Þjóðviljinn - 01.10.1938, Síða 2

Laugardagurinn L okt. 1938.
ÞJ6ÐVILJINN
Fri Laagarnesskðlanu
Oll börn, sem sæbja eíga Laugarnessbólann í vet-
ur og ebbí hafa stundað hér nám í september mætí í
shólanum í dag (laugardag 1. obt.) bl. 1,30 e. h.
Spánski sljórnarherinn
keldnr veili á öllnm
vígslöðvnm.
Lögboðín læbnísshoðun fer fram í sbólanum sama
Ga$nsóknfr uppreísnarhersíns og
dag frá bl. 2 og bostar 50 aura,
Kensla í öllum bebbjum shólans hefst að nýju
mánudagínn 3. ohtóber.
ínnrásarherjanna á Ebró~ví$sföðv>-
unum hafa reynsf árangurslausar.
Jón Sígurðsson,
sbólastjórí.
Áskrífendur, sem ætlíð að hafa búsfaðaskípfí
fílkynníð helsf sfrax hið nýja heimílísfang.
Afgreíðsla Þjóðvíljans, slmí 2184
TILKYNNING.
Kjötsalan í Verbúðunum er tekin til starfa og selur eins og áður:
kjöt í heilum kroppum,
mör og svið — alt gegn staðgreiðslu.
Þeir, sem þess óska, og eiga góð og lagarheld kjötílát. geta
fengið kjötið niðursaltað í þau gegn vægu aukagjaldi. Kappkost-
að verður að uppfylla óskir manna um vandaða vöru og að af-
greiða pantanir allar með fyllstu nákvæmni.
Reykvíkingar! Um leið og við þökkum margra ára ánægju-
leg viðskifti, væntum við þess að mega njóta þeirra enn á þessu
hausti. Sendið oss allar stærri pantanir sem fyrst, á meðan slátr-
un er í fullum gangi.
Virðingarfyllst.
Hjötsala Kaupfélags BorgMnga.
Verhúðunum við Tryggvagötu. Sími 4433.
EnjlnJsta^erJj!
að laga blóðmörinn heima
pegar hœgt er að fá hann
í Kaupfélaginu fgrir 1 kr.
kgr. (áður 1,60 pr. kgr.)
(Einnig rúsínublóðmör).
Kjöt í heilum kroppum
/. fí. A 1,30 kg. II. fl. 1,20 kg.
Undanfarnar vikur hafa at-
burðirnir í Mið-Evrópu verið
mönnum svo ríkt í huga, að
sjaldan heyrist minst á Spánar-
styrjöldina. Pað þykir því rétt
að birta eftirfarandi yfirlitsgrein
er fréttaritari Nordpress í Baroe
lona símaði þaðan 20. þ. m.;
er lýsir gangi styrjaldarinnar
síðustu vikurnar.
BARCELONA 20. sept. 1938.
Gagnsókn uppreisnarmanna á
Ebróvígstöðvunum hefir alger-
lega mishepnast, og var tíðinda-
laust á þeirri víglínu alt fram
til 18. þ. m. Gagnsókn uppreisn-
armanna átti að vera svar við
sókninni er stjórnarherinn gerði
25. júlí. Herforingjar Franoos
lýstu því yfir, að það mundi
ekki taka þá nema tvo, þrjá
daga að reka stjórnarliðið aftur
yfir um Ebró, sigur lýðveldis-
hersins hefði einungis verið
mögulegur vegna þess að kom-
ið hafði verið að uppreisnar-
hernum óvörum.
Gagnsókn uppreisnarhersins á
Ebróvígstöðvunum hefir nústað
ið í tvo mánuði í stað tveggja
daga, og hefir kostað fasistana
eyðileggingu á bestu herdeild-
um þeirra á þessum slóðum.
Um 50,000 Italir og uppreisnar-
menn hafa fallið eða særst al-
varlega í þessum bardögum.
Að undanskildum óverulegum
og þýðingarlitlum breytingum
á nyrsta hluta vígstöðvanna er
víglínan enn í d.ag hin sama og
hún var fyrir tveimur mánuð-
um. Bærinn Gandesa er enn um
kringdur á þrjá vegu og liggur
undir stöðugri skothríð frá lýð-
veldishernum.
Allar árásir uppreisnarhersins
* eftir aðalvegunum niður til Ebró
hafa verið árangurslausar, og
lýðveldisherinn ógnar enn sam-
göngulínunum milli hinna
Þriggja vígstöðva óvinanna:
Ebró, Sagunto og Lerida.
Sunnudaginn 18. sept. hófu
uppreisnarmenn sókn að nýju
við Gandesa, eftir viku kyrð,
og hafði stórskotalið þeirra sig
mjög í frammi. Lýðveldisherinn
stóðst einnig þessa árás, og náði
í orustunum miklu af hergögn-
um, þar á meðal fjölda vélbyssa
Margar árásir, er gerðar voru
á hæðirnar 496, 477 og 426,
fyrir sunnan Musol, urðu einn-
ig árangurslausar, en uppreisn-
armenn biðu mikið tjón á mönn-
um og hergögnum. M. a. var
hópur Itala umkringdur í gjá
einni, og afvopnaður þar.
Um miðdegisleytið á sunnu-
daginn (18. sept.) hóf uppreisn-
arherinn einnig sókn á norður-
hluta vígstöðvanna, við Fayon,
en þar hafa engar orustur átt
sér stað síðán snemmla í ágúst.
Þar skilur áin Madarrana, þverá
í Ebró, milli herjanna. Uppreisn
armönnum tókst að koma stjórn
arhernum að óvörum, komast
yfir ána, og taka hæðina 136.
En aðeins nokkrum klukkustund
um síðar lagði stjórnarherinn
til gagnsóknar, og náði aftur
á vald sitt stöðvunum, er hann
fyrr hafði orðið að hörfa úr.
Tóku lýðveldissinnar marga
fanga og mikið af hergögnum,
þar á meðal tvær stórar fall-
byssur og þrjár vélbyssur. All-
an þenna dag voru flugvélar
stjórnarhersins á- ferli, og vörp-
uðu sprengjum yfir víglínurupp
reisnarmanna, og tókst að trufla
sókn þeirra.
Vikuna sem leið hafa engar
verulegar breyting?r orðið á
’Estremadura-vígstöðvunum.
Þar er mikill fjöldi uppreisnar-
hermanna umkringdur af stjórn
arhernum, og verður aðstaða
þeirra vonlausari með degi
hverjum.
Castuera og Gompillo liggja
undir skothríð lýðveldishersins,
og Almaden er enn 80 km. fyr-
ir aftan víglínurnar.
Franco hefir þannig ekki af
öðru að segja en ósigrum á víg
stöðvunum, en hann reynir að
ná sér niðri með loftárásum á
varnarlausar borgir. Italskir og
þýskir flugmenn vörpuðu
sprengjum yfir Barcelona 16.
sept., og voru sumar þeirra 250
kg. Þrjátíu og einn maður létu
lífið, en 114 særðust hættulega
og voru fluttir á spítala. Fjögur
ensk skip, er lágu á höfninni,
urðu fyrir skemdum af sprengj-
unum. Auk Barcelona hefir Ali-
cante einnig orðið fyrir loftárás-
um. Þar vörpuðu ítalskar flug-
vélar 65 sprengjum niður í miðj
an bæinn. Sextán manns, þar
af tíu konur og börn, særðust
hættulega. Að ekki varð meira
slys af árásinni varð því að
þakka, að loftvarnarmerkin gáfu
fólkinu í tæka tíð aðvörun um
árásina og fallbyssur loftvarn-
anna neyddu flugmennina upp í
5000 metra hæð. Fleiri borgir
hafa orðið fyrir loftárásum, en
oft hefir flugvélum stjórnarhers
ins tekist að reka ítölsku flug-
mennina á flótta. Sunnudaginn
18. sept. hóf stórskotalið upp-
reisnarmanna skothríð, en stór-
skotalið borgarinnar tók svo
hraustlega á móti, að sú hríð
varð skammvinn. Ekki hefir enn
verið tilkynt, hver slys hafa af
þessu orðið.
Skipafréttir.
Gullfoss kom frá útlöndum
í<!. 2 í gær, Goðafoss var á ísa-
firði í gær, Brúarfoss er á Aust
fjörðum, Dettifoss er á leiðfrá
Hamborg til Grimsby, Selfoss
er í Antwerpen.
Fundarsfarfsemí
F, U, K, byrjud.
Lyrsti fundur Félags ungra
kommúnista á þessu hausti var
haldinn 22. sept.
Mátti glöggt sjá að félagarn-
ir eru nú sem óðast að koma
í bæinn, því að fundurinn var
mjög vel sóttur og öll sæti
skipuð.
Aðalmál fundarins var sam-
einingarmál æskunnar og þing
S. U. K. á komandi hausti.
Var flutt ýtarleg framsaga um
þessi mál.
I sambandi við þetta mál var
samþykt tillaga um að safna
300 kr. til að standast þann
kostnað sem þingið hefir í för
með sér.
Formaður K. F. í. Brynjólf-
ur Bjarnason, flutti ræðu á
fundinum, þar sem hann benti
æskulýðnum á þá fasismahættu,
sem vofir yfir íslandi og Ev-
rópu yfir höfuð, stríðshættuna
sem stöðugt nálgast. Og verk-
efni þau sem sameinaður æsku-
lýður getur af hendi leyst til
verndar friðinum og lýðræðinu
í landinu.
Ennfremur talaði Petrina Ja-
kobsson, sem er nýkomin af
æskulýðsmóti, sem haldið var
í Álaborg 6.-7. ág., þar sem
mættir voru iulltrúar frá
öllum Norðurlandaþjóðunum.
Sagði hún svo skemtilega fráy
aðmaðurhafði það átilfinning-
inni að vera sjálfur viðstadd-
ur og sjá og heyra alt hið stór-
fenglega sem þar bar við.
Var ræðu hennar ágætlega
tekið.
Mörg skemtiatriði voru á
fundinum, svo sem upplestur,
sýndar skuggamyndir úr sum-
arferðum F. U. K., og gítar-
músik.
Var þessi fundur hinn besti
og sýnir þann eldmóð og lif-
andi fjör, sem einkennir félags-
lega starfandi æsku.
G.
Tökum menn í
Fasí fædL
Góður matur. Sanngjarnt verð.
Líka fást allskonar veitingar.
KAFFI- OG MATSALAN
Tryggvag. 6. Sími 4274
Lífutr
Hjörtu
Svíð
Alskonar grasnmeíí
Kjit & Flsknr.
Símar 3828 & 4764.
_____ _______