Þjóðviljinn - 14.12.1938, Síða 1

Marianne (Frakkland) og hinn tVíhöfðaði höggormur fasism-
ans. Með öðru höfðinu hvíslar hann um eilífan frið meðan
hann hvæsir af illsku með hinu yfir að mega ekki gleypa Frakk-
land.
Bretsif* telfa sér elM
tkylt að veita Frökknm
lið gep Mnssolinfl
LONDON I GÆRKV. (F. 0.)
Brezki sendiherrann í París
Lh' á fund Bonnets utanríkis-
málaráðherra í miorgun og er
falið, að umræðuefni þeirrahafi
verið yfirlýsing sú, sem Cham-
berlain forsætisráðherra gaf í
'ieðri málstofunni í gær, þess
efnis, að Bretar væri ekki samn-
aigsbundnir til þess að köma
Lrökkum til hjálpar, ef ítalir
réoist á þá. I París er talið, að
sendiherrann muni hafa skýrt
Bonnet frá því, að þótt Bretar
seu ekki bundnir með samningi
Lil þess að koma Frökkum til
Ljálpar undir slíkum kringum-
sfaeðum, leggi brezka stjórniri
áherslu á að landaskipun haldist
óbreytt við Miðjarðarhafið, og1
ijalli brezk-ítalski sáttmálinn m.
a- uni þetta, og loks, að Bretar
f£ldi það ekki sé,r í hag, ef yf-
*rráð í Tunis kæmlist í hendur
annarra en Frakka. Yfirlýsing
Ghamberlains er mikið rædd í
frönskum blöðum og kemur
fiam beygur um það, m. a. í
L’Ovre, að Ttalir muni skilja yf-
'Býsjnguna þannig, að ekki munii
fd þess koma, að Bretar veiti
Li'ökkum hernaðarlega aðstoð,
11 f af deilum þeirra við ítali.
Sigurður Hcl'gison.
1 VíðSjá pjóðviljans í dag birt
ist síðari hluti greinar Sigurðar
HeIgaso:nar rithöfundar um Máí
°g mentlingu. Fjallar þessi hluti
i'itgerðarinnar um bækur þær
m Mál og menning hefur gefið
út fram að iv. bindi Rauðrá
Penna.
— ítölsk blöð birta fregnir um
yfirlýsinguna með stórletruðum
fyrirsögnum, og segir eitthinna
ítölsku blaða, að yfirlýsingim
muni hafa þau áhrif, að sljákki
í sumum blaðamönnum Frakka.
Kossalngiii i
§jómaimafc~
laginu*
Sjómenn! Miujnið kosning-
una í Sjómannafélaginu!
Sameiningarflokkiurinn styð-
ur þessa frambjóðendur:
í formannssæti:
Sigurgeir Halldórssion.
I ritarasæti:
Bjarni Kemp.
í gjaldkerasæti:
Rósinkranz ívarssion.
í varagjaldkerasæti:
Lúther Grímssion.
Ksfeíd skípar
irlífsmaim med
fíárkag Norð^
f jarðar, Eskifjarð
ar og Fáskrúðsf^
EINKASKEYTI TIL ÞJÖÐV.
NORÐFIRÐÍ í gærkvöldi.
pann 2. þ. m. skipaði atvinnu-
málaráðuneytið Benedikt Gutt-
ormsson kaupfélagsstj. á Stöðv-
arfirði til þess að hafa umsjón
með málefnum eftirtaldra bæja;
Neskaupstaðar, Eskifjarðar, og
Fáskrúðsfjarðar. Er þetta gert
vegna fjárhagsvandræða lOg að
þessir bæir hafi ekki undajifar-
iin á,r grcitt að fullu vexfi og
afbiorganir af lánum, með rík-
isábyrgð.
Síðastliðinn sunnudag -efndi
Sósíalistafélag Norðfjarðar til
fjölbreytírar samkomu fyrir fé-
lagsmenn. Sóttu hana um 170
manns og fór hún hið bezta
fram í ialla staði.
FRÉTTARITARI
3. ÁRGANGUR.
Rikissíjómin vísar til kæjairráðs- —
EæjafTáð svamf mcð Tífílcngjifim,
Ráðherrafundur verður fiald-
ínn í dag um atvínnuleysið.
KL U K K A N 5 í gær hófst fundur sá er Dags-
brún hafðí boðað tíl víð Yerhamannashýlíð tíl
þess að ræða um atvínnuíeysíð, Yar fundurínn afar
fjölmennur og víljí verhamanna tíl þess að hnýja fram
afvínnubæíur mjög eíndregínn. í fundarloh var sam-
þyhht eftírfarandí fíllaga:
„V erka mannafu n dur, h aldinn
að tilhlutún Verkámaimafélags-
ins Dagsbrún við Verkamanna-
skýlið 13. des. 1938, skorar á
valdhafa bæjar og ríkis að sjá
svo um að fjölgað verði í at-
vinnubótaviimunni 'um minnst
100 manns frá 15. þ. m. til við-
bótar þeirri fjölgun, sem þegar
er ákveðin af bæjarráði“.
Gcfiigið á fund
ríkíssíjórnair
Ácíiur en fundi var slitið, var
ákveðið að fara á fuind atvinnu-
málaráðherra, iog fóriu verka-
metnn upp að stjórnarráði tií
viðtals við atvinnumálaráðherra
kröfðust þeir svars ríkisstjórn-
arinnar við kröfum stnum. Skúli:
Guðmundsson færði verkamönn;
um svar ríkisstjómarinnar %
ræðu er hann flutti af tröppum
stjórinarráðshússins.. Svarjð var
á þá íeið ,að ríkisstjórnin, hefði
gert bæjarráði tilboð, sem
myndi, ef því væri tekjð, hafa
• för með sér aukna atvinnu.
Hinsvegar neitaði hann að
skýra frekar frá tilboði þessu.
Jafnframt gat ráðherrann þess,
að meirijhluti bæjarráðs kæmi
til fundar kl. 6 á skriístofum
bæjarins.
Mciiiisókn fil
bæjarsíjómar
Eftir, að verkamenn höfðu
fengið þessi loðmu svör, héldu
þeir þegar að skrifstofum bæj-
arins, til þess að sækja svar 1
hans við „tilboði“ ríkis-
stjórnarinnar. Söfnuðust verka-
menn þar saman. Átlu þeir taí
við borgarritara og Jakob Möl-
le‘r. Taldi Jakob líklegt að bæj-
arráð mundi taka „tilboði" ríkis
stjórnarinnar, og varverkamönn
um þegar tilkynnt það. Þegar
meirihluti bæjarráðs, ásamtöðr-
um bæjarfulltrú'um íhaldsins
höfðu setið á fundii á annan kl.-
tíma, gáfu þeir fulltrúum verka-
manna þau svör, að engin af-
staða hefði verið tekin til ,,til-
boðs“ ríkisstjórnarinnar. Hins-
irhugað, að fylla upp krókinn
við Verkamannaskýlið, ef hafn-
arstjórm samþykkti, ef lán feng-
ist til þess og ef samkomulag
næðist við bifreiðarstj. ogverka
menn um vinnuna. Neituðu full-
trúar verkamanna þegar, að|
færa atvinnuleysingjunum þess-
ar vífilengjiur, og kröfðust á-
kveðinna svara strax. Fóru bæj-
arfulltrúarnir þá aftur á fund og
ræddu málið um stund. En að
þeim fundi loknum sat allt við
• sania og þeir vildu engin ákveð-
in svör gefa. Skbruðu fulltrúar
verkamanna þá á bæjarráðs-
menn að flytja atvinnuleysingj-
unum niðurstöður fundarins.
Enginn þeirra þorði að verða
við þessari ósk. Verkamönnum
voru þvínæst færð svör bæjar-
stjórnarinnar, og jafnframt
hvattir til þess að halda áfram
baráttu fyrir auknum atvinnu-
bótum.
Sasnspfií Ihalds
og Fratnsóknair
Þessi svör sýna greinilega
samleik bæjar- og ríkisstjórnari
í atvinnuleysismálunum, sam-
vinnu íhalds og Framsóknar umi
að svelta fólkið. Það er greini-
legt, að allt gaspur yfirvald-
anna, um það, hvor hafi lagt
meira fram til atvinnubóta er
gert í því skyni einu, að tvístra
verkamönnum í baráttunni.
En verkamönnum er nú orðið
það Ijóst, að á framkomu ríkis
og bæjarstjórnar .er lítill munur
og munu þeir ekki eyða fleiri
orðum að hlutfallakarpi þeirra.
Þeir munu herða baráttuna fyr-
ir atvinnuaukningu, unz kröfum '
j þeirra er fullnægt.
Rádhcflrraftinduflr
iim afvinmdcys-
ísmálin í dag
Eyrir hádegi í dag verður
ráðherrafundur um atvinnuleys-
ið og hefur ríkisstjórnin Iofað
að gefa endanleg svör að þeim
fundi loknum.
Verði ekki orðið við kröfum
verkamanna, mun Dagsbrún að
Iíkindum efna til atvinnuleys-
ingjafúindar síðar í dag.
Englandsbanki.
Scháchf sendutr tíl London
cffir fjárhagsfegtri aðstoð.
EÍNKASKEYTI TIL ÞJÖÐVILJANS. KHÖFN í GÆRKV
Enska stórblaðíð Daíly Maíl skýrír frá því í Hn«g í
sambandí víð komu dr. Schachts tíl London, að hann
sé þangað komínn tíl þess að semja bæðí víð Eng-
landsbanka og ensku ríkísstjórnína.
Dr. Schacht stingur upp áþví
fyrir hönd þýzkalands, að við-i
skiptin milli landanna verði elfd
þar sem þjóðverjar ætla sér á
þann hátt að bæta afstöðu sína
til framsóknar í suður- og aiust-
urhfuta álEinnar. Jafnframt seg-
ir blaðið að dr. Schacht miuni
ætla sér að bjóða rýmkiun
gjaldeyrislaganna þýzkiu til þesst
að kioma til móts við kröfiut
fjármálamannanna í City.
Schacht hefur átt tal við Mon-
tatague Normann, aðalbanka-
stjóra Englandsbanka.
Loks .er talið að dr. Schacht
hafi rætt við ensku stjórnina um
Gyðingamálin, og að hann hafi
boðist til þess að milda ofsókn-
irnar gegn þeim. Ensk blöð
segja í dag fullum fetum, að
þetta sé gert með það fyrir aug-
um að gefa enskum fjármála-
mönnum tækifæri til þess að
kOma til móts við óskir Þjóð-
verja undir yfirskyni mannúðar-.
innar.
ERlfT'lARSTAjRí.
Varnarbandalag aflra rífeja
í Amerífeu?
LONDON í GÆRKV. fF. 0.)
Aðalstörf Ámeríkuráðstefn-
[.funnar í, Lima fór;u» í ,gær í þaði
að ræða tillögu sem fulltrúi
Venezúela hafði borið fram um
það, að friðarnefnd yrði skipuð
af öllum Ameríkuríkjunum og
sameiginleg yfirlýsing gefin út,
þar sem þau skuldbinda sig ti;
að ráðfæra hvert við annað
og taka satneiginlega stefnu, ef
eitthvert þeirra yrði ráðist,
annaðhvort frá Evrópu eða Asíu
Fulltrúi Bandaríkjanna var fylgj
andi þessu máli, en vildi þó
auka tillöguna á þá leið, að rík-
in hjálpuðu hvert öðru til þess
að útrýma pólitískri starfsemj
sem rekin værí að undirlagi
vissra Evrópuríkja.
Cardenas
forseti Mexíkó.