Þjóðviljinn - 23.08.1938, Page 1
öðrum „íír“.
Franco í efíirlitsferð á vígstöðvunum
LONDON I GÆRKV. (F. tJ.)
SVAR Franco víð ííllögum Btreta um broff-
flufníng erlendra sjálfboðafíða frá Spání,
sæfír míkíllí gagnrýní í breskum og frakknesk-»
um blöðum, en þýsk og ífölsk blöð lffa svo á,
að Franco hafí ekkí gefað fekíð aðra afsföðu
fíl fíllagnanna en hann gerðí og eígí hann fulfa
heímfíngu á að fá fuff sfyrjafdarréffíndi, en
Franco krafðísf þeírra skífyrðísfaust í svarí sínu,
Samkvaemf fíffögunum var gerf ráð fyrír fak»
mörkuðum siyrjaldarréftíndum, þegar fyrsfu broft-
sendíngar sjáffboðafiða hefðu áff sér stað.
RANNSÓKN lögreglunnar um orsakír slyssíns
víð Tungufljótsbrúna hófst í gær með því að
tekín var skýrsla af bífreíðastjóranum Arn-
old Petersen. í gærmorgUn var bílnum náð upp ur
fljótínu og kom þá í ljós að hann var í öðrum ,gír‘,
en ekkí í fyrsta, eíns og bílstjórínn hafðí talíð.
Var bíllínn fluttur tíl Reykjavíkur í gærkvöldí, á
vörubíl, og' í dag mun fara frarn rannsókn á hemlu-
utbúnaðí hans.
sætisráðherrn er kominn til
London og Hrl'fax lávarður
utanríkismálaráðherra er vænt-
anlegur til London á rnorgun
frá Yorkshire, þar sem hann
haim hefir dvalist í sumarleyfi.
Hafnarverk-
faffíð í Mar-
seíffe.
Verkamenn halda fast*-
við kröfur sínar, —
Sfjjórnin lœtur herfíð
Skýrsla sú, er biírdðarsijór-
inn gaf lögreglunni á sunnu-
daginn er í öllum meginatrið-
um eins og frásögn hans
þegar eftir að slysið vildi
til og skýrt var frá að nokkru
hér í blaðinu á sunnudaginn.
Hann kvaðst hafa orðið þess
var á leiðinni upp að Geysi,
að hemlar bifreiðarinnar voru
ekki í lagi. Bifreiðarstjórinn
kveður sig einnig hafa gert að
hemlunum á laugardagsmorg-
uninn áður en hann lagði af
stað.
Ennfremur kvaðst hann hafa
athugað þá á leiðinni niður að
Tungufljóti og er hann hægði
ferðina við læk, veitti hann því
athygli að vinstri hemillinn tók
meira í. Petersen kveðst, hafa
ekið hægt alla leið niður að
fljótinu og áætlar hann hrað-
ann 25—30 km.
Þegar þeir nálguðust brúna,
kveðst bílstjórinn hafa munað
frá því kvöldið áður eftir
beygjunni á veginnum. Segist
hann þá hafa skipt í fyrsta
„gír'' og ekið mjög hægt nið-
ur að vegamótunum. Ætlaði
hann þá að hægja enn meira á
bifreiðinni og steig á hemlana
í því skyni og verkuðu þeir
þá ekki. Greip hann þá til hand-
(Frh. á 4. síðu.j
Franco svarar Htat-
leystsaefndlnul.
Svar hans er grimnklsedd neitnn á
þrí að flytja bnrt sjálfbeðaliðana.
Bífreíðín var fekín upp
í gæt? og var hún þá í
ÆsknlfðSBötið i Alaborg
mjog fjolment og glæsilegt.
I gærkvcldí kom frá utlöodum félagí Petrína
J-ikobsson, haföí hún setíð æskulýðsmótíð í Álaborg
fvrír hönd Sambands ungra kommúnísta á Íslandí.
Petta æskulyðsmót var sem kunnugt er háð und-
ír merkí lýðræðís og friðar gegn stríðí og fasísma.
Tíðíndamaður blaðsíns hafðí tal af félaga Petrínu
í gærkvöldí, sagðíst henní svo frá.
Meðal þeirra, sem hvassast
gagnrýna svar Francos, er Leon
Blum leiðtogi franskra jafnað-
armanna. Segir hann að hvorki
Frakkar né Bretar geti talið
svar hans viðunandi á nokkurn
hátt. Kemur sú skoðun fram
hjá Leon Blum .og fleirufn, er
um málið skrifa í Frakklandi,
að annaðhvort sé Franoo viss
um framhaldsstuðning bantía-
manna sinna, eða hann sé háð-
ari þeim, en hann hingið til
hefir þóttst vera og hafi hann
með svari sínu sýnt Chamber-
lain mikla lítilsvirðingu.
j franska blaðinu „Populaire“
er þess krafist að fransk-
spænsku landamærin verði
■opnuð á ný fyrir hergagna-
flutning (il Spánar.
Lundúnablaðið „Times“ kall-
ar svar Francos „Grímuklædda
neitun“, en Manchester Guardi-
an“ birtir fregnina undir fyr-
irsögninni „Franco hershöfðingi
hafnar tillögunum um brott-
flutning sjálfboðaliða“.
í svari Franco kemur fram,
að hann vill losna við eftir-
lit á sjó og að hann muni ekki
fallast á, að flugvélar verði not-
aðar til eftirlitsstarfs. Þá kveðsf
hann skuldbinda sig til að við-
halda sjálfstæði Spánar og eng-
inn hluti Spánar, hvorki heima
fyrir né í öðrum heimsálfum,
verði af hendi látinn við aðrar
þjóðir.
Yfirleitt er sú skoðun ,ríkj-
andi að breytingatillögur
Francos um framkvæmd til-
lagnanna séu þess eðlis að þótt
hann hafi fallist á tillögurnar
í grundvallaratriðum, muni á-
formið um brottflutning sjálf-
boðaliðanna fara út um þúfur.
Plymouth lávarður, formaður
hlutleysisnefndarinnar kom til
London í ;dag, og hefir hann í
dag verið á ráðstefnu í utanrík-
ismálaráðuneytinu. Hlutleysis-
nefndin fær svar Francos ,íil
' meðferðar. Chamberlain for-
sjá um upp« o$ úiskíp«
un vara,
LONDON í GÆRKV. F. U.
Hafnarverkamenn í A'a :e 1 e,
stærsíu höfn Frakklands, héldti
enn fast við þá ákvörðun sín'a
í gær og fyrradag að hverfa
ekki aftur iil vinnu sinnar fyrr
en kröfur þeirra viðvíkjandi
laugardags- og sunnutíagsvinnu
væru teknar til greina. Afleið-
ingar verkfallsins voru orðnar
svo alvarlegar að ríkisstjórnin
hefir orðið að láta til skarar
skríða og kalla lið úr her og
flota á vettvang, til þess að
sjá um upp- og útskipun vara,
sem lágu svo þúsundum smá-
lesta skipli undir skemdum. —-
Meðal annars var mikið áf á-
vöxtum og slíkum vörum, sem
var að eyðileggjast. Til alvar-
legra óeirðá hefir ekki komið
við höfnina, þrátt fyrir þessar
ráðstafanir.
Mótið var sett 6. ágúst, en
hófst af fullum krafti sunnu-
daginn 7. ágúst. Þátttaka var |
geysimikil, enda mótið háð
undir þeim kjörorðum, sem
flestum liggja nú á tungu, Að-
alkjörorð mótsins voru: Sam- .
vinna Norðurlanda fyrir friði,
en gegn stríði og fasisma og
hjálparstarf fyrir spænsku al-
þýðuna. En um fasisma- og
stríðshættuna frá Pýskalandi er
nú mikið rætt í Danmörku.
Mótið var áfarfjölmennt, um
300 fulltrúar voru frá Noregi
— yfir 100 frá Svíþjóð — og
nokkur hundruð frá hinum
ymsu héruðum Danmerkur. —
Sunnudaginn 7. ágúst var far-
in skrúðganga um borgina.
Tóku þátt í henni yfir 12000
Framhald á 4. síðu.