Þjóðviljinn - 24.12.1938, Blaðsíða 1
Slær i bart ntilli Þjéðverja
og Baidaribjamanna
Pví ct spáð að sfjóirnmálasam~
bandí fandanna wrði bráðlega slífið
Dr. Emil Hacha, leppíorseti Hitiers í Tékkóslóvakíu.
Pýzfci jafnaðarmaðurínn
Pctcr Forster hálshoggvinn.
EINKASKEYTI TIL ÞJÓÐ-
VILJANS. KHÖFN I GÆRKV
þýzki jafnaSarmaðurinn Pet-
er Fiorster, hefiur verið te'kinn af
lííi í Berlk'in. Var hann höggv-
inai með handöxi. Frétt þessi
var staðfest í Bierlíji í c’ag.
Peter Foster dvaldi um hríð
í fangabúðunum í Búchenwalde
Honura tókst að flýja og kom-
ast til Tékkóslóvakiu og þar
dvaldi hann þegar landinu var
jskip’þ í í haust. Nýja stjórnin í
Prag framseldi Forster eflir
kröfu þýzku stjórnarinnar, og
var honum stefnt fyrir þjóð-
dómstól (Volksgerichishof) og
og „dæmdur“ til lífláts.
FRÉTTAMTARI
urum, sem eru Gyðingaættar
verið tilkynnt að þeir verði að
láta af störfum. Tékkneskt blað,
sem talið er málgagn stjórnar-
innar, segir í morgun að nauð-,
synlegt verði að gera samskon-
ar hreinsun í Tékkneskum skól-
um.
LONDON í GÆRKV. (F. Ö.)
Atvinnuleysingjar í London
fóru í kröfugöngu í gær og í
dag. I gær söfmuðust þeir fyrir
framan Ritz-gistihús og kvörL
uðu um hungur og kúlda.
Kröfðust þeir þess að fá hress-
ingu þar. en því var neitað, þar
sem eigi væri rúm fyrir þá alla.
Er lögreglan kom á vettvang
fóru atvinnuleysingjar friðsam-
ilega á brlott. í dag fóm atvinnu-
leysingjar í fylkingu að hliðum
Buckinghamhallar, og höfðu
bænarskjal meðferðis. Peirvoru,
stöðvaðir af tveimur lögreglu-
þjónum.
LONDON í OÆRKV. (F. Ú.)
Stjórn Bandaríkjanna hefur
neitaðaðbera fram lopinberlega
! afsökiun íyrir ummæli Hariold
Ickes innanríkismálaráðherra.
Mr. Summerwells, sem gegnir
störfium. utanríkismálaráðherira íl
svipinn, sagði sendiherrafulltrúa
pjóðverja í .Washingtjon í gær ;
að ummæli Ickes væru rétttúlk-
ún á tilfinningum amerísku.
þjóðarinnar, tog að framferðí
pjóðverja við Gyðinga, hefði
vakið meiri viðbjóð méðál al-
mennings í Bandaríkjiunum, en
mokkur hlutur, sem gerst hefðj
áratugum saman.
Meðal þeirra, sem fylgjast
með gangi stjórnmála í Was-
hington er litið svo á, að það,
hverjar undirtaklir mótmæli
Pjóðverja gegn ræðu Ickes ráð-
herra fengu í Washington, sé
aðeins eitt af því, sem bendi á
að afstaða Bandaríkjanna gegn.
einræðisríkjunum fari mjög
harðnandi. Benda þeir á ýmis-
legt þessari skoðun til stuðn-
ings, svo sem lánveitinguna til
Kína o. fl. — Pað er litið mjög
alvarlega á það' í Berlín, að mót
mælum Pýzkalands var tekið
svo sem raun ber vitni um í
Washington.
Talið er hugsanlegt að stjórn-
málasambandi milli Bandaríkj-
anna og Þýzkalands verði slit-
;ið í náinni framtíð vegna þess
að Bandaríkjastjórn hefur op-
inberlega færst undan að biðj-
ast afsökunar á ummælum Har-
old Ickes innanríkismálaráð-
herra, sem þýzka stjórnin hefur
talið sig mjög móðgaða með,
þar sem hann gagnrýndi ein-
ræðisfyrirkomulagið og einræð-
isherrana.
Málgagn þýzku stiórnarinnar
Segir í morgun, að þessi fram-
koma Bandaríkjanna beri vott
um það, að þau séu að leita að
tilefni til deilu við Þýzkaland
og vilji fá hana.
Japsams* teimta yfirráð
yiir Sisa ©I þsir efgi s.ð
mmm uss irið
byffadair í Téfefeé-
slóvatóia
LONDON í GÆRKV. FÚ.
I Tékkóslóvakíu er nú farið
að grípa til ýmiskonar ráðstaf- t
ana gegn Gyðingum, svo sem
að fyrirskipa að taka niðurOyð-
ingamyndir úv skólum og víðar.
Búizt >er við að ráðstafanir veröi
brátt gerðar til þess að svifta
Oyðinga störfum í hernurn,
kennarastöðum o. s. frv.
í Súdetalandinu og þcim hér-
uðum, sem sameinuð hafa veiD
Pýzkalandi, hefur öllum kenn-
gegn fasismanum, hættunni á
að menningu og mannúð sé
tortímt í veröldinni.
Hve lengi á sá hættulegi og
grimmi leikur enn aO ganga?
i; ! i • ! . . E- O.
ROOSEVELT
Nemendar við kínverskan liðs'oringjaskóla.
LONDON 1 QÆR. FÚ.
MeS hhni opinberiu tiSkyrin-
ingu, sem Kenoye forsætisráð-
herra Japana gaf út í gær, <sr
taíið að japanska stjórnin haíi
látjö skýrar í Ijós en hún heíur
iá»3ur gért, með hvaða skilmál-
hún sé reiðibúin að semja frið
við Kína.
Höfuðskilyrði er það, sem get
ið var í fyrri fregn, að stjórn
Sjang Kai-sjeks láti af völdum,
e.n í hennar stað kbmi stjórn
yinveitt Japönum, og er- þess
krafist, að hún \i3urkenni Man-
sjúkúóríkið, og geiist aðili að
and-kommúniátijka sáttmálan-
um. I sambandi \ið kröfu Jap-
a:na um rétt til þess að hafa
íretulið í Kína og Inmt-Mongól-
íu, er þess gRtið, að t Innri-
Mongólíu verði gerðár sérstak-
ar ráðstafanir íil þess að bæla
niður kommúnismann. Samkv.
yfirlýsingu Konoye verða sér-
réttindi erlendra þjóða afnumin,
en þær þjóðir, sem skilja hið
nýja viðhorf og stefnu í Aust-j
ur-Asíu eiga að njóta fullra \ið-
skiftaréttinda hvar sem er í
Kína.
L ygutr í Plóðvetrfum
Jaþ 'k blöð láta í d|a;g í ljór/
mikla mrægju yfir yfirlýsingu
Kor.oye forsætisráðherra, sömu-
leiðis þýzk blöð, en í þeim
kemur þó fram beygur um það,
að það verði miklum erfiðleik-
um bundið að koma því 1il leið-
ar, að þolanleg sambúð takist
mil'i Japana og Kínverja, vegna
styrjaldarinnar.
Franco byrjar
nýja sókn á Kata-
löaíuyíflstöðv-
unem
LONDON I GÆRKV. (F. ÍD
Hersveitir uppreisnarmanna á
Spáni hafa byrjað sókn á Kat
lióníuvígstöðvunum. Segir í ti
kynningu þeirra, að þeir ha
bnotist inn í víggirðingar lýð
veldissiuna á fjórum stöðum.
Loftárásir hafa verið gerðar
Barcelona og nokkurrar borg' •
aðrar og bæi. Kunnugt er r
upp undir 20 manns hafa fari
en fjöldi húsa eyðilagst.
ósfcar Þjóðvílííon Scsendum
sínusn og allrí aíþýðu.
i. ARGANGUR.
LAUGARD. 24. DES. 1938.
298. TÖLUBLAÐ
Hngsjón
irlðar og
brœðralags.
,,I dag er glatt í döprum
hjörtum“ — hljómar í kvöld
úr kristnum kirkjum undir hinu
fagra lagi eins fegursta sálms
kristindómsins.
Og í dag hvíln í flugvélunum
Þýzku og ítölsku yfir Barce-
lona og Valencia. Pær ffytja
þangað sinn „boðskap“: dauð-
þ.nn,. I dag myrðir Franao á ný
tugi kvenna, barna og varnar-
lausra manna.
Og í dag frjósa útskúfaðir
Qyðingar í hel á landamærum
Pýzkálands og Póllands, ein-
hverjir af þeim 5000, sem liggja
þar, hraktir burt af brennuvarg-
inum og morðingjanum, sem,
fer svo langt fram úr Heródes
og Neró, að mannlegt ímynd-
únarafl megnar vart ,að hugsa
sér verra.
Fyrir 2 ámm utn jólin gladd-
ist hinn menntaði heimur yfir
friðarverðlaunum, er veitt voru,
Ossietsky. Síðan rændi þýzki
fasisminn því fé af Ossietsky
ög miurkaði svo úr honum líf-
’iðl. 1 dag er beitt sömu aðferð-
inni við þúsundir Gyðinga —
rændir og myrtir fyrir engar
sakir, nema þær að tilheyra
Þjóðffokki Jesaja iog Jesú.
f tæp 2000 ár hefir kristin-
dómurinn verið boðaður sem
hugsjón friðar og bræðralags1
nieðal mannanna — og í dagi
hvílir niðamyrkur fasismansi
yfir hálfri Evrópu, og í því
niyrkri eru framin hryllilegustui
úíðingsverkin, sem sagan getur
um.
Og hér á íslandi eru menn
til, sem dást að þessu myrkriy
harðstjórnarinnar og vilja leiða
það yfir land vort.
Það er því tími til kbminn
úð allir, sem unna frelsi, ogi
úienningu, friði og bræðralagi;
^annanna, — hvort sem þeir
sósíalistar borgaralegir1
^yðræðissinnar, — og ekki sízt
allir þeir ,sem vilja vera kristn-
,r meira en að nafninu til, —
faki höndum saman gegn því
°gnarvaldi, sem í krafti morða,
hótana um morð hyggst að,
lýggja undir sig veröldina og
utrýma vægðarlaust því mann-
ky«i, sem móti því stendur.
^ver sá, sem segist iunna
friði 0g bræðralagi, en ekki'
hatar fasismann af öllu hjarta,
er hræsnari, sem sízt ætti að
kenna sig við sósíalisma, lýð-
ræði eða kristindóm.
í Köln í Pýzkalandi sungu
kaþólskir klerkar sálumessu í
dómkirkjunni miklu yfir ungum
kommúnistum, sem Hitler lét
saklausa. Menn,sem
a.Ur hafa barist hvior gegn
° 1111,11, vinna nú saman þar
harðstjórninni. Prestarog
/Ul eysingjar eru píndir jafnt
!. angHsum og þeir hjálpa hver
o rum bróðurlega gegn böðl-
En^r á íslandi þyk'jast þcir,
sem Wæst tala um vernd lýð-
ræ *s’ Þiúðfrelsis og menning-
ur, enn hafa efni á því að neita
° u Sarnstarfi við sósíalista