Þjóðviljinn - 27.11.1938, Qupperneq 1
Boris Búlgaríukiomungur.
Búlgarair fitfa
upp á landa«
kröfum.
LONDON í GÆRKV. (F. 0.)
Til nokkurra óeirða hefur
komið á Iandamærum Búlgaríu
og Rúmeníu milli rúmenskra
og búlgarskra landamæravarða.'
Prír Búlgarar voru handteknir.
Eins og kunnugt er urðu Búlg-
arar að láta lönd af hendi við
nágranna sína, er friðarsamn-
ingarnir voru gerðir að heims-
styrjöldinni afstaðinni, og virð->
;ist sem kröfumar um endur-
skoðun friðarsamninganna séu
að verða háværari í Búlgaríu.
í höfuðborg landsins, Sofia,
hafa stúdentar, sem hallast að
nazistum, haft sig allmjög í
frammi, gengið um göturnar
og hrópað „Heil, Hitler“, og
krafizt þess, að Búlgarar fengi
aftur þau landssvæði, sem þeir
misstu eftir styrjöldina.
„Mcrk jasíeí sin w
brcnnur,
Klukkan um hálfníu í gær-
kvöldi kom upp eldur í hús-
inu Vesturgata 12 (Merkja-
steinn). Kom eldurinn upp ‘ í
saumastofu á annari hæð.
Slökkviliðinu tókst brátt að
slökkva eldinn í bili, en hann
leyndist þó í húsinu, og
klukkutíma síðar eða um hálf-
tíu stóð húsið aftur í björtu
báli. Slökkviliðið var enn kall-
að á vettvang, en því tókst
ekki að slökkva fyr cn húsið
var orðið mjög brunnið. —
Merkasteinn er steinhús mc(ð
timburgólfum og skilrúmum.
Ekki var vitað, þegar Pjóð-
viljinn frétti síðast í gærkveldi
um orsakir brunans.
Tvær Shirley Temle bækur
eru nýkomnar út. Nefnist önn-
ur „Einn dagur úr æfi Shirley
Temple“, þýdd af Steingrími
Arasyni og gefin út af Ölafi
Erlingssyni. Bókin er prýdd
fjölda mynda úr daglegu lífi
þessarar vinsælu kvikmynda-
stjörnu. Hin bókin nefnist:
„Shirley Temple í kvikmynd-
inni „Broshýr“. Steindórsprent
gefur bókina út og kostar hún
kr. 1,80 í bandi. *
Friðarfélagið heldur opinn
fund í Kaupþingssalnum T Eim-
skipafélagshúsinu mánudagskv.
27. nóv. kl. 8.30. Fundarefni:
F. Braae Hansen frá Haders-
lev flytur erindi erindi um sam-
búð Dana og Þjóðverja í Suð-
ur-Jótlandi, og sýnir skugga-
myndir. Aðgangur er ókeyp-
is og allir velkomnir.
Háskóli íslainds efnir uil
minningarathafnar um Harald
Nielsson prófessor hinn 30. nóv.
kl. 6 e. h. Er minningaraíhöfn
f>essi í tilefni af að 70 ár eru
Min frá fseðingu Haralds.
3. ÁRGANGUR
SUNNUD. 27. NÓV. 1938
276. TÖLUBLAÐ
\m Bli hrefst bess að Daladler lepgi niOur unifl.
LEON BLUAá
Í93
lagi Sígluf|arðar,
m um tsæjar^
málasamvíttms vid Alþýðtiflofekssm,
EINKASK. TIL pJÓÐVILJANS SIGLUFIRÐI í GÆRKVELDI
Framhaídsstoíníundur Sósíalístafélagsíns var haldínn
í gærkveidí. Félagsmenn eru 193. Formaður var hos-
ínn Otió Jörgensen, varaformaður Jón Jóhannsson, rít-
arí Krísímar Ólafsson, gjaldherí Þóroddur Guðmunds-
son, Meðstjórnendur: Gunnar Jóhannsson, Þórhallur
Björnsson, Páll Arngrímsson.
Fundurínn samþYhktí samníng víð Aiþýðuflokksfé-
lagíð um samvínnu í beejarmáium og ennfremur fjár-
hagsáætíun félagsíns næsta ár,
FRÉTTARITARI.
Ofsóknitr gegn verkalýðnum
byrjaðar.
EINKASKEYTI TIL ÞJÖÐVILJANS. KHÖFN í GÆRKV
„Lýðveldíssínnaða sósíalistabandalagíð-' hefur mót-
mælt ráðstöfur um Daladíers-stjórnarínnar og skorað
á hana að afturkalla þær, en hóta að öðrum kostí að
láta fulltrúa sína í stjórnínní að segja af sér. Ráðherr-
ar „Lýðveldíssínnaða sósíalístabandalagsíns“ eru tveír
Leon Blum, forings franskra jafnaðarmafina,
heíur krafísí þess fyrír hönd flokksíns ag Dala«
díer leggí níður völd.
Samband málmiðnaðarmanna
í París hefir harðlega mótmælt
handtöku verkamannanna, í Re-
in.au 1 verksmiðjunum og nefnd
fulltrúa frá sambandinu hefur
farið á fund stjórnarinnar með
mótmælin. 282 verkamenn hafa
verið leiddir fyrir dómstólana
í dag og eru þeir ásakaðir urn
að hafa ætlað sér að efn.a til
uppreisn ar. Verklýðssambandið
franska greiðir allan kostnað af
málsvörn þeirra fyrir réttinum,
Dómsniðurstöðum í máli þess-
iara verkamanna hefur verið
frestað um 3 daga. Aðeins
fjórir af þeim hafa hlotið dóm
og hljóðar hann á 10 daga
fangelsi.
Verkamenn í Norður-Frakk-
landi hafa lýst því yfir, að
þeir muni taka upp vinnu aft-
ur á mánudaginn, ef stjórnin
heitir að reyna ekki til hefnda.
Um allt Frakkland hafa í dag
Til Kaupmannahalnará prem sðlarhringom
Eimskipafélagið Iætor byggia oýtfzki íarpegaskip.
Svo sem kunnugt er, hefur |
Eimskipafélag íslands u:ndan-
Jarið verlð að vinna að þvf,
að smíðað yrði handa íélag.Uin
farþega- og fíutíiingaskip, m'kln
stærra og hraðskreiðara en
þau skip, sem nú era í förum
miilli fslands og útíanda.
Undirbúningi þessa rnáls er
nú það Iangt komið, að stjórn j
Eimskipafélagsins hefir 1 i að
tilboða hjá 18 skipasmíðastöðv- i
um á Norðurlöndum, í Pýzka-
landi, Hollandi, Frakklandi, !t'
alíu og Stóra-Breilandi.
Stærð skipsins á að vera s: m
hér segir: Lengd 320 fet,
breidd 4-5V2 fet, dýpt 26!,2 fet,
og djúprista 16 fet. Til saman-
burðar má geta þcss að Gulí.
foss og GoðafoES eru 230 fet
að lengd, en Brúarfoss og
Dettifoss 237 fet. Skipið verð-
ur mótorskip með einni vél, l'l
cylindra, með 50ÖÖ hcstöfkim.
Hraði skipsins í reyrsluför,
með fullfermi af stykkjavöru á
að verð.a 17U míla á vöku. Með
þessari stærð skipsins og hraða-
í reynsluför er gengið út frá
að meðalsiglingahraði þess á
hafi, geti orðið rúmlega 16 sjó-
fmílur á vöku. Verður skipið
þá rúma 2 sólarhring.a milli
Reykjavíkur og Leilh, rúman
hálfan sólarhring milli Leith
og Kaupmannahafnar, en beina
leið milli Reykjavíkur og Kaup-
mannahaínar rúmlega 3 sólar-
hringa. j
Á fyrsla farrými verður rúm
fyrir 112 íarþega, á öðru far-
rými 60 og þriðja farrými 48.
—v Skipið verður 3700 brúttó
smálestir. Frystirúm verður í
skipinu 30 þús. teningsfet, s:m
nægir til að flytja 500 smálest-
ir af flökuðum fiski, eða 17
þús. skrokka af dilkakjöti.
Að því er snertir útvegun
gjaldeyris til skipakaupanna,
verður ekkert um það sagt,
hver aðstaða félagsins verður í
því efni, fyr ea séð verður sam-
kvæmt væníanlegum tilboðum
hinna erlendu skipasmíða-
stöðva, í hvaðá lándi skipið
verður smíðað. En ríkisstjórn-
in heíir gert J að að skilyrði
fyrir tillögum til Alþingis um
styrk -fil skipsins, að slík larst
fáist á gjaldeyrishlið málsins,
sem ríkisstjórn og gjaldeyris-
nefnd telja framkvæmanlegp.
verið haldnir mjög fjölmenn-
ir fundir til þess að mótmæla
aðgerðum Daladier-stjórnar-
innar. Þrjátfu þúsundir verka-
manna tóku þátt í fundi, sem
haldinn v.ar í Iþróttahöllinní í
París í dag.
Jouhaux, ritari verklýðssam-
bandsins franSka, hefur skorað
á verkamenn til þátttöku í alls-
herjarverkfallinu, en beðié
menn að fara spaklega að öllu.
Katrl Katrlsson
kflejatrsffóri á
NorðfírðL
EINKASK. TIL pJÓÐVILJANS
NORÐFIRÐI I GÆRELDI
Bæjarstjórnarfundur var hald-
inn hér í dag, og var Karl
Karlsson ráðinn bæjarstjóri
með 5 atkv. gegn 4. Er Karl
ráðinn til eins árs. Sósíalistar
og Sjálfstæðismenn greiddú
honum atkyæði,
Sósfalistar létu bóka eftirfar-
andi greinargerð fyrir atkvæð-
um sínum:
„í sambandi við alkvæÖa-
greiðsluna um bæjarstjórann
viljum við taka fram eftirfar-
andi sem greinargerð fyrír at-
kvæðum ökkar:
1. Að við greiðum Karli
Kadssyni atkvæði án tillits i’
flokkspólitískra skoðana, er.da
er það kunnugt, að hann cr af-
skiptalítill um stjórnmál.
2. Að vid sáum ekki að.ra Icið
ti! þiss að vinna bug á þv i
DALADIER
B^ráttan gegn
atvinnnleysinn
verður aðharOua
Mófmælafundtr veirða
að hcfjasL Veirkalýð-
urinn þarf að sameínasf
Neyðin, sem siglir í kjölfar
atvinnuleysisins í bænum er
orðin gífurleg. Á fjölmörgum
verkamannaheimilum er nú
þegar sultur.
Bæjarstjórn aðhefst ekki
neitt. Meira að segja er sagt
upp verkamönnum í hafnar-
vinnunni, í stað þess að bæta
mönnum við í vinnu.
Svona tná þetta ekki ganga
áfram. Fyrst samþykktir verk-
lýðsfélaga og tillögur verklýðs-
fulltrúa h.afa engin áhrif, þá
verður að grípa til kröfittgri
ráðsfafana.
At\4nnuleysisnefnd Daysbrún
ar hélt fund í gær. Hún mun
inú í byrjun næstu viku heim-
sækja á ný vfirvöld bæj.ar og
ríkis til að bera fram kröfur
verkamanna.
En það er auðséð að það eitt
dugar ekki. Verklýðssamtökin
með Dagsbrún í broddi fylk-
ingar, verða að skera upp her-
ör gegn atvinnuleysinu, með
mótmælafundum — og mun nú
þegar vera farið að undirbúa
það.
vandræð.aástandi, sem ríkt hef-
i'Jir í bænum, og skapa vinnufrið
fyrir sífelldum erjum út af
ráðningu bæjarstjóra, og forða
bæjarbúum frá þýðingarlausum
kosningab.ardaga.
3. Að við töldum, að það
væri óviðunandi, að láta fyr-
verandi bæjarstjóra fara með
staríið framvegis, vegna þess,
að reynslan hefir sýr.t, að hann
er ófær fit þess- áð gegna því.
4. Með þcssari ráðningu er
spöruð allveruleg fjárhæð fyr-
ir bæinn, þar sem Karí er ráð-
inn fyrir mun lægri laun en
fyrverandi bæýrstjon, og á
I bæ'.a félapið að njóta s'arfs-
j k aTa Ka.r's éskiofra. í stað
| þcss að bærinn naut ckkÁ m ma
t hl. t a aí s.aríi fyrverandi bæj-
j a sljcrr.“
i a-tn Kmls \c:,ða kr. 3600,00,
í cn Eyþó. s \: ru kr. 5000,00.
Hkt i af h'cisýniíngiutiivi í Rauðjatorjffaiu í Moskva 7. hóvembe'j: í haKt.