Þjóðviljinn - 19.05.1938, Blaðsíða 3

Þ jÖÐVlLJINN
Fimtudaginn 19. maí 1938.
IIIÚOVIUINN
Málgagn
Islands.
Kommúnistaflokks
Ritstjóri:, Einar Olgeirsson.
Ritstjórn: Hverfisgata 4, (3.
,hæð). Simi 2270.
Afgreiðsla og auglýsingaskrif-
stofa: Laugaveg 38. Sími 2184.
iKemur út alla daga nema
mánudaga.
Askriftargjald á mánuði:
Reykjavík og nágrenni kr. 2,00.
Annarsstaðar á landinu kr. 1,25.
1 lausasölu 10 aura eintakiö.
Vikingsprent, Hverfisgötu 4,
Sími 2864.
Hvað lertgi á íólk-
ið að bíða eítir að-
gerðrnn gegn at-
vinnuleysinu?
Fyrir siðasta bæjarstjórnar-
íundi lágu kr.öfur frá bæjarfull-
trúum Kommúnistaflokksins um
að hafist yrði handa um að
framkvæma jiau verk, sem bæj-
arstjórn er fyrirskipað og heim-
ilað að framkvæma með fjár-
hagsáætlunínní fyrír 1938, svo
sem: gatnagerðir, hafnarmann-
virki, byggingar skólahúsa o. fl.
Bak við þessar kröfut er vitan-
legt að verkalýður Reykjavíkur
stendur.
. Fyrir atbeina Dagsbrúnar hef-
ir nú álíka fjöldi verið tekinn í
bæjarvinnuna eins og síðastvar
f atvinnubótavinnunni, áður en
hún var lögð niður, eða 75—-
100 manns, en hve langt er
það ekki frá því, að vera það,
sem allra minnst þyrfti, eða
að minnsta kosti 300.
Og nú er þegar farið að
leggja togurunum, og verða
þeir allir stöðvaðir innan
skamms.
Pað dugar því «>ki lengur
það aðgerðaleysi, sem einkennt
hefir yfirvöldin — bæjarstjórn
og ríkisstjórn — í atvinnuleys-
ismálunum.
Á heimilum verkamanna fer
skorturinn vaxandi. Alltaf bæt-
ast fleiri og fleiri í tölu þeirra,
sem enga atvinnu fá. Auðvalds-
skipulagið hrekur vinnuþræla
sína út á kaldan klaka, þegar
það er búið að arðræna þá, eins
og það megnar.
En verkalýðurinn er að vakna
til meðvitundar um það, að það
er ekki siðuðum mönnum sæm
andi að láta bjóða sér slíka
meðferð — og sízt þeim mönn
um, sem með starfi sínu halda
uppi þjóðfélaginu. Með einingu
sinni ætlar verkalýðurinn að
skapa það afl, sem knýr auð-
valdið til að láta af árásum sín-
um, og að síðustu ræður nið-
urlögum þess.
* peir herrar, sem nú neita
fólkinu um atvinnu og brauð,
skulu vita, að fólkið ætlar sér
ekki að bíða í það endalausa,
pað herðir samtök sín, það
smíðar einingu sína í eldi bar-
áttunnar, og það tekur sér rétt
sinn, ef ranglátir valdhafar
halda áfram að neita því urh
knöguleikana til að lifa.
Sknggl iasismans yilr
NorðnrlBndnm.
Með hverri vikunni sem líð-
;ur verður hættan, sem Norð-
urlöndum, og þá fyrst og
fremst Danmörku, stafar frá
Rýskalandi, ægilegri. Eftir að
fasismi Hitlers braut undir sig
Austurríki, þá fer Danmörku að
verða hætt, — og sérstaklega
ef til styrjaldar kemur, eins og
aHt virðist stefna að, þá er á-
réiðanlegt að þýski fasisminn
ætlar sér að nota Norðurlönd
sem nýlenda væri. Fyrir Norð-
urlandaþjóðirnar er því barátt-
an gegn yfirráðum þýska fas-
‘ismans í raunlnni stærsta sjálf-
'stæðismál þeirra.
Styrkleiki Norður-
landa og auðæfi
Norðurlönd (Syíþjóð, Dan-
mörk, Noregur, Finnland, ís-
land) eru 1 303 000 ferkílómetr-
ar að stærð, næst Sovétríkjun-
um stærsta landsvæði Evrópu.
íbúarnir eru 17 miljónir.
Norðurlönd eru rík. í heims-
versluninni eru þau 5. stærsti
aðilinn. Pau eiga 10% af versl-
unarflota heimsins, aðeins Eng-
land og Bandaríkin eiga meir.
Pau fluttu inn árið 1935 fyrir
4 miljarða króna eða 235 kr. á
mann og er það helmingi meira
á mann en í Frakklandi og
Pjiskalandi. Norðurlönd eru
stærsti söluaðili á heimsmark-
aðinunt í fímbri, fiski og svína-
kjöti. Pau fullnægja 71% af
þörfum heimsmarkaðsins fyrir
tréni (sellulose). Hvað fram-
leiðslu hergagna snertir og út-
flutning járnmálmfí standa
Norðurlönd einna fremst íheim
inum. Og hernaðarlega séð
liggja þau vel til varnar, þar
sem einu landamærin, þar sem
árásar er von, er 60 km. spilda
— Suður-Jótland.
Þýðing Norðurlanda
fyrir Þýskaland
Norðurlönd hafa allt, sem
pýzkaland þarf til að heyja
Iangt stríð. I herskólum Banda-
manna hafa menn komizt að
þeirri niðurstöðu, að Pýzka-
land hefði tapað heimsstríðinu
á 2 árum, ef það hefði ekki
notið Norðurlanda. Pýzkaland
ágirnist Norðurlönd — sænska
málminn, finnska trénið, dönsku
matvælin, norsku efnaframleiðsl
una, — og það vill ráða þeim
einnig vegna legu landanna
kaupmáttar, þróunarskilyrða og
mannfjölda.
Þýzkaland kemur því til með
að drottna yfir Norðurlöndum
í stríði, ef það fær að gera það.
Norðurlönd geta ekki verið
„hlutlaus'' í næsta stríði eins
og því síðasta, því það er í raun
inni sama og að standa með
Þýzkalandi ,og hjálpa þýzka
fasismanum til að halda út í
baráttunni við lýðræðið. Og
Þýzkaland býr sig nú þegar
7
undir að nota Norðurlönd á
þennan hátt.
Yfirgangur Þýska-
lands í Danmörku.
Pað er þegar orðið alment
áhyggjuefni á Norðurlöndum,
hvílíka frekju þýzka stjórnin
sýnlr í viðskiptum sínum við
Danmörku, og hve hrædd og
hikandi danska stjórnin er. Hef-
ir einn af helztu mönnum
norska Verkamannaflokksins,
Johan Vogt, ritað bók um þau
mál, sem vakið hefir mikla eft-
irtekt á Norðurlöndum og víð-
ar.
Þjóðverjaii í Slésvík eru þeg-
ar byrjaðir, að undirlagi nazista
að gera opinberar kröfur um
breytingu landamæranna.
Pýzkir nazistar fremja spellvirki
svo sem brunneitranir á búgörð
um, sem Danir kaupa af *Pjóð-
verjum. Danskir dómstólar þora
ekki að dæma nazista, þótt
full sönnun á sekt þeirra liggi
fyrir.
Þýzku nazistarnir beita enn-
fremur verzlunarviðskiptum sín-
um við Danmörku mjög harð-
vítuglega* pólitískt. Nú eru
Þjóðverjar farnir að heimta það
af dönskum verslunarfélögum,
að þau verði að reka Gyðinga
úr þjónustu sinni, ef þau eigi
að fá viðskifti við Þýskaland.
Og hefir sumstaðar verið lát-
ið undan þessu.
Þá er það staðreynd að
þýska stjórnin hefir þegarknúð
fram raunverulega takmörkun á
ritfrelsi danskra blaða. Danska
stjórnin hefir tilkymit dönsku
blöðunum að þau verði að sýna
ýtrustu tilhliðrunarsemí'í úmtali
sínu um þýsku stjórnina. Og
hlýðnin við þetta g 'ngur svd
langt, að aðalstjórnarblaðið —-
„Social-Demokraten“ — þorir
ekki að birta Maí-ávarp II. AÞ
þjóðasambandsins sem heild,
heldur aðeins útdrátt úr því.
Og þegar svo nokkur önnur
verklýðsblöð birta ávarpið sem
heild, þá hella þau nasistablöð,
sem gefin eru út í Danmörku
fyrir þýskt fé, úr skálum reiði
sinnar og spyrja, hvað sé nú
að marka fagrar yfirlýsingar
forsætisráðherrans, þegar blöð-
in megi ráðast svona á „þriðja
ríkið“.
Og þannig er )dirgangur
þýsku stjórnarinnar að verða á
hverju sviðinu á fætur öðru.
Hann hefir knúið dönsku stjórn-
ina til að ofurselja sér pólitíska
flóttamenn og brjóta þannig
landslög og siðferðislegar
skyldur. Og við hvern „sigur“,
sem þýska stjórnin þannig vinn-
ur, verður hún frekari.
Undanhald og upp-
gjöf eða varnar-
bandalag Norður-
landa.
Afstaða Staunings gagnvart
yfirgangi þýsku stjórnarinnar
hefir verið sú, að láta alltaf
undan síga, samkvæmt regl-
unni: heiðra skaltu skálkinn svo
hann skaði þig ekki. Með þessu
sífellda undanhaldi þóknast
hann Hitlersstjórninni — ásama
hátt og Schuschnigg gerði áð-
ur — og er öllum kunnugt
hvert það leiddi. ommúnista-
flokkurinn hefi ninsvegar með
vaxandi áranr beitt sér fyrir
mótspyrnu gn þessari und-
anhaldspólit .. Og iú er svo
langt komið að Stauning hótar
í síðustu ræðu sinní níestumþví
að takmarka eða banna starf-
semi Kommúnistaflokksins. Þar
með er Stauning kominn beint
út í þær ógöngur, sem leiddu
Austurríki inn undir járnhæl
þýska fasismans. Og það skiftir
engu máli í þessu þótt Stauning
standi sjálfur í þeirri meiningu,
að hann með þessu undanhaldi
sé að forðast Hitler, — hann er
að ofurselja land og þjóð Dan-
merkur þýska fasismanum og
sjálfur að reyna að brjóta nið-
ur öflin, sem gætu varið landið.
Nasistarnir þýsku fara ekkert
dult með hvað þeir ætla Dan-
Alþýðublaðið hefwr ekki i.
fv.rra.dag náð í nein-a grein eftir
leiðtoga sinn, Trotski,. og birtir
því gamla frétt úr »Pol:tiken«
um að nafn prófessors Sclvmidt
hafi verið »strikað út« af »list-
amtrm yfir meðlimii Æðstaráðs
Sovétríkjanna, og Papanin sett-
ur þar í hans stað. Út af þessra
leggur blaðið svo og finst þetta
furðu lítið lýðræði.
Politiken og fasisiablööin, sem
fluttu lygasögw nar frá Varsjá
um »fangelsun« prófessors
Schmidt og fl. fréttir, en þessi
var ein þeirra, hafa orðið að éta
þœr ofan í sig orð fyrir orð, og
AlþýðUblaðið liefir reynt að slá
sér upp á því sem merki urn
heiðarleik í fréttaflutningi, að
hafa ekki birt þ&ssar lygasögur.
En þeir hafa samt ekki get-
að setið á sér lengur, awmingja
ritstjórarnir. Þeir urðu að nota
sér eitthvað af þesru góðgæti frá■
Varsjá. Auðvitað er þessi saga
um »listann« og »úÍstfikanirn-
ar« uppspuni frá rótwm. Papan-
in og félagar hans á jakanum
voru allir kjörnir meðlimir
Æðstaráðsins strax i swmar.
★
Veit Gudjón B. Balduinsson, að
laimin, sem hornim er mútaö meíð
em tekin af verkalýðjium, fram-
leiðslustéttumim, — og eru meiru
«3 segja tekin beinlinis af kaupi
verkamanna, ekki einu simi pann-
ig, «3 atvinnurekendur purfi að
borga petta af peim auði er peir
rcena af verkalýðnum?
mörku að verða. í bók, sem
þeir gefa út í Leipzig og heitir
„Der Ostseeraum“ (Eystrasalts
svæðið) og er úr ritasafninu:
„Macht und Erde“‘ (Vald og
jörð), skrifa þeir: „Frjálsir flutn
ingar um Eystrasalt eru lífsskil-
yrði fyrir pýskaland, því Norð-
urlönd verða að skoðast sem
efnaleg uppspretta fyrir þýska
ríkið . . . pegar ríki hefir eins
þýðingarmikla landfræðispóli-
tíska legu og Danmörk, verður
það að ganga út frá að verða
vígvöllur voldugri ríkja, ef það
getur ekki sjálft varið hlutleýsi
sitt‘“. — Skýringar við þetta
eru ðþarfar.
En fyrir Norðurlönd væri
glæpur að fljóta sofandi að
feigðarósi. Þeim er ekki annars
kostur, ef þau ætla að halda
sjálfstæði sínu og frelsi, en að
verja hendur sínar. Og það
geta þau. 17 miljónir manna á
hinum ríku Norðurlöndum, sem
sjálfir geta framleitt þau vopn,
sem þeir þurfa, geta skipulagt
slíka vörn, að Hitler mundi al-
drei áræða að ráðast á þau. —
Hitler og Mussolini eru búnir
að fá sig fullsadda af að reyna
‘ að undiroka 13 miljónir manna
á lýðveldishluta Spánar — og
eru þó þeim mönnum bönnuð
vopnakaup. Norðurlönd eru
vald, sem geta boðið þýska fas-
ismanum byrginn, ef þaustanda
saman, — vald, sem geturstrax
Framh. á 4. síðu.