Þjóðviljinn - 04.08.1938, Síða 2

Fimtudaginn 4. ágúst 1938.
ÞJÓÐVILJINN
Alheimsþing friðarvina í París.
Pravda: um friðar-
þingið í Parí
O
5^

■ -C
drHlM í! m
yan Arsdale heitir maður hátt
á sextugs aldri, sem misti konu
sína fyrir tveim árum, van|n í verk-
smiðju í New Jersey og leiddist,
fór og auglýsti eftir konuefni, að
ráði kunningja síns ,sem hafði feng-
ið- sér besta kvenmann með þeirri
aðferð. Svo hann sagðist vilja fá
konu dálítið efnaða, prifna, duglega
og blíða í lund og borgaði 5 dali
einum, sem hefir atvinnu að ganga
á milli í þessháttar málum. Hann
fékk myndir og tilboð frá 80 og fór
að skrifast á við tvær, May og
Nellie, sem báðar áttu heima langt
í burtu. jy^ay varð fyrri til að koma
á fund hans. Honum leist vel á
kvenmanninn og bað hennar og trú-
lofuðust pau og dagsettu brúðkaup-
ið. En áður en það fór fram var
brúðarefnið kallað heim vegna veik-
inda dóttur hennar. Svo leið nokk-
ur timi, brúðguminn frétti ekkert
frá henni og hélt hún ætlaði ekki
að sinna sér framar, gerir Nellie
boð að koma og sendi henni far.
gjald. 1 þvi bili kemur MaY aftur
tilbúin að giftast og rétt á eftir
kemur svo Nellie og segir: „Henni
getur þú ekki gifst, því þú verður
að eiga mig““.
Brúðgumanum varð ekki bylt, en
stillti þær og bað þær að vera
hægar og tala rólega um mál-
ið. Hann fór til fógetans og bað
hann ráða, en fékk það svar, að
hver sem drýgði svona flónsku ætti
ekki annað betra skilið. Karl rölti
þá til vinnu sinnar en kvenmenn-
irnir sátu heima á nefndarfundi.
„Þetta eru nettheitakvenmjenn", —
sagði hann, „fyrirtak til heimilis-
verka og báðum lízt vel á mig,
ekki finnst mér það vanta. Ég er
að vona að þær geri út um það
sín á milli“.
Heldur sagðist hann vilja eina
konu en tvær bústýrur, en stendur
á sama hvor er.
**
Talar konan þín mikið?
B. Biddu guð fyrir þér. Þó að
ég missti málið, mundi hún eltki
taka eftir því, fyr en eftir heilan
mánuð.
**
Ibn Saud, sem margir kannast
við og miklar vonir eru tengdar
við meðal Múhameðstrúarmanna, —
varð nýlega fyrir þeirri hamingju,
að eignast hundraðasta barnið sitt
1 tilefni af því var 3500 mönnum
boðið fil veislu í höll hans í Mekka:
**
— Ég skil ekki hvemig á þvi
stendur að þú skulir ganga í svona
lélegum buxum, eins og þú ert i
fallegum frakka.
Þekkir þú nokkurt veifinga-
hús, þar sem menn geta haft skifti
á buxum.
**
Hvemig stendur á því að Hansens
hjónin eru farin að læra hollensku.
_ Þau hafa tekið hollenskt bam
til fósturs og kunna betur við að
skilja það, þegar barnið byrjar að
tala.
Dll) elðil DjéðfiljíiBB
r
Beykvískir
htfa beðið
Það er sannleikur, sem hver
líðandi dagur staðfestir, að við
verkamenn erum seinþreyttir
til vandræða. Þetta sumar er
eitt hið mesta vinnuleysissum-
ar, sem komið hefir hár í þess-
um bæ. Um það eru verka-
menn yfirleitt sammála. Nokkr-
ir eru þeir, sem telja þetta að-
eins barlóm, vinnuleysi sé ekki
meira nú en undanfarin sumur.
En ef við aðeins nennum að
athuga staðreyndir, sem fyrir
Jig'gja í þessu máli, kemur fljótt
hnnað í íjós.
Nú er Sogsvinnunni lokið, er
tók 200 menn og stundum fleiri
í sumarvinnu. I höfninni vinna
að minsta kosti 30 mönnúm
færra í sumar en undanfarin
sumur. I vegunum umhverfis
Reykjavík er 30—40 mönnum
færra en áður.
Um þetta leyti ufnliðin sum-
ur hefir verið hafin vinna fyrir
40—50 menn í Síberíu, en eng-
in nú.
Þessi vinna öll hefir tekið
full 300 manna, en er engin
nú >og ekkert í hennar stað.
Ennfremur er vitað að bygg-
ingarvinna er mun minni í
sumar heldur en í fyrra. Vöru-
flutningar til landsins afartak-
markaðir og vinna þeirra vegna
því mjög lítil og síldarvertíðin
að öllum líkindum ákaflega lé-
Ieg í ár.
í atvinnumálum verkalýðsins
er enginn ljós blettur á þessu
sumri. En yfir hin erfiðu kjör
líðandi daga hefir verkalýður-
inn breitt hina stóru v-on um
atvinnuauka hitaveitunnar. En í
því máli horfir svo við, að sú
atvinnuvon er að engu orðin á
þessu sumri. Og framundan er
ekkert annað en hin sárasta
neyð meðal hins vinnulausa
verkalýðsfjölda bæjarins. Valda
menn bæjar og ríkis virðast
vera sinnulausir með öllu um
þetta alvarlega ástand. Og
meira en það. Þeir hafa sýnt
verkalýð bæjarins hina mestu
lítilsvirðingu í sambandi við
þessi mál. Nægir þar að minna
á að ríkisstjórn hefir svikiðgef-
in loforð um vinnu í Síberíu og
bærinn fjölgar um eina lOmenn
í bæjarvinnunni, vitandi um öll
hin mörgu hundruð, sem vinnu
laus bíða.
Við höfum að vísu heyrt það
verkamenn að fé vantaði til
þess að bæta úr atvinnuleys-
inu og það er vafalaust rétt, að
erfiðir tímar fara í hönd. En
hinu höfum við tekið eftir, að
fé virðist vera til -og það all-
verulegar upphæðir til annara
hluta. Það er hægt að eyða
tugum þúsunda í danskan prins,
sem lætur svo lítið að ferðast
hér um í nokkra daga, engum
að gagni, -og Reykjavík hefir
iefni á að kosta 50—100 krónum
á dag í hinn lánlausa borgar-
stjóra til þess að auglýsa aum-
ingjaskapinn í hitaveitumálinu.
vorkamenn
efHr riann
Við reykvískir verkamenn höf
um uú beðið eftir atvinnu meira
en hálft sumarið. Atvinnuvonir
þær, sem -okkur hafa verið
vaktar hafa reynst tálvonir og
svik, eða mér finnst svo þegar
fjölgað er um 10 menn í bæj-
arvinnunni á þeim tíma, sem
hitaveitan átti í síðasta lagi að
hefjast. Mér virðist að við get-
um því ekki lengur beðið. Það
er sjáanlegt að ráðamenn bæj-
arins aðhafasl ekkert í þessu
efni af sjálfsdáðum. Þeir virð-
ast bíða þess að þrengingarn-
ar leiði til alvarlegri aðgerða,
því úrræðum á þessu ástandi
verður vissulega ekki slegið á
eilífan frest. Ég geri ekki ráð
fyrir að þeir óski beinlínis eft-
ir öðrum 9. nóvember, eða öðru
af því tagi, en þeir mega vera
þess fullvissir að ekkert annað
bíður þeirra, ef þeir halda á-
fram að þverskallast við bót-
um á ástandinu svo sem þeir
hafa gert hingað til.
Ég hefi sýnt fram á það hér
að framan, að atvinnurýrnunin"
hér í bænum frá því í fyrra
nemur að minnsta kosti rúm-
lega 300 verkamanna. Viðhljót-
um því að setja fram þá kröfu
að vinna verði nú þegar hafin
fyrir minnst 300 menn. Hún er
undirbyggð af óhrekjandi rök-
um. Og ef þau ekki duga, þá
hljótum við verkamenn að beita
harðfylgi samtaka -okkar tilþess
að knýja hana fram.
Hv-orn kostinn kjósið þ;ð ráða
menn Reykjavíkur: að látasann-
færast af sterkum rökum -og
haga ykkur samkvæmt því, eða
bíða ósigur í -opinni, harðvít-
ugri baráttu? Því undan verðið
þið að láta áður en líkur.'
Dagsbrúnarfélagi nr. 2022.
Kaupeodur
Þjóðviljans
era áfainRtir um
ai greiHa áskrift-
argjaldið skilvís-
lega
FMEfaslilMofSB
er á Laugaveg 10, opin alla
virka daga frá 5—7 e. h.
Félagar, munið að greiða
flokksgjöld ykkar skilvíslega.
Undanfarið hefir staðið yfir
í París fundur friðarvina og
annara þeirra er vilja vinna
gegn styrjöldum -og hafa marg-
ir heimsfrægir menn sótt mót
þetta.
Pravda hefir ritað grein um
þýðingu þessa fundar og kemst
sv-o að -orði meðal annars:
„Árásarþjóðirnar -og hjálpar-
hellur þeirra vígbúast allt hvað
af tekur. Orsakir þessa vígbún
aðar eru fyrst og fremst þær,
hve ástandið er alvarlegt í fas.
istalöndunum -og hvernig allt et
að rifn'a af innri andstæðum og
fólkið að rísa upp gegn stjórn
málastefnu fasistanna og styrj-
aldaræði.
Friðarþing það, sem nústend
ur yfir í París, -og skipað er
fulltrúum 34 þjóða ásamt rit-
höfundaþingi því, sem þar
stendur einnig yfir sýnir best að
meðal allra menningarþjóða er
háð harðvítugt og markvisst
stríð gegn fasismanum -og þeirri
styrjaldarhættu, sem af lr-onum
stafar. Herir Spánar og Kína
standa í miðri þessari eldraun
og styrkjast í baráttunni dag
frá degi.
1. ágúst er hinn alþjóðlegi
baráttudagur gegn stríði -ogfas
isma. Sá dagur mun að þessu
sinni sýna að andúðin gegn fas-
ismanum er mikil meðal alira
þjóða og fer vaxandi, -og að hún
mun sigrast á fasismanum, þrátt
fyrir allar árásir hans og öll
þau öfl er vilja koma honum
til síyrktar.
Fregnir þær ,er, við höfum
fengið hvaðanæfa úr heiminum
sýna, að 1. ágúst mun kjörorð
friðarvina vera á þessa leið:
Rekið hina fasistisku innrásar-
heri burt af spanskri -og kín-
verskri grund. Hindrið að Þj.óð
verjar ráðist inn í Tékkóslóva-
kíu, það er öruggasta ráðið til
þess að fasismanum takist ekki
að hleypa öllum heiminum í
1-oga. *
Víða um heim hefir verka-
lýðurinn ákveðið 1. agúst að
leggja fram sem svarar dag-
launum, til þess að rétta þeim
hjálparhönd, sem verst hafa orð-
ið úti fyrir innrásum fasismans
-og eyðingu á b-orgum og fólki
á Spáni -og í (Kína. Á þann hátt
mun alþýðan um allan heim
sýna samúð sína með kínversku
-og spönsku þjóðunum.
1. agúst — á hinum alþjóð-
lega baráttudegi gegn stríði og,
fasisma — draga andfasistar um
allan heim línu milli friðarstefnu
S-ovétríkjanna og árásarstefnu
fasistaríkjanna, -og við slíkt upp-
gjör v^rður heldur ekki gleymt
,,hlutleysis“-stefnu vesturev>-
rópisku stórveldanna gegn árás-
um fasistaríkjanna“.
Guðbjörg
Magnúsdóttir
Grettisgötu 47, sextug.
GUÐBJÖRG MAGNOSD.
Frú Guðbjörg Magnúsdóttir,
Grettisgötu 47, er sextíu ára í
dag.
Guðbjörg hefir árum saman
starfað í verkalýðshreyfingunni,
bæði í verkakvennafélaginu
Framsókn -og í Alþýðuflokkn-
utn1, í idaglegu lífi hefir íítið b-or
ið á henni, hún hefir unnið sitt
'starf í Íkyrþei, bæði fyrir heim-
ili sitt og stétt sína. Hún hefir
verið ein af þeim fjölda manna
-og kvenna, sem á fyrstu frum-
býlisárum verklýðshreyfingar-
innar skipaði sér undir merki
hennar, -og lagði þá hornsteina
sem bæði hún og aðrir hafa
síðan verið að byggja ofan á.
En starf þessara manna -og
kvenna er síst minna og óveg-
legra, þó að það sé unnið utan
við háreysti hinna pólitísku víg-
valla.
(Frh. á 4. síðu.)
meir en háift sumarið.
iiveiiær lcemiir efndnnuni?
i