Þjóðviljinn - 30.11.1938, Page 1

VILJIN
t 'j
tmmm
3. aRGANQOR
MIÐVÍKUD. 30. NÓV. 1938.
278. TÖLUBLAÐ.
Vasandi mólþrói gaga Daladiar i Radlkalallokfcaam
EINKASKEYTI TIL ÞJÓÐVILJANS. KHÖFN I GÆRKV
Allsherjamirkíailíd í FrafekSaiidi hefsí á míö**
næílí í nóif.
Práít fyrír hóíanír rihássííórnarínnair bíría
verhlýðssamböndín nú hverfi af öðru hvöfi fiíl
meðiima sínna ua þáfififiöhn í allsherjarverhfall-
ínu, þar á meðal smáhaupmenn og íðnaðar-
menn.
Fransha sfijórnín hefnr seífi herlíð í fjölda
verhsmiðja á Norður^Frahhíandí og láííð fiaha
höndum tvo sfijórnarmeðiími járnbrautamanna-
sambandsínsn Semard og Jarrígíon,
Samband járnbraufiamanna hefur svarað á«
rásum ríhíssfijórnarínnar með endurfiehínni áshor-
un líl meðlíma sínna um þáttfiöhu í allsherjar«
verkfallínu.
Samband lögreglumanna, er
ekki tekur þátt í allsherjarverk
fallinu, hefur samþykkt harðorð
mótmæli gegn „neyðarráðstöf-
unum“ Daladier-stjórnarinnar.
Einn af þekkthstu þingmönn
um Radikala-fíokksins Elbel,
hefur lýst yfir að hann teljiráð-
stafanir Daladiers hættulega og
ófyrirgefanlega Ögrun til alþýðu
samtakanna.
í aðaiblaði Radikala-flokksins
„Oevre“, k'refst Bayet, ejinn af
leiðtDgum flokksins, þess að
þingið verði tafarlaust kallað
saman.
I jafnaðarmannablaðinu
„Populaire“ leggur Leion Blum
áherzlu á, að Daladier hafi hvað
eftir annað’ gengið á gefin lof-
orð um að kalla þingið saman.
Á því megi engin bið verða.
Pingflokkur jafnaðarmanna tek-
ur undir þá áskorun.
Samband uppgjafahermanna
hefur gert tilraun til málamiðl-
unar. Var þeirri viðleitni vel
tekið af Verklýðssambandinu
ein neitað þvert af Daladier.
Krafðist hann þess að allsherj-
arverkfallinu yrði aflýst, að öðr-
um kösti kæmu engir samning-
ar til greina.
Fangar úr stóru fangelsi í
París hafa verið fluttir burt, því
að stjórnin gerir ráð fyrirfjölda
handtökum á foringjum verkð-
manna.
FRÉTTARITARl.
Á hverju sérðu að verzlunar eigandinn er Qyðingur?
Á hverju? Á því að þessi pels passar á konuna miína.
BjðingaolsókDlr halda
enn áfram í Þýzialandi
LONDON f GÆR. FÚ.
Gyðingum í Pýzkalalndi hei;-
ur verið bannað að vera á göt-
um úti í þýzkum borgum frá
kl. 12 á hádegi næsta laugardag
.til kl. 8 að kveldi, en þann dag
fer frami söfnun til Vetrarhjálp-
arinnar.
Fimmvelda ráðstefna hefst í
Pmg Sam»
Fondon í lok þessarar viku til
þess að ráðgast um fiótta-
mannamálið og taká ákvarðan-
ir þar að lútandi. Er starf nefnd
arinnar framhald þeirrar starf-
semi, sem grundvöllur var lagð-
ur að á Evian-ráðstefnunni.
I Stpkið
sjálfboðaiið-
ana!
Tveir af íslenzku sjálfboða-
liðunum á Spáni eru á heim-
leið, en einn þeirra liggur
á sjúkrahúsi suður á Spáni.
Pessir ungu verkamenn
fóru til Spánar til að berj-
ast fyrir málstað lýðræðisog
frelsis, en ekki í neinni fjár-
aflavon. Enda koma þeir
heim jafn fátækir iog þeir
fóru. Og á Spáini skortir mat
og fleiri nauðsynjar.
Æskulýðsfylkingin hefur
ákveðið að gangast fyrirsöfn
un til að hjálpa sjálfboðalið-
iunum og kosta heimför
þeirra. Er skorað á meðlimi
Æskulýðsfylkingarinnar í
Reykjavík að koma strax í
dag á skrifstofuna í Hafnas-
stræti 21 og taka þar söfnun-
arlista.
Tekið á móti söfnunarfé í
Hafnarstræti. 21 og á af-
greiðslu Þjóðviljans.
Stjórn Dagsbrúnar og
stjórn Sósíalistaflokksins
hvetja meðlimi sína til virkr-
ar þátttöku í söfnuninni.
Fíne o$ Ketres efsííir é
sháhmótínu í Amster*
dam, Bofvínníh þríðjí
Lokaniðurstöður frá skákþing
inu í Amsterdam liggja nú fyr-
ir. Fine og Keres hafa hlotið
8y2 vínning hvor, Botvinnik hef
ur fengið 7Va vinning, Aljechin
og Resevsky hafa fengið 7
vinninga hvor, Euwe og Capa
Blanca 6y2 vinning hvor og
Flohr hefur fengið 41/2 vinning.
Viðsklptasðmilngar Islend-
ingaoo Norðmannastrandá?
Ríkisstjórnin hefir sent blöð-
unum svohljóðandi tilkynningu:
Samningaumleitunum þeim
milli Islands og Noregs, sem
hófust í Oslo þ. 11. þ. m. var
lokið til bráðabirgða þ. 26. s.
m. Seinna mun verða tekin á-
kvörðun um, hvort samninga-
Umleitununum skuli haldið á-
fram, og þá væntanlega í Rvíkt
í ársbyrjun 1939. Samkomulag
hefir orðið um, að uppsagnar-
frestur viðskiptasamkomulags-
ins frá 1932 skuli framlengd-
ur um 3 mánuði, til 1. marz
1939, þannig að það falli úr
gildi 1. júní sama ár,-
Félagíd skoirair á önmur verkíýdsfélög að vera
Nýít gagnfræðaskólahús á Isafirði
vígt á snnondaginn
mcð í skipulagnfngu afvínnuleysísbaráfíunnar
Almennur fundur i síðasfa Ia$i á sunnudag*
Dagsbrún hefur áhveðíð að efna tíl almenns fund-
ar um atvinnuleYsið. söhum þess hvc gífurlegt það er
orðíð og Yfirvöldín aðhafast ehkert. Hefur félagið í
tílefní af þessu shrifað Sjómannafélagí Reyhjavíhur,
Verhahvennafélagínu Framsóhn, Iðju, Sveínafélagí
shipasmiða, Félagí járníðnaðarmanna og Sveínasam-
bandi byggíngamanna svohljóðandí bréf:
ElNKASKEYTI FRÁ ÍSAFIRÐI
Hið nýja hús Gagnfræðia-
skóla fsafjarðar er nú tekið
til notfcunar og fór vígsluhátíð
fram í gærkveldi, en kennsla
þefet í húsinu um mánaðamót-
In.
I húsinu eru sex kennslustof-
ur, auk kennarastofu og skrif-
stofu skólastjóra. Þá eru enn
fremur í húsinu snyrtiherbergi
og fatageymslur o. s. frv. —
Stærð hússins er 16 sinnum 14
metrar.
Efri hæð hússins er enn ekki
að fullu lokið, en bygging.a-
kostnaður er þegar orðinn 65
þúsundir króna. Gert er ráð
fyrir að etnn muni þurfa að
verja til hússins 15 þús. kr.
og mun það þá kosta um 75
þúsumdir fullgert.
Skólinn starfar í þrem bekkj-
um, en sú nýbreytni hefur verið
gerð þar, að taka upp esper-
antokennslu í öðrum bekk.
Fréttaritari.
,Iðja* ¥ill ó-
káð fa§sam-
bastd
Á fumdí í „Iðjiu** í gærkvöldi
var samþykkt rökstudd dagskrá
jer fól' í sér áskonun á Alþýðiu-
sambjaudið um að því yrði
1>r.eytt í óháð fagsaimband.
Kom það Ijóslega fram á fund
inum að meðlimir „Iðju“ eru
yfirleitt óánægðir með þving-
unarlög Alþýðusambandsins, en
vilja þq| í lengstu lög leita sam-
komulags til að forðast kfofn-
ing verklýðssamtakanna.
indísfélaga í
skólum
Þing Samb. bindindisfélaga í
skólum hófsfc í gærkvöldi í há->
tíðasal Menntaskólans.
Pingið sitja fulltrúar frá 24
sambaindsfélögum víðsvegar af
landinu. En alls eru í samband-
inu umi 2000 meðlimir.
Á fundinum í gærkvöldi var
flutt skýrsla stjórn’arinnar um
störf sambandsins á síðastliðnu
ári, kosið í nefndir o. fl.
Þingfundir halda áframj í dag
og er gert ráð fyrir að þing I
inu verði lokið) í kvöld.
Sameiningarflokkur alþýðu
mælir með eftirtöldum mönn-
um:
I íormanrissæti: Sigurgeir Hafí>
dórsson.
I ritarasæti: Bjarnl Kemp.
I gjaldker,asæti: Rósinkranz lv-
arsson.
f varagjaldkerasæti: Lúther
Grímsson.
Kæru stéttarbræður.
Verkamannafélagið Dagsbrún
héfúr ákveðið að efna til al-
merins fundar um atvinnuleys-
ið síðar í þessari viku, eða í
síðasta lagi næstk. sunnudag.
— Vegna hins gííurlega at-
vinnuleysis, sem nú ríkir hér
í bænum, teljum við nauðsyn-
legt. að öll samtök þeirra
stétta, sem atvinnuleysið snertir
nokkuð verulega, sameinist um
þcnnan fyrirhugaða fund með
því að scnda þangað fulltrúa,
sem skýrðu þar frá atvinnu-
horfum stéttar sinnar, og bæru
jafnfr.amt frarn sameiginlegar til
lögur til úrlausnar í atvinnu-
Ieysismálunum.
Þar sem við teljum að með-
limi félags ykkar skipti það
verulegu máli hvernig samtök-
in sem heild snúast gegn at-
vinnuleysinu, þá leyfum við
okkur hér með að vænta
þess, að þið sendið fulltrúa á
fund þann, er Dagsbrún ætlar
að efna til um atvinnuleysismál-
in.
Væníum við þess að þið
svarið þessari málaleitun okk-
ar hið fyrsta, þannig að sam-
eiginlegur undirbúningur undir
fundinn geti hafizt sem fyrst.
Með félagskveðjum,
f. h. Verkamannafél. Dagsbrún
(Undirskriftir).
Hér eiga ölí verklýðsfélög-
in sömu hagsmuna að gæta.
Það er því nauðsynlegt að all-
ir verkamenn og verklýðssinn-
ar hjálpist að að undirbúa fund-
inn á sunnudaginn til að gera
hann öflugan þátt í baráttunni
gegn atvinnuleysinu.
Eins og skýrt hefur verið frá
áður hér í blaðinu voru um
hálft tólfta hundrað atvinnuleys-
ingjar skráðir hjá Vinnumiðl-
unarskrifstofunni þann 23. þ. m.
og mun sú tala ekki hafa tekið
neinum verulegum breytingum
síðan.
Atvinnuleysisnefnd Cags-
brúnar átíi fund á mánudag-
inn og fór hún að því búnu á
fund borgarstjóra. Kröfur þær,
sem nefndin bar fram voru
þessar:
Að nú á íimmtudaginn yrðl
fjöigað í atvinnubótavinnunnl
um 50 manns, og um 100 irienn
þann 8. þ. m. og iim 50 þann
15. þr m. Yrði svo þessi tahi
látin haldast óbreytt til áramó :s,
móta.