Þjóðviljinn - 19.02.1943, Síða 2
2
JÞJÓÐVILJIN.N
Föstudagur 19. f-ebrúar 1943.
Tiæp hoBur slliUst ð kiefliDm
Rússneskfir skærulíðí, 24 ára gömul sfúlka, rítar ameríska1 Barnið ottar selur 1 fuU
ir mínir, væri bikar hamingju
minnar fleytifullur. Ég var
svo rík af hamingju.
Þá kom hjúkrunarkonan
inn meö bréfið.
Kæru vinir, lesið þetta bréf;
lesið jþað aftur og aftur.
kvenríthöfundínum Ruth Mc Kenney
Bréf Alexöndru.
Kæra Ruth Mc Kenney!
Þetta bréf er frá rússneskum
skæruliða, Alexöndru Ivanovu.
Þú þekkir mig ekki. Eg er að-
eins óbrotin sovétstúlka, eins og
þúsundir annarra hér í Sovétríkj
unum. En ég þekki þig, þó ég
hafi aldrei séð þig. Mér finnst
þú meira að segja kunningi
minn, já, jafnvel vinur minn.
Eg skal segja þér hvers vegna.
Eg ligg nú á sjúkrahúsi. Eg
varð fyrir sköti, þegar ég var að
bera særðan liðsforingja. Mér
líður nú betur. Eg get meira að
segja gengið. í tímaritinu Inter-
national Literature las ég sögu
þína um, hvernig þú ásamt böm
um þínum hefðir útbúið pakka
handa rauða hernum. Mér þótti
gaman að sögunni og ég ímynda
mér, að það hafi verið gjöfin þín,
sem ég bragðaði á einu sinni, í
nánd við Leningrad. Við vorum
á verði í skóginum. Allt í einu
kom liðsforinginn okkar og var
með pakka í höndunum. Hann
brosti, sagði að þetta væri gjöf
frá Ameríku og þeir hugrökk-
ustu skyldu fá hana. Hann
valdi úr tvo, sem höfðu skarað
fram úr í nýafstöðnum bardög-
um. Eg var eina stúlkan í her-
flokknum, sv'o karlmennirnir
gáfu mér alltaf með sér af því,
sem þeir fengu. Þeir hlógu að
mér, og sögðu að ég væri krakki,
af því mér þótti gott sælgæti.
Það var margt gott í pakkanum
m. a. malað kaffi.
Það var máske ekki pakkinn
xxsanxnnttttsmtt
Gullmunir
handunnir — vandaðir
Steinhringar, plötuhringar
o. m. fl.
Trúlofunarhringar
alltaf fyrirliggjandi.
Aðalbjörn Pétursson,
gullsm., Hverfisgötu 90.
Sími (fyrst um sinn) 4503.
uuuuuuuuuunu
Daglega
nýsoðín sríð. Ný egg,
soðín og hrá.
Kaffísalan
Hafnarstræti 16.
Munið
Kaffisðluna
Hafnarsfrœfí 16
UUUUUU UttUUttXÍ
Bréf Alexöndru Ivanovu, rússneska skæruliðans, og bréf
Ruth Mc Kenney til ameríska tímaritsins New Masses birtast
hér í íslenzkri þýðingu. Þau hjálpa bæði til þess að gefa nokkra
hugmynd um þá baráttu, sem nú er háð. Þau birtust í New
Masses 29. des. s. 1.
þinn, en ég ætla nú samt að í-
mynda mér að þaÖ hafi verið
hann, því mér líkar svo vel,
hvernig þú skrifar. Þú skilur
þetta stríð og hvernig við verj-
um Leningrad.
Eg ætla að segja þér dálítið af
sjálfri mér. Það eru líklega
margir, sem hugsa og finna til
eins og ég.
Meðan finnska stríðið stóð út-
skrifaðist ég úr hjúkrunar-
kvennaskóla. Þegar Þjóðverj-
arnir réðust á okkur, gerðist ég
sjálfboðaliði í hernum. Síðan
barðist ég í skæruhóp unz ég
særðist. Eg fer þangað aftur, þeg
ar mér er batnað.
*
Eg sá Þjóðverjana í fyrsta
sinn 14. júlí 1941. Það var í
Prokhnev-héraðinu. Eg hafði fal
ið mig í runnunum. Það var nótt
og fyrstu skriðdrekarnir komu
eftir þjóðveginum, rétt þegar
tunglið var að koma upp. Og í
turnopi eins skriðdrekans sá ég
Þjóðverja. Ó, hvað mig langaði
til að kasta í hann handsprengju.
En mér hafði verið bannað að
gera það. Þarna var þessi Þjóð-
verji að keyra skriðdrekann
sinn yfir landið mitt og ég lá
og horfði á hann og gerði ekk-
ert. Þetta var einmitt á afmælis-
daginn minn, ég varð þá 23 ára.
Mig langaði til að eyðileggja þá
alla. Hatrið til þeirra var svo
mikið, að ég hélt að það gæti
aldrei orðið meira. En mér skjátl
aðist.
Seinna kom refsisveit Þjóð-
verja inn í þorpin á Leningrad-
svæðinu. Þjóðverjarnir vildu fá
að vita, hvert skæruliðarnir
hefðu farið. Þeir yfirheyrðu Bar-
kanoff, formanninn í ,Paporot-
no‘-samyrkjubúinu. f>egar ékk
ert fékkst upp úr honum, bundu
Þjóðverjarnir hann á fótum og
höndum milli tveggja skrið-
dreka og tættu hann þannig í
sundur.
Þeir píndu líka ungan son Bar
kanoffs. En hann sagði heldur
ekki frá og þá drápu þeir þenn-
an ellefu ára gamla dreng fyrir
augum móður hans. Hún sleppti
sér.
Eftir þetta hataði ég Þjóðverj-
ana svo, að ég hélt að það væri
ómögulegt að hata meira. En
mér skjátlaðist aftur.
Þjóðverjarnir brenndu til
ösku þorpið Hilikaya Diva. Þeir
ráku bændurna inn í hlöðu og
kveiktu í henni. Þeir skutu þá,
sem reyndu að komast út úr
eldinum, til bana með vélbyss-
um. Þegar við komum að, var
allt fólkið dáið. Þar lágu hlið við
hlið börn og gamalmenni og
konur með ungbörn í faðmi sér.
Eg skrifa þér um allar þessar
ógnir. Eg sá þær allar með eigin
augum. Eg er ennþá mjög ung
og lifi víst ekki lengi. Það fær
enginn frið fyrr en fasisminn
hefur verið afmáður. Mig langar
svo til þess, að þeir, sem ekkert
hafa séð til Þjóðverjanna, skilji
það líka. Það eru margir, sem
skilja það með heilanum, en
þeir þurfa að skilja það með
hjartanu líka. Þegar ég las sög-
una þína, þá hugsaði ég með
mér: „Hún skilur“.
Mig langar til þes að biðja þig
að skýra þetta fyrir öðru fólki í
Ameríku, svo það þekki fasist-
'ana eins og við þekkjum þá.
Það myndi gera. út. af við
Hitler.
Eg þrýsti hönd þína. Kysstu
frá mér Tom, litla drenginn þinn
og Paddy, sem þykir súkkulaði
svo gott. En hvað ég skil hann
vel.
Og segðu þeim að sovétstúlka
sendi þeim bróðurkveðju og
þakki þeim fyrir ást þeirra á
rauða hernum og gjafirnar.
Þín
Alexandra Ivanova
Bréf Ruth Mc Kenney
Ritstjórar New Masses og
aðrir vinir mínir, sem hafið
sent mér kveðjur.
Kæru vinir! í morgun lá
ég í rúmi mínu hér í sjúkra-
húsinu og brosti af hamingju.
Bamfóstran var að enda
við aö flytja hina yndislegu
dóttir okkar, Elieen, inii í
barnadeildina. Elieen dóttir
okkar, er mjög efnilegt barn
og á þessu augnabliki sefur
hún örugg og róleg í einu
af þessum nútiina amerísku
fúröuverkum, sjúkrahúsinu.
sem veita það fullkomnasta
öryggi, sem völ er á. Ekkert
getur orðið henni að meini.
Hún er umvafin ást og um-
hyggju. Hjúkrunarkonur og
læknar vaka yfir heilbrigöi
hennar og velferð. Þið kunn-
ið sönginn um að „englarnir
vaka yfir þér alla nóttina“.
Þannig er vakað yfir barninu
okkar — englamir hafa
breyzt í núíma vísindamenn
með sótthreinsrmargxímur á
hvítum sótthreinsuöum slopp
um og hendurnar þvegnar úr
sóttvarnarlyfjum — en engu
að síöur eru þeir englar.
Og eins og þetta. væiri ekki
fullkomlega öruggt, hringdi
Patrik litli og spurði um líð-
an systur sinnar, og sagöi
| mér um leið, að sér hefði ver-
, ið falið það vandasama hlut-
! verk, að leika hreindýr á
jólasamkomu bamanna.
Hann á að skreyta sig með
hornum úr pappír og klauf-
um úr pappa, eins og sæm-
ir forustuhreindýrinu í æv-
intýraleik barnanna.
Mér fannst — ég segi það
í fullri alvöru á þessari jóla-
hátíð, þegar herbergið mitt
var fullt af blómum, gjöfum
og minningum um ykkur vin-
komnu öryggi, og drengurinn
okkar æfir ævintýraeik jól-
anna vegna þess, að þessi
fjarlægi vinur okkar, Alex-
andra Ivanova, hefur horfzt
í augu við hina hræðilegustu
hluti og ekki hlíft sér í bar-
áttunni gegn þeim hörmung-
um, sem ógna okkur öllum.
Hvenær fær hún aðstöðu til
þess að halda á bami —
sínu eigin barni — í faðmin-
um? Hvernig líður henni á
þessum jólum, henni Alex-
öndru Ivanovu, .,krakkanum“
sem skæruliðarnir kalla svo.
Hún segir frá því 1 bréfi sínu
eins og hversdagslegum hlut.
aö hún fari til skæruliðanna
gftur. Hún segir —• án þess að
kvarta — að hún lifi víst
ekki lengi.
Hamingja mín er greidd
með þjáningum hemiar og
sárum. Börnin okkar njóta
friðar og umhyggju vegna
þess. aö hin dáörakka, rúss-
neska þjóö hefur í þessi
löngu ár fómað blóði sínu
og lífi í baráttunni gegn
plágu nazismans.
Á hvem hátt get ég svarað
bréfi Alexöndru Ivanovu?
Með auðmjúku og þakklátu
hjarta get ég sagt henni, hve
mjög ég dái hana og þykir vænt
um hana - en það kemur að litlu
liði. Hið eina verðuga svar við
bréfi Alexöndru IvanovU er það
að vinna nýtt heit. Eg veit það,
kæru amerísku vinir, að þið
munuð fúsir að heita hinni hug-
rökku, rússnesku stúlku því
með mér, að við munum ekki
bregðast . henni. Kæra Alex-
andra Ivanova, vér Ameríku-
menn munum aldrei hætta
að berjast fyrir frelsi og
friði! Vér viljum vinna þetta
Framhald á 4. síðu.
Hvergi í heiminum bjó æska nokkurrar þjóðar við eins mikla umhyggju og eins full-
komin menningarskilyrði, eins og æska Sovétríkjanna fyrir stríðið. — Nú býr fólkið í hinum
hernumda hluta Sovétríkjanna við þá mestu grimmd, sem þekkist.
En þrátt fyrir stríðið gleymist ekki í Sovétríkjunum umhyggjan fyrir hinni uppvaxandi
kynslóð, ný heimili hafa verið byggð fyrir börn flóttafólks úr vesturhéruðunum.
Sovétþjóðimar leggja nú fram alla krafta sína í þessu stríði, til þess að tryggja æskulýðn-
um öryggi, hamingju, frelsi og frið í framtíðinni.