Þjóðviljinn - 14.10.1938, Blaðsíða 2

Föstudagurinn 14. iokt. 1938.
ÞJÓÐVILJINN
Stefna Chamberlains leiðir
ti! hrunsbrezka heimsveldisins
Bretland hefur eflt hættulegustu keppi-
nauta sína og fyrirgert trausti smáþjóð-
anna með undanlátssemi við fasismann
1 ágústmánuði s.l. munu hafa átt
sér stað miklir skógarbrunar í Rúss-j
landi í nánd við landamæri Finnl,
Reykurinn barst eins og myrk þoka
yfir næstum alt Finnland og varð
þvo megn í sumum borgum að f jöldi
fólks sem ekki var vel heilbrigt
fyrir brjósti varð að leggjast á
sjúkrahús. I Norður-Svíþjóð urðu
menn reyksins líka varir án þess þó
að hann gerði spjöll og alt vestur
í Bergslagen í Mið-Svíþjóð fundu
menn reykjarlyktina greinilega.
1 sambandi við þetta hafa blöð í
Svíþjóð bent á það að þar sem
reykur geti borist svona langar leið-
fr í loftinu, séu mestu líkindi til að
því væri eins varið með eiturgas,
að ef það væri notað í hernaði
gæti það dreyfst eins og reykurinn
til nærliggjandi landa.
• •
Enskt blað segir frá því, að Ind-
verji einn, sem sé þátttakandi í
námskeiði í borginni Cambridg**
hafi komið til póstskrifstofu borg-
arinnar og gefið heimilisfang sitt
og nafn og sagt að ef bréf kæmu
með óvanalega löngu nafni þá væri
það til sín. Hann kvaðst heita
Vikayaraghavasjargaris'ma.
**
Dátinn: Ég vil gjama láta liðs-
foringjann vita, að maturinn, sem
við fáum er illa tilreiddur og oft
mold í súpunni.
Liðsforinginn: Hvort haldið þér
að þér séuð hermaður til þess að
klaga yfir mat eða til að gera landi
yðar gagn.
Dátinn: Til að gera landi mínu
gagn, herra en ekki til að éta það.
•*
Enskur skólafrömuður heldur
eftirfarandi fram: Bestu eiginkonur
verða að jfnaði þær stúlkur, sem
alast upp með mörgum .bræðrum
eða hafa verið mikið samvistum
við marga pilta á sínum aldri og
kynnst göllum þeirra sem kostum.
Margar unnustur ganga með þá
grillu inn í hjónabandið að manns-
efnið þeirra sé gallalaust og verða
svo fyrir hinum sárustu vonbrigð-
um er ú‘f íhjónabandið er komið
og mörg hjónabönd fara af þessum
orsökum út um þúfur eða valda ó-
hamingju í stað hins gagnstæða.
Þetta hendir aldrei þær stúlkur,
sem hafa átt marga bræður eða
Verið í samskóla, þær hafa miklu
raunhæfari sjón á mótkynið og allt
ástalíf þeirra verður eðlilegra. Þær
stúlkur gefa aðeins hjarta sitt, en
halda jafnvægi skynsemi sinnar.
Samvinnan,
7. hefti er nýkomið út.
Munið
Happdrætti Karlakórs verka-
manna. Skrifstofa kórsins er
opin kl. 8—9 á miðvikud. *og
föstud. í Alpýðuhúsinu við
Hverfisgötu. Þar geta menn
fengið miðana til þess að selja
og þar er gert upp fyrir and-
virði þeirra.
Frá höfninni.
I gær kom hingað þýskur
togari með mann, sem hafði
slasast.
Framhald.
Barátta fyrir öryggi Belgíu
er um leið barátta fyrir öryggi
Englands, um það hafa flestir
breskir stjórnmálamenn verið
jsammála. Austin Chamberlain,
er stjórnaði utanríkismálum
Breta eftir heimsstyrjöldina
sagði eitt sinn: „Vér börðumst
við Spán á 16. öld, við Napo-
leon á 19. öld og við Þýska-
land á 20. öldinni, til þess að
tryggja sjálfstæði Niðurlanda“.
Hin vesaldarlega undanláts-
stefna Breta gagnvart fasista-
ríkjunum hefir rúið Bretland
trausti smáríkjanna. Hvert
smáríkið eftir annað reynirað
komast að samningum við frið-
rofana. Belgía segir skiliðvið
Locarno-sáttmálann, og telur
sér öruggast að lýsa yfir algeru
hlutleysi. Bretland verður að
þola þá raun að sjá áhrif sín
þverra óðum á Norðurlöndum,
í Eystrasaltslöndunum, Balkan-
ríkjunum og meira að segja í
Grikklandi og Portúgal, en í
þeim ríkjum voru bresk áhrif
öllu ráðandi til skamms tíma.
Rothöggið á trú smáþjóðanna
á vernd Bretaveldis var þó
framkoma Chamberlains í Ték-
kóslóvakíumálunum.
í mýútkominni bók um Grey
er var utanríkisráðherra
Breta í byrjun heimsstyrjaldar-
innar, lætur Georg Trevelyn
svo um mælt, að utanríkispóli-
tík á friðartímum eigi að miða
við það tvent, 1) að forðast
styrjöld, en takist það ekki, þá
2) að tryggja ríkinu bandamenn
í komandi styrjöld. Grey tókst
ekki fyrra atriðið, æn hann
leysti af hendi hið síðara.
Stefna Chamberlains og Hali-
fax er beinlínis til þess fallin,
að grafa grunninn undan friðn-
um, og gerir jafnframt Bret-
landi ákaflega örðugt fyrirmeð
öflun bandamanna í komandi
heimsstyrjöld. Á þeim stutta
tíma sem liðinn er frá því Ant-
hony Eden lét af starfi, hefir
Chamberlain skemt og veikt öll
þau ítök er Bretland hafði afl-
að sé'r í öllum lýðræðislöndum
Evrópu, Bandaríkjunum og
sambandslöndunum með ára-
tuga samstarfi í Þjóðabanda-
laginu.
Breskir stjórnmálamenn taka
ekki Jaýðingarmiklar ákvarðanir
fyrr en þeir mega til, svo að
þeir geti brugðið ,til beggja
hliða alt fram á síðustu stund.
Undanfarin ár hefir Bretland
þó stöðugt hallast meir og
meir að fasistaríkjunum, þar
til nú í haust, að það kemur
fram sem eitt þeirra, og knýr
Frakkland inn á sömu braut
í Múnchen-sáttmálanum ill-
ræmda. Þessi afstaða hefirvald
ið alvarlegrar áhyggju um fram
tíð Bretlands, ekki einungis
meðal allra frjálslyndra ogrót-
tækra manna, heldur einnig
hjá þektum íhaldsleiðtogum,
er sjá að hverju stefnir. Enn
er í minni afstaða Duff-Coop-
ers,, flotamálaráðherra, Lloyds
lávarðar o. fl. Wickham Steed,
fyrrum ritstjóri ,,Times“ skrif-
aði nýlega þessi eftirminnilegu
varnarorð: „Eina afstaðansem
er í samræmi við hagsmuni
Bretlands er yfirlýsing bresku
stjórnarinnar um að vér mun-
um verja þá hluti er vér verð-
um neyddir til að verja fyrr
eða síðar. Bretland verður dreg
ið öfugt inn í styrjöld ef það
vill ekki ganga út í hana hrein-
Iega og óhikað, í baráttu fyr-
ir málstað, sem öll breska þjóð-
in og sennilega Bandaríkin
væru fús á að berjast fyrir“.
En ekkert dugar. Engin varn-
aðarorð. Öll skynsamleg rök
hníga að því að breskum hags-
munum væri best borgið með
því að sýna fasistisku friðrof-
unum mótspyrnu. En Cliv-
den-klíkan, er stendur að baki,
Chamberlain og Halifax er blind
uð af stéttafordómum og trú
á fasismann, og hefir því þver-
brotið eina eftir aðra af þeim
grundvallarreglum í utanríkis-
pólitík er skapað hafa og við-
haldið breska heimsveldinu.
En þolinmæði bresku þjóðar-
innar er ekki takmarkalaus.
Andúðin gegn Chamberlain fer
stöðugt vaxandi, einnig innan
íhaldsflokksins. Staðreyndirnar
eru óþægilegir andstæðingar,
og vitneskjan um það sem er
að gerast í heiminum síast
smátt og smátt gegnum það
blekingamoldviðri, sem reynt
er að þyrla upp af stjórninni.
Haldi Chamberlain áfram á
þessari braut mun hann áður
en mjög langt líður eiga að
mæta alþýðufylkingu í Bret-
landi, er verður fær um að
knýja fram stefnubreytingu.
Simi
Flobksskrifstof-
eonar er 4757
Opið dagfega
frá hL 5—7,
¥igord fraes&a
affurháldsins;
„Heldur Hítler en
AlþÝðufYlhíiiguna^
EINKASK. TIL þJÓÐVILJANS
MOSKVA í GÆRKV.
t
Rússneska blaðið Pravda birtí
í dag grein um afstöðu frönsku
borgarastéttarinnar til atburða
síðustu vikna. Segir blaðið svo
meðal annars: Almenningur og
öll alþýða Frakklands var ákveð
in í því að láta hart mæta
hörðu við hina fasistisku árás-
arseggi. Hinsvegar var þetta
mjög fjarri skoðun borgarastétt
arinnar frönsku sem heild. Aft-
urhaldsöflin gerðust hávær og:
kjörorð þeirra var: Heldur Hit-
ler en Aljiýðufylkinguna! Þetta
var bjargráð frönsku borgara-
legu afturhaldsaflanna og þau
beittu öllum þeim áhrifum er
þau máttu á ríkisstjórnina.
„Lykillinn að framtíð Frakk-
Jands er í höndum alþýðunnar“,
s^gir blaðið. „Ragnarök frönsku
burgeisastéttarinnar eru ekki
endalok frönsku þjóðarinnar,
heldur aðeins burgeisastéttar-
innar einnar“. Frakkland verð-
ur aldrei troðið sundur undir
járnhæl Hitlers. Alþýðan
franska mun berjast gegnhinni
rotnuðu burgeisastétt landsins.
Frakkland framtíðarinnar verð-
ur Frakkland Alþýðufylking-
arinnar. Þróttmikil og sterk þjóð
sem nýtur hins fyllsta trausts
hjá bandamönnum sínum en
ógnandi fjendum sínum“.
FRÉTTARITARI.

Mltibnið
Höíum fengíð míhíð úrval af allshonar emaílleruðum
og alumíníum eldhúsáhöldum.
Ennfremur rafsuðuáhöid og leírhruhhur og' margt ííeíra
af gagnlegum hluíum í eldhúsíð.
a u pfélaq ié
/