Þjóðviljinn - 30.10.1938, Blaðsíða 3
Sunnudagurinn 30. okt. 1938.
P ] ó Ð V I L J I N N
Tvaer sfcinur;
Stefna Sósíalistaflokksins ~~
lýðræðisbandalagið, er bar-
átta fyrir bagsmnnum alþýðn
Stefna Skjaldborgarínnatr er;
bíflíngar handa broddnnnm.
SllÓOVIUINN
Ritstjórl: Einar Olgeirsson.
Ritstjórn: Hverfisgata 4, (3.
hæö). Sími 2270.
Afgreiðsla og anglýsingaskrif-
stofa: Lwgaveg 38. Sími 2184.
Kemur út alla daga nema
mánndsga.
Asla Iftargjald & mánuði:
Reykja\ ík og n&grenni kr. 2,00.
Annarsataðar á landinu kr. 1,25.
1 lausaiölu 10 aura eintakið.
VlkingBprent, Hverfisgötu 4,
Simi 2864.
Þjóðvíljínn
fveggjn ára
Á morgun eru liðin tvö ár síð
;an Pjóðviljinn hóf útkomusína.
Stofnxm blaðsins markaði ásín-
um tíma stærsta sporið í sögu
Kommúnistaflokksins. Flestir j
töldu að með stofnun dagblaðs
reisti flokkurinn sér hurðarás
um öxl, og að blaðið mundi
lognast út af eftir tvt? eða þrjá
mánuði. Sumir töldu sig meira
að segja fullvissa um að flokk-
uirnn gæti aldrei haldið blaðinu
úti til nýjárs.
Pví verður ekki neitað, að
það var í mikið ráðist fyrir
tveim árum, þegar kommúnist-
ar stofnuðu dagblað sitt. Flokk-
urinn átti enga af þeim fjárhags
legu bakhjöllum, sem hin dag-
blöðin eiga. Að Pjóðviljanum
stóð ekkert heildsala- og versl-
lUnarvald eins og blöðum íhalds
ins, ekkert Samband íslenskra
samvinnufélaga eins og blöðum
Framsóknarflokksins, engir
verkalýðsfélagasjóðir, eins og
hafa staðið að Alþýðublaðinu.
En forráðamenn Kommúnista
flokksins treystu því, að alþýð-
an mundi ekki bregðast blaðinu.
Peir báru það-traust til hennar,
að hún mundi verða því sá bak-
hjallur, sem dygði, og þetta
hefir ekki brugðist. Hinsvegar
hafa allar hrakspár þeirra brugð
ist er þóttust vita betur og -að
Pjóðviljinn yrði dauður eftir
2—3 mánuði, og nú er blaðið
orðið tveggja ár,a, í stað tveggja
máríaða.
En útkoma Þjóðviljans hefir
kbstað alþýðuna og Kommún-
istaflokkinn miklar fórnir. Hin-
ir litlu sjóðir fjöldans hafaorð-
ið að bera þann kostnað, sem
þungar pyngjur hafa lagtfram
til hinna blaðanna.
Þjóðviljinn hóf göngu sína,
með það ákveðna mið fyrir aug-
um að sameina íslenska alþýðu
til sóknar gegn afturhaldi og
fasisma. Á því sviði hefir blað-
ið unnið sína stærstu sigra. Að
tveimur árum loknum geta þeir
sem að blaðinu standa verið á-
nægðir með árangurinn, þó að
margt sé óunnið enn framundan
Pjóðviljinn byrjar nú senn
þriðja ár sitt, og sú breyting
verður á blaðinu, að það stækk-
ar um þriðjung, frá því sem
verið hefir. Er sú stækkun í
fullu samræmi við aukningu
þeirra verkefna sem fyrir blað-
inu liggja. Sem málgagn Sam-
Bréf Sameiningarflokks al-
þýðu — Sósíalistaflokksins —
til stuðningsflokka ríkisstjórnar-
innar, er í senn táknandi fyrir
stefnu flokksins og ábyrgðartil-
finningu gagnvart þjóðinni.
Flokkurinn sýnir fram á
hvernig núverandi vandræða-
pólitík ríkisstjórnarinnar, tví-
stígandaháttur og vaxandi
hægri tilhneigingar gera það að
verkum, að kjör alþýðu fara
versnandi, en fjendur Iýðræðis-
ins og þjóðarinnar færa sig upp
á skaftið. Flokkurinn varar
stjórnarflokkana svo alvarlega
við að halda áfram þessari póli-
tík — sem er svik við vinstri
kjósendur landsins — að hann
tekur upp eindregna baráttu
gegn ríkisstjórninni, ef hún
ekki hverfur af þessari braut,
sem óhjákvæmilega leiðir til
fasisma. En jafnframt lýsir
flokkurinn því yfir, að hann er
reiðubúinn til að styðja þá rík-
isstjórn sem styður sig við sam-
tök fólksins og framkvæmir póli
tík, sem e,r í samræmi við brýn-
ustu lífshagsmuni þess, — ©g
þá fyrst og fremst eykur at-
vinnuna stórum.
pað eru málefnin — lífsnaiuð-
synjamál alþýðunnar, — sem só
síalistar setja á oddinn í allrj
sinni pólitík.
En hvað gerir svo „brodda-
brotið“ úr Skjaldborginni á
meðan? Um hvað hugsar það?
Aðeins ein krafa Skjaldborg-
arbroddanna til Framsóknar er
alvarlega meint. pað er að fá
iráðherra í ríkisstjómina.
Pað sést bes^ á því að Stefán
Jóhann upplýsir í framsögu-
ræðu sin,ni á „Alþýðusambands-
þinginu“ og í „Socialdemokrat-
einingarflokksins, mun blaðið
halda áfram að vinna að éiningu
alþýðunnar, uns því marki er
náð að sem stærstur hluti alþýð
unnar til sjávar og sveita hafi
tekið höndum saman í hags-
munaharáttunni og baráttunni
gegn afturhaldi og fasisma.
Til þess að ná þeim árangri
heitir blaðið enn á íslenska al-
þýðu. Það gerir engar kröfur
til annars en ,að vera vopn í
hendi alþýðunnar í frelsis- og
framfarabaráttu hennar. Það er
lalþýðunnar að leggja fram
krafta sína til þess að efla blað
sitt, bæði að útbreiðslu og efni.
En um leið heitir blaðið' á alla
frjálshuga og víðsýna menn, að
leggja fram krafta sína til þess
iað gera veg blaðsins sem best-
an og áhrif þess senr mest.
en“, lað það hafi verið samið
við Framsókn um það í vor,
,að fá mann inn í stjórnina í
haust! Sem sé: pa5 var ekki
verið að semja um það í vor að
fólkið fengi atvinnu í haust, —
ekki lum það að einhver af 880
atvinnuleysingjum fengju vinnu
til að hafa ofan af fyrir sér og
sínum, heldur aðeins um hitt,
að einn hálaunamaður yrði ráð-
herra.
Og málin, sem rætt er um í
ályktun broddabrotsins, eru öll
á þá leið, að haldið verði áfram
sömu vandræðapólitíkinni í
reyndinni — aðeins reynt að
;dylja fivernig hún er meðfögr-
Wim loforðum. Aðeins eitt á að
j'ieYna að' gefa hugmyncf um
lað undirlægjuhátturinn undir
/hægri iarm Framsóknar sé ekki
talger. Það er að Framsókn
megi ekki leysa stórmál með
ö.ðrum flokkum!! Gerðardóm-
lurtnn í stýrimannadeilunni vísar
hinsvegar leiðina út úr því
„vandamáli"! Ef Framsókn ætl-
ar að fremja einhverja svívirðu
með íhaldinu, þá segir Skjald-
borgin bara: pið þurfið ekki að
semja um þetta við íhaldið, við
skulum samþykkja þetta sjálfir,
þið breytið nokkrum greinum,
sem enga þýðiugu hafa og þá
getur Alþýðublaðið sagt aðvið
höfium frelsað fólkið, — en ráð-
herrann verður að hafal
Petta er stefna Skjaldborgar-
broddanna, stefna afsláttar og
endalauss bræðings, stefna bitl-
inganna handa broddunum —
stefna svikanna við fólkið.
En þessi „stefna'4 hefir beðið
skipbrot. Nú er það alþýðan
sjálf, sem sameinast í sínum
Sósíalistaflokki, til að knýja
fram hagsmuna og hugsjónamál
síjn í handalagi við þá, sem að
heill hennar vilja vinna.
Híller hefír lofad að
faka Danmötrku.
Framh. af 2. síðu.
innar og á hann þar fyrst og
fremst við Hitler og nasista-
flokkinn.
í raun og veru vantaði ekkert
annað en að dönsku stjórninni
væri settur ákveðinn frestur til
að ganga að kröfunum, til þess
að þær jöfnuðust við kröfur
Henleins fyrir hönd Sudeta-nas-
istanna.
Á meðan óróleikarnir voru
sem mestir í Evrópumálunum
fyrir um það bil mánuði síðan,
kom hópur norrænna blaða-
manna til suður-jósku landamær
anna. Þar áttu þeir tal við þýsk-
ian bónda, sem býr aðeins fáa
metra fyrir norðan landamærin.
Hann heilsaði blaðamönnunum
með Hitlerskveðju þó að gamall
væri og sagði:
— Að ári þurfið þið ekki að
fara svona langt til þess afe heim
sækja landamærin.
— Vegna hvers, spurðu
blaðamennirnir.
— Þá verður Hitler búinn að
færa landamærin norðar. Hann
hefir lofað að taka alla Dan-
mörku, var svar bóndans.
Skipafréttir.
Gullfoss er á Ieið til Vestm.-
eyja frá Gautaborg, Goðafoss
(er í Reykjavík. Brúarfoss er á
leið til Vestmannaeyja frá Leith
Dettifoss er á leið til Grimsby
frá Vestmannaeyjum, Lagarfoss
|ér í Hamborg, Selfoss er á leið
til Rotterdam frá Aberdeen.
Tilkynning
frá Máli og menningu.
Eftír fáa daga koma út í annarí útgáfu
bækur fyrra árs, Vaínajðkiill og Rauðír
pesmar IIL
Mörg hundruð áshrífendur eru þegar komn-
ír að bóhunum, og frá því víð ákváðum
upplag þeírra hefír enn fjölgað svo félags-
mönnum í Málí og menníngu, að upplagið
myndí ekhí endast ef allír félagsmenn
keyptu þær.
Það er því nauðsynlegí fyrír hvern féíags-
mann, sem víll eígnast bækur Máls og
menníngar frá byrjun, að sleppa ekkí tækí-
færínu í annað sínn, heldur panta bækurn-
ar strax.
Verðíð er aðeíns tíu krónur eíns og áður.
ALOGNENNIN6
laugavegí 38
Box 392