Þjóðviljinn - 06.05.1938, Síða 1

Q
Stýrlmannalélaglð og for-
setl Alþýðnsambandslns
biðja nm Iðgþvingnðan gerðardóm.
Samfylking Olafs Thors, Baralds GaðmoDdssonar, Jónasar Irð
Hriflo og Dorsteins Bríem knfr Irimvarpið om gerðardöm \
stfrimannadeilnnni i gegn am pingíð ð 3 klnkkntímnm.
Kommúnlstar reyndn árangorslanst að
(á aðra heppllegri lansn ð mðlinn
1 fyrradag höfðu stýrimenn
fallist á tillögu sáttasemjara um
frjálsan gerðardóm, þó með
þeim skilyrðum að skýrt væri
kveðið á um að upp yrðu gefn-
ar sakir af beggja hálfu og at-
vinnurekendur gætu ekki komið
fram neinum hefndum á stýri-
mönnum út af verkfallinu. En
þessu skilyrði neituðu atvinnu-
rekendur, og þá fyrst og fremst
Eimskipafélag íslands, að ganga
að. Náðist því ekki samkomu-
lag um frjálsan gerðardóm sök-
um hefnigirni atvinnurekenda,
enda var sýnilegt að stjórn Eim-
skip vildi engar sættir, heldur
Á bæjarstjórnarfundinum í
;gær urðu miklar umræður um
mál Jónasar frá Hriflu: ,,Hvað
á að gera til að verjast auknum
kostnaði af framfærslu styrk-
þega í bænum." Hafði Jónas
fundið þá lausn á þessu máli, að
bæjarstjórnin skoraði á þing-
menn Reykjavíkur, að flytja á
Alþingi og fá samþykt þegar á
þessu þingi frumvarp um
bygðaleyfi.
I þessu frumvarpi væri
ákvæði á þá leið, að banna mætti
þeim mönnum að flytja á milli
sveita eða bæja, sem ekki væri
tryggt um að gæti séð sér far-
borða. Með þessu móti væri
hægt að koma í veg fyrir að-
flutning fólks, sem bæjarfélag-
íð teldi sér ekki hag að því að
fá, til Reykjavíkur.
Gunnar Benediktsson taldi
sig fylgja þessu máli af heilum
hug og hefði hann þó ekki bor-
var þvert á móti að leita að á-
tyllum til að reyna að knýja
fram lögþvingaðan gerðardóm í
þessu máli.
Þá tók stjórn og samninga-
nefnd Stýrimannafélagsins þá
ákvörðun að æskja eftir að Al-
þingi setti lög um lögþvingaðan
gerðardóm, að því tilskildu að í
þeim lögum væri ákveðið að
ekki mætti koma fram neinum
hefndum út af þátttöku í verk-
fallinu. Eftir hverra ráðum
stjórnin hefir tekið þessa á-
kvörðun er ekki fullkunnugt, en
líklegt er að þeir Stefán Jóh.
Stefánsson og Guðm. I. Guð-
ið sig saman við flokksmenn
sína um afstöðuna til þess, en
Pétur Halldórssou stóð þá upp
og andmælti tillögu Jónasar með
kristilegri vandlætingu íhalds-
manns á slíku ófrelsi.
Björn Bjarnason mótmælti
harðlega tillögu Jónasar. Taldi
hann ósæmilegt að slík tillaga
skyldi koma fram á vorum tím-
um. Væri það napurt vitni um
afleiðinguna af stjórn Jónasar
og Framsóknarflokksins, að
hann skyldi nú ekki sjá aðra
leið til að halda fólkinu í sveita-
sælunni en átthagafjötra á alt
efnalítið fólk. Ráðið til að kom-
ast hjá óeðlilega þungri fram-
færslubyrði einstakra bæjarfé-
laga væri að gera landið að einu
framfærsluhéraði. Réttur fá-
tæklinganna mætti ekki vera
minni en það, að þeir réðu því
sjálfir hvar þeir væru kvaldir.
Var málinu frestað til næsta
bæjarstjórnarfundar.
mundsson ásamt formanni fé-
lagsins, Jóni Axel, hafi ráðið því
að umsókn stýrimanna um af-
skifti ríkisins af deilunni varð
í þessu, vægast sagt, mjög
óheppilega formi.
Með því að æskja eftir slík-
um gerðardómi er stjórn félags-
ins sem sé að brjóta alveg í
bága við höfuðreglu verkalýðs-
hreyfingarinnar, sem svo hörð
barátta stóð um í vetur.
Hitt lá beint við, þegar svona
var komið, að bjóða það með
sérstökum lögum að bannað
skuli að koma fram hefndum út
af verkfalli þessu og hefði þá
ágreiningsatriðið, sem nú
strandaði á, um frjálst sam-
komulag, verið úr sögunni.
Hefði það síst brotið í bág við
höfuðreglu verkalýðshreyfing-
arinnar um afskifti þess opin-
bera af vinnudeilum.
Þegar stjórn Stýrimannafé-
Framh. a 3. síðu.
Dppsapir í
hafnarviHHonni.
11 fflaoos »gt opp I gær.
Bðist viðfleirl appsðgnnm
11 verkaniönmim var í .gær
sagt upp í hafnarvinnumii og
búizt er við fleiri uppsögnum
um næstu helgar.
Ástæðan er ekki talin önnur
en sú að ekki séu verk fyrir
hendi til að vinna!
Sumir þeirra, er sagt var upp
í gær, hafa verið lengi í hafnar-
vinnunni, einn þeirra í 10 ár.
Einn af þeim hefir 6 manns í
heimili.
Það er óviðunandi að nú verði
haldið út á þá braut að fækka
í hafnarvinnunni. Vitanlegt er
að nóg verkefni eru fyrir hönd-
um, ef bæjarstjórnin gerir
skyldu sína. Atvinnuleysið er nú
þegar svo ískyggilegt, að óverj-
andi er að á það sé bætt.
Jte frá Hrifln vill leggja
átthagafjðtra á alla fátæhlinga.
Eftir 10 ára Pramsóknarstjórn telur
gamli maðurinn það eina ráðið til
að fólkið haldist við i sveitinni.
Kinverjar vlnna störsigra við
Lnng-hai og í Snðnr-Shantnng.
Þeir segjast hafa tekið borg, sem
er aðeins 7 milur frá Nanking
LONDON I OÆRKV, FO.
jBT INVERJAR segjast hafa hafið stórkostlega sókn
á Lung-hai vígstöðvunum og hafa sótt fram um
19 kílómetra á 40 kílómetra breiðu svæði. Segjast þeir
geta skipað 800,000 manns út á vígvöllinn hvenær sem
þörf gerist. En á bak við herlínur Japana stunda kín-
verskir heripannaflokkar smáskæruhernað, og er tala
þeirra áætluð 60 þúsundir. Japanir viðurkenna, að
þessir flokkar tefji mjög fyrir aðflutningum til
japanska hersins, með því að þeir eyðileggi hvað eftir
annað brýr og járnbrautir fyrir þeim. Þó segjast
Japanir smámsaman vera að vinna á þessum her-
flokkum Kínverja.
Kínverska herstjórnin skýrir frá því í dag að
herir hennar hafi unnið mikilvæga sigra í Suður-Shan-
tung og í Yangtsee-dalnum. 1 Yangtsee-dalnum telur
hún að her hennar hafi náð borg aðeins 7 mílur frá
Nanking sem hafi verið í höndum Japana síðan í
desember f. á. Japanir halda því hinsvegar fram, að
þeir hafi gert mikla sókn á þessum þremur stöðvum.
Bæjarf nnlltráar kommánista krefj-
ast ráðstafana gegn atvlnnnlejrsinn
Á fundi bæjarstjórnar Reykja-
víkur í gær báru fulltrúar
kommúnistaflokksins fram efir-
farandi tillögu:
„Bæjarstjórn felur borgar-
stjóra að auka nú þegar svo
vinnu hjá bænum, að teknir
verði að minsta kosti 300 manns
í vinnu í viðbót við þá sem nú
eru. Bendir bæjarstjórn á neð-
antöld verkefni, sem öll eru að-
kallandi og til þeirra allra heim-
ilað fé á f járhagsáæthin bæjar-
ins, ýmist sem framlag eða lán:
1. Viðgerð neðantaldra gatna,
sem ýmist eru upprifnar eða
illfærar af öðrum ástæðum,
svo sem Bergstaðastr. Bald-
ursgata, Hofsvallag., Hring-
braut, göturnar milli nýju
verkamannabúst., Bræðra-
borgarstígur o. fl.
2. Framkvæmdir við höfnina,
svo sem hin fyrirhugaða
uppfylling framundan
Verkamannaskýlinu, brygg ja
við Ægisgarð, að ljúka bygg-
ingu hafnarliússins o. fl.
3. Bygging bainaskóla fyrir
Grímsstaðaholt og Skild-
inganes.
Bygging barnahælis í sam-
vinnu við Thorvaldsensfé-
lagið.
5. Leikvallagerð.
6. Bygging iðnskólahúss.
Björn Bjarnason talaði fyrir
tillögunni, og var henni vísað
umræðulaust til bæjarráðs.
Breylingatill. kommnn-
ista ¥ið ijárlögin, 3. nmr.
Þingmenn kommúnistaflokks-
ins bera enn fram nokkrar
breytingartillögur við fjárlaga-
frumvarpið, til að þrautreyna
hvort ekki fást samþykt fjár-
framlög er mundu þýða stórum
aukna atvinnu, aukið öryggi
sjómanna (vitamálin) og upp-
hafið að endurnýjun fiskiflot-
ans.
Helztu tillögurnar eru þessar:
Til vega: Siglufjarðarskarð,
hækkun úr 13500 kr. í 30 þús.
kr. Sogsvegur (nýr liður) 50
þús. kr., gegn framlagi frá
Reykjavíkurbæ, er nemi fjórð-
ungi þeirrar f járhæðar.
Til sundlaugabygginga: Á
Siglufirði (nýr liður) 10 þús. kr.
Framh. á 2. síðu.