Þjóðviljinn - 26.07.1938, Qupperneq 2

Þriðjudaginn 26. júlí 1938.
ÞJÓÐVILJINN
Otto Bauer látinn.
Hann var ieiðtogi austurríska jafn-
aðarmannaflokksins og einn mikil-
hæfasti jafnaðarmaður síðarí tíma.
4. júlí s.l. andaðist Otto Bau-
er, aðalforingi austurríska jafn-
aðarmannaflokksins. Hann dó í
útlegð í París fjarri ættjörðu
sinni og aðal-baráttustöðvum.
Með Otto Bauer er til grafar
genginn umsvifamesti forringi
austurrískra jafnaðarmanna og
um leið einn mikilhæfasti mað-
ur II. Alþjóðasamb. frá því um
1914.
Otto Bauer hneigðist strax í
æsku að hugsjón sósílismans.
Hann bjó yfir miklum hæfileik-
um og er ritleikni hans og ræð-
um viðbrugðið. Hann hafði víð-
tæka þ'ekkingu á marxismanum
og bera fræðiðit hans þess ljós-
an vott, því að enda þótt þau
nái hvergi þeirri reisn, sem ein-
kendi Marx og Engels og bestu
eftirmenn þeirra, skara þau þó
mjög fram úr í ffæðimensku
jafnaðarmannaforingja á síðari
tímum. Alt um þetta tókst þó
Otto Bauer aldrei að losa sig
við afsláttarstefnuna. þegar bar-
áttan hófst í þýska flokknum
milli vinstri armsins með Lux-
emburg, Liebknecht og Meh;
ings í fylkingarbrjósti, ogfylg-
ismahna Kautskys, skipaði Otto
Bauer sér eindregið í lið með
Kautsky-sinnum.
í heimsstyrjöldinni var Bauer
liðsforingi í austurríska hern-
um og var tekinn til fanga af
Rússum 1915. — Losnaði hann
fyrst úr haldi í rússnesku febr-
úarbyltingunni 1917.
Skömmu áður en rússneska
verkalýðsbyltingín braust út,
skrifaði hann bækling, þar sem
hann reynir að meta ástandið
og þá möguleika, sem fyrir
hendi séu. Hann sér aðeinstvær
leiðir, annað hvort sigur rúss-
nesku stórveldastefnunnar, eða
lýðræðisbyltingar, sem g rði
skjófan enda á styrjöldinnú Á
sigur bolsévil kanna trúði bann
ekki, en hneigðist hel-st aðmen-
sévikkunum. Tveim vikúm
síðar sigraði bylting rússneska
verkalýðsins.
f afstöðu sinni gagnvart Sov-
étríkjunum hefir hann aldreí
lagst eins lágt og Kautsky og
ýmsir fleiri jafnaðarmannafor-
ingjar. Hann skildi hversu skað
legur sá rógur 0g æsingar gegþ
Sovétríkjunum voru, sem Kaut-
sk-liðarnir lögðu mesta stund
á. Hann reyndi að taka upp
milliafstöðu, greina í sundur já-
kvæðar — og neikvæðar hlið-
ar. Framkvæmd fimm-ára-áætl1-
ananna og uppbygging sósía-
lismans höfðu mikil áhrif á hann.
Hann viðurkendi sósíalismann í
Sovétríkjunum. ,,Á hinu víð-
lenda svæði frá Eystrasalti — og
Svartahafi til Kyrrahafs erhið
sósílistiska þjóðfélag að verða
að veruleika. Þar rís voldugt
sósíalistiskt ríki og í bandalagi
við það munuð þið, verkamenn
heimsins, vinna sigur á auð-
valdsskipulaginu og byggja upp
sósíalistiskt þjóðfélag......“
Þannig farast Bauer orð í bók
sinni „Milli tveggja heimsstyrj-
alda“. En svo koma öll hans
,,ef“ og „en“ —, varnaglar og
fyrirvarar um ónógt lýðræði í
Sovétríkjunum o. s. frv.
Eftir styrjöldina og hin opin-
beru svik þýsku jafnaðarn- anna-
foringjanna eins og Eberts,
Scheidemanns, Noske o. fl.
reyndi Otto Bauer enn að finna
einhverja millileið. Hann for-
dæmdi pólitík Eberts og hans
nóta, en hann varðist þess að
tileinka sér lærdóma rússnesku
byltingarinnar. Það var millileið
milli hins byltingasinnaða marx
isma og afsláttarstefnunnar, sem
átti að fara. Það var stofnað
nýtt Alþjóðasamband, sem
standa skyldi rnitt á milli II. og
III. Aljjjóðasambandsins og
venjulega var kallað 2y2. al-
þjóðasambandið.
Þegar austurrísk;a keisara-
dæmið liðaðist í sundur 1918,
risu allstaðar upp verkamanna-
ráð, er heimturðu að fylgtværi
fordæmi Bolsévikkanna og
valdatakia alþýðunnar fram-
kvæmd — og óx þessi hreyf-
ing enn örar eftir að ráðstjórn-
ir hófust til valda í Ungverja-
landi og Baiern. Ötto Bauer og
fylgismenn hans börðust gegn
því að þessi leið yrði farin,
Þeir trúðu ekki á, að verkalýð-
urinn fengi haldið völdunum í
nábúð við ýms auðvaldsríki.
Sameining við Þýskaland var
eitt aðalkjörorð þeirra, Með
áhrifum sínumi í .verkalýðshreyf
ingunni tókst þeinr að hitidra
verkalýðsbyltingu í Austurríki.
Það yiðurkennir Otto Bauer sjálf
ur —t í bók „Bylting'in í Aust-
urríki“ — og reynir að rétt-
læta þessa afstöðu. Sameining-
ih yið Þýskaland var að vísu
ekki framkvæmd þá, enrúhefir
hún verið framkvæmd af Hitlei
með blóði og járni — ofan frá
— og Otto Bauer leit á jaessa
sameiningu sem framför þrátt
fyrir alt. Hér kom til greina hin
ranga afstaða Bauers í þjóðern-
ismálum. Á unga aldri reithann
bækling um þessi mál, sem var
skarpjega gagnrýndur af Stalin
og meira að segja af Kautsky.
En hann hélt engu að síður lítt
breyttri afstöðu sinni í þessum
málum. Það var því örlagarík-
ara, sem þjóðernismálin voru
eitt aðalvandamál Austurríkis.
Hitt er rangt og villandi, að
ætla sér að réttlæta þetta með
samanburði við afstöðu Marx
og Engels á alt öðrum tíma og
við alt aðrar aðstæður.
Otto Bauer tókst ekki að
finna neina færa millileið milli
hins byltingasinnaða marxisma
og afsláttarstefnunnar. Þegar
afturhaldið liafði fest sig í sessi;
eftir byltingarótið og kreppuna
eftir stríðið, liðaðist 2y2 Alþjóða
sambandið í sundur og Otto
Bauer hafnaði í Alþjóðasam-
bandi jafnaðarmanna, að vísu
í vinstra armi.
Pólitík Austurríska jafnaðar-
mannaflokksins var í eðli sínu
hrein endurbótapólitík. — Hin-
ar byltingasinnuðu hótanir
reyndust hjóm, þegar á reyndi,
bæði í júlí 1927, í mars 1933
— og lokís í febrúaruppreistinni
1934. Bak við þær stóð enginn
óskiftur vilji til byltingarsinn-
aðra dáða.
I útlegðinni reyndi Otto Bauer
að endurmeta fyrri afstöðu sína
En honum tókst ekki að kryfja
þar til mergjar — eða að segja
fyllilega skilið við fortíð sína.
Hann sá að vísu og viðurkend?
nauðsyn samfylkingar, en varð
aldrei virkur liðsmaður í þeir^i
baráttu.
— Og nú er hann hniginn til
moldar fyrir aldur fram. Hann
var aðeins 56 ára gamall. Hann
var sá maður, sem var einna
mest hataður af afturhaldinu
austurríska.
Hann hné að lokum í val-
inn fyrir ofsóknum þess, hrak-
inn í útlegð, fjarri vinum og
fyrri samherjum. Erfiðleikar út-
legðarinnar — áhyggjur og
sorg yfir því, að sjá æfistarf
sitt lagt í rústir, hafa eflaust
átt mikinn þátt í því, að hann
skyldi falla frá, svo mjög fyrir
aldur fram.
Qtto Bauer var mikill per-
jsónuleiki og hæfileikamaður.
Einmitt þess vegna verði ör-
lög hans enn sorglegri ög um
leið táknræn.
Það er austró-marxisminn í
kenningu . og framkvæmd, sem
hefir beðið ósigur. Það var mót
sögnin milli hins sósíalistiska
markmiðs og afsláttarpólitíkur-
innar, sem reyndist óleysandi.
í því fálust hin sorglegu örlög
jafn glæsilegs foringja og per-
sónuleika, sem Otto Bauers. —
Þau eru sjálf þyngsta dómsfell-
ingin á austro-marxismann 0g
1 afsláttarstcfnuna í heild.
Utbreiðid Þjóðviljann
Álþýðufylkingin franska hélt í sumar friðarfund í Farís, og
mættu á- honum um 4000 fulltrúar. — Myndirnar í fundarsaln-
um eru af Barbusse og Rolland..
S ldveiðiskýrslan
(Frh. af 1. síðu.)
Erna, Akureyri 1299
Freyja, Súgandafirði 404
Frigg, Akranesi 355, 90
Fylkir, Akranesi 172, 992
Qarðár, Vestmannaeyjum 2548
Geir, Siglufirði 619
Geir Goði, Reykjavík 2164
Gotta, Vestmannaeyjúm 51
Grótta, Akureyri 2095
Gulltoppur, Hólmavík 887
Gunnbjörn, ísafirði 705
Haraldur, Akranesi 368, 1113
Harpa, ísafirði 273
Helga, Hjalteyri 190
Hermóður, Akranesi 268, 420
Hermóður, Reykjavík 603
Hrefna, Akranesi 193
Hrönn, Akureyri 1170
Huginn L, ísafirði 1617
Huginn II., ísafirði 1620
Huginn III., Isafirði 2082
Höfrungur, Reykjavík, 110, 794
Höskuldur, Siglufirði 479
Hvítingur, Siglufirði 560.
ísbjörn, ísafirði 613
f Jón Þorláksson, Reykjavík 2422
! Kári, Akureyri 434, 1539
' Kolbrún, Akureyri, 657
1 Kristján, Akureyri 1880
í Leo, Vestmannaeyjum 416
Liv, Akureyri 865
Már, Reykjavík 1293
Marz, Hjalteyri 282, 990
Minnie, Akureyri 2453
Nanna, Akureyri 1368
Njáll, Hafnarfirði 145
Olivette, Stykkishólmi 21, 519
Pilot, Innri Njarðv. 495
Síldin, Hafnarfirði 250, 1195
Sjöstjarnan Akureyri 1389
Skúli fógeti, Vestmi 248, 479
Sleipnir, Neskaupstad 115, 1722
Snorri; Siglufirði 639
Stella, Neskaupstað 3744
Sæbjörn, ísafirði 1299
Sæhrímnir, Siglufirði 1650
Valbjörn, ísafirði 401
Valur, Akureyri 219
Vébjörn, ísafirði 1267
Vestri, ísafirði 865
Víðir, Reykjavík 323
Þingey, Akurevri 6
Þorgeir goði Vestm. 102 53
Þórir, Reykjavík 207
Þorsteinn, Rcykjavík 317, 1175
Hilmir, Vestmannac. 155, 538
Gloria, Siglufirði 174, 1827
Sæfinnu, Neskaupstað 187, 460
Unnur, Akureyri 37, 908
Björgvin, Vestmannae. 193
Hajlteyrin, Akureyri 358
Sjöfn, Akranesi 894
Mótorbátar 2 um nót: .
Anna—Einar Þveræingur,
, Ólafsfirði 956 I
* NÝ SOVETFRIMERKl. Á næst.
unni verða gofin út ný sovétfrí-
merki, til minningar um Papanin-
leiðangurinn. Verða það 10,20, 30,
og 50 kópeka merki. Á 10 og 20
kópeka merkjunum verður mynd af
þvi, er vísindamennirnir' fara um
borð í ísbrjótinn af jakanum, en
á hinum verða myndir af Papanin,
Krenkel, Fjodoroff og Sjirsoff um
Jmrð í ísbrjótnum.
**
* DORIOT, franski fasistaleiðtog-
inn, er eitt sinn var í Kommúnista-
flokknum, og mjög dáður af Stef-
áni Péturssyni fyrr og síðar, var
nýlega í heimsókn hjá Franco í
Burgos. Var Doriot tekið hið bezta
af spænsku landráðamönnunum.
**
* FULLTRÚAR LÝDRÆÐIS-
FLOKKANNA í búlgarska þinginu
hafa ákveðið að ganga út úr þing-
salnum er hásætisræðan verður
flutt, í mótmælaskyni við stefnu
rikisstjórnarinnar. Einn af lýðræðis-
sinnum, þingmaðurinn Angel Stan-
koff, las upp á þingfundi nýlega
yfirlýsingu um þetta. Hefir þessi
ákvörðun lýðræðisflokkanna vakið
mikla eftirtekt um allt landið, og
rignir yfir stjórnina mótmælum
gegn stefnu hennarj bæði í innan-
lands- og utanríkismálum.
**
* N. OGNJEFF, rússneskt skáld,
þekktastur í Vestur-Evrópu fyrir
bækurnar um Kostja Rjabzeff („Dag
bók Kostja Rjabzeffs‘“ „Kostja
Rjabzeff á háskóla‘“)'er nýlega lát-
inn.
Eggert—Ingólfur,
Sandgerði 173, 728
Erlingur I.—Erlingur II.,
Vestmannaeyjum 128, 875
Fylkir—Gyllir, Neskaupst. 2'61
Gulltoppur—Hafaldan,
Vestmannaeyjum, 300
Hannes lóðs—Herjólfur,
Vestmannaeyjum, 411
Lagarfoss—Frigg,
Vestmannaeyjum 189, 349
Muninn—Ægir,
Sandgerði, 153, 675
Óðinn—Ófeigur,
Vestmannaeyjum 531
Jón Stefánsson—Vonin,
Dalvík 329
Villi—Víðir, Sigluf. 94, 1245
Þór—Christiane, Ólafsf. 945