Þjóðviljinn - 18.02.1943, Blaðsíða 1
8. árgangur.
Fimmtudagur 18. febrúar 1943.
39. tölublað.
Faslsnlerlrilr a nlaihildl a allrl
olglliaial trí Inl tll itsaoahals
Sfórkostlegar skríddrekaorusfur vesfur af Karkoff
A 1000 km. vígstöðvum, frá Orel til Asovshafs eru fasista-
herirnir á undanhaldi.
Rauði herinn heldur áfram öflugri sókn, og tók í gær bæ-
inn Bogúdúoff, 50 km. norðvestur af Karkoff, Smieff, 65 km.
suður af Karkoff og marga bæi á Donetsvígstöðvunum, þar
á meðal Slavjansk, Rovenski og Sverdlovsk.
Herinn sem sækir vestur eftir strönd Asovshafs, er um 30
km. frá Taganrog.
Þýzka herstjórnin gerir allt sem í hennar valdi stendur
til að tefja sókn rauða hersins. Öflugar þýzkar skriðdrekasveit-
ir hafa verið sendar til vígstöðvanna á Karkoffsvæðinu, og
stendur yfir stórkostleg skriðdrekaorusta vestur af Karkoff.
mi
Hvert höfuðvígi þýzku nazistanna á austurvígstöðvunum
á fætur öðru fellur nú fyrir sókn rauða hersins.
Myndin sýnir rauða hermenn í orustu á austurvígstöðvunum.
Sovcfsöfnunín
„lr UlllDII turst D| M 8ÍN
hierllr ni ulr ern slálflr"
íslendingar ætla ekki að gerast eftirbátar annarra þjóða í
því, að vilja styrkja þær þjóðir, sem mestu hafa orðið að fórna
í stríði því, sem nú er háð í heiminum fyrir frelsinu.
í dag birtir Þjóðviljinn áskorun frá 70 formönnum ýmissa
félagssamtaka, alþingismönnum og öðrum mikilsvirtum mönn-
um er gegna ýmsum trúnaðarstörfum fyrir íslenzku þjóðina,
þar sem þeir skora á „alla íslendinga að sýna, hvern mann
þeir hafi að geyma með því að láta fé af hendi rakna, hver eftir
sinni getu, til kaupa á nokkru af hjúkrunarvörum handa þeirri
þjóð, sem hefur tekið við einna þyngstum höggum í þessu stríði.“
íslenzka þjóðin mun ekki bregðast þessu kalli.
Söfnunin gengur mjög vel, eftir því sem Þjóðviljanum hef-
ur verið tjáð og mun verða frá henni skýrt mjög bráðlega.
í öllum frjálsum löndum hef-
ur töku Karkoff verið fagnað,
og hún talinn einn glæsilegasti
sigur, sem unnizt hefur í styrj-
öldinni.
Ræðumaður í Moskvaútvarp-
inu sagði í gær, að taka Karkoff
Húseigendum er heim-
ilt að segja mönnum
upp húsnæði öðru en
íbúðum samkvæmt
húsaleigufrumvarpi
stjórnarinnar
Samkvæmt húsaleigufmm-
varpi ríkisstjórnarinnar sem
Alþingi hefur nú tii meðferö-
ar, má segja mönnum upp
húsnæði, öðru en íbúðarhús-
næði, ef leigusali hefur þörf
fyrir það til eigin atvinnu-
rekstrar.
Hér er á feröinni rýmkun
í húsaleigulögunum sem í
gildi hafa verið, er getur haft
hinar alvarlegustu afleiðing-
ar fyrir atvinnu þúsunda
manna í bænum. Er vitaö
mál að húseigendur hafa í
mýmörg-um tilfellum reynt að
koma mönnum út úr hús-
næði öðrum en íbúöum, enda
hefur skortur á slíku hús-
næði sízt verið' minni en á
íbúðum.
En samkvæmt þessu nýja
ákvæði má segja mönnum
upp verzlunarplássi, vinnu-
stofum, skrifstofum, geymsl-
um o. s. frv. sem ekki mátti
áður. Og þótt fólki yröi ekki
beinlínis kastað út, þarf ekki
að efast um að slík heimild
Framhald á 4. síðu.
væri aðeins áfangi á þeirri leið
að frelsa alla Úkraínu undan
oki fasistaherjanna.
Brezkur þingmaður sagði í
neðri málstofu brezka þingsins
í gær, að sér fyndist viðeigandi
að ríkisstjórnin sendi sovét-
stjórninni heillaóskaskeyti í til-
efni af töku Karkoff, og stakk
um leið upp á því, að brezka
stjórnin biði nokkrum af verj-
endum Stalíngrad heim til Eng-
lands.
Eden, utanríkisráðherra Breta,
tók þessum uppástungum vel,
og þingheimur lét óspart í ljós
að þær nytu almenns fylgis.
Moskvaútvarpið skýrði í gær
nákvæmar frá töku Karkoff en
gert hafði verið í fyrstu tilkynn-
ingunni.
Þjóðvérjar bjuggust við aðal-
árásinni úr suðaustri og höfðu
þar fyrir til varnar sterkustu
skriðdreka- og fótgönguliðssveit
ir sínar. En sovéthersveitir
ruddu sér braut nærri kringum
borgina, gerðu geysiharða árás
úr norðvestri og brutu sér braut
inn í háskólahverfið, og þaðan
inn í eina af aðalgötum borgar-
innar.
Samtímis hófu rússneskar her
sveitir áhlaup á borgina úr öðr-
um áttum, og hófust brátt hinir
skæðustu götubardagar. Voru
harðir návígisbardagar háðir
um einstakar verksmiðjubygg-
ingar og önnur stórhýsi borgar-
innar.
Meðan áhlaupið á borgina
stóð yfir, héldu rússneskar
steypiflugvélar uppi stöðugum
loftárásum á undanhaldsleiðir
Þjóðverja og var mikið af skrið
drekum og fallbyssum eyðilagt
á vegunum. f
Hernaðarfyrirskipun fannst í
skjölum þýzkra liðsforingja í
Karkoff, svohljóðandi: Karkoff
verður að verja, hvað sem það
kostar.
Bandarfkiaherinn lætur
undan síga { HiO-Túnis
Brezki herinn í Suður-
Tiínis sækir (ram
Harðir bardagar halda áfram
í Mið-Túnis, þar sem fasistaher-
irnir hafa byrjað sókn gegn
stöðvum Bandaríkjahersins.
Gagnáhlaup Bandaríkjamanna
fjöruðu út, að því er segir í
fregn frá London, við mikið
manntjón og hergagnatjón.
Fasistaherirnir unnu enn nokk-
uð á, eftir að hafa tekið bæinn
Gafsa í fyrradag.
Áframhald er á sókn áttunda
brezka hersins 1 Suður-Túnis
og sótti hann fram um 30 km. í
gær.
EHHerí Sielop m
SPIFZt tíl BÉIHðtS-
iis Orouonir fri
SiflauíH
Á báfnum var fímm
manna áhöfn
Vélbáturinn Draupnir frá
Súðavík, sem fór í róður að
kvöldi 12. þ. m. hefur enn
ekki komið fram þrátt fyrir
mjög mikla leit.
Á bátnum voru þessir
menn: Guðmundur Hjálmars-
son skipstjóri, Súðavík, 28
ára, kyæntur og átti 1 barn;
Einar Kristjánsson vélstjóri,
36 ára, kvæntur og átti 3
börn; Jóhann Valdimarsson,
31 árs, ókvæntur og barnlaus,
— allir framanskráðii• menn
voru frá Súbavík, — Rögn-
valdur Sveinbjarnarson, Upp-
sölum, Súðavíkui'hreppi, 22
ára; Sigurbjörn Guðmunds-
son, Hrafnabjörgum. Ögur-
hreppi 31 árs, báðir ókvæntir,
og barnlausir.
Hollenzkir háskóla-
stúdentir berjsst
gegn kúgurunum
Handfeknír hundrudum
saman
Hollenzkir stúdentar hafa
verið handteknir hundruðum
saman, og gefið að sök þátt-
taka í banatilræði við hátt-
settan nazistaembættismann.
Hollenzki nazi’staleiðtoginn
Mussert skýröi frá þessu í
ræöu sem hann hélt í gær.
Sagði hann að háskólarnir í
Hollandi væru miðstöðvar
mótþróans gegn nazistayfir-
völdunum og hótaði stúdent-
um hörðu ef því færi fram.
Loftárásir á herstöðv-
ar Þjóðverja á megin-
landinu
Brezkar og bandarískar flug-
sveitir gerðu í fyrrinótt og gær
víðtækar árásir á herstöðvar
Þjóðverja á meginlandinu.
Var aðalárásinni beint að
flotahöfninni Lorient, en árásir
einnig gerðar á staði í norðvest-
urhluta Þýzkalands, Hollands
og víðar.