Þjóðviljinn - 29.07.1943, Blaðsíða 1

8. árgangur.
Fimmtudagur 29. júlí 1943.
168. tölublað.
r
I
Baráffa ífölskti alþýdutinar gcgn hernaðarcínræðí
Badoglío vaxandi. Fasísfaflokkurínn lcystur upp
Um alla Ítalíu halda áfram fjöldafundir þrátt fyr-
ir samkomubann Badogliostjórnarinnar og eru hver-
vetna bornar fram háværar kröfur um frið.
Friðarhreyfingin er öflugust í Norður-Ítalíu, eink-
um í tveimur stærstu iðnaðarborgunum Mailand og
Túrin. í Mailand brutust út í gær víðtæk verkföll,
og er talið í sumum fregnum að um allsherjarverk-
fall gegn hernaðareinræði Badoglios sé að ræða.
í Milano hefur komið til ákafra óeirða milli
verkamanna og ítalskrar og þýzkrar herlögreglu.
Strætisvagnabílstjórar hafa lagt ííiður vinnu og hef-
ur hermn lagt hald á alla strætisvagna borgarinnar.
Badogliostjórnin lýsti því yfir í gær, að fasista-
flokkurinn yrði leystur upp- Er litið á það sem til-
raun að beina hinni voldugu andfasistahreyfingu frá
nýju stjórninni.
Þjóðfylkingin gegn fasism-
anum hefur lýst yfir því, að hún
fagni þeirri ákvörðun að fasista
flokkurinn hafi verið leystur
upp, en það sé ekki nóg. Eftir
sé að tryggja landinu lýðræðis-
stjórn, er geti séð til þess að
ákvörðuninni um bann á fasista
flokknum verði framfylgt, en
íasistum ekki leyft að dulbúa
starfsemi sína undir nýjum
ílokksheitum.
Lögð er áherzla á að það sé
ítalska þjóðin sjálf, er neytt hafi
Mússolini til að fara frá völdum.
Brezkt álit á íslenzkum
fiskiveiðum!
EVENTNG STANDARD-
-TAGTf f
——-S
Churchill No. 18
Eg lærði þetta snjallræði
á Islandi.
Bandamcnn á
Síkílcy vínna á
Bandarískur her tók í gær
fimm bæi á Norður-Sikiley, þar
á meðal hafnarbæina Cefalu
og San Steíano og járnbrautar-
bæinn Nicosia inni í landi.
Vörn þýzka hersins á norð-
austurvígstöðvunum á Sikiley
er mjög hörð, segir í brezkri
fregn, en svo virðist sem Þjóð-
verj^r verði að bera hita og
þugna varnarinnar, og beri lítið
á ítaiska hernum í bardögunum.
Norðmenn reiðir vegna
fangelsunar Hallesbys
Málgagn hinnar konunglegu
norsku upplýsingarskrifstofu
„Norges Nyheder“ hefur skýrt
frá því, aö mikil reiði sé ríkjandi
í Noregi vegna handtöku Ole
Hallesby og Ludvig Hope. En
þeir voru handteknir fyrir að
mótmœla við Kvisling vinnu-
þvingunarráðstófunum nazista.
Hallesby og Hope voru í hinni
svolcölluðu bráðabirgðakirkju-
stjórn“,
í fregninni stóð, að í bréfi,
sem borizt hefði frá Noregi, væri
sagt, að handtaka hinna mörgu
kirkjuleiðtoga, þýddi ekki ósig-
ur heldur sigur, því að norska
kirkjan stæði sameinaðri að baki
hinum handteknu fyrirliðum sín
um, heldur en nokkkru sinni
fyrr í sögu Noregs.
Najski varautanrfkisþjóð-
fulltrúi Sovétrfkjanna
ívan Majskí, sendiherra Sov-
étríkjanna í London, hefur ver-
ið skipaður vara-utanríkisþjóð-
fulltrúi og mun taka við því em
bætti innan skamms.
Majskí hefur um tíu ára skeið
verið sendiherra í London, og
notið mjög almennra vinsælda
meðal stjórnmálamanna og al-
mennings.
Fyrir nokkru var Majskí
kvaddur heim til Moskva, og
dvelur þar enn. Er ekki búizt
við að hann muni fara aftur til
London, heldur verði þegar skip
aður sendiherra í hans stað.
iiniar i Reuhiauíh 01 lá-
gpemi kalda Ólaisiðkim bátíðleia
Vandad háfídablad á fœrcysku og
islcneku sdf á göfunum i dag
í dag halda Færeyingar í Reykjavík og nágrenni hátíðlega
Ólafsvöku, að tilhlutun Færeyingafélagsins sem stofnað var ný-
lega. \
Kl. 2 safnast Færeyingar saman við Iðnó og ganga þaðan
til kirkjugarðsins, þar sem lagður verður blómsveigur á leiði
færeyskra skipshafna. Þaðan verður haldið að Vífilsstöðum og
setið þar í boði til kvölds.
Kl. 8 í kvöld hefst samkvæmi
í Iðnó. Verða þar flutt erindi og
færeyskir söngvar og frú Her-
borg av Heygum Sigurðsson for
rnaður Færeyingafélagsins flyt-
ur kveðju til Færeyja. Undir
borðum verða ^einnig fluttar ræð
ur og sungið, og loks stiginn
dans, færeyskir þjóðdansar og
venjulegir.
í tilefni dagsins kemur út
Emi lonll sem Bnðameni ker-
nena öeriur lei nazistastidri
scgír bandariski sffórnmálafrcffa^
rífarínn John Durfcc
í vikulegu fréttayfirliti vekur bandaríski stjórnmálafrétta-
ritarinn, John Durfee, athygli á því, að þrátt fyrir liina miklu
hernaðarósigra fasistaríkjgnna undaní'arið, sé þó engu síður mik-
ilvægir þeir miklu ósigrar sein fasisminn bíður nú í hugum
manna.
Hann leggur áherzlu á að engu landi er Bandamenn her-
nema, verði leyft að hafa nazista- eða fasistastjórn.
Durfee segir m. a.:
Fregnir frá Miðja"rðarhafs-
svæðinu gefa skýrt til kynna,
að boðskapur þeirra Roosevelts
og Churchills hafi haft mikil á-
hrif á itölsku þjóðina. ítalskir
borgarar hafa verið mjög vin-
gjarnlegir við heri okkar, og
sama máli er að gegna um
ítalska heri, sem hafa oft og iðu
lega gert samblástur á móti
hinum þýzku yfirmönnum sín-
um og neitað að verjast Banda-
mannaherjunum nema þá að
naíninu til. Það er augljóst, að
það er aðeins þýzku hersveitirn-
ar og eftirstöðvar af valdi fas-
ista, sem létu ítali halda strið-
inu áfram.
En stríðið um hugi fólksins er
ekki aðeins háð í Ítalíu. í Ung-
verjalandi er mikil óánægja og
ókyrrð, og í Rúmeníu og Búlg-
aríu sjást þegar merki þess, að
Þýzkaland muni brátt standa
eitt og yfirgefið, vinasnautt með
al Evrópuþjóðanna.
Lík þróun virðist einnig eiga
sér stað á meðal þjóða þeirra, er
Japanir hafa undirokað eða eru
Framhald á 4. síSu
blað „01avsökan“ undir rit-
stjórn Sámals Davidsen, fær-
eýsks blaðamanns og skipstjóra.
sem hér dvelur.
Er blaðið vandað að frágangi
og flytur greinar, sögur og
kvæðú á íslenzku og færeysku
eftir marga þekkta rithöfunda.
Þar birtast t. d. skínandi falleg
kvæði eftir Jóhannes frá Kötl-
um um þá vinina Símun av
Skarði og Aðalstein Sigmunds-
son.
Blaðið er myndum prýtt, fróð
legt og eigulegt, og ættu menn
ekki að setja sig úr færi að ná
sér í það, en það verður selt á
götunum í dag.
Birgðakönnun frestað
vegna frídags verzlunar-
manna
*
Samkvæmt ósk Verzlunar-
mannafélags Reykjavíkur hefur
viðskiptamálaráðuneytið fallizt
*
á, að vegna frídags verzlunar-
manna 2. ágúst skuli birgðakönn
un á nauðsynjavörum, sem sam-
kvæmt auglýsingu, dags. 22. þ.
m. , átti að fara fram 31. þ. m.,
ekki fara fram fyrr en 4 ágúst
n. k. og jafnframt framlengist
fresturinn til að skila skýrslum
til 8. ágúst n.k.
HMr i
H hmfOfluir itgliMlns
Flugsveitir Bandamanna hafa síðastliðinn sólarhring hald-
ið uppi stórkostlegri loftsókn frá Bretlandi gegn herstöðvum
Þjóðverja á meginlandinu.
Brezkar sprengjuflugvélar gerðu í fyrrinótt harða árás á
Hamborg og er það sjötta árásin á þá borg síðustu 72 klukku-
tímana. Meir en 2300 tonnum sprengna var varpað á 45 mín-
útum.
í gær fóru öflugar sveitir
bandarískra flugvirkja til árása
á hgrgagnaframleiðslustöðvar í
Mið-Þýzkalandi. Vþrpuðu flug-
vélarnar bæði sprengjum og
flugmiðum.
Að minnsta kosti 60 orustu-
flugvélar Þjóðverja voru skotn-
ar niður í loftbardögum yfir
Þýzkalandi, en 23 flugvirkjanna
fórust.
Sprengjuflugvélar Breta
gerðu í gær harðar árásir á her-
stöðvar Þjóðverja í Belgíu og
Norður-Frakklandi.