Þjóðviljinn - 16.06.1938, Page 2

Fiœtudaginn 16. júní 1938.
ftJóeVILJ IN N
Ohæfar og mjUg lélegar
kjallarafbúðlr f Beykjav.
Eins og getið er um á öðr-
um stað hér' í blaðinu er nýlega
komin út skýrsla um skoðun
kjallaraíbúða í Reykjavík árið
Í938.
Eru í skrá þessari taldar upp
62 mjög lélegar íbúðir, sem
reyndar imun mega telja ó-
hæfar, auk þeirra íbúða, sem
dæmdar hafa verið óhæfar og
verða þær taidar upp hér á eft-
ir og eru 31 að tölu.
Mjög lélegar kjallaraíbúðir:
Amtmannsstígur 2
— 6
Bakkastígur 4
Bergstaðastræti 6B
— 11
_ 17 B.
Bergþórugata 11
Bókhlöðustígur 8
Brekkustígur 8
_ 14 B
Engjavegur:
• Hálogaland
Bræðrapartur
Fjölnisvegur 1
Frakkastígur 6
— 26
Freyjugata 25 B.
Grettisgata 22
_ 53 B
Grjótagata 12
Hverfisgata 75
— 80, þrjár íb.
— 89
_ 94
Hörpugata 16
Klapparstígur 38
Laufásvegur 40
— 43
Laugavegur 28 C
— 51 B
_ 53 B
■ _ 163
Lindargata 7
— 8 B
— 19 B
— 32
— 34
— 40
_ 43
Mjóstræti 43
8
Njálsgata 14
— 20
_ 28
— 33 B
— 34
_ 60
Njarðargata 35
— 43
Nýlendugata 15 B, tvær íb
Óðinsgata 22 A
Blönduhlíð, Reykjanesbr.:
Reykjavíkurvegur 13
Shellvegur 4
Týsgata 4
Vesturgata (Selbrekka) 1
Vitastígur 9 A
Þingholtsstræti 8 B
i _ 28
Samtals 61 íbúð.
óhæfar kjallaraíbúðir:
Baldursgata 4
Barónsstígur. 33
Bjargarstígur 2
— 3
Frakkastígur 19
Framnesvegur 50 A
Grandavegur 37, tvær íb.
— 39
Grettisgata 19 A
20 A
Hellusund 3
Hringbraut 32
Hverfisgata 63
- 85
Laugarnesvegur 80
— 82
Laugavegur 28 C
— . 35
_ 53 B
69
Njálsgata 15
— 44
54
62
Njarðargata 41
Skólavörðustígur 16 A
Túngata 12
Þingholtsstræti 33
Öldugata 41
Frá útlöndum.
Andrews, skipstjórinn á enska
kipinu „ThorpheholF', sem fas-
htar sökktu utan við höfnina
< Valencia, krefst þesS af
nsku stjórninni, að hún
. eiti breskum skipum fulla
vernd gegn sjó- og loftræningj-
i:m. Andrews skipstjóri lýsti
iafnframt yfir því, að hann
: íundi ekki gefast upp fyrir of-
beldi fasista og mundi hann
sigla til Valencia aftur strax og
! ann fengi skip til umráða.
**
Enska stórblaðið „Manchester
Ouardian skrifar: „ítalir halda
nppl stöðugum útvarpssending-
t:m til hinnar lýðveldissinnuðu
I'ataloníu. Stöðvarnar í Róm,
Hilano og Torino, senda dag-
i -ga út fréttir og ræðuhöld
,í spánsku. Pulurinn byrjar
liverja sendingu með orðunum
..Otvarp Salamanca“ eða „Ot-
\ arp Saragossa" (En Salamanca
og Saragossa eru, eins og kunn
gt er, spánskar borgir, sem
nn eru á valdi fasista).
**
Leppstjórn Japana í Nanking
íefir gefið út tilskipun um það
ð taka upp á ný einkasölu á
'píum, og að koma á fót sér-
- ökum félagsskap fyrir ópíum-
iutninga og ópíumsölu.
**
Kínverjar í Alþjóðahersveit-
:ni á Spáni hafa sent boðskap
il Sjang Kai Sjeks og allra kín-
:rskra hermanna, þar semseg-
meðal annars: „Pegar vér
i.öíum lokið skyldu vorri á
Spáni, munum ver halda á-
fram baráttunni á vígvelli vors
eigin lands!“
**
Nasistabbðið „Reichspost“ í
Vínarborg birtir á áberandi stað
„úrslitaaðvörun“ „verklýðsfor-
ingjans“ Burckel til þeirra verka
manna í verksmiðjum borgar-
innar, sem hafa knúið fram
launahækkun með baráttu sinni.
Burckel segir: Mér ervelkunn-
ugt um, úr hvaða herbúðum
kröfurnar um launahækkanir
koma. Ég gef hér út mína síð-
ustu aðvörun, og hún er öllum
viðkomandi. Pað getur alls ekki
komið til mála, að nokkuð verði
haggað við því launaskipulagi,
sem nú er í gildi“.
**
Einn af hermálaráðunautum
Hitlers hefir látið svo ummælt,
að ef Pýskaland lenti í ófriði
við Tékkóslóvakíu, gæti þýski
herinn búist við smáskæruhern-
aði í Austuríki. Nýafstaðnar
kosningar í Tékkóslóvakíu og
kosningasigrar hinna andfasist-
isku ajla, hafa vakið mikla at-
hygli í Austurríki.
**
Ameríska lögreglan sendi fyr-
ir skömmu tilmæli til yfirvald-
anna í frönsku borginni Cher-
bourg, þess efnis, að þau létu
handtaka Pjóðverjann Werner
Gudenberg, sem væri á leið
þangað með gufuskipinu ,Ham-
borg‘. En Gudenberg þessi er
flæktur í njósnamál það, sem
höfðað hefir verið gegn þýskum
nasistum í Bandaríkjunum.
Píaoótónleikar
Baralds Signrðssonar
Pað er alltaf merkilegur við-
iburður þegar snillingar í tónlist
koma hingað til lands frá út-
löndum. Slíkt er einkum þýð-
ingarmikill viðburður af því, að
það hefir tónlistarlegt uppeldis-
gildi — að minsta kosti fyrir
þann hóp manna, sem hefir efni
á að veita sér það „óhóf“ að
hlusta á þá. Og hart er það, að
maður eins og Haraldur Sig-
urðsson skuli ekki hafa tök á
því, að dvelja og starfa hér á
landi, fyrst hann nú einu sinni
er íslendingur. Ef ástæðan
skyldi vera sú, að þeim ráðandi
mönnum þætti sem landið hefði
ekki efni á að veita honum hér
sæmileg lífsskilyrði, þá er til
einfalt og ódýrt ráð: að taka
hann í skiptum fyrir svo sem
einn bankastjóra eða forstjóra
og myndi margur vel við una
skiptin.
— Fyrstu hljómleikar Haralds
Sigurðssonar í fyrrakvöld voru
sem vænta mátti með þeim á-
gætum, að það er ekki á færi
leikmanna að kotna þar aðgagn
rýni. Viðfangsefnin voru eftir
Haydn, chopin, césar Franck
og cai‘l Nielsen, og var sérstak-
lega gaman að taka eftir því,
hvernig Haraldi tókst að gera
öllum jjessum ólíku höfundum
til hæfis, með því að láta hvern
þeirra koma fram í sínu rétta
stílgervi. Að líkindum hefir þó
Faðirinn vill reyna systurást
Diddu litlu og segir: Það var hér
maður í igær, sem vill kaupa hann
litla bróður þinn íyrir 100 krónur.
Finnst þér að við ættum að selja
hann?
Didda: Nei, pabbbi.
Faðirinn: Það er rétt, þykir þér
svona vænt unt hann?
Didda: Nei, en við getum fengið
meira fyrir hann þegar hann stækk-
ar.
** " . ;,v" t
Frúin, við vinnukonuna, sem er
að hafa vistaskipti: Og svo verð ég
að fá að sjá í koffortin yðar, þar
sem þér höfðuð lykla að ,ölhun
geyinslubúrum og hirzluirj í húsinu
get ég búist við að þér hafið tekið
hitt og þetta með yður.
Vinnukonan: O nei, þess þurfið
þér ekki. Það einasta sem eg tek
með mér er ást mannsins yðar.
O •
Það fer mikið orð af óhófi manna
á norðurlöndum á 16. og 17.. öld.
Þá kveinkuðu menn sér ekki við’
því að fá sér í staupinu. Mest var
drukkið öl af alþýðu manna, en höfð
ingjar og aðrir fyrirmenn drukku
vín. Af öli var engum fullorðnunt
manni ætlað minna en 6 lítrar á
dag. Klausturstúlkum var ætlaðar 14
tunnur hverri til ársins og er það
um 4 lítrar á dag. Hestasveinum
Danakonungs voru ætlaðir 10 lítrar.
Menn hafa nákvæma reikninga frá
hirðinni í Stokkhólmi um þessar
mundir. 9 nóvember 1590 drakk hirð-
marskálkurinn þar 4 lítra með morg.
unmatnum, en 22 lítra með miðdeg-
is og kveldmat. Rakkinn hans fekk
2 lítra með morgunmat, 5 lítra um
.miðjan dag og að kveldi og hálfan
annan til þess að væta sig á um
nóttina.. Frúin hýsti 27 Htra um
daginn, en dætur þeirra tvær voru
lasnar; svo að þær komu ekki af
.néma 9 .lítrum saman.
(Úr Ræder; Historien i Fortællinger)
**
Kennarinn: Ef eg græfi gat í
gegnum jörðina, hvar kæmi eg þá
út?
Nemandinn: Út úr gatinu.
• •
Hún: Segðu mér nú elskan mírrT
hvað það er sem þér þykir mest i
varið hjá mér.
Hann: Ef eg á endilega að segja
þér það, þá held eg að það séu
fallegu hvítu tennurnar þínar og ljós
gula hárið þitt.
Hún (eyðilögð): Ö, ég hélt, að þér
þæ.tti vænt um mig, vegna minna
eigin verðleika. .
**
„Við eldhússtúlkurnar eigum sjald-
an sjö dagana sæla, og menn gera
sér sjaldan hugmynd um hve erfið
kjör okkar eru. Ef við erum, friðar
sýnum verður húsmóðirinni illa við
okkur, en ef við erum efnaðar þá
er húsbóndinn önugur við okkur,
Ef við búum til vondan mat fáum
við skammir, en ef við búum til
góðan mat er hann allur etinn upp,
svo að ekkert verður eftir handa
okkur.
Pjóðverjarfli leysa frð skjóðnnni
Verkefníð er nákvæmar landmælingar am
mikinn hluta Norðurlands - í vísinda-
augnamiði - auðvitað!
Pýzku vísindamennirnir, sem
getið var um hér í blaðinu ný-
lega, eru nú komnir til lands-
ins. Hafa skrif Pjóðviljans orð-
ið þess valdandi, að þeir hafa
þegar í upphafi gefið skýring-
ar á för sinni hingað og rann-
sóknarviðfangsefnum, m. a. boð
ið til viðtals fréttamönnum
blaða og útvarps.
En svo undarlega vildi til,
að einmitt Pjóðviljanum var
gleymt — einmitt því blaðinu,
sem mest hefði virst þörfin á
að upplýsa um hinn rétta til-
Chopin orðið hlutskarpastur í
eyrum áhe^yrenda þetta kvöld,
enda voru honum helguð tvö
aukalög.
Vonandi á Haraldur Sigurðs-
son eftir að láta til sín heyra
oftar en einu sinni enn, áður
en hann hverfur af landi burt
á ný.
B.
gang fararinnar.!
En Pjóðviljinn getur verið á-
nægður með þau áhrif, swn
skrif hans um málið hafa hstft.
Strax ffrá byrjun hafa leiðang-
ursmenn lýst yfir verkefnum s*
um, og það getur verið tilvilj-
un, að rannsóknarefnið er valið
svo, að það byggist algerlega
á nákvæmum laudmælingum á
stórum hlutum landsins. Jafn-
framt gefa þeir þær upplýsing-
ar, að þeir ætli sér (eftirá!) að
leita samvinnu við íslenzka vís-
indamenn, íslendingur taki þátt
í leiðangrinum, og auk þess haít
öllum fyrirætlunum þeirra ver-
ið lýst nákvæmlega fyrir Geir
Zoega niðri í Kaupmannahöfn!
Það er full þörf á að
halda fast við þá grundvallar-
reglu, að erlendir vísindamenn,
eða hverjir sem nefna sig sv©,
fái ekki að vaða um landið eftir-
litslaust, eins og hér væri um
villimannanýlettdu að ræða.