Þjóðviljinn - 19.08.1938, Blaðsíða 2

Föstudaginn 19. ágúst 1938.
ÞJÓÐVILJINN
ubruia.
'{ótkjCcT
Út í Eyjar.
,Nú skal hlttahafsínsmeyjar
— og halda út í Eyjar'
Föstudaginn 5- ágúst fór með
Esju til Vestmannaeyja hand-
knattleikaflokkur kvenna úr
Hafnarfirði, í boði íþróttafélag-
anna þar, til þess að keppa þar
á þjóðhátíð Vestmannaeyja.
Esja var yfirfull af farþeg-
um, svo að flokkurinn varð
að gera sér að góðu að hírast í
lest á leiðinni til Eyja. Þar var
búist um' eftir bestu föngum,
en í stað þess að syngja:
„Harður klettur höfðalagið er“
hefði flokkurinn mátt syngja:
Kaldur klaki hvílurúmið er, því
að búið var um flokkinn ofan
á ískössum.
Ekki var knattleikaflokkurinn
einn um að búa í lestinni, hafð-
ist þar við fjöldi annara farþega
og flestir þeirra voru á leið til
þjóðhátíðarinnar í Vestmanna-
eyjum og voru þegar komnir
(ir í þjóðhátíðarskap: sungu,
drukku og dönsuðu.
Veðrið á föstudagskvöldið
var ekki mjög vont, en strekk-
ingskaldi. Flestar stúlkurnar í
knattleikaflokknum höfðu aldr-
ei komið á sjó áður. Þær fóru
því brátt að færa sjávarguðn-
um fórnir á hinn ótígulegasta
hátt, en langt var þó frá því,
að þær væru einar um þá at-
höfn, heldur virtust allflestir
lestarbúar vera þátttakéndur i
henni. Flestir reyndu að hal'da
sér við með góðu skapi og
gleðskap. Var því sungið,
drukkið, dansað, hlegið, sofið
og kastað upp alla leið til Eyja.
Er komið var til Eyja þutu
allir á fætur og upp á dekk,
urðu flestir, sem ekki höfðu áð-
ur komið til Eyja, hrifnir af
hinni fögru landsýn.
1 Eyjum tók móttökunefnd
íþróttafélaganna á móti knatt-
leikaflokknum og flutti hann í
þá dvalarstaði, sem honum
höfðu verið útvegaðir, meðan
hann dveldi í Eyjum. Fengu
stúlkurnar allsstaðar hinar bestu
móttökur og var allt gert til
að hressa þær eftir sjóvolkið.
Sýndu Vestmannaeyingar, að
þeir áttu nóg af íslenskri gest-
risni.
Svaf nú mestur hluti flokksins
þar til eftir hádegi, en þá var
haldið inn í Herjólfsdal, þar
sem Eyjabúar halda hina ár-
legu þjóðhátíð sína.
Var þar komið fyrir fallegri
tjaldborg milli hrikalegra klett-
anna. Hátt uppi yfir hafði ver-
ið komið fyrir streng á milli
klettanna og þar blöktu nú ís-
lenskir fánar og auk þess sveif
þar líkan af flugvél. Var okkur
síðar tilkynnt að þetta væri ekki
„Örninn“, heldur flugvél Vest-
manneyinga. ,
Vonandi er, að ekki líðí mörg
ár þangað til Eyjabúar þurfa
ekki að sýna „líkan“ af flug-
vél, heldur eigi sína flugvél
sjálfir, til þess að halda uppi
sambandinu við „meginlandið“.
Þarna fór fram allskonar í-
þróttakeppni, hlaup, stökk og
köst, en ekki skal þessi frá-
sögn lengd með lista yfir þátt-
takendur og úrslit þeirrar i
keppni.
Einnig voru ræðuhöld og kór-
söngur. Og milli atriða Iék
lúðrasveitin Svanur.
Um kveldið keppti svo hand-
'knattleikaflokkur kvenna úr
„Haukum," í Hafnarfirði viðúr-
valslið kvenna úr íþróttafél.
„Þór“ og „Týr“ í Eyjum og
tapaði með 8:15.
Voru hafnfirsku stúlkurnar
reikular í spori og fannst völl-
urinn velta til og frá, eins og
lestin á Esju skömmu áður.
Kl. 8,30 hófst svo dans á
tveimur pöllum og var dansað
fram á morgun. Kl. 12 kveiktu
Eyjabúar í bálkesti, er þeir
höfðu hlaðið, og vakti brennan
mikinn fögnuð áhorfenda, enda
tókst hún prýðilega. Var það
óneitanlega rómantískt að sjá
fólkið sveima til og frá í rökkr-
inu, öðruhvoru vafið bjarman-
um frá brennunni. Duttu þá
mörgum þjóðlegum Islendingi í
hug sagnir af Álfaborgum og
álfadansi á nýjársnótt.
Daginn eftir hélt svo þjóðhá-
tíðin áfram með íþróttum, söng
og dansi.
Um kvöldið kepptu „Hauk-
ar “aftur og töpuðu enn með
6:19.
í upphafi hafði verið svo til
ætlast, að „Haukar“ kepptu
einn leik við hvort íþróttafélag
„Þór“ og „Tý“ og einn leik
við úrvalsliðið, en Vestmanna-
eyingar hurfu frá því ráði.
Um kvöldið var svo dansað
uppíi í 'Herjólfsdal til miðnættis,
en þá var dansinn fluttur niður
í samkomuhús og dansað þar
þangað til haldið var um borð
í „Lyra“ kl. 4 um nóttina. Var
það enn lestin, sem breiddi út,
náðarfaðm sinn á móti „Hauk-
um“ á leiðinni til Reykjavíkur.
Geta má þess að Lúðrasveit-
in Svanur deildi sömu kjörum
báðar leiðir, og lá hún ekki
Sbemtiferð í
Botnsdal.
Æskulýðsklúbburinn efnir til
farar í Botnsdal nú um helgina.
Farið verður seinni hluta laug-
ardags og komið aftur á sunnu-
dagskvöld. I Botnsdal er mjög
fallegt; þar er svipmikil fjalla-
sýn og sérkennilegt landslag.
Eftir miðjum dalnum rennur
Botnsá. Báðumegin árinnar eru
hlíðar vaxnar beitilyngi ogskóg
arkjarri. Þarna er hið ágætasta
berjaland og þarf ekki að efa,
að margir munu færa sér það
í nyt.
Fyrir botni dalsins gnæfa Súl-
ur við himinn, seiðandi til sín
þá, sem gaman hafa af mátu-
lega erfiðum fjallgöngum. —
Framh. á 3. síðu.
. Alheimsþing æsk
unnar til verndar
heimsfriðnum.

á liði sínu með að halda við
glaðlyndi fólks með leik sínum.
'Og þrátt fyrir sjóvolk og þreytu
voru allir ánægðir með ferð-
ina.
Því verður ekki gleymt, þeg-
ar komið er til Vestmannaeyja,
að þar var fyrsta uppreisn á
Islandi háð. Það er jafngamalt
sögu íslandsbyggðar, að hinir
kúguðu hafa risið upp til varnar
kúgurum sínum.
Eyjarnar bera nafn af þrælum
Hjörleifs Hróðmarssonar, sem
hann rændi í írlandi og flutti
með sér til íslands. Irar voru
þá nefndir Vestmenn. En er til
íslands kom, drápu þrælarnir
Hjörleif, .en sigldu síðan út í
eyjar.
Þar náði Ingólfur Arnarson
þeim og bar þá ofurliði og drap
þá. Síðan heita eyjarnar Vest-
mannaeyjar. Þannig fór fyrsta
uppreisn hinna kúguðu á ís-
landi.
Um þennan atburð hefir Jó-
hannes úr Kötlum orkt ágætt
kvæði í bók sinni „Hrímhvíta
móðir“.
Vestmannaeyjabúar nútímans
virðast frjálslegir í framkomu,
glaðir í viðmóti og góðir heim
að sækja, og munu flestir, er
nutu gestrisni þeirra yfir þjöð-
hátíðina, hafa löngun til að
heimsækja þá síðar .
Handboltaflokkurinn kom til
Hafnarfjarðar kl. 7 á mánudags-
kveldið, kvaddist allur hópur-
inn þar og hélt hver heim til
sín með farangur sinn, og er
fátt fleira hægt að segja um
för þeirra, nema að:
Allar komu þær aftur
og engin þeirra dó,
af ánægju út að eyrum
hver einasta þeirra hló.
I.
Æskulýðsheimsþingið til
verndar friði var haldið árið
1936 í Genf. Það sóttu 756 full-
trúar frá 36 löndum.
Síðan hafa verið kosnar
æskulýðsfriðarnefndir í 26 lond
um. Nærri allsstaðar hafa
kommúnistar og sósíalistar,
friðarfélög, trúarbragðafélög,
stúdentafélög og íþróttafélög
unnið saman í fullu bróðerni.
Ennfremur vinna 16 alþjóð-
leg æskulýðssambönd að vernd
fríðarins, þar á meðal Alþjóða-
samband ungra kommúnista,
Sósíalistíska æskulýðssamband-
ið og Alþjóðasamband kristi-
legra ungra manna og kvenna.
I mörgum löndum, t. d.
Frakklandi, Englandi, Tékkó-
slóvakíu og Bandaríkjunum
hefir friðarhreyfing æskunnar
hafið virka baráttu til verndai
friðnum.
Æskulýðnum, í þessum lönd-
um er það ljóst, að það er ekki
nóg að segjast vera friðarvinir,
heldur verður maður daglega
að vera vakandi og benda ræki-
lega á hvaðan ófriðar sé að
vænta, hverjir geli komið til
mála sem friðarspillar.
Þrátt fyrir það, að fasistarniv
æða nú myrðandi og brennandi
yfir borgir og býli Spánar og
Kína ,og þrátt fyrir það, þótt
vitað sé, að þeir muni ekki
hugsa sig tvisvar um að ráðasl
á fleiri þjóðir, ef tækifæri gefst,
hafa miljónir æskulýðs ekki enn
þá tapað trúnni á málstað frið-
arins.
Uppbygging sósíalismans í
Sovétríkjunum, hin hetjulega
barátta spönsku og kínversku
þjóðarinnar, hefir gefíð æsku-
lýðnum kjark og hvatt hann til
aýrrar sóknar fyrir friði og
gegn fasisma.
I Frakklandi, Englandi,
Tékkóslóvakíu, Skandínavíu,
Ameríku, Kanada og Ástralíu,
hafa myndazt ákaflega sterkar
æskulýðshreyfingar til verndar
Spánarlýðveldinu, Kína og Ab-
essiníu og til verndar sjálf-
stæði Tékkóslóvakíu..
Þessi æskulýðshreyfing hefir
ekki aðeins safnað fé og lífs-
nauðsynjum handa spönsku og
kínversku alþýðunni, heldur
einnig heimtað af ríkisstjórnum
sínum ,að þær selji vopn til
spönsku stjórnarinnar og að
landamæri Frakklands og Spán-
ar verði opnuð.
Enski æskulýðurinn hefirlýst
því yfir á fundum sínum, að
Chamberlain sé einhver hættu-
legasti óvinur friðarins og ensku
þjóðarinnar, og hefir heimtað
að hann segi af sér og að
mynduð verði stjórn, sem ekki
láti undan fasistunum.
Heimshreyfing æskulýðsins
til verndar friði, telur nú um
40 miljónir úngra manna og
kvenna. Aðeins kaþólsku æsku-
lýðsfélögin og einstaka sam-
bönd ungra sósíaldemókrata,
d. í Danmörku, standa nú utan
þessarar hreyfingar til mikiis
tjóns fyrir friðarbaráttuna.
II. heimsþing æskulýðsins til
verndar friði kom saman í New
York 15. ágúst síðasíl. og stend
ur til 25. ágúst.
Æskulýður frá meira en
helmingi allra landa heimsins
sækir þetta þing. Sjálfur undir-
búningur þingsins sýndi þegar
vel hve feikna mikil ítök friðar-
hugsjónin á í æskulýðnum.
Um 200 fulltrúar sækja þing-
ið frá Evrópu. Æskulýðurinn á
Spáni op{ í Kína sendi 15 manna
sendinefndir. Auk þess mun
æskan í Tyrklandi, Palestínu,
Ástralíu, Nýja-Sjálandi, Suður-
Afríku, Indlandi og fleiri lönd-
um hafa sent heilar sendinefnd-
ir. Um 12 Suður-Ameríkuríki
sendu fulltrúa á þingið. ]
I grein, sem Michal Wolf, rit-
ari Alþjóðasamb. ungra komm-
únista ritar um þetta þing, seg-
ir hann, að höfuðúrlausnarefni
þess felist í þessari spurningu:
Hvað þarf að gera til þess að
eyðileggja hernaðarfyrirætlanir
árásarþjóðanna og vernda þann-
ig friðinn ?
Hann segir ennfremur, að
æskulýðurinn vænti þess, að
þingið gefi rétt svar við þess-
ari spurningu.
Hann bendir á hve mikinn
og sterkan þájt æskulýður Sov-
étríkjanna hefir átt frá byrjun
og eigi enn í baráttunni fyrir
friði, og að A. U. K., sem hafi
unnið fyrir friðinn af full.ri holl
ustu við hlið annara æskulýðs-
samabnda, taki einnig þátt í
þessu þingi.
Endar hann síðan grein sína
með þeirri ósk og fullyrðingu,
að þetta þing, muni, þrátt fyr-
ir skiftar pólitískar og trúarleg-
ar skoðanir fulltrúanna, bera
gæfu til að vera einhuga í öll-
um sínum samþykktum og ráð-
stöfunum til verndar friðnum.
Framköllun on kopiering
hjá KRON
í Bankastræti:
Plifcksskrifstofai
er á Laugaveg 10, opin alla
virka daga frá 5—7 e. h.
Félagar, munið að greiða.
flokksgjöld ykkar skilvíslega.
Utbreilið Þjiiviljgiin