Þjóðviljinn - 10.07.1938, Blaðsíða 3

ÞJÖÐVILJINN
Laugardaginn 9. júlí 1938.
lUðOlflUIMI
Málgagn Kommúnistaflokks
Islands.
Ritstjðri: Ein'Ér Olgeirsson.
Ritstjórn: Hverfisgata 4, (3.
hæð). Sími 2270.
Afgreiðsla og auglýsingaskrif-
stofa: Laugaveg 38. Sími 2184.
Kemur út alla daga nema
mánudaga.
Askriftargjald á mánuði:
Reykjavík og nágrenni kr. 2,00.
Annarsstaðar á landinu kr. 1,25.
I lausasölu 10 aura eintakiö.
Vikingsprent, Hverfisgötu 4,
Sími 2864.
Fulltrúar íhalds-
manna á Alþýðu-
sambandsþlngi
Bæði aðalblöð Sjálfstæðis-
flokksins, Morgunblaðið ogVís-
ir, hafa gefið yfirlýsingar í rit-
stjórnargreinum um fylgi íhalds
ins og beinan kosningastuðning
við „Skjaldborgina“ í síðustu
allsherjaratkvæðagreiðslu í
Dagsbrún.
Verkamennirnir í Dagsbrún
vissu um starf jh’inna alræmdu
íhaldssmala í atkvæðagreiðsl-
unni. Þeir þekktu — af afspurn
— verklýðshetjur ein'sog SiIIa*
kaupmann, er teflt var fram á
móti hagsmunum verkafólks-
jins í íélaginu.
Þeir, sem fjær stóðu, trúðu
því ekki, að menn, sem vilja
kaþa sig verklýðsforingja, leiti
á náðir harðvítugustu andstæð-
inga verklýðshreyfingarinnar,
hins hálffasistíska íhaldjsflokks,
til að halda við hrörnandi áhrif-
um og valdi innan verklýðsfélag
anna. En þeir hafa fengið yfirlýs
ingar frá fyrstu hendi, frá stjórn
flokksins, er sigurinn vann á-
samt ,,Skjaldborginní“. Sjálf-
stæðisflokkurinn heimtar hlut-
deild sína í þessum sigri og
ekki að ástæðulausu.
AfstaðaVísis blaðs Jak. Mölleris
til verklýðshreyfingarinnar, er
öllum kunn. Verkamenn vita, að
þaðan sem Jakob Möller er og
blað hans, eiga þeir einskis ann-
ars en óhróðri og ofsókn að
vænta. Enn muna verkamenn í
Reykjavík ræður Jakobs Möllers
9. nóv- 1932 og við svipuð tæki-
færi. í hverju einasta verkfalli,
er verkamenn hafa háð til að
bæta kjör sín, hefir Vísir verið
eins og útspýtt hundsskinn fyrir
atvinnurekendur, ófrægjandi og
jiíðandi niður málstað verkfalls-
manna. Það er þetta blað, sem
í ritstjórnargrein sinni í fyrra
dag fer þessum orðum um at-
kvæðagreiðsluna í Dagsbrún.
„Sjálfstæðismennirnir í Dags-
brún áttu iaðeins um það áð
velja, að fela annaðhvort komm
únistum eða Alþýðuflokksmönn
um að fara með umboð sitt á
Alþýðusambandsþinginu, eða þá*
'að afsala sér með öllu áhrifum
á méðferð mála á þinginu“.
Þetta er alveg 'ótvíræð yfir-
lýsing. Það er ekki nóg með að
íhaldsmenn hafi bjargað þeim
Guðjóni Baldvinssyni, Sigurði
Guðmundssyni og Co. inn á
Alþýðusambandsþing, heldur
Tflrgangnr og ðsvffnl naz
Ista-agentanna þýskn
ujlrí&ín^r
7
Nazistlnze A. Hensing kemnr opinber*
lega fram sem „foringi nasfónalsésia-
listiska TerkamannafL á Islandi11
Starfandi hjér í bæ er félags-
skapur, sem heitir „Germania‘“
Félag þetta var stofnað fyrir
mörgum árum af vinum þýsku
þjóðarinnar hér á landi. Til-
gangur þess var að
auka kynningu á þýskri menn-
ingu hér á landi. Á fundum fé-
lagsins voru flutt erindi um
þýskar bókmenntir, listir og vís-
indi. — Hinsvegar lét félagið
ekki til sín taka stjórnmál Þýska
lands að neinu leyti, enda ekki
talið til verkefna þess.
Der Fuhrer.
En nú síðustu árin eftirvalda
töku Hitlers á Þýskalandi, hafa
útsendarar þýskrar útbreiðslu
málastjórnar reynt að gera fé-
lagið að vettvangi undirróðurs
starfsemi sinnar. — Glöggt
dæmi þessarar iðju er fundur,
sem félagið hélt nú fyrir
skömmu í sambandi við komu
þýsku knattspyrnúmannanna
hingað. — Hafði dagskrá fund-
arins verið undirbúin fyrirfram
með ákveðnum atriðum. —
Fundarstjóri var Bruno Kress,
þýskur maður búsettur hér. En
þegar eitthvað var áliðið fund
arins. reis ræðismaður Hitleris
hér, Timmermann, upp úr sæti
sínu, og kallar yfir salinn:
„Flokksfélagi Hensing, for-
ingi national-sosialistiska verka
mannaflokksins á íslandi tekur
til máls.“ Þessi frekja nazista-
skoðar Sjálfstæðisflokkurinn
þessa menn sem fulltrúa sína
á Alþýðusambandsþinginu í
haust, og ætlar sér að hafa á-
hrif á meðferð mála á því
þingi með þessum fulltrúum.
Vorkunn er verkamönnum, þó
að 'þeim finnist fátt til um
slíka foringja, yfirlýsta fulltrúa
Sjálfstæðisflokksins á Alþýðu
sambandsþingi!
Skoðanafrelsið f þýzkalandi.
sprautanna kom auðvitað öll-
um á óvart. ekki sízt fundar-
stjóranum, sem þó lét „foringj
ann“ rausa úr sér nokkra inn-
antóma Heil-Hitler-frasa.
Sýnir dæmli þetta glögg- !
lega uppeldi þessa ,,sendiherra“
„foringjans“ þýzka, sem
fyrir nokkrum vikum bætti
því við afrek sín, að láta háls-
höggva Liselotte Hermann,
unga móður með þriggja ára
barn. (Atburður þessi hefir
reyndar hvorki snert
Anknaar ef-
eéknir gegn
Byðingum i
Þýskalnndl
LONDON í GÆRKV. F. U.
Gyðingum í pýzkalandi hefir
nú verið bannað að reka fast
eignasölu, vera umboðsmenn fyr
ir húseigendur, lána peninga
,gegn vöxtum og vera leiðsögu
menn fyrir ferðafólk. v
Ný hjúskaparlög hafa verið
gefin út í Austurríki. Hingað til
hafa ekki borgaraleg hjóna
bönd verið leyfð í Austurríki,
en samkvæmt hinni nýju löggjöf
eru aðeins borgaraleg hjóna
bönd lögleg.
Því opinbera er gefið vald
til að banna hjónabönd undir
vissum kringumstæðum og á-
kvæði um hjónaskilnaði eru
vægari en áður hafa tíðkazt í
Austurríki.
Flokhslélagar
og aðrir lesendur!
Skiptið við þá, sem aug-
Iýsa f pjéðviljanum, oglát-
ið blaðsins getið!
mannúðarást Morgunblaðsins
né Alþýðublaðsins).
Þjóðviliinn vill nú enn beina
þeirri fyrirspúrn til forsætisráð-
herra, hvort honum sé kunnugt
um starfsemi þessa þýzka naz-
istaflokks hér, og hvort það sé
íslenzkum lögum samkvæmt að
erlendir menn megi reka slíka
skipulagða pólitíska starf-
semi í þágu annara ríkja, án
þess að fyrirgera með því dval
arleyfi sínu.
jyáþtil röggsemi í þá átt lægi
vitanlega nær verksviði ráð-
herrans, en bréfaskriftirnar
frægu, eða brottvísun þýzkra
flóttamanna, sem hingað hafa
leitað hælis undan ofsóknaræði
Hitlers-stjórnarinnar.
Hvað hinsvegar viðvíkur fé-
laginu „Germania“ þá ættu með
limir þess að reka af höndum
sér þessa nazistapilta. Óbrigð-
uþ mfeðal til þess væri t. d. að
stofna til upplestrarkvölds á
ljóðum Heine, enda myndi slíkt
hljóma betur og tryggja örugg
ar vináttu okkar við hina miklu
þýzku þjóð, heldur en hæla-
öskur slátrarans Hensing.
x
Áthugasemd
frú Svifflugfélagi
Islands.
Svifflugfélag Islands hefur
beðið blaðið að láta. þess getið,
að það hafi á engan hátt stuðl-
að að fyrirhugaðri brottför Karls
heitins Reichstein. Ennfremur,
að kennsla hans hafi ekki staðið
í neinu sambandi við þýska svif-
flugleiðangurinn, sem nú dvelur
hér á landi.
IHaðnr
slasasl.
F. Ú. í gærkvöldi.
I gærkvöldi slasaðist í Eski-
firði Helgi Sigurðsson verka-
maður á Hóli. Var hann áhjóli
á leið niður bratta brekku á
Grundarstíg, en missti vald á
hjólinu og rann á mikilli ferð
fram af bakka niður í fjöru-
grjót. Hann handleggsbrotnaði
við fallið, særðist svöðusári á
öðrum fæti, hjóst á höfði og
hlaut nokkur fleiri meiðsl. —
Honum leið fremur illa í nótt
en eitthvað betur í ;dag. Lækn-
ir hefir lengst af verið yfir
honum.
yyJón Árnason forstjóri og
Magnú iSigurðsson bankastjóri
cg konur feirra roru meoal far-
pega á »Milwaukee« í gær«.
Þjóðviljinn 5. 7. 1938.
Gríðarstórt þýskt lystiskip
rennur inn á, ytri höfn í íslenskri
sumarblíðu. Kjólklæddir bjónar
snúast kringum hina efnuðu, á-
hy,ggjuiausu farþega, en í hljóm-
skála skipsins leikur hljómsveit
yndisfógur lóg. — Já, lífið er
fagivrt.
Út við borðstokkinn standa
tveir Islendingar. Við hlið þeirra
loðskinnsklœddar frúr þeirra.
Yfir höfði þeirra blaktir hinn
þýski hakakross og ber við heið-
bláan himinn.
Þá verður öðrum eiginmannin-
um litið fil lands á hcegri hönd.
Við honum blasir höfnðborgin.
Og það er sem snöggvast bregði
fyrir örlitlum krampadráttum í
afþreyttu sólsleiktu andlitinu.
Glatt þeysist mótorsnekkja
skipsins í land, en ferðbúnar
einkabifreiðar taku við lang-
f erðamönnunum ísJensku og
flytja þá .í heimili þeirra um-
girt blómstrandi skrúðgörðum.
**
Hundruð manna lifa á styrk
frá\ því opinbera. Þeir hafa
hraustar hendur og vilja til að
vinna, en livar er vinnan. Og svo
sækja þeir þessa áttatíu aura á
dag, — sinn fátækrastyrk. En
ferðalangurinn okkar fyllist
gremju. Á slíkt ranglæti að þol-
cist, að þessi lýður sé jafn mér
að mannréttindum?
Og hann finnur skyiduna
kalla. Hann skrifar: Það á að af-
nema kosningarétt þessara■
manna, það á að skamta þeim
mat annarsstaðar en á heimilum
þeirra, það á að iklæða Þá sér-
stökum fötum, svo þeir þekkist
frá öðru fólki.
Þetta hefur raskað geðró hans,
■— þeir fara í taugarnar á hon-
um þessir fátæklingar. Og þeg-
ar liann hefur sent grein sína
til prentsmiðjunnar, fer liann á
fund ferðafélaga sín-s í bankan-
íim.
Meðan þeir rabba saman og
rifja upp þœgilegar endurmins-
ingar ferðalagsins framlengja
þeir svo i v.afni þjóðar sinnar
nokkra smávíxla Kmldúlfsfjöl-
skyjdunnar. Það tekur aðeins
örlitla stund, — aðeins að skrá
riófnin tvö, sem skreyta íslenska,
bankaseðla.
**
En í prentsmiðjunni hamast
nokkrir hugsjónamenn við að
lesa prófarkir af grein skoðana-
bróðursins, svo að boð-skapur
hans megi sem skjótast komast
til þjóðarinnar.
»Hugsjónin«?------Samvinna
meðal allra landsins barna, svo
óllum geti liðið vel.
Utbreiðið Þjóðviljann