Þjóðviljinn - 08.06.1943, Blaðsíða 1
8. árgangur.
VILJINN
Þriðjudagur 8. júní 1943.
126. tölublað.
HeylenduF í ReyUiauíU eru láíoip bonia
yllF 700 PÓ8. IIPÓDUF á SíflDSlD ÁFÍI
DyQIÍDSlFSjOð NlðlhDFSDDISDIUDDSF í
Og svo eru yfírrádín yftr Mjólkursíðdínni
fekín af þeím í þokkabóf
í reikningum Mjólkursamsölunnar á verðlagssvæði Reykja-
víkur og Hafnarfjarðar fyrir árið 1942 getur að líta eftirfar-
andi lið:
Til byggingarsjóðs 714.721.76 kr.
Byggingarsjóði þessum mun ætlað að verja til byggingar
nýrrar mjólkurstöðvar í Reykjavík.
Þessar 700 þús. kr. eru tæpur þriðjungur af tekjum Mjólk-
ursamsölunnar af vörusölu það ár (2.543.254 kr.), og mun láta
nærri að framlag þetta samsvari 10 aurum á hvem mjólkur-
líter, en 1942 vom seldir hér 7.455.610 lítrar af mjólk.
Mjólkurstöðin hefur á undan-
förnu ári greitt til framleiðenda
rúmar 6 milljónir króna fyrir
mjólk og rjóma (6.349.478 kr.).
í byggingarsjóðinn, sem virð-
ist eiga að verja til þess að
byggja mjólkurstöð, er nú kom-
ið 1.230.579 kr.
Hér eru að gerast atburðir,
sem neytendur verða að láta til
sín taka með:
1. Á einu ári er lagður 10 aura
skattur á hvern mjólkurlíter, til
neytenda, sem gengur í bygg-
ingarsjóð Mjólkursamsölunnar.
2. Með slíku — óheyrilega háu
gjaldi — virðist eiga að ná, á
örskömmum tíma, öllu því fjár-
magni, sem þarf til þess að
byggja nýja mjólkurstöð (sem
vissulega er sízt vanþörf á að
byggja).
3. Um leið og þetta hefur ver-
ið gert, er stjórn mjólkurstöðv-
arinnar og mjólkursamsölunnar
breytt þannig að bændur eða
réttara sagt Framsókn fær hana
Á sunnudagskvöld barst for-
manni K.R.R. bréf frá Knatt-
spymufél. Víking, þar sem þeir
tilkynna, að þeir taki ekki þátt
í íslandsmótinu sem átti að
byrja daginn eftir.
Færa þeir sem ástæðu fyrir
þessu, að svo margir af kepp-
endum þeirra í meistaraflokki
séu forfallaðir, að þeir hafi ekki
í kapplið. Þessi ákvörðun Vík-
ings hlýtur að hafa slæm áhrif
á allar hliðar, bæði út á við og
inn á við, því óneitanlega er það
einvörðungu í sínar hendur.
Neytendur eru sviptir áhrifum
á hana.
Neytendur eiga að fá að borga
stöðina, en Framsókn að ráða
henni.
Þetta mál verður tafarlaust
að takast til athugunar. Þjóðvilj
inn hefur áður bent á nauðsyn
þess að mjólkurstöðin væri eign
t. d. Reykjavíkurbæjar, svo
neytendur hefðu einhver áhrif
á þessa stöð, sem gefur mjólkur-
framleiðendum einokunarað-
stöðu, ef þeir hafa hana einir.
Tækifærið er nú, til þess. að
knýja fram nauðsynlegar beyt-
ingar á þessu máli.
Þessar breytingar á að vera
hægt að framkvæma í friðsam-
legri samvinnu við bændur. ,Það
er ekki í þeirra þágu að stofnað
sé til ævarandi deilu við mjólk-
urneytendur í Reykjavík. Það
verður að tryggja samstarf milli
þessara aðila 1 framtíðinni og
Framh. á 4. síðu.
einskonar uppgjöf af félagi, sem
telur nokkur hundruð melimi.
Fyrir félög þau er sjá um mótin
er þetta mikill fjárhagslegur
skaði, knattspyrnulega er það
slæmt, og félagslega er það ólík-
legt til að bæta samvinnu: Því
sennilega munu flestir líta á
þetta sem hefndarráðstöfun
vegna úrskurðar K.R.R. viðvíkj
andi Anton. En undir öllum
kringumstæðum er þetta verst
fyrir Víking, og harma ég það.
Að sjálfsögðu verður þetta mál
rannsakað. F.
Jóoðs frá Hriflu
staðfestir ummæli
Brynj. Bjarnasonar
í bækling Brynjólfs Bjarna
sdnar, „Samningarnir um
vinstri stjórn“, stendur (í
kaflanum: Úrslitakostir
Framsóknar):
„Þarna er útkoman úr
dæminu:
Kauplækkun í stórum stíl.
Það er aðalatriðið, alfa og
ómega, upphaf og endir, allt
annað er aukaatriði.
Pistilinn hefur skrifað post
ulinn Jónas og hann hljóðar
svo:
Eitt er nauðsynlegt, kaupið
þarf að lækka og sjá allt ann- j
að mun veitast yður.“
Ekki er pentsvertan fyrr
þornuð á bæklingi Brynj-
ólfs, en pistill Jónasar berst
út um sveitir (og villist í
Þjóðviljann) og staðfestir
allt, sem Brynjólfur hefur
sagt bókstaflega!
Fáið ykkur bæklinginn strax
í dag.
Steegman flytur annan
fyrirlestur sinn f Há-
skölanum í kviHd
John Steegman listmálari
flytur annan fyrirlestur sinn
um myndlist í háskólanum í
kvöld kl. 8,30, og talar þá inn
hina miklu ensku landlags-
málara.
Hann mun sýna fjölda
skuggamynda til skýringar
máh sínu.
í fyrirlestrinum mun hann
ræða um þá málara, sem
hófu enskar landlagsmyndir
til vegs og virðingar.
Hann mun m. a. sýna
skuggamyndir af verkum'
þessara málara: Richard Wil-
son, sem var frægur fyrir
Framhald á 4. síöu.
ÍSLANDSMÓTIÐ.
líkiniur (ekir ekki hðfl [ Islailsmdlíii
MötHMtoa imtimtffl m lausur
i nndggílin elMflsllnags
Ævarp Thor Thors á ráðsfefnunní
í Hof Sprfngs
Thor Thors, forseti hinnar íslenzku sendinefndar á matvæla-
ráðstefnu hinna sameinuðu þjóða ávarpaði ráðstefnuna í Hot
Springs s.l. fimmtudag, og mælti á þessa leið:
„Eg lít á það sem mikinn heiður að fá tækifæri tU að styðja
þær tUlögur er fram hafa verið bornar hér.
Vissulega bjuggust allir við miklu af þessari ráðstefnu. Og
það var ekki aðeins vegna þeirrar staðreyndar, að þessi ráð-
stefna ræðir velferðarmál alls mannkynsins, heldur einnig vegna
þess, að þessi ráðstefna er sú fyrsta, sem hinar sameinuðu þjóð-
ir halda, þar sem rætt er um hvemig sjá megi öllum íbúum
heimsins fyrir daglegu brauði að stríðinu loknu. Sú vinsemd sem
hefur einkennt þessa ráðstefnu, mun einnig ríkja á þeim ráð-
stefnum, er síðar verða haldnar, og við vitum allir, að þær
munu verða margar.
Við eigum mikið verk fyrir
höndum. Allar þjóðir, stórar og
smáar, munu hafa sín vanda-
mál að ráða fram úr eftir stríð-
ið. Engin þeirra getur ráðið
fram úr þeim ein síns liðs. Við
verðum að taka tillit hver til
annars, er við reynum að koma
á betra skipulagi í heiminum,
en það mun hafa víðtæk áhrif á
þjóðir okkar. Auðvitað mun það
taka sinn tíma að framkvæma
allar þær áætlanir sem við höf-
um svo eindregið komið okkur
saman um hér, en fyrst er að
hugsa og svo er að framkvæma.
Eg óska einskis frekar en að
vinarhugur sá, sem hér hefur
ríkt, megi og láta til sín taka á
ráðstefnum okkar í framtíðinm:
Við skulum vona, að við verðum
í framtíðinni jafn samhuga og
við erum hér.
Ekki get ég annað en farið
nokkrum orðum um hið frábæra
starf fulltrúanna á þessari ráð-
stefnu. Tillögur þær sém fram
Framh. á 4. síðu.
Sjómannadagurínn
hinningarattiöfn og ræðuhöld
á íþróttavellinum
64 sjótncmi hafa farízt á s, L átí
Sjómannadaguiinn var hátíðlegur haldinn s. 1. sunnu-
dag, bæði hér í Reykjavík og víðsvegar úti um land.
Hér í Reykjavík fóru sjómenn í hópgöngu suður á
íþróttavöll og fór þar fram minningarathöfn um drukkn-
aða sjómenn, ræðuhöld og söngur.
Hópganga sjómanna hófst
við stýrimannaskólann nm
kl. 1.30. Gengu þeir undir
fánum sjómannasamtakanna
og fjölda íslenzkra fána suð-
ur á íþróttavöll og skipuðu
sér í fylkingu á vellinum.
Minningarathöfnin hófst
með því að Guðmundur Jóns-
son söng: „Þrútiö var loft“,
en þvínæst flutti Sigurgeir
Sigurðsson bisloip minningar-
ræöu. Alger þögn ríkti í eina
mínútu.
Á hinum hvíta minningar-
fána sjómanna voru aö þessu
sinni 90 gullnar stjörnur. 64
sjómenn hafa drukknað frá
því sjómannadagurinn var
haldinn s. 1. ár, auk þess 24,
F,camhald á 4. síðu.
752 þýzkar flugvélar
eyBilagðar vikuna sem lelð
á austurvígstððvunum
Á austurvígstöðvunum er að-
allega mn loftbardaga að ræða,
og voru 27 þýzkar flugvélar
skotnar niður yfir Leningrad-
vígstöðvunum í gær.
Síðastliðna viku voru 752
þýzkar flugvélar eyðilagðar á
austurvígstöðvunum, en 212
rússneskar flugvélar fórust.
Hinn mikli árangur rússneska
flugflotans undanfarið er talinn
meðal annars að þakka nýrri
tegund orustuflugvéla, sem tek-
in hefur verið í notkun.