Þjóðviljinn - 26.05.1943, Blaðsíða 3
Miövikudagur 26. maí 1943.
/
^féfinnMiim
Útgefancii:
Sameiningarflokkur aiþýðu —
SósíalistaHokkurinn
Ritstjórar:
Einar Olgeirsson (áb.)
Sigfús Sigurhjartarson
Ritstjórn:
Garðastræti 17 — Víkingsprent
Sími 2270.
Avgreiðsla og auglýsingaskiif-
stofa, Austurstræti 12 (1. hæð)
Sími 2184.
Vikingsprent h.f. Garðastræti 17.
, Hvernig eiga þeir aB
segja blrnum sinum það?‘
Veslings Alþýöublaöiö er
meö áhyggjur út af kommún-
istunum sínum! Það er næst-
um því eins og þessi gamli
syndaselur komist viö af um-
hyggju sinni fyrir því hvem-
ig kommúnistamir eigi aö
segja börnunum sínum frá
upplausn Alþjóösambands
kommúnista.
Já, hvernig eiga þeir að
fara að því?
Hvernig í ósköpummi fóm
meðlimir Kommúnistaflokks
íslands aö því aö „segja börn-
unum sínum“ frá því að þeir
lögöu flokk sinn niöui- 1938
gengu úr AlþjóÖasambandi
kommúnista og gengu inn í
annan flokk, Sameiningar-
flokk alþýöu — Sósíalista-
flokkinn?
Er þaö ekki alveg voöalegt
aö þurfa aö „segja börnunum
sínum“ frá ööru eins ódæöi?
Aö hafa lagt niöm* gamia
flokkinn sinn, sem svo miklar
vonir vom bundnar viö, til
þess aö vera meö í því að
skapa annan nýjan, sterkari
voldugri og því færari um að
framkvæma þá hugsjón, sem
Kommúnistaflokkurinn gamii
barðist fyrir: að koma sósíal-
ismanum á á íslandi.
Það, sem nú er aö gerast
um Alþjóðasamband kommún
ista, er sama eðlis, en bara á
heimsmælikvarða og það sem
gerðist í verklýöshreyfingu
íslands 1938: sameining
íþinna sósíalistisku krafta í
einn flokk, sem sé fær um að
vinna meirihluta verkalýðsins
til fylgis við stefnu sósíalism-
ans og skipuleggja sókn alþýð
unnar gegn afturhaldinu og
fasismanum og sameina þjóð-
ina í frelsisbaráttu hennar.
Sósíalistaflokkurinn getui-
veriö stoltur af því, sem hon-
um þegár hefur tekizt að
vinna - að sameiningu verka,-
lýðshreyfingarinnar, þó að
hann enganveginn láti sigra
þá, er unnust á síðasta ári
stíga sér til höfuös. Meðlimir
gamla Kommúnistaflokksms
þurfa ekki að hera kinnroöa
fyrir starf Sósíalistaflokksins
er þeir „segja bömunum sín-
um“ frá því, sem hefur gerzt
í verklýðshreyfingu íslands
síöustu fimm árin.
Svo mim verða með verk-
lýðshreyfinguna í öðmm lönd
um, jafnt á þjóölegan sem
alþjóölegan mælikvarða. Eft-
ir upplausn Kommúnista-
v/ j
1-.J llN
Þjóðleg eining og tafarlaust
samstarf í sjálfstæðismálinu
er oss lífsnauðsyn
Sósíalistaflokkurinn lagði til að sú ein-
ing yrði sköpuð og starf hafið fyrir þing-
frestun.
/SjáIfstæðisflokkurinn“ brást sjálfstæð-
ismálinn þá, til þess að forða nokkrum
vellauðugum félögum frá nokkrum
hundruðum þúsunda króna skatti.
Það er lífsnauðsyn að íslenzka þjóðin standi saman um
það að ta,ka sér fullkomið sjálfstæði nú. Það er lífsnauðsyn
að vilji hennar komi fram svo sterkur og einhlítur að aðrar
þjóðir verði að bera virðingu fyrir sjálfsákvörðunarrétti vor-
nm. Það er lífsnauðsyn að aldagamla sundrungin, sem háð hef-
ur íslendmgum í viðskiptum við aðrar þjóðir, víki til hliðar,
þrátt fyrir aliar innbyrðisdeilur, þegar um það er að ræða að
tryggja sjálfstæði þjóðarinnar.
Sósíalistaflokkurinn bauð hinum flokkum þingsins sam-
starf í sjálfstæðismálum fyrir þingfrestun, samstarf að því að
samþykkja stjómarskrána þá strax og skipa sameiginlega nefnd
til þess að vinna að undirbúningi þjóðaratkvæðagreiðslunnar.
Flokkamir vildu ekki þýðast þetta tilboð. Sjálfstæðisflokk-
urinn heldur ekki. Hann víldi fresta samþykkt stjómarskrár-
innar til þess að forða nokknun auðfélögum frá missi varasjóðs-
hlunninda.
Þessi frestun var fyrsta undanhaldið í sjálfstæðismálinu.
Þessi frestun hefur auðsjáanlega orðið til þess að gera þau öfl
djarfari, sem algert undanhald vilja.
Það er því tími til kominn að
bætt verði úr þeirri reginvillu,
sem gerð var með því að taka
ekki tillögu Sósíalistaflokksins,
— tími til kominn að stöðva þetta
byrjandi undanhald og hefja
sameiginlega sókn þjóðarinnar,
fram til lokaáfangans í sjálf-
stæðisbaráttu hennar.
Það er ekki eftir neinu að
flokks íslands 1938, skapaöist
hér á landi á fimm árum
fjöldaflokkur á grundvelli
marxismans, sem vann meiri-
hluta verkalýösins til fylgis
viö sósíalismami og knúöi
fram sameiningti alls verka-
lýös í einu lýöræðislegu
verklýössambandi. (Alþýöu-
blaöiö hefur aldrei verið neitt
ánægt með þessa upplausn
Kommúnistaflokksins og sam-
einingu verkalýðsins! Máske
það' verði lítið ánægöarai meö
upplausn Alþjóöasambands
kommúnista í framtíðinni).
Ekki er ólíklegt aö afleiöing
af væntanlegri upplausn Al-
þjóöasambands kommúnista
nú, veröi bæöi stórfelldari og
skjótari sigur fyrir samein-
ingu alþyðunnar en hér varö
í voru litla landi.
Alþjóöasamböndin koma og
fara. Verklýðshreyfingin hef-
ur nú á 80 árum haft þrjú,
hvert á fætur ööru. En hug-
sjón stefna og þjóðfélag sósíal
ismans lifir. Alþjóöasambönd-
in eru ný og ný skipulags-
form, sem stefnán íklæðist í
eftir því, sem henni hentar
bezt á hverju skeiði.
Þau hafa orðið þvi voldugri
og stórfenglegri, sem lengra
hefur liðið. Aldrei hefur neitt
Alþjóðasamband sósíalismans
átt sér glæsilegri hetjusögu
en Alþjóðasamband kommún-
ista á einmitt nú, þegar flokk-
ur Stalingradhetjanna í Sov-
étríkjunum, flokkur Gabriel
Peri og Thorez í Frakklandi
flokkm* Mao-Tse-Dun í Kína,
flokkur Axel Larsens og Mar-
tin Andersen Nexö’s í Dan-
mörku, flokkur Ottar Lie og
Viggo Hansteens í Noregi,
flokkur Thálmanns og Edgar
André i Þýzkalandi, flokkur
Dimitroffs í Búlgaríu og tug-
ir annarra kommúnistaflokka
heyja fómfrekustu frelsisbar-
áttu, sem mannkyniö' hefur
þekkt, gegn verstu ógnar-
stjóm, sem uppi hefur verið.
I sameiginlegri baráttu komm
únista og sósíaldemókrata
gegn fasismanum og svikur-
unum, sem gengiö hafa hon-
um á hönd, — bandittunum,
sem óska fasismanum sigurs
yfir sósíalismanum, — þróast
nú sterkasta eining, sem saga
verklýöshreyfingarinnar þekk-
ir, eining tengd blóöböndum
sameiginlegs, píslarvættis, ein-
ing stæld í fangabúðum fas-
ismans, eining sem engar
kvalir og ekki dauöinn sjálf-
ur hafa getaö eyöilagt. I
krafti slíkrar einingar mun
verkalýðimnn taka forustu
fyrir fjölda þjóöa eftir þetta
stríð og leiða þær fram til
fulls sigurs yfir afturhaldi og
harð'stjórn. Og á gmndvelli
þeirrar þjóð'legu einingar
munu alþjóðasamtök sósíal-
ismans verða voldugri en
nokkru sinni.
bíða að skapa þessa þjóðlegu
einingu. Það hefur þegar verið
beðið alltof lengi.
Þótt flokkarnir hér í landi
geti sjaldan á sárshöfði setið,
þá verður nú að reyna til þraut-
ar, hvort hægt er að skapa sam-
starf með þeim. Vér viljum ekki
að sinni taka afstöðu hinna
flokkanna til þessa máls til nán
ari umræðu, en eitt viljum vér
segja Sjálfstæðisflokknum og
Morgunblaðinu út af skrifum
þess í gær: Það er ekki leiðin til
þess að skapa þjóðlega einingu
um þetta mál að tala fagurt um
sjálfan sig, — svívirða flokka,
sem alltaf hafa staðið á verði
í sjálfstæðismálinu, með verstu
orðum tungunnar, — en hlaupa
svo ájálfir frá afgreiðslu sjálf-
stæðismálsins éf hagsmun-
ir nokkurra auðmanna eru í
hættu, og stofna því í voða.
Morgunblaðið þarf að losa sig
við „andann frá Berlín“, ef það
ætlar að vinna að því af heilum
hug að koma sjálfstæðismálinu
í höfn.
Andinn frá Berlín
Göbbels gefur „línuna“ í
„Deutsche Diplomatische
Korrespondenz“:
„Upplausn Alþjóðasam-
bands Kommúnista er aðeins
herbragð Sovétstjórnarinn-
u
ar.
Alþýðublaðið 23. maí:
Millifyrirsögn:
„Herbragð þrátt fyrir allt?“
Upplausn Alþjóðasam-
bands kommúnista „hugsuð
sem herbragð til þess að
hjálpa enskum kommúnist-
, , ií
um.
Morgunblaðið 25. maí:
„Sennilegasta skýringin er
að þetta sé gert í þeim til-
gangi einum að greiða götu
kommúnista inn í raðir hinna
ópólitísku verklýðssamtaka
víðsvegar um lönd. Um hug-
arfarsbreytingu sé ekki að
ræða, heldur sé þetta pólit-
iskt herbragð."
Eru þetta grammónfónplöt
ur með merkinu „His masters
voice“?
Framsðkn vill ekki um-
bætur heldur uppbætur
Framsókn segir að myndun
róttækrar umbótastjórnar
háfi strandað á Sósíalista-
flokknum.
Vill „Tíminn“ nefna ein-
hverja róttæka umbót, sem
Framsókn er með og Sósíal-
istaflokkurtinn var á móti?
„Tíminn“ segir í gær að
samningar um vinstri stjórn
hafi ekki strandað á dýrtíðar-
málunum, heldur á því að
Sósíalistaflokkurinn vildi
byltingu en ekki umbætur.
Vill „Tíminn“ þá lýsa yfir
því fyrir hönd Framsóknar,
að hún falli frá kröfum sín-
um í dýrtíðarmálunum og
gangi að tillögum Sósíalista-
flokksins og Alþýðuflokks-
ins?
Vill „Tíminn“ nefna hvaða
umbætur það voru, sem Sós-
íalistaflokkurinn ekki vildi,
— og hvar, krafa hans um
byltingu með aðstoð Jónasar
frá Hriflu kom fram?
Sósíalistaflokkurinn viil
umbætur og þjóðfélagsbylt-
ingu, völd vinnandi stéttanna
í stað valda auðsins. — En
hann gerði það ekki að skil-
yrði fyrir stjórnarsamvinnu
við Framsókn að koma þeirri
þjóðfélagsbyltingu á!!
Hún vill ekki umbætur,
það hafa samningarnir leitt í
ljós, — heldur bara uppbæt-
ur og af þeim fær hún aldrei
nóg.
Framsókn er ekki umbóta-
flokkur, heldur uppbótaflokk
ur og það svo afturhaldssam-
ur, að samtímis því sem hún
krefst mestra uppbóta fyrir
stórbændur neitar hún verka
mönnum um umbætur og
krefst kauplækkunar hjá
þeim.
KAUPIÐ
ÞJÖÐVILJANN
I. S. I.
S. R. R.
It
í kvöld kl. 8,30 verður úrslitaleikurinn milli A-sveitar
Ármanns og K.R.
Auk þess keppa B-sveit Ármanns og Ægir.
Aðgöngumiðar seldir í Sundhöllinni.
Tryggið ykkur aðgöngumiða í tíma!
GUMMISKOR
af öllum stærðum ávallt
fyrirliggjandi
GÚMMÍSKÓGERÐ
AUSTURBÆJAR
Laugaveg 53 B.
OOOOOOOOOOOOOOOOO'
DAGLEGA
nýsoðin svið. Ný egg,
soðin og hrá.
Kaf fisalan
Hafnarstræti 16.
E3ian£3i3i3DDE3t3Di3