Þjóðviljinn - 25.05.1943, Blaðsíða 1

8. árgangur.
ÞriÖjudagur 25. maí 1943.
115. tölublad.
Iinrlii lirlir M Histi WH Mfeki
Varö fyrír áreksfrf — Sðkk á t\
mínúfu — Prír menn fórusf
Togarinn Garðar frá Hafnarfirði varð fyrir árekstri í þoku
við austurströnd Skotlands og sökk hann á hálfri annarri mín-
útu.
Þrír menn af skipshöfninni fórust, en 10 björguðust. Voru
þeir fluttir til Aberdeen og líður vel.
Atburður þessi gerðist um hádegi s.l. föstudag. Var skipið
á leið til Englands með afla.
Þeir, sem fórust, voru þessir:
Oddur Guðmundsson, 1. vél-
stjóri, Smyrilsveg 22, Reykja-
vík, 48 ára, kvæntur.
Alfred Stefánsson, kyndari
Kirkjuveg 5, Hafnarfirði, 25 ára,
kvæntur, átti 2 börn.,
Ármann Óskar Magnússon,
háseti úr Þykkvabæ, 25 ára, ó-
kvæntur.
Sigurjón Einarsson, skipstjóri
á Garðari var ekki með skipið
1 þessari ferð, skipstjóri í þess-
ari ferð var Jens Jónsson.
Garðar var stærsti íslenzki
togarinn, 462 brúttólestir með
860 hestafla vél, smíðaður í
Middelborough árið 1930. Eig-
andi var Einar Þorgilsson & Co.
í Hafnarfirði.
Frá vorþíngs umdaemíssfúkunnar
Lögin um héraðabönn öðlist giidi án tafar
Vorþing umdæmisstúkunnar nr. 1 var haldið í Reykjavík
á sunnudaginn. Þingið sóttu milli 90 og 100 fulltrúar. í um-
dæminu eru nú starfandi 33 undirstúkur með 2993 félögum og
18 barnastúkur með um 2900 félögum.
Framkvæmdanefnd umdæmisstúkunnar var að mestu end-
urkosin, Guðgeir Jónsson, forseti Alþýðusambandsins, er um-
dæmistemplar, því starfi hefur hann gengt um 4 ára skeið.
Þing'ið tók til meöferðar
ýms mál sem varöa innri
starfsemi Reglunnar. Eftirfar-
andi tillaga var þar samþykkt
í einu hljóði:
Jaínframt því sem vorþing
umdæmisstúkunnar nr. 1
lýsir ánægju sinni yfir þeirri
hreytingu á áfengislögum
sem samþykkt var á Alþingi
1. marz þ. á., skorar þaö á
Flokkaglíma Ármanns
hád í kvöld kl, 9
í íþróifahúsínu
Flokkaglíma Ármanns fer
fram í kvöld kl. 9 1 íþróttahúsi
Jóns Þorsteinssonar.
Keppendur eru alls 14 í tveim
þyngdarflokkum frá 5 íþrótta-
félögmn.
í I. fl. (yfir 7Ó kg.) keppa þess
ir: Kristján Jósteinsson Umfl.
Stokkseyrar, Guðm. Ágústsson
skjaldarhafi, Umf. Vöku, Sigur-
jón Hallbjörnsson Á., Vilhjálm-
ur Kristjánsson Á., Ingólfur
Björgvinsson Umf. Dagsbrún,
Jens Þórðarson Á., Sigfús Ingi-
marsson, Umíl. Vöku og Benó-
ný Benediktsson Á.
í II. fl. (undir 70 kg.) keppa
þessir: Ingólfur Jónsson, Umf.
yíkisstjómina aö láta laga-
breytingar þessar öölast gildi
án tafar“.
Lagabreyting sú, er hér um
ræðir, heimilar atkvæöa-
greiöslur um þáö hvort áfeng-
issölur skuli leyfðar eöa ekki
af viökomandi bæjar- eöa sveit
arfélagi, en um framkvæmd
þessara ákvæöa segir svo í
lögunum:
„Nú telur ríkisstjórn, aö lög
þessi kunni aö brjóta í bága
viö milliríkjasamninga, og
skal hún þá gera ráðstafanir
er hún telur nauösynlegar til
þess aó samrýma þá samn-
inga ákvæöum laganna. AÖ-
því loknu öölast lögin gildi,
enda birti ríkisstjórnin um
þaö tilkynningu“.
Breebar spengjuflugvélar varpa 2000 tonnum
af sprengjum yfir þýzku borgína Dortmund
Mjög öflugar sprengjuflugvélasveitir brezkar gerðu í fyrri-
nótt árás á þýzku iðnaðarborgina Dortmund, og er talið í brezk-
um fregnum að þetta hafi verið mesta loftárás styrjaldarinnar.
Brezku flugvélarnar vörpuðu sprengjum sem samtals vógu
2000 tonn. Urðu gífurlegar sprengingar víðsvegar um borg-
ina og voru heilir borgarhlutar eitt eldhaf.
Þrjátíu og átta brezku flugvélanna sem árásina gerðu,
fórust.
Dortmund er ein mesta
iönaöarborg Vestur-Þýzka-
lands, og hafa þegar veriö
gerðar margar árásir á hana.
Hún er einnig þýöingaiTnikill
hafnarbær vegna Dortmund-
Ems skipaskurösins, en Banda
menn hafa í loftárásum sín-
um undanfamar vikur lagt
mikla áherzlu á aö trufla
flutninga um vatnavegi Vest-
ur-Þýzkalands og yfii’leitt aö
gera sem mestan glundroða í
flutningakerfi Þjóöverja.
Miklar loftárásir á Mið-
jarðarhafssvæðinu.
Samtímis hinum miklu loft
árásum Breta á Vestur-Þýzka-
land halda flugsveiti'r Banda-
manna uppi látlausum árás-
um á stöövar fasista á Miö-
jaröarhafssvæöinu.
Sprengjuflugvélar frá Norö-
ur-Afriku og Malta geröu í
gær haröar árásir á hafnar-
borgir á Sikiley, Pantellaria
og Suður-ítalíu'.
Afmælismótið
Valur —, K.R, 31
Fram — Vikingur 0:0
cffír þríframlenðdan leík
Dómarar: Guðjón Einars-
son og Jóh. Bergsteinsson.
Þaö mátti yfirleitt sjá þaö
á þessum leikjum aö þeir
svo á aö lög þessu kæmu ekki
í bága viö neina milliríkja-
samninga og 1 samræmi viö
þau skilyröi skoraöi þaö á
ríkisstjórnina aö láta lögin
öðlast gildi án tafar.
Dagsbrún, Sigurjón Hallbjörns-
son Á., Leifur Þorbjörnsson K.
V, Haraldur Þorleifsson Á og
Haraldur Kristjánsson Á.
Flokkaglíma þessi fer fram
viku áður en Íslandsglíman er
háð og munu sennilega margir
þessara keppenda taka þátt í
Íslandsglímunni.
Rannsókn á árangri bólu-
setningar gegn kíghósta
Næstu daga munu tveir lækna
nemar á vegum rannsóknar-
stofu Háskólans, ganga í hús
hér í bænum og safna skýrslum
um árangurinn af bólusetningu
barna gegn kíghósta.
Almenningur er þeðinn að
greiða fyrir þeim, svo náðst geti
sem beztur árangur af starfi
þeirra.
Miklir loftbardagar á
austurvígstöðvunum
315 þýzkar flugvélar
skofnar niður á víku
Á Austurvígstöðvunum eru
helztu átökin í lofti.
Þjóðverjar hafa gert miklar
loftárásir á Kúrsk síðustu sól-
arhrmgana. Var árásin gerð
af mjög öflugum flugvélasveit
um og tókust harðir bardagar
við orustuflugvélar Rússa, og
voru margar árásarflugvél-
anna skotnar niður.
Rússar tilkynna aö síðást-
liöna viku hafi þeir skotiö
niður 315 þýzkar flugvélar.
Danska þjóðin berst gegn
nazismanum
Umsögn bandarísks fréttarítara
Bandaríski blaðamaðurinn Marquis Childs, sem nú dvelur
í Stokkhólmi, símar blaði sínu um ástandið í Danmörku:
„Það er almennt litið svo á úti um heim, að Danir séu naz-
istum tiltölulega auðsveipir. Allar þær fréttir, sem hingað ber-
ast gefa hið öfuga til kynna, og að jafnvel hin tiltölulega lin-
ltind, sem Þjóðverjar sýna Dönum dugi ekki til þess að vinna
hylli þeirra. Nazistar ætluðust til þess að Danmörk yrði sýnis-
horn af vinsamlegri samvinnu um „nýskipunina“, en kosning-
arnar, sem nýlega fóru fram í Danmörku, sýna bezt, hversu
það hefur mistekizt hjá nazistum, að sameina þjóðina um slíka
samvinnu.
Umdæmisstúkuþingiö leit j voru lyi’stu leikir sumarsins.
Þjálfun og allt öryggi var ekki
í. sem bezta lagi. Valur virtist
þó hafa einna bezt vald á
leik sínum bæöi staösetning-
um og knattmeöferö. Veriö
getur líka aö nýliöarnir, sem
öll félögin höföu nokkuö af í
liöum sínum, hafi haft nokk-
ur áhrif á þetta, þó verö ég
aö segja aö flestir þeirra loia
góóu.
Leikur K. R. og Vals var
oft nokkuö góöur. Gengu á-
hlaupin á vixl, en framherjar
Vals voru þó hættulegri' og
hjálpaöi þeim þar stutti sam-
Framhald á 4. síðu.
Jafnvel þó aö stjórninni
væri hótaó því, aö þingið yröi
leyst upp, stóö hún samt á
móti ílestum kröfum Þjóö-
verja. Hin fyrsta var sú, aö
Danir geröust virkir þátttak-
endur í striömu, sem sam-
herjar Þjóðverja. Dönum
tókst aö komast hjá því að
veröa viö þessari kröl'u. Því
næst var þess krafizt aö
dönskum verkamönnum yröi
leyi't aö fara í þegnskyldu-
vinnu til Þýzkalands. í grund
vallaratriöum hefur þessu ver-
iö neitaö, en þó vinna um 35
þúsund Danir fyrir Þjóöverja-
Þeir fóru aö miklu leyti vegna
þess aö afkoma þeirra var
annars í liættu. Þriöja krafa
Þjóðverja var sú, aö Danir
tækju upp löggjöf gegn Gyö-
ingum. Þessu var afdráttar-
laust neitaö.
Ef stjórnin heföi gengiö aö
þessmn kröfum, þá heföi
þingiö mótmælt. Þá heföu
ÞjóÖverjar naumast átt ann-
ars kost en aö taka ráöin al-
gerlega í sínar hendur eins
og þeir hafa gjört annarsstaö-
ar. Þá heföi þurft áö flytja
aukiö liö til landsins og setja
á stofn stjórn. Allt er þetta
auövitaö friösamleg mót-
spyrna af Dana hálfu. Sama
máli gegnir um hi’nn stöðuga
frest á ýmsum rramkvæmd-
um, hjá stjórnardeldum þeim,
sem í raun og veru fara meö
stjórn í landinu. Nazistar
biöja um 90. eimreiöir. Danir
bjóöast til aö leggja til 50.
Þetta er daglegur vicúuröur,
en allt fer fram meö stakri
kurteisi. En svo er endirinn
sá, a'ö þeir leggja fram kærur
Framháld á 4. síðu.