Þjóðviljinn - 03.06.1943, Blaðsíða 2
2
PJ Ó±> VlLJlN N
Fimmtudagur 3. júní 1943
áBajjot póotuvítw
Bæn
Herra ritstjóri.
Ég leyfi mér að biðja heiðrað blað
yðar fyrir eftirfarandi Bæn, fyrir
hönd barnanna við Seljaveg, til borg-
arstjóra, bæjarstjórnar, bæjarráðs,
barnavemdarnefndar — svo og allra
nefnda, sem starfandi kunna að vera
fyrir velferð bamanna í þessum bæ.
Undirritaður hefur nú ótt heima
hérna við Seljaveginn í bráðum níu
ár, og á hverju vori hef ég séð sama
sorgar-atburðinn endurtaka sig.
Hér fyrir neðan götuna er dálítill
afgirtur grasblettur, sem mun til-
heyra lóð Sóttvarnarhússins og því
vera í eign bæjarins.
Þegar hlýna fer á vorin, koma
börnin úr nágrenninu út á þennan
blett í tugatali og leika sér þar af
hjartans ánægju, svo að unun er á
að horfa. Þessi börn hafa annars
engan leikvang nema götuna. En þau
sýna það með framferði sínu, þegar
þau komast á blettinn, að börn þurfa
í raun og veru sára lítið til þess að
vera ánægð og geta leikið sér af
mestu prýði án sérstaks útbúnaðar
eða eftirlits. Ég hef veitt börnunum
sérstaka athygli nú undanfarna blíð-
viðrisdaga, eins og reyndar oft á
undanförnum árum, og get því um
þetta borið.
Nú skyldi maður ætla, að bömin
fengju að vera þarna í friði á lóð
bæjarins fyrir áreitni þeirra full-
orðnu. En svo er þó ekki: í dag er
bletturinn auður. Engir leikir, engir
barnahlátrar hljóma þar lengur. —
Börnin hafa verið rekin út á götuna
aftur af þeim, sem umráð hefur yfir
blettinum — manni, sem auðvitað
er í sínum góða rétti, þar sem hann
mun hafa blettinn á leigu til þess að
hirða af honum töðuna, þegar þar
að kemur. — Þetta endurtekur sig
á hverju ári.
Fyrir nokkrum árum var bama-
verndamefnd bent á þetta, og hún
beðin að tala máli barnanna við yf-
irvöld bæjarins. — Barnaverndar-
nefndin brást vel við— ég held meira
að segja, að hún hafi komið hingað
vestur eftir og horft á blettinn. En
svo varð það heldur ekki meira. —
Engu varð um þokað, því að blettur-
inn var leigður.
Nú langar mig til að spyrja: Er
þessi litli túnblettur við Seljaveginn
svo ómissandi tekjustofn fyrir bæj-
arfélagið, að engin tiltök séu, að bö'rn
in fái að njóta hans fyrir leiki sína,
og að þess vegna verði á hverju ári
■að hrekja þau af honum út á göt-
una, sem þau eru að reyna að flýja?
Ef svo skyldi nú reynast við nán-
ari athugun, að bærinn gæti staðið
nokkurn veginn jafnréttur, þó leigu-
tekjurnar af þessum bletti gengju
undan, langar mig til ■— fyrir hönd
barnanna við Seljaveginn — að fara
þess á leit við alla þá virðulegu að-
ila, sem hér eru nefndir að ofan, að
þeir beiti sér fyrir því, að bömin fái
að leika sér þama í friði og njóta
þeirra sólskinsdaga, sem forsjóninni
kann að þóknast að gefa þeim. —
í sambandi við þetta leyfi ég mér
að benda háttvirtum yfirvöldum
bæjarins á, að jafnt og stöðugt er
þróstagazt á, að bömin í bænum séu
illa siðuð (rétt eins og börnin eigi
sjálf sök á umhverfi sínu og þeim á-
hrifum, sem þau verða fyrir) — og
jafnframt á hinum illu áhrifum, hætt
um og óhollustu, sem_ bömin verði
fyrir á götunni, þetta samrýmist illa
þeirri staðreynd, að börnin séu jafn-
hliða hrakin úr þeim fáu griðastöð-
um, sem þau gætu átt, vegna þess
að bærinn geti fengið fáeinar krónur
í leigu eftir slíka bletti, eða að ein-
staklingar þurfi á töðunni af þeim að
haldæ Auðvitað verður því ekki neit-
að, að taðan er góð og gagnleg — en
í herrans nafni — reynið að afla
hennar arinars staðar.
Ég vona fastlega, að þeir háttvirtu
aðilar, sem ég hef snúið máli mínu
til, bregðist vel við, og að ég fái þá
ánægju á komandi sólskinsdögum að
sjá böm leika sér í friði og ró á blett-
inum hérna fyrir framan gluggann
minn.
Virðingarfyllst,
Friðrik Ásmundsson Brekkan.
„Neytendur sviptir...“
Alþýðublaðið slær því stórt upp,
að „neytendur hafi verið sviptir“
rétti til fulltrúa í mjólkursölunefnd.
Hverjir svipta neytendur þessum
rétti?
Það gera mjólkursölulögin frá
1934.
Hverjir samþykktu þau lög?
Það gerði Alþýðuflokkurinn— með
Framsókn.
Það eru handaverk Alþýðuflokks-
ins, að neytendur skuli nú sviptir
réttinum til áhrifa á mjólkursöluna.
— Þáð er að vísu líklega hægt að
bæta úr því misrétti, sem skapazt
fyrir slík handaverk, en það verður
ekki gert, ef Alþýðuflokkurinn ætl-
ar að lafa eins aftan í Framsókn og
hingað til.
Stríðsbrjálæði
Herra ritstjóri.
Bæjarstjórn Reykjavíkur hefur nú
ákveðið hvað gert skuli við íbúðirn-
ar í nýju bæjarhúsunum við Hring-
brautina. Þær eiga að seljast og borg
ast út að einum fjórða hluta. Mán-
aðarlegar greiðslur fyrir minni íbúð-
irnar eru sagðar að nema aldrei und-
ir kr. 320, og fyrir þær stærri kr.
400, og eru þá engir vextir reiknaðir
.af því fé, sem kaupandi leggur fram
í fyrstu og nemur 25% af verðinu.
Það er auðséð á öllu, að húsnæðis-
lausum verkamönnum hefur ekki ver
ið ætlaður þama samastaður, held-
ur einhverri tegund stríðsgróða-
manna. Svo mikla moðhausa get ég
ekki álitið þá, sem skipa meiri hluta
bæjarstjórnar, að þeim sé það ekki
fyrirfram ljóst, að algengum verka-
mönnum er ókleift að fá þarna hús-
næði upp á þessar spítur. Það er
sýnilegt að verkamannalaun hrökkva
skammt til að greiða slíka húsa-
leigu. — Að lokinni styrjöldinni, þeg-
ar dýrtíð lækkar, og þar af leiðandi
kaupgjald að krónutölu, þá mundi al-
gengur verkamaður þurfa að hafa
mikla atvinnu til þess eins að ná
þeirri upphæð mánaðarlega, sem að-
eins nemur húsaleigunni þarna. En
þó að gott og lífsnauðsynlegt sé að
hafa húsnæði, þá lifir maðurinn ekki
af því einu saman, það eru fleiri
mannlegar ’-arfir, sem þarf að upp-
fylla. Þessi ráðstöfun meirihluta bæj
arstjórnar er stríðsbrjálæði, um leið
og húri er hnefahögg í andlit allra
þeirra verkamannafjöldskyldna, sem
nú þjást af völdum húsnæðisvand-
ræða í borginni.
En um leið og séð er hvert aftur-
haldið í bæjarstjórninni stefnir 1
þessu máli, þá hlýtur sú spurning að
vakna meðal borgaranna, hvort það
sé forsvaranlegt, að bæjarfélagið
standi í stórræðum til þess eins að
byggja yfir hálaunamenn, því aðrir
Framhald á 4. síöu,
Utisamkoma Sjómannadagsins 1943 Innidagskrá Sjómannadagsíns.
Laugardaginn 5. júní.
Kl. 17,00 Kappróður sjómanna á Rauðarárvík. Veðbanki starf-
ræktur (opnar kl. 16,00) Lúðrasveitin Svanur leikur.
Sunnudaginn 6. júní (Sjómannadaginn)
Kl. 08,00 Fánar dregnir að hún á skipum. Sala merkja og Sjó-
mannadagsblaðs hefst. Einnig verða sjómannasöngvarnir
seldir.
— 11,00 Sjómannamessur.
— 13,00 Safnazt til hópgöngu við Stýrimannaskólann.
— 13,50 Gangan hefst, gengið í jjegnum miðbæinn á íþrótta-
völlinn. Lúðrasveit Reykjavíkur leikur í göngunni.
Ninningarathðfn og samkoma á íþröttavellinum.
Útvarpað.
— 14,00 Athöfnin hefst. Lúðrasveit Reykjavíkur leikur. 1. „Rís þú
unga íslands merki“. 2. „Þrútið var loft“. Einsöngvari Guð-
mundur Jónsson.
Minnzt drukknaðra sjómanna: Sigurgeir Sigurðsson biskup.
ÞÖGN í EINA MÍNÚTU. Blómsveigur lagður á leiði óþekkta
sjómannsins.
Leikið: Alfaðir ræður með einsöng Guðmundar Jónssonar.
Ávarp: Fulltrúi sjómanna. Henry Hálfdánarson.
Leikið: „íslands Hrafnistumenn“.
Ávarp: Fulltrúi útgerðarmanna, Loftur Bjarnason. Leikið:
„Lýsti sól stjörnustól“.
Ávarp: Siglingamálaráðherra, Vilhjálmur Þór. Leikið: „Ó
Guð vors lands“.
— 16,00 Útileikir á íþróttavellinum. • Reiptog milli íslenzkra
skipshafna.
Sjómannafagnaður með borðhaldi verður að Hótel Borg og
Oddfellowhöllinni með endurvarpi frá Hótel Borg.
Aðgöngumiðar að veizluhöldunum verða seldir að Hótel
Borg (suðurdyr) föstudag n. k. kl. 4—7 e. m. — Sjómenn, sem
pantað hafa miða með símskeyti eða á annan hátt vitji þeirra
fyrir kl, 6 e. h. á föstudag annars verða þeir seldir öðrum sjó-
mönnum.
í Alþýðuhúsinu við Hverfisgötu: Gömlu dansarnir, og hefst
kl. 22, aðgöngumiðar verða seldir þar kl 17 á sunnudag.
í Iðnó verður dansleikur er hefst kl. 22. Aðgöngumiðar seld-
ir í Iðnó frá kl. 17 á sunnudag. — Fólk til að selja Sjómannadags-
blaðið og merki dagáins komi kl. 8 f. h. í Alþýðuhúsið, gengið
inn frá Ingólfsstræti. Sérstaklega er óskað eftir sjómönnum og
ungum stúlkum til merkjasölunnar, auk unglinga eins og venju-
lega.
Kl. 20,25 Ræða úr útvarpssal: Halldór Jónsson loftskeytamað-
ur. Leikið: Sjómannalög.
Sjömannaveizla að Hðtel Borg og
OddfellowhSliinni
Kl. 20,30 líúsunum lokað.
— 20,40 Hóf sjómanna sett.
— 20,45 Leikið: „íslands Hrafnistumenn“.
— 20,50 Hljómsveit leikur göngulög.
— 21,00 Ávarp: Ásgeir Sigurðsson skipstjóri.
— 21,10 Söngsveit syngur. Flutt hljómkviða, Stjáni blái, eftir
Sigfús Halldórsson.
— 21,30 Ávarp: Borgarstjóri.
— 21,40 Söngsveit syngur sjómanna og ættjarðarsöngva.
— 21,55 Verðlaun afhent.
— 22,15 Fjöldasöngur: Táp og fjör og Fósturlandsins Freyja.
— 22,20 Garriall sjómaður heiðraður. Veizlustjóri.
■ csíísasiíZBEKsaE
— 22,30 Gapianvísur.
— 22,40 Hljómsveit leikur létt sjómannalög og dansa.
— 22,45 Upplestur: Brynjólfur Jóhannesson.
— 22,55 Söngsveit syngur.
— 23,10 Hófinu slitið. Veizlustjóri.
í Hafnarfirði
Kl. 20,30 Hóf sjómanna að Hótel Björninn, með endurvarpi frá
Hótel Björninn.
Aðgöngumiðar seldir á skrifstofu Sjómannafélags Hafnar-
fjarðar kl. 16 e. m. á föstudag. — Ennfremur verður dansleikur
í Góðtemplarahúsinu, er hefst kl. 22. Aðgöngumiðar seldir í hús-
inu frá kl. 17 á sunnudag. — Blaðið og merki dagsins verður af-
hent, á sunnudegi kl. 8 f. h. á Linnetstíg 7 og Reykjavíkurveg 9.
Allur ágóði af deginum rennur til dvalarheimilis aldraðra
sjómanna. Skorað er á sjómenn að fjölmenna í hópgönguna.