Þjóðviljinn - 26.03.1943, Blaðsíða 4

þlÓÐVILIINN
■ 11 i ■"
Nœturlæknir: Gunnar Cortes, Selja
veg 11, sími 5995.
Næturvörður í Ingólfsapóteki.
Iljörvarður Árnason M. F. A. flyt-
ur annan háskólafyrirlestur sinn í
kvöld kr. 8,30 í hátíðasal háskólans
Efni: Frönsk málaralist á 19. og 20.
öld. Skuggamyndir. Aðgangur ó-
keypis og öllum heimill.
Útvarpið í dag:
20,30 Útvarpssagan: Kristín Svía-
drottning, X (Sigurður Gríms
son lögfræðingur).
21,00 Strokkvartett útvarpsins
21,15 Erindi: íslenzk þjóðlög (með
tóndæmum), II (Hallgrímur
Helgason tónskáld).
22.00 Symfóníutónleikar (plötur).
NÝJA Blé i ■ TJAKNAJUBÍÓ ■
Klaofskir kúrekar Hcíllasfund
(Ride ‘em Cowboy) (The Golden Hour)
með skopleikurunum Amerísk söngva- og gaman-
RUD ABBOTT og mynd.
LOU COSTELLO. JAMES STEWART FAULETTE GODDARD
Sýning kl. 5, 7 og 9 Kl. 5 — 7 — 9.
Ml _
Bréf Blaðamanna«
félagsíns
Pramhald af 1. síðu.
tilkynningar um innlend mál
berist þeim jafnharðan, svo að
þau standi öll jafnt að vígi um
birtingu þessara frétta, í stað
þess að einstök blöð, sem þá að-
stöðu hafa, hafi greiðari aðgang
að þeim en önnur.
Ríkisstjórnin stofnaði fyrir
nokkrum árum landkynnisem-
bætti, jafnframt ferðaskrif
stofu, og sýnir þetta, að hún
taldi fulla þörf á að kynna land-
ið sem ferðamannaland. Fyrir-
spurnum varðandi férðalög hér
á landi ætti stofan að sjálfsögðu
að svara, þó að fyrirgreiðsla
ferðamanna sé henni að öðru
leyti óviðkomandi.
Ýmis rit hafa verið gefin út
um ísland á undanförnum ár-
um. Ber þar einkum að nefna
bók Landsbankans, en hún mun
nú vera ófáanleg, eða því sem
næst. Bætir hún að fullu úr
þeirri þörf, sem er á helztu efn-
islegum upplýsingum um land
og þjóð, en þyrfti að koma út
eigi sjaldnar en annað hvort ár.
Hinsvegar er mikil þörf á ódýr-
um en smekklegum ritum um
Island, rituðum á léttu máli og
með miklu af myndum. Yrði
það eitt verkefni stofunnar að
bæta úr þeirri vöntun.
Gert er ráð fyrir, að stofan
gæfi út lítið tímarit, er kæmi
út ársfjórðungs- eða mánaðar-
lega og flytti ýmsar upplýsing-
ar, einkum fjárhags- og við-
skiptalegs efnis, ásamt greinum
um þau athyglisverð mál, sem
fram kunna að koma á hverjum
tíma.--------
Þá skal vikið að síðari lið
tillögunnar. — Nú um hríð hafa
dvalizt hér á landi opinbterir
blaðafulltrúar frá þremur ríkj-
um, Bandaríkjunum, Bretlandi
og Noregi. Staxfa þeir í sam-
bandi við utanríkismálastjórnir
sínar og sendiherra þeirra hér,
senda nær daglega fréttir til
blaðanna hér og starfa jafn-
framt að því að kynna sér ís-
lenzk mál, er einhverju skipta
fyrir þjóðir þeirra. Þessir menn
standa í raun og veru betur að
vígi en sendiherrarnir sjálfir,
að kynnast málefnum þjóðar
þeirrar, er þeir dveljast hjá, og
gegna auk þess mikilsverðu
kynningarstarfi fyrir land sitt
og þjóð.
Á sama hátt mundu blaða-
fulltrúar íslands erlendín geta
unnið þjóðinni afarþarft starf.
Páð má að vísu, segja, að se.ndi-
Nýuppfevcdnir domar
Sakadómari hefur nýlega
kveðið upp dóma yfir nokkrum
mönnum fyrir ýmiskonar afbrot.
Næsta benzf nskömmtunar-
^tiiabilið hefstj. mai
Með auglýsingu útgefinni í
gær hefur atvinnu- og sam-
göngumálaráðuneytið að feng-
inni reynslu á bensínnotkun til
bifreiðaaksturs, þann mánuð,
sem liðinn er síðan bensín-
skömmtun hófst, ákveðið:
1. Að 2. skömmtunartímabil
þetta ár fyrir bensín til bifreiða
skuli hefjast 1. maí næskom-
andi.
2. Að þeir, sem eiga ónotað
benzín frá 1. tímabili skuli mega
notfæra sér það á 2. skömmtun-
artímabili.
Bifreiðaeigendum er talið
hyggilegast að nota bifreiðar
sem minnst nú meðan vegir eru
slæmir, en geyma heldur bensín-
ið til notkunar síðar þegar vegir
þorna og benzínskammturinn
notast betur og gúmmí eyðast
minna.
sveitirnar vinni nú þetta starf
að nokkru leyti, en það er deg-
inum ljósara, ,að með því fá-
menna starfsliði, sem þær hafa
á að skipa, geta þær ekki rækt
það svo sem verða mætti og
æskilegt væri. Það er afar mik-
ilsvert, að bæði blöð og einstakl-
ingar erlendis hafi greiðan að-
gang að réttum upplýsingum
um land og þjóð og þurfi ekki
að sækja þær hingað, því að svo
er oft um mál, að þau hafa því
aðeins þýðingu fyrir. blöðin, að
unnt sé að afla nauðs^legra
upplýsinga og segja frá þeim
þegar í stað.
Að lokum skal þess getið, að
Blaðamannafélagið telur rétt að
hefjast handa um þessi mál nú,
vegna hins mikla áhuga, sem
um þessar mundir virðist vera
ríkjandi erlendis fyrir íslenzk-
um málum og mun ekki þurfa
að rökstyðja frekar en gert hef-
ur verið, að þörfin á þeirri starf-
semi, sem hér um ræðir, er nú
meiri en nokkru sinni fyrr.
Félagið vill ennfremur leggja
áherzlu á það, að eingöngu æfð-
ir blaðamenn séu valdir til þess
ara starfa, og telur æskilegt, að
félagið sé haft með í ráðum um
val þeirra“.
Réttvísin og valdstjórnin gegn
Hannesi Sveinssyni, sem stjórn-
aði veghefli. Eitt sinn, þegar
hann var að starfi sínu á Hafn-
arfjarðarveginum safnaðist
barnahópur utan um hefilinn.
Þegar dæmdi bakkaði heflinum
varð eitt barnanna, 6—7 ára
gamall drengur, fyrir heflinum
og beið bana. Dómarinn leit svo
á, að þar sem hann vissi af börn-
unum umhverfis hefilinn og
vanrækti að fullvissa sig um að
þau væru ekki fyrir heflinum,
áður en hann bakkaði, hafi hann
orðið meðvaldur að slysinu og
var hann dæmdur í 300 kr. sekt
til ríkissjóðs.
Réttvísin gegn Theódór J.
Stefánssyni. Dæmdi hafði tekið
á móti 350 kr. hjá setuliðsmönn
um í þeim tilgangi að kaupa
fyrir þá vín, en skilaði hvorki
peningunum né víni, heldur
eyddi peningunum í eigin þarf-
ir. Var dæmdur í 30 daga fang-
elsi skilorðsbundið og sviptur
kosningarétti og kjörgengi.
Dómur yfir mæðginum.
Sonurinn falsaði beiðni ákveð
ins manns um áfengiskaup, en
fékk ekki vín út á hana, þar sem
hún þótti grunsamleg. Reyndi
hann þá á annan hátt, fékk nafn
ákveðins manns í minningarriti
Stýrimannaskólans, falsaði nafn
hans, og fékk móður sína í lið
með sér, er afhenti öðrum manni
plaggið, en hann fékk heldur
ekki vín út á það. Þegar sonur-
inn fór síðan að grennslast eftir
því, hvort vín fengist ekki út á
þessa beiðni, þekktist hann aftur
sem hinn sami, er áður hafði
komið með falska ávísun. Allt
komst upp. Hann var dæmdur í
60 daga fangelsi og móðir hans
í 10 daga varðhald, bæði skil-
orðsbundið. Bæði voru svipt
kosningarétti og kjörgengi.
Dómur yfir Ólafi Theódór
Ólafssyni fyrir þjófnað er hann
framdi 14. þ. m. Brauzt hann inn
í birgðageymslu Gunnars Bjarna
sonar við Suðurlandsbraut og
stal þaðan sex pörum af bílkeðj
um, (verð: 180 kr. parið). Enn-
fremur fyrir að hafa ekið bif-
reið undir áhrifum áfengis.
Hann var dæmdur í 6 mánaða
fangelsi, óskilorðsbundið, og
sviptur kosningarétti og kjör-
gengi og bifreiðastjóraréttindum
ævilangt.
Hann hafði áður verið dæmd-
ur fyrir þjófrtað.
DREKAKYN 1
Eftir Peari Bock
og að draga andann og við yrðum ekki lengi að fara sömu
leið og aðrir, ef þeir teldu okkur til óvina.
_ Nú hellti kona hans yfir hann skömmum og sagði: Þú
ert aumastur allra manna á jarðríki. Ó, að ég skuli vera
,bundin þér. Viltu gera það sem ég segi þér eða ekki?
> I En hvað segirðu þá? sp»rði hann og titraði við hlið
l'.-hennar.
t>.
w'| Við erum fjandmenn Ling Tans og ég hef alltaf hatað
hann.
| En það geri ég ekki, tautaði hann, hann hefur reynzt okkur
Wfvel og oft gefið okkur mat og hann gaf okkur alla afgangs-
■vv; |búta sem hann þurfti ekki að nota sjálfur, þegar hann hafði
^|Vefstólinn, og árlega hefur hann gefið mér í alfatnað eða
‘ yfirhöfn. Eg á ekki létt með að gleyma þessu öllu. ;
Mér verður ekki mikið fyrir að gleyma því, sagði kona j
hans. Hvað heldurðu að hann hafi munað um þetta? Það •
á við hann að gefa okkur smátuskur og matarbita. Hann •
,vex í eigin augum við það. Gefa menn nokkurn tíma svo, að ■
j$£ þeir þykist ekki menn að meiri? Eigum við að vera honum j
þakklát fyrir oflæti hans sjálfs?
Þannig vafði hún um fingur sér garminum, sem hvíldi j
j$£ við hlið henni í rúminu og hann hlustaði og andvarpaði j
^ og lokaði augunum og reyndi að sofna, en hún ýtti við ■
$$£ honum og vakti hann, þangað til hann missti þolinmæð- j
^ ina og hrópaði:
j$£ Æ, gerðu eins og þér sýnist. Það endar hvort sem er j
j$£ alltaf með því og ég er ekki þrekmeiri en aðrir menn og j
j££| verð því að láta í minni pokann.
j$<j Þannig urðu þau frændi Ling Tans og kona hans augu j
j^j og eyru Vú Líens í þorpinu, þó 'að frændinn væri þess j
j$£ ætíð ófús og stakk undir stól þeim upplýsingum, sem hann j
j^j gat. En það var nú reyndar hægara sagt en gert. Þessi ;
^ kona hans kunni ótal ráð til þess að pína hann til aagna ;
j^j og til þess að vernda hein(ilisfriðinn og firra sjálfan sig ;
j^£j böli lét hann smátt og smátt undan og sagði henni hvað ;
j^j gerzt hefði á ráðstefnum þeím, sem Ling Tan kallaði karl-
j>$£ menn þorpsins á til að segja þeim fyrir verkum og hún
j$£ fór síðan til Vú Líen og sagði honum dyggilega allar frétt-
& ir og þá laun fyrir. En Vú Líen lét það sem hún sagði hon-
jg£ um aldrei fara lengra.
i>8£ Og nú var Jada, sem ekkert vissi um þetta, með ráða-
j?$£ brugg á döfinni um það að nota aðstöðu Vú Líens til þess
j$£ að gera óvinunum skráveifu. Hún afréð eitt sinn að fara
sjálf til borgarinnar með matvæli og reyna að selja þau
XX hjá húsi Vú Líens. Hún sagði engum frá því, hvað hún
58E ætlaðist fyrir, hún gat verið róleg og djörf eins og ræn-
jj$$ ingi. Hún valdi til fararinnar dag nokkurn, þegar maður
3$; hennar var uppi í heiðunum og beið þangað til barnið var
58? sofnað, síðan setti hún á sig gráa hárkollu, sem hún og
58? Lao Er höfðu fengið hjá farandleikurum, sem höfðu orðið á
vegi þeirra, þegar þau höfðu verið fyrir vestan og Lao Er
hafði keypt kolluna handa henni svo að hún gæti dulið
^j æsku sína og fegurð. Nú setti hún upp kolluna og bar lit
^ á andlitið, afskræmdi efri vörina með lituðu kítti, sverti
^ á sér tennurnar og setti á sig herðakistil og fór á gamla,
j*g£ slitna skó. Hún læddist út um bakdyrnar á meðan Ling
& Sao svaf og fór síðan út á akur, sem var falinn í bambus-
38? skógi, en þar ræktaði Ling Tan vetrarkál, án þess óvin-
^ irnir hefðu hugmynd um. Hún hafði meðferðis körfu, sem
S8S hún fyllti af káli. Ling Tan var annarsstaðar við vinnu
38? og sá hana ekki. Síðan fór hún í ótal krákustígum til borg-
^ arinnar.
$$j Hún vissi hvar Vú Líen átti heima og stefndi að því hliði,
j$£ sem næst var bústað hans. Hún hefði ekki getað kosið
j>$£ sér betri lykil en kálkörfuna, en það vissi hún ekki. Á
$$£ torgunum sást aldrei grænmeti og það kom vatn fram í
j$£ munninn á hermanninum, sem var á verði við hliðið og
hún þurfti ekki að nefna nafn Vú Líens til þess að fá að
j>$£ fara inn.
Farðu inn í eldhúsið, gamla mín, •tgði hann stirðlega,
$$£ matsveinninn borgar þér.
j$£ Hvar er eldhúsið? sagði hún og var smámælt eins og liún
j$§ dræpi í skörðin og hún reyndi að láta röddina bresta. En
58? Jadu var sú list lagin að geta líkt eftir hverjum sem hún
j$£ vildi. Þegar hún dulbjó sig sem gamla konu varð allt
hennar fas, nærri því ósjálfrátt, í samræmi við búning-
<$£ inn. Hún hefði sem bezt getað blekkt Lao Br, ef hann hefði
j$£ ekki verið svo vanur því að sjá hana í allskonar gervum
j>$£ og undrazt það, hve vel hún gat dulbúið sig.
■$£ Komdu með mér, sagði hermaðurinn. Hann fór með hana
um marga garða og hún haltraði á eftir honum, saug upp
í nefið og sá ekkert annað en jöi'ðina fyrir fótum sér og
S'a nú komu þau inn í eldhúsið.
É