Þjóðviljinn - 09.02.1943, Blaðsíða 2

2
ÞJÓÐVILJINN
Unglinga- og
karlmanna-frakka
mjög ódýrir.
Ingólfsbúð,
Hafnarstræti 21.
Efni í inni og ytri
GLUGGATJÖLD
nýkomin
Einnig dívanteppaefni
Verzlun H. Toft
Skólavörðustíg 5
Sími 1035
iii
,Frey|a‘
Vörumóttaka til Arnarstapa,
Sands, Ólafsvíkur, Grundar-
fjarðar, Stykkishólms og Búðar-
dals fyrir hádegi í dag.
1.0 G T.
St. Verðandi nr. 9.
Þingstúka Reykjavíkur.
Otbreiösufundur
verður haldinn í Góðtemplara-
húsinu í kvöld kl. 9.
Bindíndisfélag Kennaraskólans
kemur í heimsókn.
Fundarefni:
Erindi, upplestur, einsöng-
ur o. fl,
Öllum heimill aðgangur, meðan
húsrúm leyfir.
Útbreiðslunefnd Þingstúkunnar.
HREINSA OG GYLLI
KVENSILFUR
Til sölu:
Snotrir steinhringar
nettar nælur
Þorst. Finnbjarnarson
Gullsmiður — Vitastíg 14
o-
Qullmunir .
handunnir — vandaðir
Steinhringar, plötuhringar
o. m. fl.
Trúlofunarhringar
alltaf fyrirliggjandi.
Aðalbjörn Pétursson,
gullsm., Hverfisgötu 90.
Sfmi í fyrst um sinn) 4503
nnnmmnmmtía:
| Guöm. Helgi
I Fæddur 10. úg. 1095 -
Okkur, sem þekktum Guð-
mund Helga Pétursson og fylgzt
höfðum með heilsufari hans síð-
ustu árin, kom það ekki sérstak-
lega á óvart þótt dagurinn ent-
ist honum ekki lengur. Hann
hafði flestum öðrum nánari
kynni af þeim erviðleikum, sem
langvarandi sjúkdómar valda,
og átti jafnan hin síðari ár í
stöðugri baráttu um að halda
velli eða falla. Hann tók hlut-
skipti sínu með eindæmum karl-
mannlega og æðrulaust, og still-
ingu hans skeikaði í engu þótt
grunur dauðans færðist nær.
Sú hugsun liggur næst, að hann
hafi fyrir löngu litið á sjúk-
dómsbaráttuna sem óhjákvæmi-
legt stríð, þar sem aðeins var
um tvær leiðir að velja: að bera
sigur af hólmi eða falla með
sæmd.
Guðmundur Helgi var prent-
'ari að lífsstarfi. Hann hóf nám
í prentsmiðjunni Gutenberg
1913. Til Seyðisfjarðar fluttist
hann 1920 og vann þar um nokk-
urt skeið í prentsmiðju, sem
keypt var þangað um það leyti.
Annars starfaði hann í Prent-
smiðju Ág. Sigurðssonar og síð-
ar í Gutenberg, unz hann síð-
astliðið sumar tók að sér fram-
kvæmdastjórn á byggingu 14
sumarbústaða prentara á jörð
þeirra í Laugardal. Þrátt fyr-
ir vanheilsu vann hann þar mik-
ið og óeigingjarnt starf, sem
honum mun seint verða full-
þakkað, en bera mun drengskap
hans, skapfestu og dugnaði gott
vitni.
Guðmundur var á yngri árum
ötull þátttakandi skátahreyfing-
arinnar og vann að málum
hennar óskiptum huga. Síðar
tók hann mjög að hugsa um mál-
efni stéttar sinnar. Hann tók
mikinn þátt í félagsskap prent-
ara, gegndi þar ýmsum trúnað-
arstörfum, átti margar og nýtar
tillögur um málefni þeirra, en
áhrif hans á þeim vettvangi eru
meiri en skráð verði.
Guðmundur Helgi var gæddur
óvenju miklu fjöri og kjarki til
að lifa. Hann átti mörg áhuga-
mál og skipaði sér aldrei þar í
sveit, sem hann vissi sigrana
auðveldasta, heldur valdi hann
sér félagsskap og verkefni eftir
•því sem greind hans og víðsýni
bentu honum til. Hann var
traustur í lund, skapfastur, harð-
ger í raun og fylginn sér að
j framgangi mála. Hann reyndist
1 vinum sínum, konu og skyld-
i fólki sannur og trúr og þannig
' var hann einnig hugsjón sinni,
sósíalismanum. Þar var hann
: samkvæmur sjálfum sér, samur
og jafn, hvort sem byr stóð í segl
eða barið var í móti.
Við, sem störfuðum með Guð-
: mundi Helga Péturssyni, vitum,
að við eigum á bak að sjá góð-
um dreng og mikilhæfum starfs-
bróður, en minningu hans hæfir
ekki grátur né víl, heldur karl-
mannlegt handtak. '
Hann hafði kjark til að lifa
og brast heldur ekki þor til að
kveðja.
Stefán Ögmundsson.
- :'V •■í'ý'
i
Bókabúð Kron hefur tekizt að fá nokkur
eintök af ritum Halldórs Hermannsonar
prófessors:
Bókaskrá Fiskesafnsins,
en það-er ítarlegasta heildarskrá, sem til
er, um íslenzkar bækur. Verð kr. 80,00.
íslandiea,
• rit í 28 bindumum íslenzk fræði, þar á
meðal bókaskrár, útgáfur og ritgerðir.
Verð kr. 296,00.
Bókasöfn og fræðimenn verða látnir ganga fyrir
um kaup á ritum þessum.

■ ■
uó MiKtH ilí*>

9- ímbi'újLV
n "■ ...... 1111 ———
áBcciat póótuvmn
Úrvals reflr — úrvals lista-
menn.
Herra ritstjóri!
Viljið þér birta þessar línur í Bæj-
arpósti?
Við 2. umræðu fjárlaganna lá fyr-
ir tillaga frá fjárveitinganefnd um
að ríkiö keypti 30 úrvals refi handa
bændaskólanum á Hvanneyri. Til-
laga þessi var felid, og þotti refun-
um meo því lítill sómi sýndur aí
tnnu haa Alþingi.
Somuieiöis lá fyrir tillaga þriggja
þmgmanna um, að ríkið veitti 32
rithöfundum, skáldum og listamönn-
um viðUrkenningu fyrir storf þeirra,
með því að taka inn á 18. gr. fjár-
laganna lítið eitt hærra fjárframlag
I tfi peirra en varið skyldi til að kaupa
refina.
Þessi tillaga var einnig felld, og
listamönnunum þannig vísað á sömu
leið og refunum.
Um þetta var kveðið:
Rægðir voru reíir enn,
raun er frá að segja.
Látnir voru listamenn
líkt og þessir deyja.
Gömul eða ný stofnun?
Herra ritstjóri!
Broslegt tilbrigði í starfsháttum
Alþýðuflokkurinn kom fram á
fundi er boðað hafði verið til í full-
trúaráði verklýðsfélaganna fyrir
skömmu. Stjórn íulltrúaráðsins
hafði boðað fundinn með lögmætum
fyrirvara i bréfi til fulltrúanna. í
byrjun fundarins kvaddi Sigurjón
Á. Oiafsson sér hljóðs og áskildi sér
rétt til þess að lýsa allar alyktanir
er kynnu að verða gerðar á fundin-
1 um ólögmætar, þar sem ólöglega
væri til hans boðað. Vitnaði Sigur-
jón í reglur fulltrúaráðsins, en þar
segir að fundir þess skuli vera boð-
aðir með sólarhrings fyrirvara í Al-
þyðúblaóinu. Við boöun fimdarins
hafði stjórn fulltrúaráðsins ekki
! getað stuðst við reglur þess, þar sem
fyrrverandi stjórn hafði látið það
eftir sér að vanrækja að skila þeim
af sér í hendur núverandi stjórnar.
Fyrrverandi fulltrúaráðsstjórn hef-
ur elnnig vanrækt að skila í hendur
ráðsins fundagerðabokum þess frá
byrjun. Forsvarsmenn Alþýðuílokks-
ins afsaka þessa vanrækslu sinna
manna með því að fulltrúaráðið
hafi verið til 1940 pólitísk stofnun
Alþýðuflokksins, og að núverandi
fulltrúaráð sé ný stofnun. Eftir þess-
um skilningi Alþýðuflokksmanna
ættu reglur gamla fulltrúaráðsins
einnig að vera eign Alþýðuflokks-
ins og hinni nýju stofnun óviðkom-
andi. En í sambandi við þessi bros-
legu tilþrif Alþýðuflokksmanna á
fulltrúaráðsfundinum rifjast það
upp, að fulltrúaráðið hefur sam-
kvæmt eðii sínu jafnan átt að sinna
málefnum verklýðsfélaganna í bæn-
( um, enda hefur ráðið frá fyrstu tíð
nær eingöngu verið skipað fulltrú-
■ um þeirra.
Venjulegast átti aðeins eitt póli-
! tískt félag tvo til þrjá fulltrúa í ráð-
inu, Breytingin, sem orðið hefur á
skipan íulltrúarjðsins er sú eip, að
þessir 3 pólitísku flokksfulltrúar
hafa vikið þar sæti. En Alþýðublaðs-
menn, sem hafa einir ráðið fjárskipt-
um milli Alþýðuflokksins og verk-
lýðsfélaganna, hafa leyst sína póli-
Miinið
Kaffisöluna
Hafnarsfræfí 16
aannnaDonianQ
--JÁ.-- A. ————————------------
tísku íulltrúa út úr fulltrúai'áðinu
með eignum verklýðsfélaganna og
bókum ráðsins.
Alþýðublaðsmenn hafa einnlg ráð-
ið skuldaskiptum milli flokksins og
verklýðsfélaganna.
í þeim skiptum hafa þeir sýnt
verklýðsfélögunum sýnu meira ör-
læti, sem sjá má m. a. af því, að
fyrv. stjórn Alþýðusambandsins
skilaði sambandinu af sér með kr.
85.000 skuld.
„Auglýsingar Kron“.
Fyrir nokkxum dögum birti Bæj-
arpósturinn greinarstúf frá reyk-
vískum lesanda, sem beinir nokkrum
spurningum til forráðamanna KRON.
Skal þeim svarað eftir röð.
1. spuming. Eftir hvaða reglum
auglýsa forráðamenn KRON í dag-
blöðunum.
Svar. Sú meginregla hefur verið
upp tekin í KRON, að auglýsa jafnt
í öllum dagblöðunum I Reykjavík og
er viðkomandi auglýsingastjórum
bezt kunnugt um þetta. Hins vegar
hefur sú spamaðarráðstöfun verið
tekin upp nú um áramótin að aug-
lýsa ekki sömu vörutegund í öllum
dagblöðunum éins og áður, heldur
eingöngu í 1 eða 2 blöðum á víxl,
þannig að meginreglunni yrði fram-
fylgt, að blöðin fengju öll jafnmarg-
ar auglýsingax' frá KRON, en aug-
lýsingakostnaður minnkaði.
2. spurning. Álíta þeir, að lesend-
ur Morgunblaðsins eigi að hafa for-
gangsrétt að vitneskju um nýjar
bækur? Eða eiga þetta að vera heið-
urslaun til Morgunbiaðsins fyrir af-
stöðu þess gegn KRON á fyrstu og
erfiðustu árum þess?
Svar. Þessar aðfinnslur hafa að
ýmsu leyti við rök að styðjast, þó
að fyrirspurnin hefði mátt vera kurt-
eislegri. Spyrjandinn hefur rétt fyrir
sér, þar sem hann ályktar sem svo,
að áðurgreind auglýsing frá Boka-
búð KRON hefði átt að koma í öll-
um dagblöðunum í Reykjavík, vegna
þess, að eftirspurnin eftir amerísk-
um bœkum er gífurleg og verða því
lesendur hinna dagblaðanna útundan
í kapphlaupinu um bækurnar. Vér
þökkum fyrir þessar ábendingar og
munum framvegis breyta þessu, án
þess þó að hvei'fa frá þeirri megin-
reglu að auglýsa jafnt í öllum blöð-
unum, fyrr en annað verður ákveð-
ið.
3. spurning. I hverra þjónustu
halda þessir menn að þeir séu? (þ.
e. forráðamenn KRON).
Svar. í þjónustu félagsheildar-
innar. Ánnars ætti spyrjandinn, ef
hann æskir frekari upplýsinga um
það mál, að kynna sér lög og reglu-
gerðir kaupfélagsins.
4. spurning. Getum víð karmske
átt von á því að sjá einhvem dag-
inn i sveitablaðinu Tímanum aug-
lýsingu á þessa leið:
Reykvíkingar. Gerið svo vel að
líta á nýju bækurnar í KRONbúð-
inni.
Svar. Jú, það einkennilega skeð-
ur, að nefnd auglýsing birtist í Tím-
anum sama dag og grein reykvísks
lesanda birtist í Bæjarpóstinum.
Þótti þetta kynlegt að vonum, enda
jÁnljóst og reykvískum lesanda, að
auglýsing þessi átti ekki heima þar.
Auglýsingastjóri Tímans gaf þær upp
lýsingar viðvíkjandi þessu máli, er
hann var spurður, að hann hefði ver-
ið búinn að klippa auglýsinguna út
úr Morgunblaðinu og ætlað að spyrj-
ast fyrir um það, hvort Tíminn gæti
ekki fengið hana, en án hans vit-
undar hafi auglýsingin borizt með
öðrum auglýsingum niður i prent-
smiðju og verið þar sett og prentuð.
Bað hann afsökunar á þessum mis-
tökum og gat þess jafnframt, að að
sjálfsögðu þyrfti KRON ekki að
greiða nefnda ’auglýsingu.
Jens Fígved.