Þjóðviljinn - 26.05.1943, Qupperneq 1
8. árgangur. Miövikudagxir 26. maí 1943. 116. tölublað
Sovéfsöfnunin
Alls bafa nú safnazt 124 þús. 529,98 kr.
Alls hafa nú safnazt til styrktar Rauða krossi Sovétríkj-
anna 124 þús. 529,98 kr.
Á eftirtöldum stöðum hafa safnazt þessar upphæðir:
Reykjavík kr. 77.667.13
Akureyri — 12.000.00
Vestmannaeyjar — 10.000.00
Siglufjörður — 4.000.00
Borgarnes — 3.000.00
ísafjörður — 2.700.00
Sauðárkrókur — 1.319.00
Glæsibæjarhreppur — 1.057.00
Akranes — 1.000.00
Neskaupstaður — 1.000.00
Hólmavík — 727.00
Húsavík — 700.00
Eskifjörður — 665.00
Raufarhöfn — 660.00
Svalbarðsströnd — 630.00
Reyðarfjörður — 555.00
Innri-Njarðvík — 550.00
Bolungarvík — 503.00
Hraunhreppur og Álftaneshr. á Mýrum — 502.50
Djúpivogur — 501.65
Suðureyri, Súgandafirði — 500.00
Bæjarhreppur, Land — 480.00
Hveragerði — 450.00
Eyrarbaklci — 424.00
Kvenfélagið Sigurvon, Þykkvabæ — 330.00
Fáskrúðsfjörður — 325.00
Kvenfélag Kirkjubæjarhrepps — 300.00
Nesjahreppur, A-Skaftafellssýslu — 230.00
Selárdalur, Arnarfirði — 230.00
Ólafsfjörður — 210.00
Jökuldalur ‘ — 200.00
Vopnafjörður — 208.70
Hvanneyrarskóli — 213.00
Tálknhfjörður — 175.00
Tunguhreppur, N.-Múlasýslu — 152.00
Grindavík — 115.00
Úr Suður-Þingeyjarsýslu —‘ 100.00
Súðavík, frá Halldóri Guðmundssyni og
Júlíusi Helgasyni 50.00
Samtals kr. 124.529.98
Baunar á Edvard Grieg
ekki aldarafmæli fyrr en eft-
ir þrjár vikur (fæddur 15.
júní 1843), en Tónlistarfélag-
ið' efndi nú samt til hátíöa-
hljómleika í minningu um af-
rnæliö 23. þ. m.
Pyrst á efnisskránni var
fimmskipt svita (runa hefur
þaó' víst veriö nefnt á ís-
lenzku), sem Grieg kallað'i
„Fra Holbergs Tid“. Eins og
nafniö bendir til, er þetta
verk að ásettu ráði samiö' í
lafntefli enn
Víkingur og Fram kepptu
á afmælismótinu í gærkvöld
og varö enn jafntefli, og þaö
eftir þríframlengdan leik.
IfaiistatléUisins
sama stíl og tónsmíöar Bachs
og samtíöarmanna hans, og
hefur óneitanlega heppnazt i
ágætlega vel aö ná nítjándu
aldar blænum á þessi7 lög.
Ekki hef.pr þó Grieg meö
öllu tekizt að' leyna sjálfum
sér í þessu tónverki, hvort
sem þaö hefur verið tilgang-
ur hans eöa ekki. Strengleik-
arar Hljómsveitar Reykjavík-
ur fluttu verkiö af prýöi und-
if stjórn dr. Victors Ur-
bantchitch.
Næst á efnisskránni voru
fjögur sönglög fallega sungin
af Siguröi Markan. Lögin
voru þann veg valin, aö þau
máttu teljast ágætt sýnis-
dæmi um sönglagagerð Ed-
vards Griegs, en hana telja
Framh. á 4. síðu
Bardagar blossa opp uifl llellbíe bflbl
*
„Vér munum leg$ja allt fram ttl að sígrast á hinum
sameiginlega óvíní" — (Mr. Eden í sheytí tíl Molotoffs)
Bardagar hafa blossað upp á vígstöðvunum á Velíkíe Lúkí-
svæðinu, og segir í fregnum beggja hemaðaraðila, að um mikl-
ar orustur sé að ræða. Velíkíe Lúkí er aðeins 100 km. frá landa-
mærum Lettlands.
Fyrir suðvestan Orel, á Síevsksvæðinu, hratt rauði her-
inn í gær harðri árás Þjóðverja, og beið árásarliðið mikið tjón.
Þjóðverjar skýra frá víðtækum hernaðaraðgerðum gegn
skæruflokkum bak við þýzku herlínurnar á miðvígstöðvunum.
í Moskvafregn segir, aö
skæruflokkar hafi sett þrjár
þýzkar jámbrautarlestir af
sporinu, á Leningradsvæöinu
og eina á Krímskaga. Þrátt
fyrir mjög erfiöar aöstæö'ur
vegna lítils landiýmis, hefur
rússnesku skæniflokkrmum á
Krím, tekizt aö halda saman
liö’i sinu og gera Þjóöverjum
margan óleik.
Ársafmæli sáttmála Bret-
lands og Sovétríkjanna
í dag er ár síöan sáttmáli
Bretlands og Sovétríkjanna
var undirritað’ur. Af því til-
efni sendi Eden, brezki utan-
ríkisráöherrann, heillaóska-
Aðkomuverkamenn á
félagssvæði Dags-
brúnar þurfa að
tryggja sér vinnu-
réttindi
Á fundi í trúnaðarráði
Dagsbrúnar 21. maí síðastlið-
inn, var eftirfarandi sam-
þykkt gerð:
, ,TrúnaöarráöiÖ ákveöur,
aö allir verkamenn, sem koma
í atvinnuleit á vinnusvæði
Dagsbrúnar, verði aö til-
kynna komu sína á skrifstofu
félagsins og afla sér auka-
meölimaskírteinis, er veitir
þeim rétt til vinnu á félags-
svæöinu. Þetta gildir einnig
úm þá verkamenn, sem nú
þegar eru komnir í vinnu á
félagssvæðinu. Meölimir í
öörum • verkiýð'sfélögum
greiöa aöeins mismun á fé-
lagsgjaldi, ef þeir framvísa
skuldlausu skírteini félags
sins. Á sama hátt verða með-
limir. Dagsbrúnar, sem fara í
atvinnu á vinnusvæ'öi ann-
arra verklýösfélaga aö til-
kynna þaö • viökomandi verk-
lýösfélagl og framvísa um
leiö skuldlausu Dagsbrúnar-
skírteini“.
kveöju til Molotoffs, utanrík-
isþjóö'fulltrúa ‘ Sovétríkjanna.
Kvaöst Eden óska sovét-
stjórninni og þjóöum Sovét-
ríkjanna til hamingju meö
þetta liöna ár, er oröiö hafi
svo afdrifaríkt fyrir styrjöld-
ina. Frá þvi aö samningurinn
var undirritaöur hafi rauöi
herinn getiö sér ævarandi
oröstír meö Stalingradorust-
unrun og veitt óvinunum
þung högg. Á þessu ári hafi
herir Breta og Bandaríkja- |
manna leyst Afriku úr klóm
fasismans og unniö óvinun-
um mikiö' tjón heima fyrir
meö hinum skipulögöu loft-
árásum á helztu herstöövar
og framleiö'slumiöstöövar
meginlandsins.
„Vér getum horft fram á
komandi ár með þeirri ör
uggu vjssu, að vér munum
leggja allt fram til að sigrast
á hinum sameiginulega
óvini“, sagði Eden að lokum.
„Sáttmáli Bretlands og Sov-
étríkjanna mun standa óhagg
Eimskipafélag íslands hef-
ur fengið leyfi viöskiptaráös
tii þess aó hækka flutnings-
gjald á ýmsum vörum frá Am- j
eriku um 50%, vegna aukins
kostnaöar viö siglingar þang-
aö.
Undanþegnar þessari farm-
gjaldahækkun eru: kornvör-
ur, tilbúinn áburð’ur, fóöur-
bætir, smjörlíkisolíur, sykur
og kaffi.
Til þess " aö i'yrirbyggja
hækkun vöruverös vegna
hækkaöra farmflutninga verö-
ur verötollurinn af farmgjöld-
unuin lækkaöar um 35%. sem
veröur ffamkvæmt þannig
a'ö' aö'eins 65% vcrötollsins
veröur innheimt.
Á þessa sjálfsögðu ráöstöf-
aður í friði sem er sigrinum
verðugur“.
í Moskva veröiu- ársafmæl-
is samningsins minnzt með
viöhöfn, m. a. meö boð'i, er
-Molotoff heldm' starfsmönn-
um brezku og bandarísku
sendisveitanna.
300 Bandamannaflugvélar
gera árás á Sardiníu
Aðalárásum Bandamanna
á Miðjai'ðarhafssvæðinu var í
gær beint gegn Sardiníu.
Fóru 300 brezkar og banda-
rískar flugvélar til árása á
hafnarborgir og flughafnir
eyjarinnar.
Árásir voru einnig geröar
á Sikiley, Pantellaríu og Suö-
ur-ítalíu.
Norskir fangar
fluffir fíl
Þý^kalands
Þýzku nazistayfirvöldin í
Ncregi hafa tilkynnt opinber-
lega að enn einn hópur
norskra fanga hafi verið
sendur til Þýzkalands.
I hópi þessum voru 50
manns, þar af 25 konur.
un, til þess aö koma í veg fyr-
ir hækkaö vöruverð vegna
aukins flutningskostnaöar,
var fyrst bent meö grein í
Þjóöviljanum.
Úrslitaleikur í sund-
knattleiksmótinu
fer fram í kvöld
I kvöld fer fram úrslitakapp
leikurinn á sundknattleiks-
meistaramótinu.
Keppa þar til úrslita sveit
K. R. og A-sveit Amianns.
Þetta er í fyrsta skipti, sem
Framhald á 4. síöu.
Enginn verðtollur greíddur
af farmgíaldahaekkunínní
, ■*£»
Ríkisstjórnin hefur ákveöið það, að ekki skuli reiknað-
ur verðtollur af farmgjaldahækkun, sem orðið hefur á
ýmsum vörutegundum, sem fluttar eru frá Ameríku.
*