Þjóðviljinn - 16.01.1943, Blaðsíða 1

Þjóðviljinn - 16.01.1943, Blaðsíða 1
/ 8. árgangur. Laugardagur 16. janúar 1943. 12. tölublað. 8. brezki herinn býst til úrslitaátaka við her Rommels I Norður-Afríku heí'ur ekki líomið til mikilla átaka á landi undanfarið, en í fregn- um frá London er talið að Montgomersy, yfirhershöfð- ingi 8. brezka hersins, sé um það bil að ljúka undirbúningi að nýrri stórárás á stöðvar Rommels í Libíu. Flugher Bandamanna hef- ur sig mjög í frammi, og held m- uppi hörðum árásum á herstöðvar Rommels og hafn- arborgir í Líbíu og Túnis. i dag oo á irooo sreiáa Oagsbrdoar frskur uppreisnarforingi strýkur úr fangelsi Herráðsforingja hins leyni- lega irska lýðveldishers tókst að strjúka úr fangelsi í Bel- fast á Norður-írlandi í gær- morgun. Hafði hann verið dæmdur til 15 ára hegnin^xrvinnu. Er talið að honum hafi verið hjálpað til að flýja af sam- herjum sínum, er hafi varpað stiga yfir fangelsismúrinn og haft bíl fyrir utan. Verkamennirnir í Dagsbrún unnu mikla sigra síðasta ár. Þeir brutu ísinn fyrir sókn verkalýðsins hvarvetna á landinu. Þeir náðu stórfelldum kjarabótum. Þeir sköpuðu einingu sín á meðal og einingarstefna þeirra vann algeran sigur á þingi verklýðssamtakanna haustið sem leið. Verkamenn Dagsbrúnar sýndu, að þeir gátu sjálfir stjórn- að félagi sínu og stjórn þess ávann sér slíkt traust, að hún varð sjálfkjörin. Verkamenn Dagsbrúnar sýndu, að þeir kunnu krók við brögðum stóratvinnurekendanna. Krafa Claessens um burtrekst ur 300 hafnarverkamanna úr Dagsbrún varð honum til smán- ar. Svarti listinn hans gerði feril hans sjálfs ennþá svartari. Með skæruhemaðimun og samningum frá 22. ágúst knúðu verkamennirnir fram stórfellda leiðréttingu á þeirri miklu kaupkúgun og réttleysi, sem þeir bjuggu við undanfarin ár. þeim. Þessvegna er allsherjar- ' atkvæðagreiðslan í dag og á morgun um leið veigamikil að- stoð við öU önnur verklýðssam- tök landsins í varnarbaráttu þeirra gegn kauplækkun. í dag og á morgun þurfa allir Framh. á 4. síðu. Kært til sakadómara yfir notkun rafmagns ofna Rafmagnsveitan hefur lát- ið fara fram eftirlit með notk un rafmagnsofna á tímanum kl. 10,45—12 fyrir hádegi dag- ana 7.—13. jan. Var athugað hjá 891 rafmagnsnotanda og höfðu 39 þeirra ofna í notkun. Þá hefur og farið fram skoð un í annað sinn hjá 54 not- endum, sem áður voru staðn- ir að óleyfilegri notkun ofna. Bæjarráð samþykkti áfundi sínum i gær, að afhenda saka dómara mál þessarra manna, til meðferðar. W unMu En stríðsgróðamennirnir eru að sækja aftur í sig veðrið. Kröf ur þeirra um grunnkaupslækk- un og lengingu vinnutímans verða stöðugt háværari. i>eir hafa ráðizt á garðinn, þar sem hann var lægstur, á minnstu verklýðsfélögin út um land Frystihúseigendur krefjast þess, HarðiF bardipap á Daoefsveitiiiu Rauði herínn í Kákasus sóltí fram 12^35 km, í gaer, ~ Þjódverjar skýra enn frá sóknaraðgerdum Rússa á nordurvigstððvunum Harðir bardagar voru Iiáðir ó Donvígstöðvunum og í Kákasus allan síðastliðinn sólarhring, og heldur sóknrauða hersins áfram þrátt fyrir harðar gagnárásir fasistaherj- anna- Á vígstöðvunum við Neðri-Don hefur sovéther streymt gegnum hliðið, þar sem Rússar brutust í gegnum vamar- línur Þjóðverja daginn áður. Aðalbardagarnir fara fram á svæðinu, þar sem Donets fcliur í Don, um 100 km. austur af Rostoff. í Kákasus sótti sovéther fram 12 km. í gær eftir aðal- járnbrautinni til Rostoff. Norðan við brautina sóttu Rúss- ar fram 35 km. i stefnu til borgarinnar Armavir.. í Stalingrad hefur rauði herinn hrakið Þjóöverja úr 56 virkjum og nokkrum verk- smiðjum. Suður af Rseff hefur rauöi herinn hrundið öflugum gagn árásum Þjóðverja og náð þýö- ingármiklum stöðvum. Útvarpið í Berlín skýrði enn í gær frá hörðum árásum rauða hersins suður af Vor- ones, suð-austur af Ilmen- vatni og suöur af Ladoga- vatni. Ekkert þessara svæða hefur verið nefnt í hernaðar- tilkynningum Rússa síðustu daga. Undanhald Þjóðverja í Kák- asus hefur verið svo hratt undanfarna daga, að þeir hafa ekki haft tóm til að leggja jarðsprengjum í stór landsvæði til að tefja sókn rauöa hersins. að verkalýðurinn beri hallann af braski þeirra og óstjórn. Þeir krefjast þess, að braskfyrirtæk- in béri sig, en þeim gerir það ekkert til, þótt verkamanna- heimilin beri sig ekki. Atvinnu- rekendur binda vonir sínar við það, að atvinnuleysið komi aft- ur. Þeir lofa guð fyrir það til þess að þeir geti á ný kúgað og svínbeygt verkalýðinn. Áætlun atvinurekendanna er jafn auvirðileg og hún er sví- virðileg: að brjóta niður við- námsþrótt minnstu verklýðsfé- laganna í skjóli atvinnuleysis og neyðar til þess síðan að koma hinum þróttmeiri samtökum á kné. Verkalýðurinn hefur fyrr sett strik í reikning Claessens og samherja hans. Og 'hann þarf einnig að gera það nú. Eins og Dagsbrún valdi sér réttan tíma í fyrra til samninga, eins hefur hún valið sér núverandi augna- blik til þess að taka fyrir kverk ar kauplækkunarslöngunnar. í dag og á morgun greiða Dagsbrúnarmenn atkvæðl gegn kauplækkunaráætlun Claessens mannanna. í dag og á morgun streyma Dagsbrúnarmenn á kjörstað til þess að sýna hinn sameinaða vilja sinn í því að halda til streitu öllu því, sem áunnist hefur og gefa atvinnu- rekendunum svarið fyrirfram. Það er gagnráðstöfun Dags- brúnarmanna, það er svarið til þeirra, sem eiga sök á dýrtíð- inni, til þeirra, sem vilja, að verkamannaheimilin svelti en fáeinar braskarafjölskyldur velti sér í auði og allsnægtum. Dagsbrúnarmenn vita ofur- vel, að ef kauplækkun verður framkvæmd út um land, þá beaat Jeikmúnn iijóUega að 1 Frumvarp imi, atkvæða- greiðslu um áfengisútsölurn- ar var txl annarrar umræöu í neðri deild í gær. Allsherjarnefnd hafði klof- nað í málinu. Meirihluti nefndarinnar, Garöar Þor- steinsson og Gunnar Thorodd- sen lögðu til að málinu yrði vísað frá með rökstuddri dagskrá, þar sem það bryti í bág við verzlunarsamning við Spán og Portúgal. Þessi rökstudda dagskrá kom fyrst til atkvæöa og var felld, að viðhöfðu nafnakalli meö 20 atkvæðum gegn 9. Með dag- skránni greiddu atkvæði: Garðar Þorsteinsson, Gísli Sveinsson, Gunnar Thorodd- sen, Helgi Jónsson, Jón Pálma- son, Jón Sigurðsson, Sigurður Bjarnason, Sigurður E. Hlíðar og Siguröur Kristjánsson, en á móti Aki Jakobsson, Bjarni Ásgeirsson, Einar Olgeirsson, Emil Jónsson, Eysteinn Jóns- son, Finnur Jónsson, Ingólfur Jónsson, Gísli Guömundsson, Jakob Möller, Jörundur Brynj- ólfsson, Lúðvík Jósefsson, Páll Zophaníasson, Pétur Ottesen, Sigfús Sigm'hjartarson, Sig1- urður Guðnason, Siguröur * Thoroddsen, Sigurður Þórðar- I son, Stefán Jóh. Stefánsson, ' Sveinbjörn Högnason og Þór- oddur Guðmundsson. Sex j þingmenn voru fjarverandi. Meirihluti allsherjai'nefndar, Áki Jakobsson, Jörundur Biynjólfsson og Stefán Jóh. Stefánsson lagöi hinsvegar til aö frumvarpiö yröi samþykkt með nokkrum breytingum. Varsúhelztað við þaöbættist ákvæöi um að ríkisstjórnin skyldi gera ráöstafanir til þess að segja upp milliríkjasamn- ingum þeim, sem kynnu aS Uemnr lll l uuðrl ðelld koma x bág við lögin og skyldu þau eKki taka gud fyr en þeir samningar heíúu verið íeiid úr giidi. Við umræðuna bar Jakob Möller fram skriflega breyt- ingartillögu um aö x scaó þess sem gert er ráð fyrir í frum- varpinu aö einfaidur meh'i- hluti atkvæöa nægi til aö loka og opna útsoiu, kæmi 66 af hundi'aöi. Tillaga Jakobs var felld meö 15 ackv. gegn 12. Gisli Guðmundsson bai' fram breytingartillögu um aö í stað þess aö rik-sstjórnmni skyldi skylt aö segja upp mxlh- ríkjasamningum sem kynnu að bi'jóta 1 bág viö lög þessi kæmi, að hixn skyldi gera í'áðstafanir til aö breyta þexm, þannig aö þeh’ yröu samiým- anlegri lögunum. Tillaga Gísla -var samþykkt meö 16 atkvæðum gegn 7 og tillaga meirihluta allsherjar- nefndar svo breytt samþykkt, að viöhöfðu nafnakalli meö 22 atkv. gegn 10 og rnálinu vísaö til þrxðju umræðu. Þessh' greiddu frumvarpinu atkvæði: Aki Jakobsson, Baröi Guð- mundsson, Bjarni Ásgehsson, Einar Olgeirsson, Emil Jóns- son, Eysteinn Jónsson, Finnur Jónsson, Gísli Guðmundsson, Ingólfur Jónsson, Jörundur 3rynjólfsson, Lúövik iJósefs- son, Páll Zophoníasson, Páll Þorsteinsson, Pétur Ottesen, Sigfús Sigin’hjartarson, Sig- urður Guðnason, Siguröur Thox'oddsen, Sigurður Þórðai'- son, Skúli Guðmundsson, Stefán Jóh. Stefánsson, Svein- björn Högnason, Þóroddur Guðmxmdsson. Framh. á 4. síðu.

x

Þjóðviljinn

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Þjóðviljinn
https://timarit.is/publication/257

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.