Þjóðviljinn - 24.11.1938, Blaðsíða 1

3. ÁRGANGUR
FIMMTUD. 24. Ní>v. 1938
273. TÖLUBLAÐ
Pólski piltuririín Grynsdau, sem skaut von Rath, handtekinn.
lafnadarmenn ©g feommiiii-
ístar greiddu atkvæðí ge$n
Daladíersfíórnínní
LONDON I GÆRKV. (F. Ú.)
CHAMBERLAIN for-
sætisráðherra, frú
hans, Halífax lávarður og
lafðí Halífax lögðu af stað
frá Engiandí tíl Frakklands
kl. 11 árdegís. Járnbraut-
arferjan, sem flutti þau
vfír Ermasund hrepptí
versta veður og kom til
Calaíse 20 mínútum á eft-
ír áætlun.
Daladier forsætisráðherra,
Bonnet uíanríkismálaráðherra
og fulltrúi Lebrun Frakklands-
Seta tdku á móti bresku ráð-
herrumum og frúm þeirra við
kiomuna til París. Ennfremiur
sendiherra Frakka í Lcndon og
sendiherra Breta í París. Ráð-
herrarinir eru gestir De.Iadi:rs í
Qai d’Orsai í kvöld. Vlðræð-
urmar byrja í fyrramálið.
Ráðherrafundur var lialdinn í
París í .miorgun til þess að ræða
þ-au mál, sem tekin verða 1il
meðferðar á fundi bresku og
frönsku ráðherranna. Talið er
að frönslcu ráðherrarnir hafi á
fundi sínumj í morgun haft fyr-
ir framan sig uppkast að þyzk-
frönsku yfirlýsingunni, sem
mun verða kunngerð bráðlegaj
en hún kvað fjalla um gagn-
kvæma viðurkenningu á núver-
andi landamærum Frakklands
og Þýzkalands, gagnkvæma vel-
vild frönsku og þýzku þjóðar-
innar og að þær séu einhuga
um, að leysa öll deilumál sín
fríðsamlega. Hin fyrirhugaða
för von Ribbentnops, utanrík-
ismálaráðherra Þjóðverja til
Parísar, er ráðherrafundiniim
lýlcur, er talin standa í sam-
bandi við fyrmefnda yfirlýsingu
Fregnirnar um för von Ribben-
tnops og yfirlýsinguna virðas*
hafa komið tnönnum mjög á
óvart, ©g sum bföðin setta, ac
vafi sé á, að yfirlýsingin verði
birt mjög bráðlega og að ekki
muni fullráðið um komu von
Ribbentrops.
Jafnaðarmenn og kommún-
istar greiddu atkvæði gegn
Framhald á 4. síðu.
Óvænt ftrás ft Dagsbrftn
f Alþýðnblaðlnn
Hínn pólitízkí frainkveemdastjórí SkfaSd-
borgairínnar bíður um stuðníng atvínnu-
rekenda tíl að eyðíleggja verkíýðsfélögín
*ILEFNI árásar þeirrar á Dagsbrún, er Guð~
mundur Ó, Guðmundsson gerír að>mræðu«
efní í Þíóðvíljanum í dag er lagagreín í hin~
unrnýjujlögum Dagsbrúnar. En sú greín erAsam~
ín af| Guðmundí L Guðmundssýní lögfrœðingí,
og samþykkf af Sfefání Jóh, Sfefánssyní hœsfa-
réffarmálaflufníngsmanní, sem nó kallar sí$
forsefa Alþýðusambandsins,
Um það leyti sem frumvarp
það til vinnulöggjafar sem Al-
þýðuflokkurinn bar framí á síð-
asta Alþingi ásamt Framsóknar-
flökknum kom fram, var fund-
ur haldinn í trún.aðarmannaráði
Dagsbrúnar og mættu þeir
Guðm. I. Guðmundsson lög-
fræðingur, sem var aðalhöfund-
ur frumvarpsins, kjörinn í milli-
þinganefnd til þess að útbúa
það af stjórn Alþýðusambands-
insog Haraldur Guðmundsson,
þá atvinnumálaráðherra. Áþess-
um fundi var frumvarpið mjög
gagnrýnt og bent á höfuðgalla
þess.
Eitt af stærstu atriðunum sern
snertu Dagbrún og önnur verka
Skjaldborgín hlejrpir npp
fnndi í Verklýðsfélagi Norðfjarðar
Ríkisstjörnin krefst þess að
Eyþór sé áfram bæjarstjóri
í fyrradag var haldinn fund-
|ur í Verklýðsfélagi Norðfjarð-
ar. Var fundurinn fjölmennur
og urðu fjörugar umræður.
Sameiningarmenn bráu fram
ályktup í fjórum liðum og var
aðalefni þeirra eftirfarandi: 1.
Félagið lýsir ánægju sinni yf-
<c framkomu fulltrúa sinna í
sambandi við Alþýðusambands-
þingið, 2. Mótmæli gegn laga-
breytingum þingsins. 3. Skora
á Dagsbrún að beita sér fyrir
stofnun óháðs verkalýðssam-
bands. 4. Mótmæli gegn því að
Skjaldborgin kljúfi Verklýðsfél.
Norðfjarðar eins og orðrómur
gengur um.
Voru tillögur þessar bornar
undir atkvæði og að venju leit-
að fyrst meðatkvæða um mál-
ið. Komu svo margar hendur á
bft, að Skjaldborgin sá, aðhún
var í algerðum minnihluia. -
Hlupu Skjaldbyrgingar þá til
undjr forustu Eyþórs Þórðar-
sonar, og gerðu hark mikið á
fumdinum og ryskingar, svo að
ekki var unt að halda áfrám
fundi, sða leita mótatkvæða um
ályktun þessa. Varð þvínæst að
slíta fundi.
Ríkisstjórnin hefir gefið út
ákvörðun um þ,að, að Eyþóri
Þórðarsyni sé óheimilt að segja
af sér bæjarstjórastörfum fyr-
irvaralaust, og fer þess á leit,
að hann gegni störfum sínum
unz kosningar fara fram eða
hann hefir setið sem svarar
venjulegum uppsagnarfresti.
Bæjarstjórnarfundur var hald
inn á Norðfirði í gær og rætt
um þetta mál, en Þjóðviljinn
gat ckki náð tali af Norðfirði
eftir að fundi lauk.
Verklýðsfélögm
i baráffu gegn
síefnu brezktt
síjórnaríonar
LONDON í GÆRKV. FÚ.
Framkvæmdaráð verklýðefé-
laganna brezku hefir samþykkt
að hefja baráttu um fand allt
gegn utanríkismáiastefnu
stjómarinnar. Búizt er við, að
sósíalistar leiti samvinnu frjáls-
lyndra manna í stjómarand-
stöðu í þessari baráttu.
mannaféíög sérstakíega er 15.
greinin sem takmarkar mjög
réttinn til vinnustöðvunar frá
því er áður var. Til dæmis var
bent á að oft kæmi til og jafn-
vel daglega að hóta þyrfti vinnu-
stöðvun til þess að leiðrétta
smávægileg atriði, svo sem til
að tryggja launagreiðslu hjá
verktaka sem uppvís væri að
vanskiíu n í lmTragreiíðslum til
verkamanna. pá er; það algengt
að stjórin Dagsbrúnar hefur hót-
að vininustölðvun við .afgreiðslu
skipa, til þess að knýja fram;
öryggi við bsiunartækin, til d.
krafizt nýrra víra á spil, að-
gerðar á spili eða betri frá-
gangs á bómu. pá kemur oft
fyrir að nota verður vinmí-
stöðviun til þess að tryggja það
að aðerns félagsmenn séu í
viíinunni, og heflr Dagsbrúo
orðið öflugt verklýðsfélag
vegna réttar síns ti.I þess að
stöðva vrnnu skyndilega, enda
þótt vinniustöðvun ætti sér ekki
istað, því »ð slíkum atriðum
hefir nær ætíð verið kippt í
íag án þess að til vinnustöðv-
unar kæmi Frh. á 2. síðu.
Guðm. Ó. Guðmundsson
Sésíalístafélag
með 45 medlím~
sfofnað á Húsa~
vík í fyriradag,
EINKASK. TIL pJÓÐVILJANS
Húsavík í gær-
Sósíalistafélag var stofnað á
Húsavík í gærkvöldi. Stofnend-
ur félagsins voru 46.
Stjóm þess skipa: Bjö™
Kristjánsson formaður ogmeð-
stjórnendur Páll Kristjánssou,
Jóhann Björnsson, Jón Guð-
mundsson og Árni Jónsson.
Fréttaritari.
Sósíaltsfafélag
sfofnað á Djúpa~
vogí
Sósíalistafélag var nýleg«
stofnað á Djúpavogi. Voru
stofnendur þess 9. Formaður
var kjörinn Sigurgeir Stefáns-
son, formaður Verkalýðsfélags
Djúpavogs.
Tvær loftárásir á
Barcelona í gær.
Ehhí færrí en 36 hafa látíð lífíð.
LONDON í GÆRKV. (F. Ú.)
Flugvélar uppreisnarmanna á
Spáni gerðu tvær loftárásir á
Barcelona í morgun. Mann-
tjón varð mikið og eignatjón,
einkum í fyrri árásinni, Eigi
verður enn með vissu sagt
hversu margir hafa farizt Og
særzt, en þegar er kunnugt um
að 36 menn hafa látið lífið, en
125 særzt. í fyrri árásinni tókti
þátt átta flugvélar. Flugu þær
Skjaldborgin móti atvinnu-
leysisbaráttu sjómanna.
Sígurjón A Olafsson þorír ebkí að
láta fara fram allsherjaratkvæðagreíðslu
um óháð fagsamband.
svo hátt, að ekki sást til þeirra
fyr en þær voru komnar yf-
ir horgina, og munu þær hafia
flogið hljóðlaust seinasta á-
fangann til borgarinnar. Vissu
menn ekki af þeim fyr en í
þann mund er fyrstu sprengikiH-
unni var varpað, Ein þeírra
kom niður í kvennasjúkrahús
og biöu 6 sjúklingar bana, eu
11 særðust. Flestar sprengikúl-
|urnar komu niður í miðhluta
borgarinnar og er ein aðalgat-
ian gereyðilögð eftir sprengi-
kúlurnar. Ein flugvélanna var
skotin niðitr. i síðari árásinni
var varpað niður sprengikúl-
um á höfnina. Tjón varð þar
miklu minna.
Fundur var haldinn í Sjó-
mannafél. Reykjavíkur í gær-
kveldi. Sóttu hann um 100
manns.
Höfuð'viðfangsefni fundarins
var það, að uppástungunefnd
skilaði störfum. Efst í hvert
sæti síilltu þeir sömu mönnum
ogj iri'ú eiga þar sæti, nema í
varagjaldkerasæti, þar sem Lút-
er Grímsson var settur sem
annar maður í stað þess að
hann var efstur.
Mestur hluti fundartímans
fór í það, að ræða tillögu frá
9Íð;asta fundi, um það hviort fé-
lagið skyldi kjósa afvinnuleys-
ingjanefnd, sem ynni í sam-
ráöi við atvinnuleysingjanefnd
Dagsbrúuar. Lagði Skjaldborg-
in fast á móti þessu. Tillaga
þessi fékkst að lokum ekki bor-
in undir atkvæði. í stað þess
var samþykkt tillaga frá fé-
lagsstjóm um að vísa málinu
til Fulltrúaráðs verklýðsfélag-
anna og stjórnar Alþýðusam-
bandsins.
Tillaga kom fram frá Flafliða
Jónssyni um allsherjaratkvæða-
greiðslu um óháð fagsamband.
Færi atkvæðagreiðsla þessi
fr,am um leið og stjórnarkosn-
ingin. En áður én þessari til-.
Iögu var lýst, kom formaður
með tillögu um að slíta fundi
og neitaði að gefa upplýsingar
um efni .rillpgunnar, fyr en
samþykkt var að fundi skyldi
slitið. Lýsti hann þá tiUögunni
©g sleit fundi.
Götumynd frá Barcelona
Fhigvélarnar nálgast.