Þjóðviljinn - 17.01.1943, Page 1
' i ■! "'. 1
8. árgangur.
Sunnudaginn 17. janúar 1943.
13. tölublað.
Inil Mll lEtUP si fni SHIIIL i
ifrri slMi silw il Isruits
Af Inníkróada hernum vesfur af Sfalfngrad (200 þúsund manns) er ekkí
effír nema 70—80 þúsund manna her * úrslífakosfum sovéfherstns hafnad
- allsherjarsókn hafin
(rak segir þýzkalandi
Ítalíu og Japan stríð
á hendur
frak hefur sagt Þýzkalandi,
Italíu og Japan stríð á hendur,
og segir í fregn frá London að
það sé .Jyrsta Arabaríki, sem
farið hefur í stríð sem banda-
maður Bretlands".
Forsætisráðherra íraks flutti
stríðsyfirlýsingu í útvarpsræðu,
og lýsti yfir því, að þjóðin fylkti
Framh. á 4. síðu.
í tveimur aukatilkynningrum, sem birtar voru í
Moskva seint í gærkvöld segir frá nýrri stórsókn af
hálfu rauða hersins á vígstöðvunum suður af Vorones,
og hafa Rússar unnið mikla sigra eftir þriggja daga
bardaga, sem þó virðast aðeins byrjunarstig á enn víð-
tækari hemaðaraðgerðum.
Hin aukatilkynningin skýrir frá úrslitakostum, er
sovétstjómin hefur sett 6. þýzka hemum, sem innikró-
aður er vestur af Stalíngrad, og sigursælum árásum á
stöðvar hans, eftir að þýzka herstjórnin hafði hafnað
úrslitakostunum.
í fyrri aukatilkynningunni segir:
Rauði herinn hefur hafið nýja stórsókn suður af Vorones,
brotizt gegnum varnarlínur Þjóðverja á þremur stöðum, og
sótt fram 50—90 km. á þremur dögum.
Þrjú þýzk og sex ungversk herfylki hafa verið sigruð og
neydd til undanhalds.
Rauði herinn hefur tekið 600 bæi í sókn þessari, 70 þúsund
fanga en 15 þúsund fasistahermenn hafa fallið. Fasistaherirnir
hafa misst geysimikið herfang.
Nyrzti sóknarherinn hefur
Daisnanl FalttO yiap aai
laosnDaanlil uiar. GreMlfl altuæðl!
Allsherjaratkvæðagreiðslan í Dagsbrún gegn kaup-
lækkun og fyrir eflingu félagsins hófst í gær.
Mörg hundruð verkamenn neyttu atkvæðisréttar
síns.
í dag heldur atkvæðagreiðslan áfram frá kl. 10 ár-
degis til kl. 10 í kvöld og verður henni þá lokið.
í dag verður aðalsókn Dagsbrúnarverkalýðsins.
Enginn má liggja á liði sínu. Hver einasti verka-
maður þarf að greiða atkvæði sitt gegn kauplækkun-
arherferð stríðsgróðamannanna.
Öll alþýða landsins fylgist með frammistöðu ykk-
ar, Dagsbrúnarmenn. Því betur, sem þið fjölmennið á
kjörstað, því öflugra verður viðnám félagsins gegn yf-
irvofandi árásum og því öflugri verður viðnámsþrótt-
ur alþýðunnar í heild. —
Allir á kjörstað í dag!
EINHUGA GEGN KAUPLÆKKUN!
búfluík lísnlssn Dulir MsðliHuuap.
lillöia un ui punnssla uIpIIii
Dnarioss
Þingsályktunartillaga sú, sem Lúðvík Jósefsson flytur um
þetta mál hefur hina mestu þýðingu fyrir Austurland, fer
hér á eftir, ásamt greinargerð.
sótt fram til staðar sem er um
90 km. suðvestur af Vorones og
30 km. vestur af Don. Miðher-
inn hefur tekið tvær jámbraut-
f seinni aukatilkynningu frá
Moskva segir:
Um miðjan nóvember voru
200 þús.—225 þús. fasistaher-
menn innikróaðir vestur af Stal
íngrad. Frá 23. nóv. hefur hring-
urinn um her þennan verið al-
gerlega lokaður.
Aðstaða þessara herja varð
brátt mjög erfið, einkum vegna
þess, að matvæli voru af skorn-
um skammti eftir að aðflutn-
ingsleiðunum hafði verið lokað.
Mannfall hefur verið svo mik-
ið, að hinn innilokaði her telur
nú varla nema 70—80 þúsund
menn.
Hinn 8. janúar sendi sovét-
stjómin yfirmanni innikróaða
hersins, Paulus hershöfðingja,
úrslitakosti. Var þess krafizt að
allur innikróaði herinn gæfi upp
vöm og afbenti hergögn sín
arstöðvar á línunni milli Voro-
nes og Rostoff og sá syðsti hef-
ur tekið bæ sem er á jámbraut-
arlínunni 125 km. suður af
Kantemírovka.
notkunarhæf. Gegn því ábyrgð-
ist sovétstjómin að allir her-
menn og liðsforingjar skyldu lífi
halda, og verða fluttir heim til
Þýzkalands að striðinu Ioknu.
Svar átti að berast fyrir kl. 10 að
morgni 9. janúar, og var ná-
kvæmlega kveðið á um hvar og
hvemig svarinu skyldi skilað.
Þýzka herstjómln neitaði að
ganga að þessum úrslitakostura.
Daginn eftir, 10. janúar, hóf
rauði herinn árásir í stórum stfl
á stöðvar innikróaða. hersins
og hefur sótt fram 20—30 km. á
þeim sex dögum sem liðnir eru.
Á þessum dögum hefur rauði
herinn tekið 30 þorp og virki
hundruðum saman.
Herfang Rússa er mjög mik-
ið, þar á meðal 370 járnbraut-
arvagna, 500 skriðdrekat 900
fallbyssur, 10 þúsund vélbyssur
og 15 þúsund vélknúin farar-
tæki. Auk þess hefur gífurlega
mikið af hergögnum fasistaherj-
anna verið eyðilagt í bardögun-
um.
Rauði herinn hefur tekið 7000
fanga og 5000 fasistahermenn
hafa fallið í bardögum þessum.
KðkasusvfgstöBvarnar
Rauði herinn í Kákasus hefur
sótt hratt fram eftir aðaljárn-
brautunum í átt til borganna
Armavír og Vorosilovsk.
Herinn sem sækir fram til
Salsk, hefur tekið hæðir öðru
megin Manitsdalsins, er hafa
mikla hernaðarþýðingu.
Uppreisnarhreyfing
magnast I Frakklandi
Það má heita að hemaðará-
standi hafi verið lýst yfir i Ly-
on, og hafa 90 menn verið hand-
teknir.
Þeim er gefið að sök þátttaka
í leynilegri pólitískri starfsemi
og er tilkynnt að skjöl og áróð-
ursbæklingar hafi verið tekin á
heimilum þeirra.
í hafnarhverfunum í Marse-
illé hefur lögreglan framkvæmt
víðtækar húsrannsóknir og hand
tekið fjölda manna.
Sósíalísfar í
Dagsbrún
Sósíalistar i Dagsbrún
Munið að greiða atkvæði í
Dagsbrún og hvetja alla, sem
þið hittið til þess að gera slíkt
hið sama. Vinnið að því, að
milljónamæringarnir fái
verðugt svar frá öllum verka
mönnum við launalækkun-
arherferðinni, sem þeir hafa
á prjónunum.
Stjórn Sósíalista-
• félags Reykjavíkur
„Alþingi ályktar að fela rík-
isstjórninni að láta fram fara á
sumri komanda ýtarlega rann-
sókn á virkjun Lagarfoss og
I dreifingu orkunnar með tilliti
til raforkuþarfar Austurlands.
Greinargerð.
Á Austurlandi er raforkumál-
um illa komið. í þeim þorpum,
sem rafmagn hafa, eru rafstöðv-
ar og veitur gamlar og ófull-
nægjandi, og má heita, að í sum
um þeirra sé nú sem næst raf-
magnslaust.
Á Seyðisfirði er gömul og ó-
nóg vatnsorkustöð, og stendur
fyrir dyrum allveruleg aukning
| á henni.
í Neskaupstað er olíuhreyfi-
stöð algjörlega ófullnægjandi.
Á Eskifirði er ein elzta vatns-
aflsstöð á landinu mjög úr sér
gengin, svo að þorpið verður raf-
magnslaust, ef ekki verður bráð
lega ráðin á þessu bót.
Frá Reyðarfirði liggur nú fyr-
ir þinginu beiðni um allmikla
ábyrgðarheimild til óverulegrar
aukningar á rafveitunni þar.
Fáskrúðsfjörður á við alltof
litla raforku að búa, sem tæp-
lega nægir til ljósa.
Héraðið allt er rafmagnslaust,
nema hvað Eiðaskóla og Hall-
ormsstaðaskóla viðvíkur, auk
einstakra bæja. Frh. á 4. síðu.
Verður megin þorra 6.
i
hersíns fortiml?