Þjóðviljinn - 02.07.1938, Blaðsíða 3

Laugardaginn 2, júlí 1938.
PJQÐVILJINN
lUÓOVIUINN
Málgagn Kommúnistaflokks
Islands.
Kitstjóri'. Einar Olgeirsson.
Ritstjóm: .Hverfisgata 4, (3.
hæð). Sími 2270.
Afgreiðsla og auglýsingaskrif-
stofa: Eaugaveg 38. Sími 2)81.
Kemur út alla daga nema
mánudága.
Askriftargjald á mánuði:
Reykjavik og nágrenni kr. 2,00.
Annarsstaðnr á landinu kr. 1,25.
í lausasölu 10 aura eintakiö.
Víkingsprent, Hverfisgötu 4,
Simi 2864.
Hitaveitu áni.ð
Pað er nú liðið rúmlega hálfí
ár, síðan borgarstjóri skýrðifrá
því, að lán til hitaveitunnar væri
fengið, og að fyrsta sending
fjárins kæmi að nokkrum dög-
um liðnum og að vinna við
hitaveituna byrjaði í mars. —
Þetta var allt saman „klappiað
og klárt“ í munni borgarstjóra
nokkru fyrir jól. En daginn eft-
ir var komið babb í ibátinn. Þeg
ar á bæjarstjórnarfund kom var
það augljóst, að hér var um
ekkert lán að ræða, og allt í
óvissu um framtíð hitaveitunn-
ar.
Eftir bæjarstjórnarkosning-
arnar, sem íhaldið vann að all-
verulegu leyti á hitaveituláninu
og hitaveitumálinu í heild, fór
svo borgarstjóri enn til útlanda,
dvaldi þar lengi og hafði
margra landa sýn, að sjálf sín
sögn er hann kom heim. En
hitt varð hann að játa, að „lán-
leysi“ hans væri jafnmikið og
það var er hann fór. Þó kvaðst
hann hafa fengið vilyrði fyrir
láni í Svíþjóð og vona allt hið
besta um framtíð hitaveitunnar.
Nokkru síðar fór bærinn fram
á ríkisábyrgð fyrir hitaveitu-
láninu og fékk hana, eins og
menn muna, og um svipað leyti
kom hingað sænskur verkfræð-
ingur til skrafs og ráðagerða og
rannsókna. En litlu eftir að hann
fór af landi furt fór borgar-
stjóri líka og hefir hann enn
ekki látið neitt er treysta meígi,
til sín heyra annað en það, að
hann sæti á nasistaþingi suður
í Þýskalandi. Um hitaveitulán-
ið hefir hinsvegar ekki fréttst
neitt.
1 gærntorgun ber þó svo und-
arlega við, að þögnin er rofin
að nokkru um þetta mál. Morg-
unblaðið skýrir frá jrvt, að þrátt
fyrir langa útivist Péturs Hall-
dórssonar sé ekkert lán fengið
ennþá og mun vafalaust mega
treysta þeim ummælum blaðs-
ins, því að tæplega segir það
að lánið sé ófengið lengur en
það má til. Orsakir þær, sem
blaðið færir fyrir þessu eru |iær
að sænski verkfræðingurinn hafi
ekki ennþá lokið skýrslu sinni,
en lætur hins þó getið, að henn-
ar muni von bráðlega, en þá
er auðvitað eftir að semja um
lántökuna og loks að hefjaverk-
ið
Það er nú komið fast að
miðju sumri. Sú atvinna, sem
átti aðh efjast litlu eftir miðjan
vetur við hitaveituna er óhafin
Menningarstarfsemi verka-
kvennafélagsins „Einingin“ á
Akureyri.
Viðtal víð félaga Elísabetu Eiríksdóttur.
Félagi Elísabet Eiríksdótt-
ir, form. verkakvennafélagsins
„Einingin“ á Akureyri var einn
fulltrúanna á hinum nýafstaðna
Landsfundi kvenna.
Elísabet kom snöggvast inn
á ritstjórn Þjóðvilajns aaginn
sem hún fór, rétt til að kveðja.
— Hvernig tókst Landsfund-
urinn, spyrjum við.
— Fundurinn tókst vel, segir
Elísabet. Ástæða er til að ætla,
að eftir þennan fund verði bar-
átta kvenna fyrir réttindum sín-
um betur skipulögð en áður.
Aðalmál fundarins var undir-
búningur að stofnun kvenrétt-
indasambands um allt land og
útgáfu kvennablaðs, er væri ó-
háð pólitískum flokkum, en léti
sig fyrst og fremst varða rétt-
indamál kvenna.
— Hvað geturðu sagt mé'
;af verkakvennafélagshreyfing-
unni á Akureyri?
— Verkakvennafélagið „Ein-
ingin hefir verið vel lifandi í
vetur. Auk hinna venjulegu
starfa hefir verið tekin upp ýms
menningarstarfsemi. Félagið
átti sjúkrasjóð, er starfaði jiar
til lögin um sjúkratryggingar
gengu í gildi. Var sjóðnum þá
breytt í barnaheimilissjóð, og
ætlað að styrkja fátæk börn til
sumardvalar í sveit. Heitirsjóð-
urinn „Barnaheimilissjóður Ein-
ingarinnar“.
Byrjað var strax í vetur að
afla sjóðnum tekna, og gekk
það vel. Við sóttum um styrk
til Alþingis, og fengum 1000
kr. á fjárlög næsta árs. Þetta
gaf okkur byr, svo að hægt var
að hefja starfsemina þegar í
sumar. Qátum við kornið 11
fátækum börnum á Akureyri í
sveit. í Brekknakoti í Reykja-
hverfi er heimili, sem býðst til
að taka börn og sjá alveg um
jjau um sumartímaann. Eining-
in hefir um þessi mál haft sam-
vinnu við H júkrunarfélagið Hlíf
á Akureyri, er vinnur að sama
markmiði. Eru börn frá báðum
félögunum í Brekknakoti.
ennþá, og allt í óvissu um, hve-
nær hún muni hefjast. Um 400
menn eru gersamlega atvinnu-
lausir í bænum, og annar álíka
hópur hefir takmarkaða vinnu.
Hvort byrjað verður á ein-
hverri vinnu við hitaveituna í
sumar skal ósagt látið að sinni,
enda ekki hægt að fullyrða
neitt um það, meðan lánið er
ófengið. En h'itt er óhætt að
fullyrða, að farið verður aö
halla að hausti þegar sú vinna
kynni að byrja. Bæjarstjórnar-
íhaldið getur því ekki notað
hitaveituna að skálkaskjóli, þeg-
ar j>að svíkst um að gera þá
frumstæðustu skyldu sína, að
efla atvinnuna í bænum.
Elísabet Eiríksdóttir.
Er ekki öflug ungherja-
starfsemi á Akureyri?
Jú, A. S. V. hefir haldið
uppi góðri úngherjastarfsemi
undanfarið. Á einum fallegasta
staðnum í nágrenni Akureyrar
hefir verið fengið talsverl land,
og þar reist myndarlegt ung-
herjahús. Búið er að girða land-
ið og rækta nokkurn hlutá þess.
Þarna er samkomustaður ung-
herjanna bæði sumar og vetur.
Oft eru farnar smáferðir um ná
I Morgunblaðinu 21. Júní ei
greinarkoru með fyrirsögninni
,Æskan og kommúnisminnú Öll
er grein þessi illkvitnisleg lýgi
frá upphafi til enda. Greinar-
höfundur fullyrðir að Hallgrím-
ur Hallgrímsson hafi verið í
rauða hernum í Rússlandi og
verið á herskóla kostaður af
Moskva-stjórninni. Þetta er til-
hæfulaust.
Hallgrínuir sonur minn dvaldi
um tveggja ára skeið á Rúss-
landi en var hvorki á herskóla
né í rauða hernum, ogekkiheld
ur kostaður af Moskvastjórn-
inni, hann vann fyrir sér í (verk-
smiðju.
Þá er sagt að hann hafi verið
sendur til Spánar, en sannleik-
urinn er sá, að hann ætlaði sér
alls ekki að fara til Spánar í Vet
ur seint í nóvember, er hann
fór til Kaupmannahafnar, en
brást þar atvinnuvon, en þaðan
fór hann svo til Spánar seint í
, desember 1037, en e'kki í fyrra-
haust eins og Mogginn vill ver
láta, en um það vissi enginn
hvorki hér á landi né annars-
staðar, nema ég ein. Að öðru
! leyti læt ég ósvarað öllum þeim
grennið, en á hverju sumri er
farin ein mikil skógarför í
Vaglaskóg og á hverjum vetri
um jólaleytið er haldin almenn
barnaskemmtun.
„Einingin“ kom í fyrra upp
námskeiði um heilsuvernd. Við
það nutum við aðstoðar Rauða
krossins á Akureyri og Lækna-
félags Akureyrar. Hjúkrunar-
kona frá Rauða krossinum liélt
námskeið í „hjálp: í viðlögum“
og almennu hreinlæti. Fimm
læknar í Læknafélagi Akureyr-
ar fluttu fyrir okkur sinn fyrir-
lesturinn hver um ýmsa sjúk-
dóma, orsakir þeirra og varnir
gegn þeim.
Þetta námsskeið varð mjög
vinsælt og vel sótt. Stóð það
í viku og var sótt af hátt á
annað hundrað manns.
Hverjar eru helstu fram-
tíðaráætlanir félagsins.
Framtíðarvonir verkalýðs-
hreyfingarinnar á Akureyri
byggjast allar á því að sam-
eining verkalýðsfélaganna tak-
ist og ég get gert mér góðar
vonir um sameiningu félaganna
í náinni framtíð. Andstaðan frá
hægri arminum gegn samein-
ingu virðist fara þverrandi.
illgirnislegu árásum, sem gerð-
ar eru á son minn í sorpgrein
þessari, því ritstjóri Þjóðvilj-
ans hefir svarað þeim á viðeig-
andi hátt og kann ég honum
þakkir fyrir. En það orðbragð,
sem greinarhöfundur lætur sér
sæma að viðhafa dæmir hann
sjálfan, slílct gæti enginn látið
frá sér fara nema sá einn, sem
gersneyddur er allra mannúð
og sómatilfinningu; af slíkum
er ekki liægt að búast við sam-
úð með þeim sem þjást og líða,
né viðurkenningu á hinu fórn-
fúsa og óeigingjarna starfi
þeirra, sem nú fórna lífi sínu
í þarfir réttlætis og mannúðar.
með því að reyna að hefta
framgang villimensku fasism-
ans. En svo blygðunarlaust er
Morgunblaðið og fasismadýrk-
endur þess, að það skammast
sín ckki fyrir að ráðast á mann-
orð þess manns, sem hefir sýnt
að hann þorir að ganga í ber-
högg við ógnir fasismans, vit-
andi það, að hann hefir ekk-
ert upp úr því sjálfur, annað en
ofsóknir, örkuml eða dauða. Ég
ætla að leggja það undir dóm
góðra manna hvor málsaðilinn
MððirsvararHorganblaðlna
Sigiíður Bjornsdóttir móðir fél.
Hallgrims Hallgrimssonar svarar
niðgreinum Morgunblaðsins.
Toíto Anlt-
kainen
Framh. af 2. síðu.
orðið að þoka afturábak vegna
vaxandi einingar alþýðunnar.
En sigurinn yfir afturhaldinu
er langt frá unninn enn. Enn-
þá heldur afturhaldið þér lok-
uðum innan fangelsisveggja. En
við vitum, að ekkert megnar
að stöðva framsókn verkalýðs-
ins.
Kommúnistaflokkur Finnlands
og öll finnska verkalýðsstétt-
in, studd af öreigalýð allra
landa heldur áfram baráttu
sinni, í þeirri vissu, að hin
styrka hönd verkalýðsins muni
opna dyrnar að nýju og betra
lífi.
Miðstjórn
Kommúnistaflokks Finnlands.
TEIKNISTOFA
Siaordor Thoroddseo
verkfræðings,
Austurstræti 14. Sími 4575.
Otreikningur iárnbentrar
steypu, miðstöðvarteikningar
og önnur verkfræðingsstörf.
Flolbsktifstelao
er á Laugaveg 10, opin alla
vjrka daga frá 5—7 e. h.
Félagar, munið að greiða
flokksgjöld ykkar skilvíslega.
KiKmnuaKiKmumi
Besta nestið
verðor frá
Kjöt & Fisk
Símar 3828 og 4764
ttOOOOOöOOOOC
Flokksfélaoar
og aðrir lesendur!
Skiptið við þá, sem aug-
lýsa í pjóðviljanum, og lát-
ið blaðsins getið!
hefir betri málstað að \erja,
níðskrifarar Morgunblaðsins
eða Hallgrímur Hallgrímsson.
Sigríður Björnsdóttír.