Þjóðviljinn - 05.03.1943, Blaðsíða 1

MlnnlnoarKhöhiiii
Uð sen IM neð
PorniSI ler Irm
u. 2 i öao
011 járnbraufísi millí Moskva og Vclíhí Lúkí á valdí Rússa
Minningarathöfn um þá.
sem fórust með Þormóði, fer
fram í dómkirkjunni í dag kl.
2 e. h. og verður henni út-
varpað.
Verður því öllum skrifstof-
um opinberra stofnana lok-
aö á hádegi, svo og bönk-
unum. Kennsla hættir á há-
degi í öllum skólum ríkisins.
Kvikmyndahúsin hafa engar
sýningar í dag.
Söfnunin til styrktar að-
standendum þeirra sem fór-
ust er nú 87525 kr.
Rauði herinn hefur náð á vald sitt stóru landsvæði
fyrir vestan Kúrsk, þar sem hann sækir fram á 100
km. víglínu og tók í gær bæina Síevsk, 130 km. norð-
vestur af Kúrsk og álíka langt suður af Brjansk, og
Súsa, 90 km. suðvestur af Kúrsk og 70 km. suður af
Lgoff, sem tekin var í fyrradag.
Vestur af Rseff hefur rauði herinn tekið bæinn
Olenino og hafa Rússar nú á valdi sínu alla járnbraut-
ina frá Moskva til Velíkíe Lúkí. Sovéthersveitir hafa
einnig sótt fram suðvestur af Rseff, og tekið 11 byggð-
arlög.
Fyrir norðan Rseffsvæðið heldur her Tímosjenkos
áfram sókn í átt til Staraja Rússa og Lovatárinnar.
Bæjarstjórn vil! ekki veita bygg-
ingarleyfi fyrir Hallgrímskirkju
„að svo stöddu"
Hallgrímssðfnuði boðin lóð undir hús fyrir guðþjónustur
Á fundi bæjarstjórnar í gær var tekin fyrir tillaga sú um
byggingarleyfi fyrir Hallgrímskirkju, sem frestað var á næst-
síðasta fundi. Valtýr Stefánsson og Sigfús Sigurhjartarson báru
fram eftirfarandi tillögu, sem var samþykkt með 11 atkvæðum
gegn tveimur:
„Það er ljóst, af uppdrætti þeim, sem liér liggur fyrir, að
sóknarnefnd Hallgrímssóknar hefur eigi í hyggju að reisa
venjulega sóknarkirkju, heldur er hér um að ræða fyrirhug-
aða höfuðkirkju landsins. Bæjarstjórnin telur því, að málið hafi
ekki fengið nægilegan undirbúning og getrn- ekki að svo stöddu
veitt hið umbeðna byggingarleyfi.“
Ennfremur báru þeir Valtýr og Sigfús ásamt Haraldi Guð-
mundssyni fram eftirfarandi tillögu er einnig var samþykkt
með 11 atkvæðum gegn 2.
„Bæjarstjórnin heitir sóknarnefnd Hallgrímssóknar stuðn-
ingi sínum við að reisa sem fyrst hús fyrir guðsþjónustur og
aðra starfsemi safnaðarins, með því að láta söfnuðinum í té
ókeypis lóð undir húsið, er sóknarnefndin geti fyrir sitt leyti
fallizt á, og greiða fyrir málinu á annan hátt.“
Á Donetsvígstöðvunum halda
áfram harðar orustur og virð-
ast árásir Þjóðverja harðastar
í vesturhluta Donetssvæðisins,
Suðvestur af Vorosiloff hefur
sovétherinn unnið á.
Hinir miklu sigrar rauða hers
ins á mið og norðurvígstöðvun-
um hafa þegar veikt verulega
yztu varnarlínu Smolensksvæð-
isins, að því er brezkir herfræð-
ingar telja. Orel verður einangr
aðri með hverjum degi. Brjansk
getur fyrr en varir orðið í víg-
línunni, segir í brezkri útvarps-
fregn.
20 japönskum skip-
um sökkt
Flugvélar Bandamanna hafa
sökkt 20 af 22 skipum í jap-
anskri skipalest á leið til Nýju
Gíneu, að því er segir í tilkynn-
ingu frá aðalstöðvum McArt-
liurs í Ástralín.
Átta af skipum þessum voru
herskip.
Verkalýður Vestmanneyja
krefst a9 Alþingi takl
tillit til samþykkta Al-
þýðusambandsþingsins
„Sameiginlegur fundur Verkalýðs-
félags Vestmannaeyja, Sjómannafé-
lagsins Jötunn, Vélstjórafélags Vest-
mannaeyja og Verkakvennaféiags-
ins Snótar í Vestmannaeyjum, —
lialdinn 18. febr. 1943, skorar á hið
háa Alþingi að samþykkja áskoran-
ir og tillögur 17. þings Alþýðusam-
bands Islands í dýrtíðar-, atvinnu-,
öryggis- og sjávarútvegsmálum og
fiýta eins og kostur er fyrir fram-
kvæmd þeirra.“
Harðar ioftárásir á
meginlandsstöðvar
Þjóðverja
Bandarískar sprengjuflugvél-
ar gerðu í gær harðar árásir á
borgirnar Rotterdam, Ham, og
er talið að mikill árangur hafi
Framhald á 4. síðu
Orð og gerðír
Fimm ráðherrar ávörp-
uðu þjóð sína fyrir
átta vikum
Björn l>órðarson:
„Þeir, sem hafa fengið mikið
undanfarin ár, mega vera við því
búnir að hagnaður þeirra rýrni
og að þeir verði að bera nokkrar
byrðar. Stjórnin lítur svo á, að
hún hafi, að svo stöddu, engan
rétt til að krefjast af almenningi,
engri stétt neinna fórna.“
Einar Arnórsson:
„Vafalaust munu margir verða
að færa einhverjar fórnir, og
mest verður að heimta af þeim,
sem mesta hafa getuna. Þeir hafa
bökin breiðust og á þá verður því
að leggja þyngstu baggana."
Vilhjálmur Þór:
„Það hlaut að verða fyrsta verk
þeirrar ríkisstjórnar, er nú situr,
að freista þess að stöðva dýrtíð-
ina. Til þss gátu verið tvær leið-
ir. Önnur með valdboði einu, hin
með samkomulagi og með vald-
boði að einhverju leyti. Hin síð-
ari leiðin var valin.“
Jóhann Sæmundsson:
„Gálaus valdbeiting bjargar
engu, en eykur aðeins á sundur-
lyndi þjóðarinnar og stofnar öllu
í voða. — — þeir, sem hafa eign-
ast mesta fjármuni á þessum tím
um, eiga að verða fyrstir til að
rækja skyldur sínar, sem jafn-
framt eru mestar og þyngstar."
Björn Ólafsson:
„Þeir aðilar, sem þessar ráð-
stafanir (dýrtíðarráðstafanir)
koma til að bitna mest á fyrst í
stað, verða að hafa það hugfast,
að þeir hafa haft góð afkomuár
undanfarið. — — — Timabili
stríðsgróðans er lokið, þeir sem
hyggja að hér eftir verði hægt að
byggja afkomu sína á fljóttekn-
um auði, munu verða fyrir von-
brigðum.“
Þetta voru þeirra fyrirheit í
áramótaútvarpi til þjóðar sinnar.
— Eftir átta vikur eru efndirnar
þær, að þúsundir íslenzkra al-
þýðumanna þurfa að fylkja sér
til varnar gegn árásum þessara
sömu ráðherra gegn lífsaíkomu
hinna fátækustu. Þeir ríku eiga
að fá að verða ríkari, nema hvað
þeim er uppálagl að greiða eign-
aukaskatl sem á að nægja til að
bvggja hús yfir þessa líka „orð-
heldnu“. ríkisstjórn.
Umræöur uröu langar um
tillögur þessar. Flutnings-
menn geröu grein fyrir því
Lögreglan gerði mótmælabréf
in upptæk, og auglýsti í háskól-
anum að stúdentar mættu búast
við „alvarlegum afleiðmgum",
ef þeir afturköllpðu ekki tafar-
að þar sem rætt væri um
Hallgrímskirkju, væri tveim
Framhald á 4. síðu.
laust mótmæli sín. Tilkynnt var
ennfremur að þetta mál hefði
verið „tekið úr höndum stúd-
entaíélagsins og háskólans.“
Sovétsöfnunin.
Á Akureyri hafa safnazt 7100 krónur
Verkaiýðurinn á Akureyri hefur aldrei látið á sér standa
í baráttunni um réttindi fólksins, baráttunni fyrir frelsi og lýð-
ræði.
Að þessu sinni lætur hann heldur ekki sitt eftir liggja.
Söfnunin á Akureyri handa Rauða krossi Sovétríkjanna er
nú orðin 7100 krónur. Um söfnunina annast Sjómannafélag Ak-
ureyrar, Verkakvennafélagið Eining, Iðja, félag verksmiðju-
fólks, Starfsstúlknafélagið Sóltn, Bílstjórafélag Akureyrar,
Verklýðsfélag Akureyrar og Sósíalistafélag Akureyrar.
Tvö þúsund norskir stúdentar mótmæla
afskiptum Kvislinga
NazístaYfírvöldín hafa í hótunum
Ákafar deilur hafa brotizt út við háskólann í Osló milli
liáskólastúdenta og stúdentafélags Kvislinga.
Formaðurinn í stúdentafélagi Kvislinga tilkymiti nýlega í
ræðu varðandi vinnuskyldu stúdenta, að þeir ættu um það
tvennt að velja, að láta stúdentaféiagið vera millilið og þá
yrðu þeir aðeins tilkvaddir í sumarfríunmn, eða að þeir yrðu
kvaddir til skylduvinnu sem hverjir aðrir bogarar, og þá hve-
nær sem væri.
Stúdentarnir tóku fyrri kostinn, en þegar það var birt í
nazistablöðunum sem merki um að stúdentarnir hefðu gengið
í stúdentafélag Kvislinga, sendu 2000 stúdentar samhljóða mót-
mæli til skrifstofu háskólans. Þeir lögðu áherzlu á, að þeir við-
urkenndu ekki stúdentafélag Kvislinga sem réttmætan fulltrúa
norskra stúdenta.
T