Þjóðviljinn - 10.03.1943, Blaðsíða 2
2
f>JÓÐ VILJlflW
Miövikudagur 10. marz 1943.
ooooooooooooooooo
Seljum smurt brauð
í veizlur.
Steinunn og Margrét.
Sími 5870.
VsAif fc. ^ ^ ^ ^ ^ ^ w ^ w ^ *-
ttziz&zzíttnzízíntttt
Gullmunir
handunnir — vandaðir
Steinhringar, plötuhringar
o. m. fl.
Trúlofunarhringar
alltaf fyrirliggjandi.
Aðalbjöm Pétursson,
gullsm., Hverfisgötu 90.
Sími (fyrst um sinn) 4ð03.
aööannnasacœQ
Bjarni Guðmundsson
Suðurgötu 16,
Reykjavík
löggiltur skjalaþýðari
(ensku)
Sími 5828, heima kl. 1—2.
OOOOOOOOOOOOOOOOO
ð
Kaffísdluna
Hafnarsfrasfí 16
Dngiegfii
nýsodín svið, Ný «gg,
sodín og hrá.
Kafffsalan
Hafnarstræti 16.
Oskudagsíapaður
Sundfélagsins Ægis
verður haldinn í Oddfellow í kvöld
Lárus Ingólfsson skemmtir.
Öskupokauppboð.
Aðgöngumiðar seldir á sama stað kl. 5—7 í dag.
Dansað bæði uppi ög niðri. — Allir íþróttamenn velkomnir!
Heilbrlgt lif
TÍMARIT RAUÐA KROSS ÍSLANDS.
III. árg. 1.—2. hefti kemur út í dag.
EFNI:
Guðm. Thoroddsen: Mataræði barnshafandi kvenna.
Sig. Sigurðsson: Berklavarnir líkamans.
Ritstjóraspjall.
Niels P. Dungal: Virus.
G. Claessen: Rafsjá, með myndum.
Júlíus Sigurjónsson: Sullormar og fleskormar með
myndum.
G. Claessen: Steinefni líkamans.
Rauða-Kross-fréttir í stuttu máli með myndum.
Sín ögnin af hverju (smágr. með myndum).
G. Claessen: Fyrsta aldursárið.
Ólafur Geirsson: Ritdómur um „Nýjar leiðir“ eftir Jón-
as Kristjánsson.
Ýmsar smágreinar.
Lesmálið er 112 bls.
Afgreiðsla: skrifstofa R. K. í., Hafnarstæti 5, Rvík.
Áskriftarverð: kr. 12.00 árgangurinn.
Einstök hefti í Iausasölu kr. 7.50 Árgangurinn kr. 15.00.
Undirrit gerist hér með áskrifandi að HEIL
BRIGT LÍF.
Nafn
Staða
Heimili
Jeg undirrit óska að gerast félagi Rauða
Kross íslands og lofa að greiða kr. árstillag (ævitil-
lag) til félagsins.
Nafn
Staða
Heimili
(Lægsta árstillag er 5 krónur. Lægsta ævitillag 100 krónur
Gerið svo vel að skrifa upphæðina greinilega).
Klippið pöntunarmiðana úr og sendið þá til
skrifstofu Rauða Krossihs.
öBcciat yóoUwÍnn
Sfálfbodalídar að starfi ad Jadrí
Um 3 þús. dagsverk
hafa verið gefin i
sjálfboðavinni;
„Hver, sem brýtur sér braut þarf að bisa við grjót,
má ci bogna né brotna þótt blási í mót.“
Jaðar — Heiðmörk
Hugmyndin um Heiðmörk, skemti
land Reykvíkinga hefur náð nokkr-
um vinsældum. En hvað hefur verið
gert fyrir þessa vinsælu hugmynd?
Harla lítið, næstum ekki neitt. En á
miðju því landsvæði sem Heiðmörk
er ætlað liggur landnám templara,
Jaðar. Það er unnið á þann hátt sem
vinna ber Heiðmörk álla. Þar hai'a
verið gróðursett nokkur þúsund tré,
þar er hafinn undirbúningur að leik-
vallagerð o. fl. o. fl.
Þessa dagana er selt happdrætti
til ágóða fyrir Jaðar, vinningarnir,
svefnherbergishúsgögn, pels, málverk
útvarpstæki, orðabók Sigfúsar Blönd
als, o. fl. a. fl. eru sýndir í glugga
Jóns Björnssonar í Bankastræti. Það
er hver síðastur að vera með í þessu
happdrætti. Það verður dregið á
mánudaginn kemur.
Vísir talar um heilbrigða
menningu og sjúka.
í leiðara Vísis í iyrradag segir svo:
. „íslenzkri menningu stafar engin
hætta af hinum amerísku áhrifum —
til þess er hún of rótgróin og trygg.
Útvarp til setuliðsins á brézkri
tungu boðar enga nýja hættu i þess-
um efnum. Það mun sannast, að er
þessum ófrið lýkur, munu íslending-
Barnaskemmtun
glímufélagsins Ármanns
verður í Iðnó í dag ( öskudag-
inn) kl. 4,30 síðd.
Til skemmtunar:
1) íþróttakvikmynd Ármanns
sýnd.
2) Danssýning: Nemendurfrú
Rigmor Hansson.
3) Hormonikusóló: Bragi Hlíð
berg.
4) Einleikur á píanó, 11 ára
drengur.
5) Gamanvísur.
6) ? ? ? ?
Oansleikur
fyrir fullorðna hefst kl. 10 s.d.
Hin ágæta hljómsveit hússins
leikur.
Á dansleiknum syngur hr. Al-
fred And’résson nýjar gaman-
vísur.
Aðgöngumiðar að báðum
skemmtununum verða seldir
í Iðnó frá kl. 1 í dag (öskud.).
ar hafa eflzt að þjóðrækni og þjóð-
armetnaði og koma lítt skaddaðir út
úr ófriðareldinum — en skilyrðið til
þess að svo megi verða er, að sú
menning sé heilbrigð, er vér höfum
unnið okkur um aldirnar. Sjúk menn
ing hlýtur að líða undir lok, en hin
heilbrigða stenzt allar raunir.“
Þetta átti að vera um út-
varp Ameríkumanna
á íslandi.
Þessi „merkilegu og spaklegu um-
mæli“ áttu raunverulega að fjalla
um þann dæmalausa samning, sem
gerður hefur verið milli Ameríku-
manna hér og útvarpsins, en það
hneykslanlega við þann samning er,
að Ameríkanar eiga samkvæmt hon-
um að annast flutning útvarpsefnis
á íslenzku.
Vísir lelur hlutverk sitt að verja
þennan samning, það mun flesta
íurða, því samningurinn á fáa íor-
mælendur.
Hversvegna?
Hversvegna vilja Ameríkanar íá
að flytja útvarpsefni á íslenzku í
íslenzka útvarpinu?
Hversvegna vilja þeir lítillækka
okkur svo mjög í augum umheims-
ins, að láta svo líta út sem við ráð-
um ekki yfir útvarpi okkar, eða sé-
um ekki menn til að annast sæmi-
legan dagskrárflutning?
Við þessum spurningum getur
naumast verið til nema eitt svar:
Þeir vilja fyrir hvern mun fá að-
stöðu til að flytja þjóðinni áróður,
áróður fyrir ágæti amerískrar menn-
ingar og alls þess, sem amerískt er.
Þetta er vissulega skiljanlegt frá
þeirra sjónarmiði. En það er lítt
skiljanlegt og méð öllu óafsakanlegt,
að til skuli vera íslendingar, ’sem
vilja ljá þeim lið í þessu máli.
Allir þekkja þá staðreynd hvernig
brezkir trúboðar brutu sér braut,
með krossinn í hönd, inn í lönd frum
stæðra þjóða í Afríku og Asíu. Svo
vildi til að í slóð þeirra fóru kaup-
sýslumenn, svo kom her beim til
verndar, og fyrr en varði, var sjálf-
stæðið glatað.
Við hverju búast menn í kjölfari
hins ísmeygilega amerjska áróðurs,
sem hér er rekinn?
Hvað Coca-cola-mennina
snertir.
Hvað húsbændur Vísis, Coca-cóla-
mennina snertir, þá búast þeir áreið
anlega við að fá hagkvæm verzlun-
arsambönd og mikinn persónulegan
hagnað í kjölfar áróðursins. Höfuð-
pauri þeirra Coca-cola-manna, Björn
Olafsson fjármálaráðherra vílaði á
sinum tíma ekki fyrir séraðgeraþað
að skilyrði’ i'yrri að vinna fyrir ríkið,
að hann fengi að nota þá aðstöðu,
i sem sú vinna gaf honum, til að ná
hagkvæmum verzlunarsamböndum
fyrir sjálfan sig.
Þeir Coca-cola-menn hugsa um
sjálfa sig en ekki þjóðina, þessvegna
geta þeir varið hneyksli eins og
samninginn milli útvarpsins og Ame-
ríkananna.
Hljómleikar Hallbjargar
Bjarnadóttur
(þriðjudag 2. þ. m.).
Vill ekki Bæjarpósturinn birta eft-
irfarandi línur?
Ekki man ég eftir að nokkurri
söngkonu hafi verið fagnað jafn mik
ið og Hallbjörgu Bjarnadóttur í
þetta skipti.
Skemmtiskránni var vel niður rað-
að.
Söngkonan hermdi eftir nokkurum
þekktum, klassiskum söngvurum,
kannski til þess að koma „jass“-
skapi í fólkið og sjálfa sig.
Þetta tókst alveg prýðilega, þvi
líklega erum við íslendingar miklu
móttækilegri fyrir „jass“ en klass-
iska músik. Það sýndi sig bezt þegar
fiðlusnillingurinn Emil Thelmani
var hér síðast, þá var miklu meiri
aðsókn að tónleikum H. B„ sem
haldnir voru um sama leyti. Jafnvel
aðsókn að hljómleikum Friedmans
eða Katheleen Long virðist ekki
heldur hafa verið eins mikil.
En það er um þessa síðustu hljóm-
leika H. B. að segja, að þeir enduðu
á því, að frummenskan virtist leika
lausum hala í allri sinni nekt.
E. K.
Gættu þín nú Stefán minn.
Stefán Pétursson, „kommúnisti“
og ritstjóri Alþýðublaðsins, skrifar
leiðara í blað sitt í gær, þar sem
hann deilir réttilega á samninginn
um afnot Ameríkana af íslenzka út-
varpinu. En þó Stefáni finnist samn-
ingur þessi ljótur, þá er þó ein sú
synd, sem útvarpsstjóri hefur fram-
ið, að hans dómi, sem gerir allar
aðrar syndir smámuni eina, einnig
samninginn við Ameríku, ef borið
er saman við þessa höfuðsynd.“
Höfuðsyndinni lýsir Stefán þannig:
„Og vissulega hefði það átt að vera
útvarpsstjóra og undirmönnum hans
við útvarpið vorkunnarlaust, að
verja nokkru meira af tíma þess til
að kynna okkur hið mikla lýðveldi í
Vesturheimi, sem við eigum nú svo
mikið saman við að sælda, og menn-
ingu þess, ef hann og þeir hefðu
ekki, að því er virðist, haft mestan
hugann við það, hvernig hægt væri
að troða inn í útvarpið rússneskum
áróðri eins og hinum nýju frétta-
sendingum frá Moskva, sem nú eru
að verða svo að segja daglegur liður
í hinni íslenzku dagskrá þess.“
Aumingja Stefán, að hugsa sér að
það skuli vera á þig lagt, að hlusta
á fréttir frá Moskva, eins og það
væri ekki nær, að lofa þér að hlusta
í næði á útskýringar Hitlers á þvi
hvernig hann vinnur hið „menning-
arsögulega hlutverk“ sitt að útrýma
„kommúnismanum.“ Það er annars
furða að Stefán skuli þola að hlusta
á brezkar fréttir, stundum er laum-
að inn í þær „rússneskum áróðri“.
Ef til vill lokar Stefán fyrir þær,
þó hann af gamalli virðingu fyrir
Moskva og „félaga“ Stalín geti ekki
stillt sig um að hlusta á „áróðurinn"
þegar hann kemur beint austan frá
Rússíá. En verst af öllu er það þó
fyrir vesalings Stefán, að sjálfar
staðreyndir hins daglega lífs eru
margar hverjar hinn slingasti áróður
fyrir Sovétþjóðirnar og þjóðskipu-
lag þeirra.
Stefán minn, gættu þín. Hlustaðu
aldrei á útvarp nema frá Berlín,
annars getur svo farið að þú verðir
leiksoppur áróðursins frá Moskva,
og hver veit nema þú fengir þá ein-
hverja vitglóru aftur, það væri
hræðiiegt fyrir þig.
«<XXXXXX>00000<>0^
Áskriftarsími Þjóðviljans
er 2184.
OOOOOOOOOOOOOOOOO