Þjóðviljinn - 12.11.1938, Page 3

PJGÐVILJINN
Laugardagurinn 12. nóv. 1938.
Mínníngarorð um
Svein Ingólf OnOjðnsson
málara
í dag er til moldar borinn
Sveinn Ingólfur Guðjónsson
málarasveinn, er andaðist
sunnudaginn 6. nóv. 1938. Hann
var fæddur 27. sept. 1913, og
því rúmlega 25 ára. Foreldr-
ar hans em Sveinbjörg Jóns-
dóttir og Guðjón Guðjónsson
pípulagningamaður, Grettisgötu
47.
Ég kynntist Ingólfi fyrir 8—
10 árum, þessum háa, unga,
dökkhærða, brúneyga, fríða
manni. Sú viðkynning sannaði
mér, að hann var mjög vel
greindur og fróðleiksfús, enda
myndaði hann sér fasta og á-
kveðna lífsskoðun, sem hann
var trúr til dauðans. Mér ex-u
í minni hinar fjölmörgu vor-
nætur, er við gengum út fyrir
bæinn og ræddum saman.
Skömmu síðar, eða 1931, hóf
hann að nema málaraiðn hjá
Ásgeiri J. Jakobssyni málara-
meistara. Iðnskólanámi lauk
liann á 3 árum (í stað 4 ára)
og tók burtfararpróf vorið 1935
með' prýðiseinkunn. Sveinsprófi
lauk hann í marz 1936, einnig
með prýðiseinkunn. Eftir námið
vann Ingólfur mestmegnis
hjá Jóhanni Sigurðssyni mál-
arameistara, og reyndist honum
trúr og dyggur verkm&ður, jafn
framt því. voru þeir hinir beztu
vinir og félagar.
Hið sviplega fráfall Ingólfs
setti okkur vini hans og félaga
hljóða. Með alvöruþunga barst
þessi sorgarfregn frá manni til
manns, við fundum að hér var
höggvið það skarð í hóp okk-
ar, sem ekki var auðfyllt, —
þó ungur væri, lxafði hann á-
orkað miklu meðal stéttar sinn-
ar.
Ingólfur gekk í Málarasveina-
félagið 9. maí 1935, er hann var
nemandi á 4. ári.
Strax sem nemandi innan fé-
lagsins tók hann þátt í málum
þess, og lcom þáj í ljós hversu
vel greindur hann var og hversu
skýrar og ákveðnar skoðanir
hans voflui í öllum málum, sterk-
ur rnaður með vilja og þrek.
Enda var hann brátt kosinn í
stjórn félagsins 1937 og end-
txrkosinn í stjórn 1938.
Á þessum tveim árum, sem
hann tók beinan þátt í starfi fé-
lagsins, má segja með sanni, að
hann hafi verið skarpskyggn
baráttumaður, með óbilandi trú
á málstað hins vinnandi manns,
rökfastur í sókn og vörn, snar-
ráður og góður og sannfærandi
ræðuinaður. Hefði honurn auðn
azt að lifa lengur, hef ég þá trú,
að hann hefði átt eftir að vinna
marga glæsilega sigra bæði ut-
an og innan stéttar sinnar.
Ingólfur var róttækur verk-
lýðssinni, hugsjón lxans var só-
síalisminn og þeirri hugsjón var
hann trúr, með sinni sósíalis-
tísku baráttu í félagsmálum.
Málarasveinafélagið hefur því
misst með Ingólfi góðan dreng
og áhrifamikinn starfsmann,
sem stéttarbræður hans munu
ekki gleyma.
Samfara þessum sterku og
þróttmiklu eiginleikum Ingólfs
átti liann hhja og viðkvæma
strengi í hjarta. Einnig varhann
mjög listfengur af ólærðum
manni, og gerði hann töluvert
að því í seinni tíð að auðga
lxönd og anda, með pensli og
lérefti. Fór hann oft að sumar-
lagi með litakassann og léreftið
upp til sveita og endurmyndaði
Sveinn Ingólfur Guðjónsson.
fegurð lands sfns á léreftið.
Hann unni einnig mjög tónlist-
inni og hafði þar næman skiln-
ing, enda spilaði hann á fleiri
en eitt hljóðfæri.
Sorgin er viðkvæmari en allt
annað.
Foreldrar sakna í aorg, síns
unga og góða sionar,
Vinir og félagar, hins góða
drengs og félaga.
Og við stéttarbræður þínir
söknum hins góða félaga og
starfsama manns, sem lagði svo
margt gott til mála. Við þökk-
um þér fyrir starfið.
Kæri vinur og félagi, égkveð
þig í síðasta sinn, með þökk
fyrir samleiðina í lífinu og sam-
starfið í stjórn félags okkar,
því þú varst heilsteyptur iOg á-
kveðinn í skoðunum um fram-
tíð félagsins, velferð og velmeg
un stéttarinnar.
Minningin um góðan dreng
mun geymast, þess munum við
minnast í starfinu.
Við minnumst þín allir.
Vertu sæll.
Sæm. Sigurðssion, málari.
Dvottakvennafél
„Freyia“ mót-
mælir lðgleysam
Alpýðnsambands
Dingsins.
Fundur í Þvottakvennafélag-
inu „Freyja“ haldinn 8. nóv.
1938 mótmælir lögleysum þeim,
sem sambandsstjórnin viðhafði
á síðasta Alþýðusambandsþingi
þar sem hún útilokaði rétt-
kjörna fulltrúa frá því að sitja
þingið. Fundurinn telur þess-
vegna að þingið hafi ekki yer-
ið löglegt og mótmælir hinum
nýju lögum, sem þar voru sam-
þykkt og lýsir ánægju sinni yf-
ir því að fulltrúar félagsins sátu
ekki slíka ráðstefnu“.
Um ó$íldín$u
peníngaseðla
Athygli skal vakin á því, að
samkvæmt auglýsingu fjármála-
ráðuneytisins í Lögbirtingablað
inu þann 8. júlí síðastliðinn
hafa allar gamlar tegundir af
peningaseðlum Landsbankans
verið innkallaðar, þær er í um-
ferð kunna að vera. Nær þetta
til 5, 10 og 50 kr. seðla með
mvnd konunganna Kristjáns
IX. , Friðriks VIII. og Kristjáns
X. , ennfremur 100 króna seðla
með mynd Kristjáns konungs
X. Skulu allir þessir seðlar ó-
gildir frá 1. júlí 1939 að telja,
og fæst skipt á þeirn fyrir nýja
seðla hjá Landsbankanum og
xitibúum hans til þess tírna.
Almenningi til leiðbeiningar
skal á það bent, að engin kon-
ungsmynd er á hinni nýju teg-
und Landsbankaseðla, sem eft-
ir ógildingu þeirra gömluverð-
ur ein gjaldgeng.
Ferðafélagið E$kur við
snlðl tveggja sælnhnsa

Eitt af sæluhúsum Ferðafélags íslands.
Á þessu ári hefur Ferðafélag
íslands lokið við srníði á 2sælu-
húsum: I Árskarði í Kerlinga-
fjöllum og að Hveravöllum. —
Húsið í Árskarði tekur 16
manns í rúm, en mun fleiri
geta gist þar, allt að 30, án þess
að nokkur þrengsli verði. í hús-
inu er eldavél — kol — og auk
þess öll nauðsynleg áhöld.
Hvei-.avallahúsið tekur 30
manns í rúm, en hefur pláss
fyrir allt að 50 til 60. Húsið er
hitað upp með hveravatni. .1
húsinu eru tvær svefnstofur,
önnur er jafnframt setustofa, og
eldhús með ölV1 nauðsynlegu
til eldunar.
Á næsta ári mun verða útbú-
in smálaug í nágrenni hússins,
því nægur er hiti og vatn. Eitt
hús á ári, er það ,sem Ferða-
félagið vill. Félagatala F. I. vex
með hverju ári, enda er Ferða-
félagið jafnan talið „félag allra
landsmanna', en að byggja hús
árlega kostar mikið fé, og til
þess að efla fjárhaginn heldur
félagið hlutaveltu nú um helg-
ina og væntir þess, að allir,
sem unna ferðalögum, utivist
og náttúi'ufegurð styðji málefn-
ið með gjöfum og með því að
koma og draga.
Hvernig er kjöt-
farsið best?
í fars má nota hvaða kjöt
sem er, t. d. kinda-, nauta-,
kálfa- og svínakjöt, og sömu-
leiðis fuglakjöt. En við íslend-
ingar notum mest kindakjöt,
bæði nýtt og saltað.
Saltkjöt er ágætt í fars, bæði
eintómt og til helmings við
nýtt. Sé notað saltkjöt, verður
oftast að afvatna það áður. En
uin þetta leyti er saltkjötið frá
haustinu varla orðið svo salt,
að það þurfi að afvatnast. Það
er því mjög gott í t'ars.
KjÖtfars:
1 kg. kjöt, r '
salt eftir vild,
1 lítill laukur,
hveiti,
ca. Vs 1- mjólk,
80 gr. smjörlíki,
ef vill 1 egg,
pipar.
Kjötið er þvegið og þurrk-
að, og kjöt, sem hefur verið
afvatnað, verður að þurrka
mjög vel. Allar sinar og himn-
ur eru teknar burtu, kjötið skor-
ið í litla bita, sem eru saxaðir
í söxunarvél, og vilji maður
liafa farsið gott, verður að saxa
það 6—7 sinnum. Sé kjötið nýtt,
er saltið saxað með, við það
verður farsið seigara. Ef not-
að er saltkjöt, er ekkert salt
látið fyrr en síðar, ef þess þá
gerjst þ örf.
Þegar búið er að saxa kjöt-
ið, er það látið í skál, sléttað
yfir og skorið í 4 jafna hluta,
einn hlutinn tekinn upp úr og
fyllt með hveiti í skarðið. Ef
vill, má hafa dálítið kartöflu-
mjöl með; við það verður fars-
ið þéttara. Því er svo öllu bland
að vel saman, og bezt að láta
það fara 1—2 sinnum gegnum
söxunarvél. Þá má saxa laukinn
með. En það miá leinnig rífa
hann niður með rifjárni ogláta
hann í síðast.
Fyrst þegar byrjað er að
hræra farsið má ekki láta nema
1 matskeið af mjólk í einu og
hræra vel í á milli. En eftir
því sem meiri mjólk er komin,
má láta meina í hvert sinn.
Það er aldrei hægt að segja
hve mikla mjólk þarf í fars.
Það fer eftir því, hvernig kjöt-
ið er og hve vel það er hrært.
Því lengur sem farsið er hrært,
þv1; meiri mjólk er hægt að
ðiræra í það.
Vilji maður hafa farsið feitt,
má bræða smjör eða smjörlíki
og láta það í sinátt og smátt.
Ekki er nauðsynlegt að hafa
egg í fars, nema það eigi að
vera sérstaklega gott. En séu
þau notuð, eru þau látin í síð-
ustu 5—10 mínúturnar. Ágætt
er að aðskilja hvítuna >og rauð-
una og láta þá hvítuna í farsið,
áður en farið er að hræra mjólk
ina í. Þá er mikið minni hætta
á, að það skiljist að. En eggja-
ráuðan er látin í síðast og eins
Það má benda á það, að
sæluhúsin eru mjög mikið not-
uð, því í gestabók sæluhússins
í Hvítárnesi, sem reist var 1930
'hafa í ár yfir 1000 manns ritað
nöfn sín í gestabókina í sælu-
húsinu í Árskarði hafa yfir 400
manns ritað nöfn sín frá 7. júlí
til 7. sept., en eins og áður er
sagt, var húsið opnað í ár.
Næturgestur.
ef maður vill hafa eitthvert
krydd, t. d. lauk og pipar. Það
er nauðsynlegt að sjóða bollu
til reynslu til að vita, hvort
farsið er bragðgott og hvort
það er mátulega stíft. Ef það
er of stíft, má hræra meiri
mjólk í.
Noti maður rjóma í stað
mjólkur, er ekki látið smjör í
farsið; það yrði þá of feitt.
Eitt aðalskilyrðið fyrir, að
farsið verði gott, er, að mað-
ur spari ekki vinnu við það,
heldur hræri það þangað til það
er létt.
Or þessu farsi má svo búa
til marga rétti t. d. bollur steikt-
lar á pönnui í feiti og borin með
þeim brúnuð feiti, — eða soðn-
ar bollur með sósum og græn-
meti. Farsið má líkla sjóða í
randmótum niðri í stórum potti
með vatni í, eða; í skúffu í ofn-
Jnum, og með þessum farsrönd-
um er svo borin ein eða fleiri
tegundir af grænmeti í jafningi.
Það er ágætt að hola innan
hvítkál, fylla holuna með farsi
og sjóða það þannig. Þá er fal-
legast að bera höfuðið heilt inn
á fati og brætt smjör með.
Brúnkál og fars:
1 lítið hvítkálshöfuð.
2 matsk. strásykur,
J —. smjörl., vatn, salt, fars
Hvítkálið er skorið í mjóar
ræmur og svo brúnað í potti.
Fyrst er sykurinn látinn/ í pott-
inn og þegar hann er farinn að
brúnast, er smjörlíkið látið í
og þetta látið jafnast vel. Þá er
ikalið látið í pottinn og brúnað
þar í.
Þegar kálið er orðið vel
brúnt, er búin til hola niður í
Áskrifcndur
athugið
Eftirtaldar kjötverzlanir hafa
auglýst í Þjóðviljanum í nóv-
ember:
Kjötverzlun Hjalta Lýðssonar
Sími 2667.
Kjöt og Fiskur
Sími 3828.
KRON-kjötbúðirnar
Sími 4769.
Kiddabúð.
Sími 2737.
Drífandi
Sími 2393.
Herðubreið Fríkirkjuvegi 7.
Sími 4565.
það, og í hana er svo látið
farsið, sem áður hefur verið
lagað til eins og stór bolla, og
kál látið yfir hana, svo að það
sé kál allt í kring. Þá er hellt
ca 1/2 kaffibolla af vatni yfir og
ðálítið salt með. Svo er lok
látið á pottinn og þetta soðið
í 1 klst. og lengur ef inikið er
í pottinum.
Þessi farsbolla er svo borin
fram heil á fati og farsið yfir.
Með þessu er svo borið soðið
af kálinu og farsinu, ef það er
nægilega mikið. En svo er líka
hægt að búa til sósu úr soði
af kjötbeinum, og á hún að
vera heldur þunn og ekki of
dökk. B.
Stofníundur
Æskulýðsfylkíngarínnar f Rcykjavív vcrdur hald*
xnn sunnudaginn 13. nóvcmbcr kl. 8,30 1 Alþýdu-
húiínu vid Hvcrfísgöíu.
Nánar auglýsf á morgun.
Stilka
sem er vel vön matreíðslu á smurbrauðí getur fengíð
pláss 1. desember.
Nánarí upplýsíngar í síma 2504
ÚTB0Ð
Tílboð óskast í að byggja tvö íbúðarhús.
Uppdrættír; [og lýsíngar hjá undírrítuðum, Flóha-
götu 14, símí 4866.
Bárður Íslcífsson.
arhiteht