ritstjórn: Bergstaðastræti 30.
Sírni 2270.
Afgreiðsla og auglýsingaskrif-
stofa: Laugaveg 3S. Sími 2181.
Kemur út alla daga nema
mánudaga.
Áskriftargjald á mánuði:
Reykjavík og nágrenni kr. 2,00.
Annarsstaðar á iandinu kr. 1,25.
1 Iausasölu 10 aura eintakiö.
Víkingsprent, Hverfisgötu 4,
Sími 2804.
„Eitt rekur sig á
annars hornw
Aljjýðublaðinu svíður að von-
um, hve fámennur, fylgislaus
og heillum horfinn sá hópur er-
sem skipar sér mndir merkl
þeirra Stefáns Jóhannsog Finn
boga Rúts Valdemarssonar. —
Blaðið reynir að vísu að láta
líta svo út, sem fylgi Alþýðu-
flokksins hafi aldrei verið meira
né gengi hans hærra. En í
öllu þessu skrafi um liðstyrk
klófningsmannanna og fylgis-
leysi sameiningarmannanna, er
þó einhver hjáróma hljómur.
Ritstjórarnir vita, að þeir eru
að víkja sannleikanum við, og
þeir vita um leið, að allur al-
mnningur veit um þessa iðju
þeirra og trúir ékki einu ein-
asta orði af öllu masi þeirra.
í vandræðum sínum lenda þeir
út í eina mótsögnina annarí
hlálegri. Annan daginn segja
þeir, að sameiningarmenn séu
rúnir öllu fylgi. Fléðinn standi
einu o. s. frv. Daginn eftir e>'
svo þessi fylgislausí maður að
eyðileggja allan árangur af 32
ára starfi reykvískra verka-
manna í félagsmálum. Annað-
hvort hlýtur blaðið að líta svo
á, að leiðtogar Alþýðuflokks
ins hafi lagt mjög lauslega horn
steina verk alýðshreyfiýigarinn -
ar, eða Héðinn Valdimarsson
sé gæddur óvenjulegum mætti,
að geta lagt þetta allt í rústir
einn og fylgislaus. Ress þarf
auðvitað ekki að geta, að þar
sem Alþýðublaðið talar um sam
tök verkalýðsins á það við yfir-
ráð klofningsmannanna yfir
verkalýðshreyfingunni.
Alþýðublaðið segir, að Al-
þýðuflokkurinn hafi aldrei ver-
ið jafn sterkur og nú. Aljjýðu-
flokksfélagið svo kallaða sé öfl-
öflugra en nokkur pólitískuij
félagsskapur þeirra í Reykjavík
hefir nokkru sinni verið. En
þrátt fyrir allan þennan styrk
þiorjr AíþíýOuflokkurinn ekki
að efna til kröfugöngu 1. maí.
Ef til vill halda klofningsmenn
irnir að kröfuganga þeirraverði
of stór.
Á undanförnum árum hefir
Alþýðuflokkurinn efnt til kröfu
göngu hér í Reykjavík. Alþýðu
blaðið hefir verið mjög hreyk-
ið af þeim og óspart gortað
um fylgi sitt að vanda. Núþor-
ir AlJjýðuflokkurinn ekki fram-
ar að efni til slíkrar kröfu-
göngu. Virðist svo, sem klofn
fflðlmalafaadiir gega
vlnBBlðggiðflaat
að iilhlntm DagsbrAnar
Eftir Guðbrand Guðmundsson
Eins og Þjóðviljinn skýrði frá
á sínum tíma, felst ekkert það
í vinnulöggjafarfrumvarpi stjórn
arflokkanna, sem til hagsbóta
megi vera fyrir okkur verka-
menn, utan hálfgildings viður-
kenningar á samtakaréttinum,
sem verkamönnum ber þó eins
og öðrum þegnum þjóðfélags-
ins, samkvæmt stjórnarskránni.
Öll þau réttindi og hagsbæt-
ur, sem verkalýðsstéttin hefir
öðlast, eru fengin fyrir áratuga
baráttu stéttarsamtaka okkar, í
andstöðu við íhald og atvinnu-
rekendur.
AFSKIFTI FRAMSÓKNAR
AF MÁLINU
Framsókn virðist áður hafa
haft þá afstöðu til vinnulöggjaf-
ar, að setja engin slík lög í
andstöðu við verkalýðinn. En
nú hafa hinir sárafáu hægri
menn (Landsbankaklíkan svo
pefnda) í Framsókn haft fram.
vilja sinn, að setja þvingunar_
lög á móti vilja verkalýðssam-
takanna. Er þetta sama afstaða
og íhaldið hefir haft til málsins,
frá upphafi. Er ekki nema eðli-
legt, að íhaldið (atvinnurekenda
valdið) hafi þá afstöðu, enda
höfum við verkamenn aldrei átt
að venjast öðru þaðan en fjand-
skap móti hverri réttarbót og
hagsmunamáli.
Og það má jafnvel segja líka,
að ekki sé óeðlilegt, að þeir
menn, innan Framsóknar, sem
ingsforingjarnir séu ekki jafn-
öruggir um fylgi sitt og hið
mjög raupandi blað þeirra.
Framkoma foringjanna og skrif
blaðsins eru ráðlaust fálm, til-
raun til þess að bjarga sér á
hálmstráum, sem þeir vita ,að
eru ekki til. Málaflutningur
þeirra verður að sefasjtikum ó-
skapagangi og endalausri leit
eftir nýjum hálmstráum,
einni blekkingunni, þegar önnur
svíkur.
Sem sýnishorn af því ráð-
þrota fálmi, sem einkennir mála
flutning klofningsmannanna,
má nefna dæmi úr Alþýðubl.
í gær.
Blaðið segir, að breytingar
tillögur Fléðins Valdimarssonar
við vinnulöggjöfina séu þann-
ig, aö þær verði ekki teknar
alvarlega, enda settar fram til
að rægja frv. fyrir verkamönn
um. Og blaðið bætir því við,
að Héðinn hafi viljað flytja frv.
þetta, „svo að segja óbreytt
fram“ í fyrra, en verið hindr-
iáður í slíkri óhæfu af Jóni Bald
vinssyni.
En hitt reynir Alþýðublaðið
ekki að skýra, hvernig því vík-
ur við, að frumvarp sem var ó-
hæfjt í fyrra, skuli vera svo gott
sem lofsöngur Alþbl. um vinnu
löggjöfina ber með sér nú.
ánetjaðir eru atvinnurekenda-
valdinu og Landsbankanum, ger
ist nú formælendur kúgunarlaga
móti okkur.
Hitt er öllu alvarlegra, þegar
yfirlýstir vinstrimenn innan
Framsóknar láta undan síga fyr
ir ofríki Jónasar frá Hriflu og
ganga í berhögg við vilja al-
þýðunnar í bæjunum.
Við verkamenn höfum aldrei
séð ofsjónum yfir þeim hags-
bótum, sem fátækir bændur
hafa fengið með tilstyrk ríkis-
valdsins fyrir atbeina vinstri
'flokkanna og jafnframt því, er-
um við þess fullvissir að þorri
íslenskra bænda ann verkalýðn-
um þess, að kjör hans batni,
enda fara hagsmunir smábænda
og verkamanna í flestu saman.
Alþýða bæjanna er aðalkaup-
andi framleiðsluvara bændanna,
og því er það hagur bótidans,
að kaupendurnir hafi fé til að
kaupa fyrir, að sultarólin sé ekki
spent inn að hrygg.
Þessvegna er ég þess full-
viss, að bændur landsins (utan
nokkurra stórbænda) kunna Jón
asi enga þökk fyrir sultarlögin.
SKJALDBORGIN.
Eins og allir vita, hafa full
trúar verkalýðsins á þingum Al-
þýðusambandsins samþykt ein-
róma, að fulltrúar þess á Al-
þingi gengu ekki inn á neina
vinnulöggjöf, án samþykkis
verklýðsfélaganna. Nú hefir all-
ur þorri verklýðsfélaganna lýst
sig andvíga frumvarpi því, sem
Frumvarp Framsóknarmanna
um að breyta lögunum um at-
vinnu við siglingar, miðar að
því, að fækka stórum vélstjór-
um og stýrimönnum á skipun-
nm og draga þannig úr öryggi
sjómanna og sjófarenda. Hefir
frumvarpið mætt einróma mót-
mælum allra fagfélaga, sem
þarna eiga hlut að máli.
Samt sem áður keyra Fram-'
sóknarmenn frumvarpið áfram í
gegnum jiingið. í gær fór fram
atkvæðagreiðsla um frumvarp-
ið \áð 3. umr. í nd.
Fyrir lá rökstudd dagskrá frá
Finni Jónssyni, um að vísa því
frá. Var hún felld með 18:9.
Voru Kommúnistar og Alþýðu-
flokksmenn með henni.
Breytingartillögur frá Einari
Olgeirssyni voru felldar með 17
og 18 atkv. gegn 7.
Breytingartillögur frá Sigurði
Kristjánssyni, sem að vísu voru
að sumu leyti slæmar, en þó
skárri en frumvarpið, voru felld
samið var af Framsókn og 2
Alþýðuflokksmönnum, og þá
skeður það merkilega fyrirbæri,
að nokkrir hægrimenn segjast
vera Alhýðuflokkurinn og Al-
þýðusambandið og láta Alþýðu-
blaðið útbásúna, að verkalvð-
urinn sé fylgjandi jtvingunarlög
unum! ! Og það sorgbroslega
skeður, að þessir sömu menn
hafa nýlega lekið Harald Guð-
mundsson úr ríkisstjórninni,
vegna þvingunarlaga sem sam-
þykt voru á Alþingi í einu til-
felli gegtt einum hluta verka-
lýðsins (sjómönnum).
VIÐ MÓTMÆLUM ALLIR.
Það er engin tilviljun hvaða |
augnablik var valiðj 'ýil að koma
þrælalögunum fram. Alvarleg-
asti klofningur, sem upp hefir
lcomið í verkalýðshreyfingunni
lamaði viðnámsþrótt hennartil
þess að mæta'$líkum aðgerðum
Ófremdarástand þetta hófst
með „brottrekstrO Jafnaðar-
mannafélagsins í Reykjavík og
Héðins Valdimarssonar úr Al-
þýðuflokknum. En þeir voru
framkvæmdir af örfáum mönp-
um, sem lifa og hrærasit í anda
Framsóknarflokksins. Það er
skjaldborgin. Ég fyrir mitt leyti
er þeirrar skoðunar, að við get-
um ennþá afstýrt þÆlalögun-
um, bara ef við verkamenn hér
í Rvík erum samtaka og mót-
mælum allir!
Á næstunni mun Dagsbrún
gangast fyrir mótmælafundi um
málið, í samráði við önnur fé-
lög, sem andvíg voru frum- j
varpinu.
Mætum allir á fundinum!
Gerum hann að upphafi nýrr-
ar sóknar og sigurs!
Allir eitt!
ar, sumar með jöfnum atkvæð
ttm 15 :15, svo að litlu munaði,
að þar tækist að afstýra sumum
skaðsemdarákvæðum: frum-
varpsins. Stóðu kommúnistar,
Alþýðuflokksmenn og nokkrir
„Sjálfstæðismenn“ saman um
þessar tillögur:
Tókst þannig ekki að koma
fram neinum breytingum á
þssu skaðlega frumvarpi, ogvar
það samþykkt til efri deildar
ineð 18 atkv. gegn 10.
Auk Framsóknarmanna og
Bændaflokksmanna voru jteir
Thórsbræður, Jón pálmason,
Pétur Ottesen, Eiríkur Einars-
son, Sig. Hlíðar og Garðar Þor
stinsson ipeð þessum kúgunar-
lögum gegn sjómannastéttinnj.
Flobtsfélagar
og aðrir lesendur!
Skiptið við þá, sem aug-
lýsa í pjóðviljanum, oglát-
ið blaðsins getið!
Guðbr. Guðmundsson
Fraavarpið nm atvinen viftsiolfagar saapykt
við 3. nmr. sep atbv.Kommðnistafl. ogAm.fi.
Örjrsei sjóMBna stolnað t hættu.
PASSIONARIA
Mynd þessi er af hinni al-
kunnu, spönsku byltingarkonu
Dolores Ibarruri, sem Spán-
verajr hafa gefið nafnið Pas-
sionaria.
ucjlríWn^r
7
MoraiLnhlnT>i(S sjinir í arpr. pins
on raunar pnclrcnrpr ninnru'iT sína
oa krúifilpat huaaríar til nánnacws.'
p.u iafnframt hiónnsfufnslp.ik sinn
,niS liip p.rjjpjurla ulœoajxild nazism-
anst húska I framhaldi af nndan-
aenanum fiandskap sinum i>ic> J>d
fridarstarfsemi, sem liafinn hefir ver
íð hér d landi, skýrir pad nú frd
pvi, kampakátt og hlakkarjdi, ad,
'iö'areaiann hafi „vísaB úr iandii
píjskum G’jdingi, Rotberger oð nafni,
og konu hans‘1.
Hefir Morgunblaöiö i sir.,uni kristij
lega náimg'anskœrléika rannsakad,
hvort pessi hjón piga i annaö hús
aö venda, hvort pau ekja nokkurs
lirkosta annnars en aö hverfa heim
í fööurland sittt, undir kglfur og
morðkuta stormsveitanna?
Morgu'ui'iiaöiö í sinni nazistasiö-
frceöi, mgndi eflaust svara pví til,
aö paö vceri ekki nema mátulegt d
pessa helvítis Gydinga, aö storm-
sveitirnar lumbmöu d peim. Enda
telur Morgunblaösfólkiö sjálft sig til
hinna útvöldu lcerisveina Ggöings-
inns frd Nazaret.
„Pciö veröur aö fagnn pví, aö
yfirvöldin skuli hafct 'ekiö rögg d
sig gagnvartt peim iandshornalýö,
sem flœkst hefir I’ ngaö til lands“.
Á máli Morgunbiaösins em peir
mennn einungis „landshornalýöur",
sem flœmst hafa dr landi undan of-
sóknarœöi villimensku 20. aldarinnar
og leitaö kimna aö hafa hingaö, af
pvi aö peir höföu hvergi höföi sinn
aö aö halla. En peir nazistasnuör-
arar, sem hér eru aö flœkjast á
vegum Hitiersstjórnarinnar og reka
hér undirróöur sinn, eiga aftnr á
móti ekki ööru aö mœta en siökustu
vinsemd og virðingu af hálfu Morg-
xmnblaösins. Morgunblaöiö sampykk
ir yfirleitt öll óliœfuverk rmazista
°9 leggur yfir pau sína blessun.
Til dæmis flytur paö pennan sama
dag tvœr lofgeröarrollur um undir-
okun Austurrtkis af hdlfu liins
pýzka fasistahers.