Þjóðviljinn - 07.05.1938, Blaðsíða 2

Laugardaginn 7. maí 1938
Þ JÓÐVILJINN
Hinlr rikn verða rikari,
kinlr iátækn iáiækari.
Verkamannabréf
Eftir því sem nasistablaðið
>Der Angriff« verður að viður-
kenna, hafa 12 miljónir af 22
miljónum verkamanna Þýska,-
íands minna en 100 mörk í laun
á hánuði. Blaðið birtir einnig
skýrslu, sem sýnir að framleiðsla
Þýskalands hefir aukist um
25% síðan 1924, án þess að tala
vinnandi verkamanna hafi auk-
ist, ,svo að teljandi sé. Greinileg
sönnun af munni nasista sjálfra
um hið síaukna arðrán á þýsk-
um verkalýð!
En stórkapítalistarnir græða
— meira og meira., 1 Þýska-
landi eru nú um 3500 miljóner-
ar. Tekjur þeirra hafa á síðustu
árum aukist úr 5,8 miUjör&mi
upp í 8,1 milljarða (8100000000)
Mest alira græðir vopnakapítal-
istinn Krupp (hreinn ágóði 15
milljónir marka 1937!). En sam-
tímis margfaldast. skattarnir á
þjóðina. Tekjur ríkisins af
sköttum' jukust frá 1934—37 úr
6,8 milljörðum marka upp í 14
milljarða. Og ofangreindar töl-
ur sýna, að það eru ekki kapí-
talistarnir, sem greiða þessa
akattaaukningu, heldur verka-
lýðurinn og millistéttin.
En einnig í arðráninu á fólk-
ina eru nasistar nú þegar að
komast að takmörkum hins
mögulega. Og samkvæmt um-
mælum, se.mi höfð eru eftir
Schacht ríkisbankastjóra, eru
fjáröflunarmöguleikar þýska
ríkisins að þrotum komnir.
Hvað þýðir það? Ekkert annað
en þetta: Nasistar neyþast til
þess fyrr en varir að leggja út
í það óguriega st yrjal d arcefin -
týri, sem þeir ha fa verið að und-
irbúa af öllum hröftum imdan-
farin ár. Þeir neyðast til þess
innan skaims að hefja liina fyr-
irhuguðu árás, annað hvort á
TjekkóslóvaJcíu eða Danmörku
eða Frakkland eða — ef þeir
þora það — á Sovétrikin.
Austurríki getur orÖ-
ið Þýskalanþi eriiður
biti.
Ýmsir halda að þýski fasism-
inn hafi styrkt sig í sessi fjár-
hagslega með undirokun Aust-
urríkis. Þetta er mjög hæpín
skoðun. Að vísu hafa. nasistar
rænt gullforða Austurríkis, sem
var talsvert miklu meiri en það,
sem eftir var í hinum því nær
tóma ríkiskassa Þýskalands. En
þetta. gull getur aldrei haft
nei.na úrslitaþýðingu fyrir fjár-
hag nasistaríkisins, en aftur á
móti færast hinar miklu ríkis-
skuldir Austurríkis yfir á reikn-
ing Þýskalands, og það gerir
meira en vega upp gullið.
En annað, sem' hefir þó enn
ineiri þýðingu í þessu sambandi,
er það, að nú verður að vígbúa
Austurríki á jafn fullkominn
hátt og Þýskaland sjálft, og út-
gjaldaaukningin af þeim sökum,
er ófyrirsjáanleg. Nasistar, sem
búnir eru á undanförnum 5 ár-
um að sóa -45 mHlj'örðmm (A5000-
000000) ríkismarka í hinn æðis-
gengna herbúnað sinn, hafa þeg-
ar sett ríkissjóðinn á yztu þröm
gjaldþrotsins. Hvaðan á að taka
fé til þessa? Nasástar eiga ekki
nema um eina leið að velja: aö
auka og margfalda arðránið á
austurrísku þjóð'.nni. Milljarð
arnir til þessara hluta verða
kúgaðir undan blóðugum nögl-
um' austurrískra verkamanna
og millistéttar. Eymd hinnar
austurrísku þjóðar, sem að vísu
var mikil undir hinum hálffas-
istísku stjórnum þeirra Dollfusz
og Schussniggs mun margfald-
ast.
Þetta er það, sem nasistar með
»þjóðaratkvæðagreiðslu« svindli
sínu ætia að telja heiminum trú
um, að austurríska þjóðin hafi
óskað eftir! Það er að vísu auð-
belt að skrifa á blað töluna 99 %
og kalla það úrslit atkvæða-
greiðslu og vilja þjóðarinnar.
En nasistum mun reynast. örð
ugra að sætta. hinn aust.urríska
verkalýð við hungursvipuna og
launalækkanirnar, við hinar
»þýsku« kjaftólar og skoðana-
kúgun, við hinar »þýsku« sið-
| gæðishugmyndir, þar sem eng-
inn er talinn »góður þjóðernis-
sinni« nema .hrákasleikjur og
flathundar, semsvíkja og rægja
félaga sína, til þess að koma sér
í mjúkinn hjá nas'stabroddun■
um. E'nda berast nú þegar
fregnir frá Austurríki um and-
stöðu og verkföll austurrískra
verkamanna gegn ofbeldi nas-
ista, ofsóknum þeirra og fangels-
unum á hinum andfasistisku
verkamönnum.
1. maf 1938
1. maí s.l. var sannkallaður
hersýningardagur reykvíska
verkalýðsins. Það var göfug og
ógleymanleg sjón að sjá sam-
einaðar raðir jafnaðarmanna og
kommúnista marséra undirblakt
andi rauðum fánum, sem einn
flokkur væri
Þessi dagur og kröfuganga
samfylkingarinnar verður
manni ógleymanleg, einmitt
vegna þess að maður sá þarna
mót þess, sem koma skal, ein-
ing alls verkalýðsins undir
sömu 'merkjunum. Með
kraftmiklum orðum hvöttu for-
ingjar verkalýðsins hann til ein
ingar og samstarfs, til sameigin
legrar baráttu móti íhaldi og
fasisma.
Til gömlu foringjanna, sem
klufu sig út úr verkalýðssam-
tökunum jþenna dag, og hafa
endranær reynt að veikja þau
og gera þau óstarfhæf, vil ég
segja þessi orð: Viðurkennið
nnnnnmmmmn
Svínafejöt,
Nantafclðt
Hanglbjðt
Svlð
Yerslunin
Kjöt & Fiskur
Símar 3828 og 4764
I xxx»o<xxxx>o<
þið vanmátt ykkar, — það hafa
meiri menn ykkur gert. Efþið
gerið það strax, verður ykkuf
kannske fyrirgefið og þiðtekn-
ir í sátt. Ef þið haldið áfram
á þeirri braut sem þið nú eruð
á, verður þess ekki langt að
bíða að hver einasti heiðarleg-
ur verkamaður snúi við ykkur
bakinu.
I '
Skipafréttir.
Gullfos fór í gær til Vest-
fjarða og Breiðafjarðar, Goða-
foss er í Reykjavík, Brúarfoss-
fór út í gærkveldi, Dettifoss
er á leið til Vestmannaeyja frá
Hull, Lagarfoss fór til Aust-
fjarða á leið út í gærkvöldi,
Selfoss er í Hull. Dr. Alexandr-
ine fer til útlanda á mánudags-
kvöldið.
Norðlenskt
Ærkjðt
Nýsviðin svið.
Norðlenskt
Dilkakjöt.
Kjötverslunin
flerðnbreið.
Fríkirkjuveg 7. Sími 4565.
NiöbæjarskðlÍDH.
Utanskólaböm í Miðbæjarskólahverfi, sem fædd eru
1927, 1926, 1925, og 1924 (11, 12, 13 og 14 ára>ogl
hafa ekki verið prófuð) í vor, komý í skíólann 9. maí
kluklcain átta árdegis. Verða þau þá prófuð.
Böm, sem fædd eru 1930, 1929 og 1928 (8, 9 og
10 ára) komi samá dag, 9. máí, í (skólann, klukkan
9, svo að þau verði prófuð.
SKÓLASTJÓRINN
Lýðveldisstjórnin spánska sara-
einar nð ðll andfaslstlsk ofl Spðnar
Hið nýja ráðuneyti dr, Negrins er sterk
einhuga stríðstimastjórn.
Breytingin á spánska ráðu-
neytinu, er gerð var í mánuðin-
um sem leið, hefir vakið mikla
athygli út um heim. Forsætis-
ráðherrann Juan Negrin, hefir
hvað eftir annað látið í ljós
þann eindregna vilja stjómar-
innar að berjast gegn hinum er-
lendu og innlendu fasistum þar
til yfir lýkur. Og það var til að
tryggja framkvæmd þeirrar
stefnu, að Negrin tók í sínar
hendur hið ábyrgðarmikla
embætti hermálaráðherrans, en
það hafði áður flokksbróðir
hans, jafnaðarmaðurinn Prieto.
Er Negrin bæði forsætis- og
hermálaráðherra.
Breytingin á ráðuneytinu var
gerð á einni mestu hættustundu
spánska lýðveldisins. Fasista-
herimir sóttu ákaft fram til
Miðjarðarhafs. Aldrei hafði
þörfin á sterkri og einhuga
stjóm verið brýnni, — stjórn,
er sameinaði alla krafta þjóðar-
innar til ósáttfúsrar baráttu
við hinn ægilega óvin, fasism-
ann. Juan Negrin tókst að
mynda slíka stjóm, og árangur-
inn hefir þegar sýnt sig: Hin
ægilega sókn fasismans á Ara-
góníuvígstöðvunum hefir verið
stöðvuð, að vísu ekki án mikilla
tapa á landi og mannslífum.
1 hinni nýju stjóm Dr. Negr-
ins sitja fuUtrúar allra flokka
þjóðfylkingarinnar, alt frá hæg-
fara lýðveldissinnum til komm-
únista, og einnig fulltrúar
verkalýðssambanda sósíalista
og stjórnleysingja.
Alla þessa óskyldu flokka
tengir baráttan gegn fasisman-
um saman. Flokkar þjóðfylking-
arinnar hafa látið flokkssjónar-
miðin lúta í lægra haldi, og fylkt
sér um stjórnarforsetann, til
þess að hægt væri að einbeita
kröftum þjóðarinnar til barátt-
unnar. Á þessum hættu- og al-
vörustundum fylktu flokkar og
einstaklingar sér þéttar saman
til hins mikla stríðs, og vísuðu
frá sér raeð fyrirlitningu þeim
röddum er fram komu um upp-
gjöf eða samninga við höfuð-
óvininn.
Aðeins 11 ráðherrar er í hinni
nýju stjóm Dr. Negrins. Hefir
ráðherrum verið fækkað mjög í
því skyni að einbeita sem mestu
valdi í höndum fárra hæfra
manna. Mjög þýðingarmikil er
þátttaka verkalýðssamband-
anna beggja, er nú fá í fyrsta
sinni fulltrúa í ríkisstjórainni.
Bak við þá standa 3 híz miljón
verkamanna í verkalýðsfélögun-
um. Tvímælalaus ávinningur er
einnig að endurkomu Alverez
del Vayo, er nú tekur að nýju'
við embætti utanríkistn.ráðh.
Kommúnistaflokkur Spánar
sýndi það enn sem fyrr við
myndun hinnar nýju stjórnar,
að hann er reiðubúinn hvenær
sem er að láta flokkssjónarmið
víkja fyrir hagsmunum heildar-
innar. Vicente Uribe, hinn
kommúnistiski landbúnaðarráð-
herra, er áfram í því embætti,
en kenslumálaráðherrann Jesus
Hernandes sem einnig er komm-
únisti, lét af því embættj, og við
tók fulltrúi verkalýðssambands
stjórnleysingja. Jesus Hernand-
es tók að sér í þess stað þýðing-
armikið starf, er unnið er í ná-
inni samvinnu við hermálaráð-
herrann.
Fara hér á eftir nöfn ráðherr-
anna í nýju stjórninni, stjómar-
deilda þeirra og flokka:
Forsætis- og hermálaráð-
herra: Juan Negrin (jafnaðar-
maður).
Utanríkismál: Alverez del
Vayo (jafnaðarmaður).
Innanríkismál: Gomez Saiz
(jafnaðarmaður).
Fjármál og atvinnumál: Men-
déz Aspe_ (jáfnaðarmaður).
Dómsmál: Gonzales Pena
(Verklýðssamband jafn.m, og
komm.).
Kennslumál: Blanco Gonzales
(Verklýðssamband stjórnleys-
ingja).
Landbúnaður: Vicente Uribe
(kommúnisti).
Samgöngur: Giner de Los
Rios (Lýðveldissinna samb.)
Vinnumál: Jaime Aquadi
(Kataloníu-lýðveldiss' _ni).
Opinberar stofnar r: Antonio
Velas (vinstri lýðvjldissinni).
Ráðherra án stjórnardeildar:
José Giral (Vinstri lýðveldis-
sinni).
Hið nýja ráðuneyti Dr. Negr-
ins er fjórða stjórnin, er setið
hefir að völdum síðan uppreisn-
in brauzt út.
Um þessa stjórn fylkja sér
aliir þeir flokkar, sem lýðræð-
inu era trúir, bak við hana
stendur þjóðfylking spanska lýð
veldisins, betur samhuga ogeia
arðari en nokkru sinni fyrr.
Spánska þjóðin gefst ekkiupp,
hún berst þar til yfir lýkur, og
jófna rtau m a rnir virðast ^jii
Uggja í styrkura og öruggum
höndum .