Þjóðviljinn - 28.09.1938, Blaðsíða 2

Miðvikudagtirinn 28. sept. 1938
ÞJOÐVILJINN
Tllkynning
frá ríkisstiórninaii.
Ad gefnu fílefni sfcorar ríferíssfjórnín
hér með á menn að sfofna efcfcí fíl vand-
reeða með því að kaupa bír$ðh‘ af nauð^
synjavörum umfram það sem venjule$f
er, |afnframf skal það fram fekíð, að
verðí skorfur á nauðsynjavörum, eða
lífí úf fyrír skorf á þeím, munu að sjálf*
sö$ðu gerðar ráðsfafanír fíl þess að þær
bírgír, sem fyrír eru í landínu eða kunna
að verða, skíffísf sem jafnasf míllí manna
hvorf sem bírgðír þessar eru í eígn ínn~
flyfjenda eða annara. Ennfremur er fasf-
lega skorað á kaupféíög og kaupmenn
að selja ekkí vöru fíl eínsfakra manna
umfram það, sem venja hefír veríð fíL
Ttlkyailig frá
Máli og menmngn
Tvær bækur koma úf hjá félagínu i dag.
Tvær sögur Eftír ensfca Nóbelsverðlaunahöfundínn
|ohn Galsworfhy í þýðíngu Boga Ólafssonar Menta-
shólahennara og
Myndir eftir jóhannes S. Kjarval með formálsorð-
um eftír lialldór Kíljan Laxness*
Bæhurnar eru afgreíddar í bóhaverslun Heímshrínglu,
Laugavegí 38, og eru félagsmenn beðnír að vítja þeírra
í lausasölu hosta Tvær sögur hr. 4,00 ób.. hr. 6,00 íb.
en Myndír eftír Kjarvaí hr. 8,00.
Börn á aldrinum 11, 12 og 13 ára, sem eiga að vera hér í
skólanum í vetur, mæti til viðtals sem hér segir:
FIMTUD. 29. SEPT.
Kl. 13 börn, sem eiga að fara í 13 ára bekki (fædd 1925)
Kl. 14 börn, sem eiga að fara í 12 ára bekki (fædd 1926)
Kl. 15 börn, sem eiga að fara í 11 ára bekki (fædd 1927)
Yngri börn, skólaskyld, sem enn hafa ekki mæ,tt í skól-
'anum; í haust, komi til viðtals Föstudaginn 30. sept. kl. 9.
Skólasfjórínn
Vinffiustöðvnn hjá
Hafliða Baldvinssynf
Hvað gerír ríkísstjórnín?
Adamsen tónskáld kemur inn til
vinar síns Lamm leikhússtjóra:
— Hér er ég með nýjasta verk
mitt, það er ópera, sem ég kalla
„I paradís".
— Hafið pér hugsað yður hvaða
kostnaður verður við að koma slíkri
óperu á svið?
— Jú, ég veit að leiktjöldin verða
nokkuð dýr, en það ætti að vinnast
upp með búningunum.
**
— Það er enginn ariskur kyn-
flokkur til.
— Hvað er þetta, ert þú orðinn
á móti fasismanum?
— Nei, en ég las petta í alfræði-
orðabók fasista. Það stendur á bls.
910 undir orðinu „kynflokkur“.
**
Undanfarna daga hafa farið fram
æfingar á loftvörnum Kaupmanna-
hafnarborgar. Blöðin ræða nokkuð
um petta og telja pau Kaupmanna-
höfn opna fyrir loftárásum.
**
1 sjúkrahúsi, sem nú er verið að
byggja í Álaborg, verður hægt að
koma fyrir talsímatækjum við hvert
einasta rúm.
»*
í blaði, sem pýzkir húseigendur
gefa út, er skýrt frá pví, að .í
framtíðinni verði allir húsaleigu-
samningar miðaðir við pað, að peir,
sem taka húsnæði á leigu, hafi
„arískt“ blóð' í æðum. Þá gera peir
ráð fyrir pví, að húsaleigusamn-
ingurinn sé ógildur, ef leigutaki
hefir gefið rangar upplýsingar um
ætterni sitt.
• •
Alþjóðanefndin, sem sér um söfn-
un á fé og matvælum handa
spanska lýðveldinu, hefir sent út
ávarp til allra landa, um að herða
söfnunina sem m/slst í haust og vet-
ur. Kjörorð nefndarinnar er: „Ein
miljun sterlingspunda fyrir jól“.
**
Bók franska kommúnistaleiðtog-
ans Maurice Thorez, „Sonur alpýð-
unnar“, sem skýrt var frá hér í
blaðinu, kemur út innan skamms í
danskri pýðingu. Um svipað Ieyti
kemur bók pessi út á pýzku, og
hún er fyrír stuttu síðan komin
út á ensL
**
Villi (talar í símann með dimmri
rödd): Ég ætlaði að láta yður vita
að Vjlhjálmur Jónsson í 12 ára
bekk H, er veikur í dag og getur
ekki komið í skólar.n. '
Skólastjórinn: Við hvern tala eg?
Villi: Þa — pað er hann pabbi.
• •
Húsbóndinn, við pjóninn: Hvers
vegna færir þú mér skó, sem eiga
báðir á sama fótinn? '
Þjónninn: Ja, húsbóndinn á bara
ekki öðruvísi skó, pví að hinir,
sem frammi eru, eiga líka báðir á
sama fót.
**
Og svo var pað ganila konan,
sem flýtti sér eins og hún gat
að ljúka við að prjóna sokkinn
áður en garnið þrytj.
Utbrelðið Þléðviyasi
í gærmorgun stöðvaði Dags-
brún vinnu hjá Hafliða Bald-
vinssyni fisksala vegna vangold-
ins kaup. — Hafliði svaraðí
vinnustöðvuninni með því að
reka tvo verkamenn úr vinnu.
— Dagsbrún hefir enga samn-
inga við Hafliða, en undanfarna'.'
mánuði hefir félagið margsinnis
reynt að fá hann til þessað geraí
samninga, en Hafliði hefir svar-
að vífilengjum einum. Eftir að
hann hafði rekið verkamenn-
ina úr atvinnu ákvað Dags-
brún að stöðva alla vinnu hjá
honum þangað til samningar
næðust. — Verður að vænta
þess að Dagsbrún bindi nú í
eitt skipti fyrir öll fyrir það að
þessi atvinnurekandi geti svik-
ist um að greiða verkafólki sínu
kaup þess, beitt það allskonar
hótunum tef það leitar réttar
síns með samtökum sínum og"
tryggi það að taxti Dagsbrún-
ar sé greiddur við vinnuna.
FRAMHALD AF 1. SÍÐU.
hefði verið byrjað á þeim, og
málið tekið fastari tökum,
Síðustu daga hefir vátrygg-
ing skipa hækkað ‘ gífurleéga
sakir ótta við stríð. Eftir því
sem skipamiðlarar skýrðu blað-
|inu frá í gær hefir vátrygging
hækkað úr 'A % upp í 5
af hundraði. Jafnframt skýrðu
þeir svo frá, að ekki væri hægt
að fá tilboð um leigu á skipum
n>ema helst í stuttar ferðir og
alls ekki hægt að fá tilboð um
leigu á skipum nokkru sem
næmi fram í tímann.
Af því hve stríðsvátrygging-
in ier orðin há má búast við að
ekki borgi sig að senda tog-
arana með ísfisk til Þýskalands
og að þær ferðir leggist niður.
EÍmskipafélag Islands skýrði
blaðinu svo frá í gær að það
hefði átt tal við Hull og feng-
ið þær upplýsingar að bresk
skipaútgerðarfélög hefðu á-
kveðið að hætta að sigla skip^
um sínum til Þýskalands í bili.
Dettifoss kom til ,Qrimsby í
gær að miklu leyti hlaðinn vör-
um til Þýskalands og Ameríku.
Ekki var neitt víst um það
þá, hvort skipið færi til Þýska-
lands eins og ákveðið var eða
ekki.
Matvara er þegar farin að
stíga mjög í verði á erlendum
markaði. Þannig hefir hvert
tonn af rúgmjöli frá Póllandi
hækkað um 13 shillinga frá því
fyrir 5 dögum.
Ræða
Chamberlaítis
FRAMHALD AF 1. SÍÐU.
hann að telja lokaafstöðu Hitl-
ers ósanngjarna.
Ég mun ekki hætta tilraunum
mínum, meðan nokkur von er
um árangur til þess að leysa
deiluna friðsamlega. En eins og
stendur hélt Chamberlain áfram
— get ég ekki séð að það sé
neitt, sem ég get gert frekara.
En ég mun ekki telja það eft-
! ir mér að fara til Þýskalands í
þriðja sinn, ef nokkur von væri
um árangur.
Jafnvel þótt vér höfum fylstu
samúð með lítilli þjóð, er settir
hafa verið harðir kostir, lít ég
ekki svo á, að vér getum lagt
út í styrjöld, nema meira sé í
húfi — eitthvað stórkostlegt sé
í veði. En ef vér sannfærðúmst
um, að einhver þjóð hefði sett
sér það markmið, að verða ein-
ráð í heiminum í krafti óttans,
mundum vér ekki telja lífið
þess vert að lifa, án þess að
berjast fyrir Jrví, sem oss er
dýrmætast.
Svend Aggerholm
leikhússtjóri mun flytja hér
á vegum Háskóla íslands 4
fyrirlestra (ineð upplestri) Um
skáldritið Adam Homo eftir
Paludan-Múller. Fyrir lestrarnir
verða fluttir í Oddfellowhúsinu
sunnud. 2. okt. kl. 3, mánud.
3. okt. miðvikud. 5. okt. og
föstud. 7. okt. kl. 5,30. stund-
víslega. Öllum heimill aðgang
ur.
Félag bífvélavirkja
krefst óháðs verk-
lýðssambands.
Fundur, sem haldinn var í
fyrrakv. í Félagi bifvélavirkja
samþykti eftirfarandi ályktun
einróma:
„Félag bifvélavirkja í Rvík
telur nauðsynlegt að Alþýðu-
sambandi Islands verði í haust
br-eytt í faglegt verkalýðssam-
band skipulagslega óháð póli-
tískum flokkum, með fullu lýð-
ræði, þar sem allir félagsmenn
hafa jafnan kosningarétt og
kjörgengi til allra trúnaðar-
starfa, svo að öll verkalýðsfé-
lög geti sameinast innan vé-
banda þess. Félagið samþykkir
ennfremur að fulltrúar þeir er
mæta á næsta Alþýðusambands
þingi fyrir félagsins hönd,beiti
sér af einlægni fyrir þessu máli
í samræmi við samþykt félags-
ins“.
Orðsendíng
Jéhha
FRAMHALD L síðu-
líkt við annað, en úrslitakröfur
til sigraðrar þjóðíar, en ekki
orðsendingu til fullvalda, sjálf-
stæðs ríkis.
I orðsendingu Tékka er rak-
inn gangur málsins, hvernig
stjórn Tékkóslóvakíu lét tilleið-
ast fyrir hvatningu og tilmæli
Br-eta og Frakka að fallast á
bresk-frönsku tillögurnar, en
með því hefði tilslakanir af
hálfu Tékka náð hámarki, -og
þeir hafi aðeins fallizt á að
slaka sv-o mikið til, af því Bret-
land -og Frakkland hefði á-
byrgst Iandamæri hinnar nýju
Tékkóslóvakíu. f* * 3egar sv-o Hitl-
er hefði borið fram njljar kröf-
ur á Godesbergfundinum hefði
Bretar og Frakkar ekki getað
hvatt Tékka til þess að fram-
kvæma ekki almennahervæð-
ingu.
Aítlee og enshu
Í verhlýðsfélögín
FRAMHALD AF 1. SÍÐU.
ari er lýst yfir því, að brezkur
verkalýður beri vinsemdarhug
í brjósti gagnvart Þjóðverjum,
sem séu leyndir mikilvægum
staðreyndum, sem valdi, að
þeir geti ekki áttað sig á hvað
sé að gerast. Er bent á það i
ávarpinu, þessu til sönnunar, að
boðskapur R-oosevelts hafi -ekki
verið birtur í Þýzkalandi, né
sé Þjóðverjum kunnugt um, að
Br-etar, Frakkar -og Rússar
muni standa ineð Tékkurn, ef
á þá verður ráðist. Bretar -og
Frakkar hafi sýnt það rneð til-
lögum sínum ,að þeir vilji frið-
samlega lausn deilunnar. ’ —
Það er telcið fram, að það muni
verða séð um það, að þessi
boðskapur berizt Jrýzku þjóð-
inni.