Þjóðviljinn - 12.05.1943, Blaðsíða 1
8. árgangur.
Miövikudagur 12. maí 1943.
104. tölubl.
KLUKKAN HALFNIU
í KVÖLD
r
hefst stjómmálafundur
Sósíalistaflokksins.
Allir í Listamannaskálann
í kvöld.
17élahersvcítir u brezka hersíns saekja hraff fram frá
Túnísborg og faka HammaneL Bandamenn faka 100
þúsund fanga.
Vélahersveitir 1. brezka hersins hafa nú klofið í tvennt leif-
amar af fasistaherjunum í Túnis með mjög hraðri sókn frá
Túnisborg austur yfir fjöllin til Hammanet, og er sá bær nú á
valdi Bandamanna.
I
Þetta hefur þegar haft þau áhrif, að þýzkar og ítalskar her-
sveitir, sem vörðust við Zagouan, hafa gefizt upp fyrir Frökk-
um, sem kröfðust „skilyrðislausrar uppgjafar“. Fótgöngulið fas-
ista fyrir sunnan Túnis-Hammanetlínuna er klemmt milli 1.
brezka hersins og hins víðfræga 8. brezka hers, og á ekki um
annað að velja en uppgjöf eða að berjast til þrautar.
Litlu betur staddur er sá híuti fasistaherjanna, sem dvelst
á Bonhöfða. og verst þar við mjög erfið skilyrði. Flugvélar og
herskip Bandamanna halda uppi stöðugum árásum á stöðvar
þessa hers.
Bandamenn hafa tekið yfir 100 þúsund fanga í Túnis.
Spengjuflugvélar Banda-
manna halda uppi stórkostleg-
um loftárásum á herstöðvar fas-
ista á Sikiley og Suður-Ítalíu.
Érezki flotinn heldur öflugan
vörð úti fyrir Bonskaganúm, og
hefur öllum skipum Þjóðverja
og ítala, sem reynt hafa að kom-
ast burt frá Túnis, verið sökkt.
Engar góðar hafnir eru á skag-
anum og því ekki hægt að gera
tilraunir með brottflutning liðs
í stórum stíl, en einstakir her-
mannahópar hafa reynt að kom-
ast á brott í bátum og smpskip-
um.
Giraud hershöfðingi hefur nú
skipað landstjóra í Túnis, þar
sem telja má að landið sé allt á
valdi Bandamanna. Heitir nýi
landstjórinn Mast og er hers-
höfðingi.
Tilkynnt var í gær að 1. brezki
herinn hafi misst 8400 menn frá
7. apríl, og að 8. brezki herinn
hafi misst 2400 menn á sama
tíma.
Fyrsti fundur Sósíalistaflokksins í
iiinum nýja listamannaskála í kvöld
Fundur þessi verður einskonar leiðarþing þingmanna
sósíalista í Reykjavík um starf síðasta Alþingis.
Með byggingu hins stóra sýningarskála listamanna við
Kirkjustræti (við hliðina á Alþingishúsinu), hafa nú opnast
möguleikar fyrir Sósíalistaflokkinn til þess að halda fjölmenna
fundi i Reykjavík.
Skorturinn á samkomuhúsi
fyrir pólitíska fundi hefur bein-
línis hindrað fundastarfsemi
flokksins, að undanteknum
þeirn fáeinu skiptum, er Sósíal-
istaflokkurinn hefur getað feng-
ið Gamla Bíó til fjöldafunda,
hafa þeir engir orðið, en aðstæð-
ur til útifunda eru allar mjög
erfiðar.
í kvöld boðar nú flokkurinn
til fyrsta aknenna stjórnmála-
fundarins í þessum nýju húsa-
kynnum, sem eru ágætlega vel
fallin til fundarhalda. Þarf ekki
að efast um að húsfyllir verður.
Vegna þess að ekki hefur enn
verið séð fyrir sætum eins og
húsið rúmar, verður ekki hægt
að veita aðgang eins mörgum og
ákjósanlegt hefði' verið.
Á fundinum í kvöld tala þing-
menn Sósíalistáflokksins í
Reykjavík. Munu þeir aðallega
skýra ýms mál síðasta Alþingis.
Sigfús Sigurhjartarson, álþm.
nefnir ræðu sína: Lengsta þing
ið og starf þess. Brynjólfur
Bjarnason mun gera að umtals-
efni gang samningaumleitan-
anna um vinstri stjórn og hvern-
ig horfurnar eru í þeim málum.
Mun margur vilja heyra grein-
argerð hans um þessi mál. Loks
talar Einar Olgeirsson.
Reykvíkingar! Mætið á fund-
inum í kvöld.
Seint í gærkvöld var til-
kynnt frá London að Wins-
ton Churchill, forsætisráð-
herra Breta, sé kominn til
Washington.
f för með forsætisráðherr
anum er Beaverbrook lá-
varður og ýmsir háttsettir
embættismenn.
--------------------1--------
Stórstúka Islands, í.
S. í. og S. B. S. bind-
ast samtökum um að
berjast gegn áteng-
isbölinu
Sunnudaginn 9. maí s. 1. var
haldinn fundur í Reykjavík, þar
sem mættir voru 30—40 fulltrú
ar frá þessum fjórum félagasam
böndum: Stórstúku íslands, í-
þróttasambandi fslands, Ung-
mennafélögum íslands og Sam-
bandi bindindisfélaga í skólum.
Aðalumræðuefni fundarins
var mánaðarblaðið Eining og út-
gáfa þess framvegis. Meðal full-
trúanna voru allmargir úr stjórn
um félagasambandanna, svo
sem stórtemplar, forseti í. S. í.,
stjórn S. B. S. og íþróttafulltrúi.
Til fundárins hafði boðað sam
vinnunefnd félagskerfanna, en
formaður hennar og ritstjóri
blaðsins er Pétur Sigurðsson.
Fundurinn samþykkti ein-
róma eftirfarandi ályktun og til
lögur:
1. Fundurinn lýsir ánægju
síhni yfir velheppnaðri byrjun
með mánaðarblaðið Eining og
telur sjálfsagt, að þessi fjögur
félagasambönd, er samvinnu-
nefndina hafa skipað, haldi á-
fram að standa að útgáfu blaðs-
ins og efla hana sem bezt, og
leggur til:
2. Að samvinnu- og útgáfu-
nefndin verði framvegis skipuð
fimm mönnum, tveimur frá
Stórstúku íslands og einu frá
Georg Eisel, ameríski undirforinginn, sá eini sem bjargaðist í
flugvélarslysinu sem varð hér fyrir nokkru síðan.
Sfórkostlegur hernaðarundírbúníngur beggja
sfyríaldaraðífa á svæðínu vesfur af Moskva,
Vaxandi athygli beinist nú að miðvígstöðvunum í Sovétríkj-
unum, vegna hinna áköfu loftárása Rússa undanfamar vikur á
járnbrautarmiðstöðvar og samgönguæðar á þessum vígstöðvum.
Öflugar rússneskar sprengjuflugvélasveitir réðust í gær á
Brjansk, og er það níundi dagurinn í röð, sem miklar árásir eru
gerðar á þá borg.
Á Kúbanvígstöðvunum halda
áfram harðir bardagar, og beita
Rússar mjög stórskotaliði, og
verður vel ágengt, þrátt fyrir
harða mótspyrnu.
Fréttaritarar í Moskva eru
farnir að gefa í skyn í skeytum
sínum, að sóknar muni að vænta
af Rússa hálfu á vígstöðvunum
suðvestur af Moskva. Fregnir
frá báðum aðilum virðast bera
með sér, að undirbúningurinn
að sumarátökunum sé mestur á
miðvígstöðvunum.
Slíta Bandaríkín sf)i rnmála-
sam£*andí víd Fínna ?
Sem sýnishorn af áliti
Bandaríkjablaðanna um á-
framhaldandi þátttöku Finn-
lands í styrjöldinn eru bh-tir
hér útdrættir úr ritstjómar-
grein tveggja blaða. Hið fyrra
eru úr „St. Louis Post-Dis-
patch: 1
„Ekki þarf að vænta friðar
milli Finnlands og Rússlands
meðan þýzk-sinnaðir menn
halda í stjórnartaumana í
Finnlandi, og allar kringum-
stæöur mæla með því, að
Bandaríkin slíti stjórnmála-
hverju hinna sambandanna.
Stjórnir sambandanna skipa
nefndarmennina. Fulltrúafundir
skulu haldnir eigi sjaldnar en
annaðhvort ár.
Framh. á 4. síðu
sambandi við Finna. Yfirlýs-
ing þess efnis myndi binda
endi á það óeölilega ástand
að við séum vinveittir þjóð.
sem á í stríði við einn sam-
herja okkar“.
Síöari tilvitnunin er í rit-
stjórnargrein í Charlotte N.
C. News:
„Eftir aö hafa yfirvegað
máliö í nokkra mánuði er nú
svo að sjá, sem stjórnin í
Washington sé loks við því
búin að segja Finnum hvað
henni býr í brjósti. AÖ okkar
hlut, vonum við að þau orð
verði ljós og ákveðin, vegna
þess, að þáð veröm' að sýna
hlutleysingjum í herbúöum
óvinanna, að þeir geta ekki
vænzt neimiar tilhliörunar-
semi frá hinUm voídugu full-
tnjum Bandaríkjanna, þegar
,að friðarborðinu kemur“.